Следчыя заявілі, што Пуцін мог асабіста ўхваліць дастаўку ракетнага комплексу БУК, які збіў самалёт MH17 над Данбасам, але яго немагчыма абвінаваціць з-за міжнароднага імунітэту.
Як паведаміла BBC, праз два з паловай месяцы пасля таго, як завяршыўся суд над абвінавачванымі па справе MH17, следчая група абвясціла, што зрабіла ўсё магчымае, каб усталяваць іншых падазраваных, але больш не можа нікому афіцыйна прад’явіць абвінавачванне.
У пачатку прэс-канферэнцыі прадстаўнікі аб’яднанай следчай групы заявілі, што ўсе магчымыя версіі былі старанна вывучаны, што следчыя зрабілі ўсё магчымае, каб усталяваць праўду, але атрыманых вынікаў недастаткова, каб прад’явіць абвінавачванні ў дачыненні да іншых магчымых удзельнікаў.
У той жа час, следчыя прадэманстравалі ўлікі, у тым ліку тэлефонныя перахопы, якія сведчаць, што Уладзімір Пуцін браў асабісты і непасрэдны ўдзел у тым, што адбывалася на Данбасе. Але Нідэрланды не могуць расследаваць яго ролю, бо ў прэзідэнта ёсць імунітэт у адпаведнасці з міжнародным заканадаўствам да таго часу, пакуль ён застаецца прэзідэнтам.
Для таго, каб пацвердзіць тэзіс аб адказнасці Пуціна, былі прадстаўлены дзве перахопленыя тэлефонныя размовы з удзелам памочніка кіраўніка Крыма (Крым быў далучаны Расіяй у 2014 годзе) Сяргея Аксёнава 8 ліпеня 2014 года. У абедзвюх размовах чыноўнік неаднаразова кажа, што рашэнне адправіць Бук у Данбас прымае “ніякі [не] генерал, не міністр абароны”, а толькі “самая першая асоба”. Паведамляецца, што гэтыя размовы адбыліся яшчэ да таго, як Boeing быў збіты.
На прэс-канферэнцыі таксама быў агучаны запіс размовы Пуціна з кіраўніком самаабвешчанай Луганскай Народнай Рэспублікі Ігарам Платніцкім у лістападзе 2017 года. Размова відавочна паказвае, як Расія і асабіста Ўладзімір Пуцін удзельнічалі ў дзеяннях сепаратыстаў у Данбасе.
Міністэрства замежных спраў Нідэрландаў ужо выклікала расійскі пасла з-за доказаў удзелу Пуціна ў катастрофе MH17. Аднак прэм’ер-міністр Нідэрландаў адмовіўся адпраўляць расійскага пасла з краіны, паколькі ён лічыць важным “захаваць адкрытыя лініі з Крамлем”.
Міжнародны дзень мытніка (International Customs Day, з 1983).
Прафесійнае свята ўсіх працаўнікоў мытных службаў планеты. Устаноўлена да 30-годдзя Сусветнай мытнай арганізацыі (World Customs Organization). На сённяшні дзень Сусветная мытная арганізацыя аб’ядноўвае 182 дзяржавы-члены, якія кантралююць 98% усяго міжнароднага гандлю.
Беларусь уступіла ў Сусветную мытную арганізацыю ў 1993 годзе.
У Вялікім Княстве Літоўскім мытнямесцілася ў каморы. Мыта (цло) збіралі з купцоў за правоз тавараў праз мяжу і па землях ВКЛ.
1564 год. Войскі ВКЛ у ходзе Лівонскай вайны разбілі маскоўскую армію на рацэ Ула.
Вялікалітоўская кавалерыя ў 10 000 шабель на чале з вялікім гетманам Мікалаем Радзівілам Рудым, Р. Сангушкам і Р. Хадкевічам перамагла 24-тысячную маскоўскую армію П. Шуйскага на рацэ Уле на Іванскіх палях пад Чашнікамі.
Імклівая франтальная атака, спалучаная з нападам з тылу, павярнула маскоўцаў наўцёкі, якіх гналі «5 міляў» і значную частку ўзялі ў палон.
Мясцовыя сяляне не толькі прыносілі важныя звесткі пра рух маскоўскага войска, але і ўдзельнічалі ў бітве. Ваяводу Шуйскага забіў сякерай адзін з мясцовых сялян.
Гэтая перамога, разам з наступнай перамогай на Дуброўне пад Оршай у тым жа годзе, сарвала планы вялікага маскоўскага паходу 1564 года.
1617 год. Мінскі кашталян Пётр Тышкевіч пацвердзіў права мусульман на мячэць пабудаваную ў Татарскай слабадзе.
Слабада ўзнікла ў сувязі з пасяленнем тут у пачатку XVI стагоддзя ўзятых у палон крымскіх татараў, якія ўдзельнічалі ў набегах на беларускія землі і былі разбітыя пад Клецкам у 1506 годзе, хаця існуе меркаванне, што масавае пасяленне палонных татараў у Мінску ўзнікла значна раней, яшчэ ў часы вялікага князя Вітаўта.
Першая драўляная мячэць з’явілася ў Мінску ў 1599 годзе, на яе месцы на пачатку 1900-х гадоў быў узведзены мураваны будынак, разбураны ў 1962 годзе для будаўніцтва гасцініцы «Юбілейная». Каля мячэці знаходзіўся мізар, які таксама быў знішчаны ў 1960-я.
На тэрыторыі краіны было больш за 10 мячэцей, зараз засталіся ў Іўе, Мінску, Смілавічах, Навагрудку, Слоніме.
Мінская мячэць, 1918.
1690 год. Памёр Марцыян Аляксандр Агінскі.
Дзяржаўны і ваенны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага. Адзін з уплывовых магнатаў. Чашнік, стольнік, крайчы і канцлер вялікі літоўскі, ваявода троцкі.
Граф «на Дуброўне», меў ва ўласнасці многія землі, у тым ліку Рагачоўскае староства.
Удзельнік Паўночнай вайны (1655-1660), вайны з Маскоўскай дзяржавай (1654-1667). На чале ўласнага палка браў удзел у Хоцінскай бітве (1673). Удзельнік падпісання «Вечнага міру» (1686) з Масковіяй.
Сябар праваслаўнага Віленскага Святадухаўскага і Магілёўскага Богаяўленскага брацтваў.
1784 год. Бенджамін Франклін выказаў шкадаванне аб тым, што арол стаў сімвалам ЗША, заяўляючы, што ён упадабаў бы індычку.
Пасля абвяшчэння незалежнасці першых штатаў ЗША ў 1776 годзе перад амерыканцамі стаў выбар – каго лічыць нацыянальным сімвалам. Эмблемай свабоднай Амерыкі вырашана было зрабіць толькі тую птушку, якая насяляе толькі ЗША.
Такіх выявілася дзве – белагаловы арлан і дзікая індычка. Спрэчкі працягваліся цэлых 6 гадоў. Бенджамін Франклін быў катэгарычна супраць арлана, лічыў яго ганебным, баязлівым і злосным: “Гэта птушка нізкай маралі, як тыя людзі, хто жыве жорсткасцю і рабаваннем. Індычка ж, хоць дурная і самазадаволеная, але ўсё ж лепшы выбар.”
1874 год. Пры абароне сваёй царквы ад ператварэння яе ў праваслаўную загінула 13 беларускіх сялян-уніятаў з в. Пратулін на Падляшшы.
500 уніятаў вёскі, узброеныя каламі, занялі абарону вакол царквы, каб не пусціць туды праваслаўнае духавенства. Супраць вернікаў 2 роты царскіх салдатаў ужылі зброю: 9 чалавек забіта, з 14 цяжка параненых 4 памерлі. Аналагічныя сутыкненні уніятаў з войскамі адбыліся ў вёсках Дралёва (загінула 5 чалавек) і Палубічы.
У 1875 у Парыжы ў іх гонар быў выбіты медаль з надпісам «Братам-русінам, замардаваным маскоўскім царызмам, за вернасць царкве і Польшчы. 1874» з імёнамі 18 уніятаў, забітых у Пратуліне і Дралёве.
6 кастрычніка 1996 года 13 падляшскіх мучанікаў урачыста беатыфікаваны ў Рыме.
1905год. У Паўднёвай Афрыцы знойдзены самы вялікі ў гісторыі чалавецтва алмаз “Кулінан” – 3106 каратаў, 621,2 грам.
Выпадкова вынайдзены кіраўніком рудніка “Прэм’ер” Ф. Уэлсам пры вячэрнім абыходзе, калі ён заўважыў яркі бляск і зіхаценне, якія зыходзілі з кропкі на сценцы кар’ера.
Сваю назву атрымаў у гонар уладальніка рудніка Т. Кулінана. Камень дзівіў усіх не толькі сваімі вагой і памерам 10 x 6,5 x 5 сантыметраў – з’яўляўся абломкам буйнейшага крышталя, – але і дзіўнай чысцінёй, поўнай адсутнасцю мінеральных уключэнняў, бурбалак і расколін.
Кошт дыямента быў такі высокі, што на працягу шэрагу гадоў на яго не знаходзілася пакупніка. Ён два гады быў выстаўлены на ўсеагульны агляд у банку ў Ёханэсбургу.
Камень быў набыты за 150 000 фунтаў стэрлінгаў і падораны англійскаму каралю да дня яго нараджэння 9 лістапада 1907 года.
Сучасныя эксперты-гемалогі лічаць, што пакупнікам унікальны камень дастаўся практычна дарма: па цэнах таго часу яго кошт складаўся не менш за 8 мільёнаў фунтаў, а цяперашні эквівалентны кошт – 94 тоны золата.
У 1908 годзе “Кулінан” вырашана было разбіць на часткі і аграніць. Для гэтага яго адправілі ў Амстэрдам да знакамітых ювеліраў братам Асскор. Алмаз быў расколаты на 9 буйных частак і каля 100 дробных.
Агранка камянёў была завершана ў 1912 годзе. Было атрымана 105 дыяментаў агульнай вагой 1063,65 карата, 34,25% ад масы зыходнага каменя. 9 самых буйных і знакамітых дыяментаў складаюць гонар англійскай кароны.
1947 год. Нарадзілася Святлана Акружная.
Беларуская актрыса. Народная артыстка Беларусі.
Скончыла Беларускі тэатральна-мастацкі інстытут. З 1969 года працуе ў Беларускім нацыянальным драматычным акадэмічным тэатры імя Якуба Коласа.
Сыграла больш за 30 роляў у тэатры, а таксама ў кіно, у тым ліку, у фільмах “Плач перапёлкі”, “Зацюканы апостал” і іншых. Пра яе асаблівы талент напісана больш 450 нарысаў і артыкулаў у кнігах, часопісах, газетах і біяграфічных даведніках, зняты дакументальны фільм «Святлана» (рэжысёр А. Трафіменка).
1961 год. Нарадзіўся Уэйн Грэцкі.
Знакаміты канадскі хакеіст. Унук выхадца з Гродзеншчыны Цярэнція Грэцкі.
Адзін з самых вядомых спартсменаў XX стагоддзя. У Нацыянальнай хакейнай лізе, дзе Грэцкі атрымаў мянушку «Вялікі», ён усталяваў 61 рэкорд і неаднаразова заваёўваў індывідуальныя прызы Лігі, уключаючы 9 прызоў самаму каштоўнаму гульцу і 10 — лепшаму бамбардзіру сезону.
Быў у ліку 5 спартсменаў, якія запалілі агонь Алімпіяды-2010 у Ванкуверы.
Увайшоў у сімвалічную зборную стагоддзя «Centennial All-Star Team» Міжнароднай федэрацыі хакея з шайбай.
1972 год. Югаслаўка Вясна Вулавіч засталася жывой пасля падзення з самалёта з вышыні 10160 метраў. Рэкорд Кнігі Гінэса.
Самалёт югаслаўскай кампаніі JAT, на якім яна была сцюардэсай, пралятаючы над нямецкай вёскай Хінтэрхермсдорф, узарваўся ў паветры, а яго абломкі ўпалі ў раёне чэхаславацкай вёскі Србска-Камяніцы.
Вуловіч аказалася адзінай выжылай у гэтым рэйсе, паколькі знаходзілася ў хвасце самалёта і была прышпілена рамянямі бяспекі.
Яна была некалькі сутак у коме, правяла некалькі месяцаў у шпіталях: пералом чэрапа, зламаныя абедзве нагі і тры пазванкі, з-за чаго некаторы час была паралізаваная ніжэй пояса.
Пасля трагедыі, ужо не змагла быць сцюардэсай і працавала ў кампаніі JAT на адміністрацыйнай пасадзе.
1990 год. Вярхоўны Савет БССР прыняў Закон «Аб мовах». Абвяшчэнне беларускай мовы дзяржаўнай.
Закон аб мовах павінен быў спыніць татальную русіфікацыю Беларусі. Беларуская мова абвяшчалася адзінай дзяржаўнай у Беларусі, расійская мова — «мовай міжнацыянальных зносін».
Але на Рэферэндум 1995 года, разам з іншымі пытаннямі, першым было вынесена: «Ці згодныя вы з наданнем рускай мове роўнага статусу з беларускай?».
Улетку 1998 года у Закон «Аб мовах у Рэспубліцы Беларусь» былі ўнесены змены і дапаўненні. У адпаведнасці з імі была выключаная ўзнёслая прэамбула Закона і ўстаноўлены ў якасці дзяржаўных моваў беларуская і руская мовы.
З прыняццем новай рэдакцыі Закона аб мовах ад 13 ліпеня 1998 года было спынена прыярытэтнае развіццё беларускай мовы, як і адменена дзяржаўная праграма яе развіцця.
Некаторыя сацыялагічныя даследаванні паказваюць, што 1/3 беларусаў заяўлялі пра свабоднае валоданне беларускай мовай, але толькі каля 6 % беларусаў гавораць, што ўвесь час карыстаюцца беларускай мовай, амаль 74 % увесь час карыстаюцца рускай, а 21 % не карыстаюцца беларускай мовай наогул.
У афіцыйнай сферы выкарыстанне беларускай мовы вельмі абмежаванае. Справаводства ў Беларусі амаль цалкам рускамоўнае.
Назвы населеных пунктаў на дарожных паказальніках падаюцца, у асноўным, на беларускай мове, хоць часам сустракаюцца і рускамоўныя шыльды.
Удзельная вага вучняў школ з беларускай мовай навучання каля 10% і яна мае тэндэнцыю да скарачэння.
8 лістапада 2021 года Вярхоўны суд Беларусі ліквідаваў “Таварыства беларускай мовы імя Францішка Скарыны”.
1994 год. Памёр Алесь Адамовіч.
Беларускі пісьменнік і грамадскі дзеяч.
Крытык, навуковец, кінасцэнарыст, публіцыст. Доктар філалагічных навук, прафесар, член-карэспандэнт Акадэміі навук БССР. Член Саюза пісьменнікаў СССР, Саюза журналістаў СССР і Саюза кінематаграфістаў.
Дырэктар Усесаюзнага НДІ кінематаграфіі, сустаршыня Міжнароднага фонду «Дапамога ахвярам Чарнобыля». Народны дэпутат СССР. Удзельнік працы Сойму БНФ.
Найбольш вядомы па творах, якія экранізаваны – «Вайна пад стрэхамі», «Сыны сыходзяць у бой» (аўтар і выканаўца песень У. Высоцкі), «Хатынская аповесць», «Я з вогненнай вёскі», «Карнікі» (ляглі ў аснову сцэнару кінафільма «Ідзі і глядзі»).
Суаўтар «Блакаднай кнігі», аўтар серыі артыкулаў пра творчасць Максіма Гарэцкага, кніг публіцыстыкі.
У п. Глушы Бабруйскага раёна, дзе прайшло дзяцінства пісьменніка, ёсць вуліца яго імя, у 2018 адкрыты арт-аб’ект — «Прыпынак Адамовіча», у 2019 – адкрыты бюст.
2003 год. Памёр Уладзімір Мулявін.
Беларускі і рускі артыст, спявак, кампазітар, народны артыст БССР і СССР, Заслужаны дзеяч культуры Польшчы, заснавальнік і мастацкі кіраўнік ансамбля «Песняры».
Працаваў у Беларускай дзяржаўнай філармоніі, у ансамблі Беларускай ваеннай акругі. Стварыў ВІА «Лявоны» (1968), які ў 1970 годзе змяніў назву на «Песняры».
У 1976 годзе гастраляваў з «Песнярамі» у ЗША разам з амерыканскай кантры-групай «Нью Крысці Мінстрэлс».
У яго творчай дзейнасці своеасаблівае выканальніцкае майстэрства спалучалася з глыбокім веданнем народнай песеннай творчасці, захаваннем і ўзбагачэннем яе лепшых традыцый. Аўтар шматлікіх апрацовак беларускіх народных песень, якія вызначылі стыль і творчую накіраванасць ансамбля, арганічна спалучаюць стылістыку беларускай народнай песеннасці і эстраднай музыкі.
Узнагароджаны медалём і ордэнам Францыска Скарыны.
14 мая 2002 года трапіў у аўтакатастрофу, 26 студзеня 2003 года памёр у Маскве ў шпіталі імя Бурдэнкі.
1850 год. Нарадзілася Соф’я Кавалеўская (Корвін-Крукоўская).
Матэматык, механік, пісьменніца і публіцыстка, першая ў свеце жанчына-прафесар, член-карэспандэнт Пецярбургскай акадэміі навук.
Нарадзілася ў сям’і выхадца са старажытнага беларускага шляхецкага роду генерала В. Корвін-Крукоўскага.
Дзяцінства правяла ў Віцебскай губерні, вывучала звычаі і традыцыі беларусаў і ў мемуарах падкрэслівала значэнне беларускай прыроды ў станаўленні яе асобы. Яе першае каханне было звязана з іменем надзвычай вядомага чалавека таго часу, які таксама мае беларускія карані, – Ф. Дастаеўскім.
Каб мець магчымасць займацца навукай, узяла з беларусам У. Кавалеўскім (заснавальнік палеанталогіі) фіктыўны шлюб (пазней стаў сапраўдным) і паехала ў Гайдэльберг вывучаць матэматыку.
У 1874 атрымала ў Гётынгенскім універсітэцеступень доктара філасофіі. У 1883-1891 гадах прыват-дацэнт Стакгольмскага ўніверсітэта
Аўтар прац па матэматычным аналізе, матэматычнай фізіцы і нябеснай механіцы. Даследавала задачу Лапласа пра раўнавагу кольцаў Сатурна.
Лаўрэат прэмій Парыжскай і Шведскай акадэмій навук.
Аўтар аповесцей, драмы, сямейнай хронікі, мемуараў.
Памерла 10 лютага 1891 года.
1908 год. У Лідзе нарадзіўся Стэфан Вітажэнец.
Польскі лётчык, ас-знішчальнік у Другую сусветную вайну ў складзе польскай і англійскай авіацыі.
Скончыў Лідскую гімназію імя гетмана Хадкевіча, лётныя курсы і школы.
Пад час вайны здзейсніў 208 баявых вылетаў. За два месяцы паветранай бітвы над Вялікабрытаніяй збіў 5 нямецкіх самалётаў, адным з іх кіраваў нямецкі ас Хорст Тэтзен. Камандаваў эскадрыльяй, дывізіёнам, знішчальным крылом.
Пасля вайны служыў у апараце камандавання Паветраных Сіл, быў камендантам Цэнтра падрыхтоўкі лётчыкаў у Модліне, палкоўнік. Узначальваў Саюз польскіх лётчыкаў.
Правёў у паветры 4238 гадзін, лётаў на 31 тыпе самалётаў.
Стэфан Вітажэнец – злева
1926 год. У Вільні выйшаў першы нумар беларускага ілюстраванага сатырычнага часопіса «Маланка».
Выдаваўся да 26 снежня 1928 года раз на два тыдні. Агулам выйшла 43 нумары. Рэдактарамі-выдаўцамі ў розны час былі І. Касяк, М. Луцэвіч, Я. Маразовіч (Янка Маланка).
Асобныя нумары былі канфіскаваныя польскімі ўладамі, замест іх выйшлі аднадзёнкі «Пякучая маланка», «Новая маланка» (1928 год).
Выступаў у абарону інтарэсаў народа Заходняй Беларусі, садзейнічаў фарміраванню яго нацыянальнай і палітычнай свядомасці, асуджаў палітыку сацыяльнага і нацыянальнага прыгнёту польскіх уладаў. Публікаваў вершы, байкі, апавяданні, фельетоны, эпіграмы, гумарэскі, жарты, публіцыстычныя артыкулы, допісы.
1936 год. Нарадзіўся Янка Сіпакоў.
Беларускі пісьменнік, перакладчык. Заслужаны дзеяч культуры. Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР.
Працаваў у шклоўскай раённай газеце «Чырвоны барацьбіт», часопісах «Вожык», «Маладосць», «Беларусь», у выдавецтве «Беларуская Энцыклапедыя».
Аўтар вершаў, паэтычных зборнікаў, кніг паэзіі, паэм у прозе, нарысаў, кніг прозы, кнігі прытчаў, фантастычна-прыгодніцкай аповесці, цыклаў мініяцюр, гістарычных апавяданняў, зборнікаў гумарэсак.
Пераклаў на беларускую мову асобныя кнігі паэзіі У. Уітмена, Хо Шы Міна, Ф. Прэшарна, Дантэ Аліг’еры, паасобныя творы А. Пушкіна, А. Міцкевіча, Т. Шаўчэнкі, А. Блока, С. Квазімоды, Р. Гамзатава, К. Чукоўскага і іншых.
Памёр 10 сакавіка 2011 года ў Мінску.
На Першамайскай дэманстрацыі. Янка Сіпакоў, Іван Навуменка, Ніна Маеўская, Барыс Сачанка, Юрась Свірка. 1958 год.
1938 год. Дзень абласцей.
У БССР утвораны вобласці: Мінская, Віцебская, Гомельская, Магілёўская, Палеская (з цэнтрам ў Мазыры). У склад Магілёўскай вобласці ўваходзіў 21 раён, як і сёння, толькі замест Глускага (быў у складзе Мінскай вобласці) быў Бярэзінскі раён.
1940 год. На тэрыторыі Заходняй Беларусі створаны раёны, якія існуюць і сёння: Астравецкі, Ашмянскі, Браслаўскі, Брэсцкі, Бярозаўскі, Валожынскі, Ваўкавыскі, Воранаўскі, Ганцавіцкі, Гродзенскі, Дзятлаўскі, Докшыцкі, Драгічынскі, Жабінкаўскі, Зэльвенскі, Іванаўскі, Івацэвіцкі, Іўеўскі, Камянецкі, Клецкі, Кобрынскі, Лідскі, Лунінецкі, Ляхавіцкі, Маладзечанскі, Маларыцкі, Мастоўскі, Мёрскі, Мядзельскі, Навагрудскі, Нясвіжскі, Пастаўскі, Пінскі, Пружанскі, Свіслацкі, Слонімскі, Смаргонскі, Стаўбцоўскі, Столінскі, Шаркаўшчынскі, Шчучынскі.
1959 год. Адбыўся Усесаюзны перапіс насельніцтва.
Па даных гэтага перапісу насельніцтва Беларусі склала 8 055,7 тысяч чалавек, у тым ліку ў Магілёўскай вобласці – 1 116,9. Насельніцтва па гарадах (тысяч чалавек): Мінск – 509,5,
Асіповічы – 15,8,
Бялынічы – 2,4,
Бабруйск – 97,5,
Быхаў – 13,2,
Глуск – 5,5,
Горкі – 15,1,
Дрыбін – 1,4,
Касцюковічы – 7,0,
Кіраўск – 3,5,
Клімавічы – 11,6,
Клічаў – 3,3,
Краснаполле – 3,5,
Круглае – 2,0,
Крычаў – 19,0,
Магілёў – 122,7,
Мсціслаў – 8,1,
Слаўгарад – 6,6,
Хоцімск – 4,3,
Чавусы – 6,3,
Чэрыкаў – 4,9,
Шклоў – 7,8.
1970 год. Прайшоў Усесаюзны перапіс насельніцтва.
Насельніцтва Беларусі склала 9 002 300 чалавек, у тым ліку ў Магілёўскай вобласці – 1 227,0.
Насельніцтва па гарадах (тысяч чалавек): Мінск – 907,0,
Асіповічы – 19,7,
Бялынічы – 4,2,
Бабруйск – 138,0,
Быхаў – 17,4,
Глуск – 6,0,
Горкі – 22,1,
Дрыбін – 1,8,
Касцюковічы – 8,1,
Кіраўск – 4,7,
Клімавічы – 12,7,
Клічаў – 4,7,
Краснаполле – 4,0,
Круглае – 3,0,
Крычаў – 25,7,,
Магілёў – 121,7,
Мсціслаў – 9,7,
Слаўгарад – 5,6,
Хоцімск – 4,6,
Чавусы – 7,8,
Чэрыкаў – 5,4,
Шклоў – 9,9.
1976 год: Уведзена ў эксплуатацыю Вілейска-Мінская водная сістэма.
Прызначана для водазабеспячэння Мінска. Злучае каналам (62 км) Вілейскае вадасховішча з р. Свіслач.
У сістэму ўваходзяць вадасховішчы: Заслаўскае, Крыніца, Дразды, зарэгуляваны ўчастак ракі Свіслач ніжэй Мінска да ўпадзення ў яе ракі Волмы.
На злучальным канале размешчана 6 помпавых станцый, з іх 5 для пад’ёму вады, бо Вілейскае вадасховішча размешчана ў 159 метрах над узроўнем мора, а Заслаўскае вадасховішча — 211,8 м.
Самыя магутныя ў краіне помпавыя станцыі падымаюць ваду на 70 метраў да вяршыні водападзелу, адкуль вада самацёкам цячэ ў Заслаўскае вадасховішча. Сістэма разлічана на падачу 22 м³ вады на секунду, але падае толькі 5 м³ на секунду.
1979 год. Здарылася катастрофа Ан-24Б пад Мінскам.
Самалёт рэйса Талін – Мінск – Днепрапятроўск разбіўся ў 13:05 каля былой вёскі Малое Мядзвежына – зараз скрыжаванне вуліц Цімашэнкі і Адзінцова ў Мінску.
Загінулі 13 чалавек. Выжыла толькі 3-гадовая дзяўчынка, якую пры аварыі выкінула ў сугроб.
Пры заходзе на пасадку экіпаж заўчасна выключыў супрацьабледзяненне, што прывяло да ўтварэння лёду на крыле, хваставым апярэнні і пагаршэння падоўжнай устойлівасці самалёта.
1994 год. Біл Клінтан наведаў Беларусь з афіцыйным візітам.
42-і прэзідэнт ЗША (1993-2001) прыбыў з візітам у адказ на наведванне ў 1993 годзе ЗША С. Шушкевічам.
Выступіў у Акадэміі навук, правёў перамовы з Кебічам і Шушкевічам, падпісаў дакументы, усклаў кветкі да манумента на плошчы Перамогі, разам з Зянонам Пазняком наведаў Курапаты, дзе была ўсталявана мемарыяльная «лава Клінтана» (памятны знак «Ад народу ЗША народу Беларусі дзеля памяці»). Клінтан прыехаў з жонкай Хілары і дачкой Чэлсі.
Жонка Шушкевіча Ірына правяла з імі ўвесь дзень, яны перадалі гуманітарную дапамогу дзіцячай паліклініцы, наведалі балетную школу і Тэатр оперы і балета.
Гэта першы і пакуль апошні візіт у Мінск прэзідэнта ЗША ў гісторыі незалежнай Беларусі.
2000 год. Памёр ураджэнец Шклова Уладзімір Шыцік.
Беларускі пісьменнік і журналіст.
Працаваў на папяровай фабрыцы «Спартак», у рэдакцыях газет «Сталинская молодежь», «Калгасная праўда», «Сельская газета», «Літаратура і мастацтва».
Аўтар зборнікаў фантастычных апавяданняў і аповесцей, кніг фантастыкі і дэтэктываў, апавяданняў для дзяцей.
2001 год. Заснавана міжнародная інтэрнэт-энцыклапедыя Вікіпедыя.
Названа ад тэхналогіі Wiki, што ў перакладзе з гавайскай мовы азначае “хутка”. Заснавальнікі – інтэрнэт-прадпрымальнік Джымі Вэйлз і Лары Сэнгер.
Прататып Wikipedia пад назовам Nupedia з’явіўся 9 сакавіка 2000 гада. Сайт быў англамоўным, а артыкулы для яго рыхтавалі вучоныя, прафесійныя рэдактары і карэктары. У выніку такой стараннай працы за год у Nupedia было апублікавана ўсяго 12 артыкулаў. Каб паскорыць папаўненне энцыклапедыі, 15 студзеня 2001 года Вэйлз і Сэнгер адкрылі сайт “Вікіпедыя”. З тых часоў прыняць удзел у рэдагаванні энцыклапедыі можа любы карыстальнік Сусветнай сеткі.
Артыкулы энцыклапедыі ствараюцца на многіх мовах свету калектыўнай працай добраахвотных аўтараў. Адной з асноўных добрых якасцяў Вікіпедыі з’яўляецца магчымасць прадставіць інфармацыю на роднай мове, захоўваючы яе каштоўнасць у аспекце культурнай прыналежнасці.
Беларуская Вікіпэдыя (на тарашкевіцы)працуе з 12 жніўня 2004 году, а беларуская Вікіпедыя ў афіцыйным правапісе заснавана 27 сакавіка 2007 года.
2015 год. Памёр Мікалай Тарасюк.
Беларускі разбяр, музычны майстар. Народны майстар Беларусі.
Беларускай сялянскай працы прысвечаныя цэлыя кампазіцыі з дрэва, лазы і саломкі: «Сялянскі дворык», «Апрацоўка ільну», «Жорны», «Збор ураджая», «Жніво», «Мыццё бялізны», «Кросны» і іншыя. Кампазіцыі, прысвечаныя народным абрадам беларусаў: «Вяселле», «Каляды», «Вячоркі», «Хаўтуры» ды іншыя.
Арганізатар прыватнага музея «Успаміны Бацькаўшчыны» (300 аўтарскіх работ). Яго працы знаходзяцца ў музея-сядзібе «Пружанскі палацык», у Нацыянальным музеі гісторыі і культуры, Брэсцкім краязнаўчым музеі, Мотальскім музеі народнай творчасці і за межамі Беларусі.
Творчасць мастака адлюстравана ў альбоме-манаграфіі «Сялянская энцыклапедыя ў творах Мікалая Тарасюка», атрымала статус нематэрыяльнай гісторыка-культурнай спадчыны. У Польшчы пра яго зняты фільм «Гаспадар».
Шведскі часопіс “Hemslöjden” у адным са сваіх нумароў пяць старонак прысвяціў творчасці М. Тарасюка.
Лаўрэат Усесаюзнага фестывалю народнай творчасці (1987), спецыяльнай прэміі «За духоўнае адраджэнне» (2002).
Бабруйскія паблікі з насцярогай сустрэлі паведамленні пра падзенне расійскіх вайсковых самалётаў на жылыя кварталы расійскіх гарадоў, бо побач з Бабруйскам знаходзіцца ваенны аэрадром.
Учора 23 кастрычніка на жылы дом у Іркуцку ўпаў самалёт СУ-30. Шматмэтавы знішчальнік Су-30 як метэарыт упаў у жылы масіў. Авіякатастрофа адбылася падчас выпрабавальнага палёту. Пілоты паветранага судна загінулі. Дзякуючы шчасліваму збегу абставін ахвяр сярод цывільнага насельніцтва няма.
Гэта ўжо другое падзенне ваеннага самалёта ў Расіі за апошні тыдзень. 17 кастрычніка франтавы бамбавік Су-34 урэзаўся ў дзевяціпавярховы дом у Ейску Краснадарскага краю. Пілоты тады пакінулі самалёт да падзення і выратаваліся. А вось страты цывільных аказаліся жахлівымі. У выніку катастрофы, паводле апошніх звестак, загінулі 14 чалавек, яшчэ 42 пацярпелі.
Усяго Расія пасля лютаўскага ваеннага ўварвання ва Украіну ўжо мае больш за дзясятак не баявых страт ваенных самалётаў. Па сведчанню вайсковых экспертаў галоўная прычына аварый заключаецца ва ўзрослай інтэнсіўнасці палётаў расійскай авіяцыі. Тэхнічны персанал не паспявае абслугоўваць самалёты ў адпаведнасці з рэгламентам. Да таго ж, многія расійскія самалёты элементарна старыя. Іх тэхнічны знос патрабуе спісання суднаў, а вайна вымагае іх выкарыстоўваць.
Паколькі ваенны аэрадром ля Бабруйска ўжо не адзін раз выкарыстоўваўся для ваенных мэт расійскімі лётчыкамі, то насцярога бабруйчан, страх перад магчымымі авіякатастрофамі мае рэальныя падставы.
Абвешчаны рэзалюцыяй Асамблеі Арганізацыі Аб’яднаных Нацыяў у 2010 годзе.
Міжнародная канвенцыя аб абароне асобаў ад гвалтоўных знікненняў была прынятая 20 снежня 2006 года Генеральнай асамблеяй ААН.
Ею заяўлялася заклапочанасьць павелічэннем колькасці гвалтоўных або не добраахвотных знікненняў у свеце. Сярод іх называліся арышт, затрыманні і выкраданні. Занепакоенасць была выказаная ростам паведамленняў аб пераследзе, жорсткім абыходжанні і запалохванні, якія зазнаюць сведкі або сваякі зніклых асобаў.
Дакумент падпісалі амаль 100 дзяржаваў, 50 ужо ратыфікавалі. Беларусь падпісала канвенцыю, але не ратыфікавала.
У 1999 годзе ў Беларусі бясследна зніклі: былы міністр унутраных спраў Юры Захаранка і віцэ-спікер Вярхоўнага Савета XIII склікання Віктар Ганчар, а таксама прадпрымальнік Анатоль Красоўскі ды былы асабісты аператар Лукашэнкі, аператар расійскага тэлеканалу ОРТ Дзмітрый Завадскі.
1481 год. Пакараныя смерцю на публічным абезгалоўліванні князі Іван Гальшанскі і Міхаіл Алелькавіч.
Іх звінавацілі ў змове супраць Караля польскага і Вялікага князя літоўскага Казіміра.
Змоўнікаў пакаралі ў Вільні.
Паводле адной версіі, змоўнікі збіраліся запрасіць караля ў Кобрын на вяселле, на якім забіць і ўзвесці на велікакняжацкі сталец Міхаіла Алелькавіча.
Паводле іншай версіі, забіць караля Казіміра хацелі, каб адарваць ад Вялікага Княства Літоўскага і далучыць да Маскоўшчыны землі да Бярэзіны.
1866 год. Нарадзіўся Канстанцін Скірмунт.
Гаспадарчы і палітычны дзеяч Беларусі і Польшчы, дыпламат.
Адзін з заснавальнікаў Гродзенскага таварыства сельскай гаспадаркі, Мінскага таварыства ўзаемнага страхавання, Краёвай партыі Літвы і Беларусі, Польскага нацыянальнага камітэту ў Парыжы.
У 1909–1917 гадах быў членам Дзяржаўнага савету ад Гродзенскай губерні.
Амбасадар Польшчы ў Італіі, Вялікабрытаніі, у 1921-1922 гадах міністр замежных спраў Польшчы.
1885 год. Памёр Юльян Корсак.
Паэт і перакладчык.
Блізкі сябар літаратараў Адама Міцкевіча і Антона Адынца.
Аўтар двух зборнікаў вершаў, сярод якіх былі творы з беларускай тэматыкай.
Развіваў рамантычны стыль лірычнай паэзіі, у якой выкарыстоўваў класічныя i беларускія фальклорныя матывы.
Некаторыя вершы пакладзены на музыку Станіславам Манюшкам.
1893 год. У Магілёве адбыўся землятрус.
Яго сіла клала 4 балы па шкале Рыхтэра.
Яшчэ фіксаваліся землятрусы 12 лістапада 1896 года, 4 балы, 4 сакавіка 1977, 4-5 балаў, 30 мая 1990, 3-4 балы.
1919 год. Утворана Мінская беларуская школьная рада.
Дзейнічала ў 1919-1920 гадах і стала асновай для стварэння Беларускай цэнтральнай школьнай рады.
У прэзідыум Рады ўваходзілі Сымон Рак-Міхайлоўскі (старшыня), Вацлаў Іваноўскі, Усевалад Ігнатоўскі, Аркадзь Смоліч.
Рада кіравала дзейнасцю беларускіх навучальных устаноў Мінскай губерні, стварала беларускія школы і культурна-асветныя гурткі, павятовыя і валасныя беларускія школьныя рады, арганізавала ў Мінску і Слуцку беларускія настаўніцкія курсы.
Намагалася стварыць беларускі нацыянальны ўніверсітэт.
Спыніла дзейнасць у ліпені 1920 году з прыходам бальшавікоў.
1929 год. Памёр Паўлюк Трус.
Паэт, публіцыст. Сябра літаратурнага аб’яднання «Маладняк».
Скончыў Беларускі педагагічны тэхнікум, у якім наведваў лекцыі Якуба Коласа, Міхайлы Грамыкі, Усевалада Ігнатоўскага, сустракаўся з Янкам Купалам.
Быў пастаянным удзельнікам студэнцкага хору, пастановак п’ес.
Займаўся апрацоўкай фальклорна-паэтычных матэрыялаў для кампазітараў.
Выдаў два зборнікі паэзіі «Вершы», суаўтар серыі літаратурных пародыяў.
Пасмяротна выйшлі «Творы» (1935), кнігі Выбраных твораў (10 выданняў, у 1931-1979), «Новай квадры настаў маладзік» (вершы і паэмы, 1984).
Для дзяцей была выдадзеная кніга паэзіі «Падаюць сняжынкі» (1983).
У гонар Паўлюка Труса названыя вуліцы ў Мінску і Уздзе.
1954 год. Нарадзіўся Аляксандр Лукашэнка.
Палітык.
У 1994 годзе абраны прэзідэнтам Рэспублікі Беларусі. У выніку рэферэндумаў працягнуў свае паўнамоцтвы і дамогся фактычна пажыццёвага кіравання краінаю.
У 2020 годзе адбыліся масавыя пратэсты супраць вынікаў чарговых прэзідэнцкіх выбараў, на якіх абвясцілі Лукашэнку пераможцам. Пратэсты былі жорстка здушаныя. Рэпрэсіі трываюць дагэтуль. Лукашэнка не прызнаны кіраўніком дзяржавы краінамі Захаду.
Лукашэнка скончыў гістарычны факультэт Магілёўскага педагагічнага інстытуту і Беларускую сельскагаспадарчую акадэмію.
Працаваў на партыйных, адміністрацыйных пасадах у Шклове і Шклоўскім раёне.
1975 год. Нарадзілася Наталля Цылінская.
Веласіпедыстка, палітык.
Васьміразовая чэмпіёнка свету, бронзавы прызёр Алімпійскіх гульняў 2004. Заслужаны майстар спорту Беларусі.
Член Канстытуцыйнай камісіі па змяненні Канстытуцыі Беларусі.
2009 год. На Radom Air Show у польскім Радаме разбіўся беларускі знішчальнік СУ-27 з 61-авіябазы з-пад Баранавічаў.
Загінулі два лётчыкі-беларусы: палкоўнікі Аляксандр Жураўлевіч і Аляксандр Марфіцкі.
Жураўлевіч быў кіраўніком другой у гісторыі Беларусі авіяцыйнай акрабатычнай групы «Крылы Беларусі», якую створанылі ў 2009 годзе.
Лётчыкі выконвалі складаную фігуру пілатажу.
Пілотам загадалі катапультавацца, але яны не падпарадкаваліся, бо самалёт быў заблізка да гледачоў і жылых пабудоў. Машына абрынулася за 100 метраў ад дамоў.
Рашэннем Рады гміны Гузд у 2010 годзе каля Радаму паставілі помнік беларускім лётчыкам.
У публікацыі выкарыстаныя звесткі з рэсурсу «Вікіпедыя» і іншых адкрытых у інтэрнэце крыніцаў
