Паводле папярэдніх высноваў, адбыўся выбух побытавага газу. Трагедыя адбылася 17 снежня ў 03:35 па бульвары Шаўчэнкі ў Мінску.
Да месца выкліку былі накіраваны падраздзяленні МНС, першыя з якіх прыбылі праз 4 хвіліны. На момант прыезду ратавальнікаў другім паверсе адбывалася гарэнне адкрытым полымем, моцнае задымленне, людзі з вокнаў кватэраў прасілі аб дапамозе.
Пажарнымі з вышэйшых паверхаў былі выратаваны 12 чалавек, з іх 3 дзяцей. Усе выратаваныя былі перададзены брыгадам хуткай медыцынскай дапамогі для агляду. Медыкі шпіталізавалі 3-х чалавек з папярэднім дыягназам “атручэнне прадуктамі гарэння, тэрмаінгаляцыйная траўма, апёкі”.
З сумежных і вышэй размешчаных кватэр таксама былі эвакуіраваны яшчэ 10 чалавек.
Пажар ліквідаваны ў 04:08 – паведамляе прэс-служба МНС. На месцы працавалі 16 адзінак пажарнай аварыйна-выратавальнай тэхнікі, больш за 70 ратавальнікаў.
На другім паверсе і чацвёртым у кватэрах былі знойдзены 6 чалавек, сярод іх дзіця 2011 г.н. Медыкі канстатавалі іх смерць.
Зараз працуе Штаб ліквідацыі надзвычайнага здарэння, ратавальнікі аказваюць садзейнічанне следчым па высвятленні прычын здарэння, з пацярпелымі і відавочцамі таксама працуюць псіхолагі.
Акрамя версіі аб выбуху газу, у сапраўдны момант прапрацоўваецца версія, што прычынай пажару стала ўспышка пароў лёгкаўзгаральнай вадкасці. Аб гэтым сведчаць знойдзеныя ў адной з кватэр ёмістасці, у якіх, магчыма, захоўвалася гэтая вадкасць. Следчым камітэтам узбуджана крымінальная справа.
Змяшчаецца ў прысяжным лісце князя ноўгарад-северскага Дзмітрыя Альгердавіча вялікаму князю Ягайлу.
Знаходзіцца на рацэ Уша, за 73 км на паўночны захад ад Мінска. Назва ад ракі Маладзечанка. Насельніцтва цяпер – 90 000 чалавек.
Адзіны ў краіне горад, дзе ў 1991-1994 гадах была праведзена дэкамунізацыя гарадской тапанімікі – па ініцыятыве мэра Генадзя Карпенкі.
У горадзе працуюць Мінскі абласны краязнаўчы музей, драмтэатр, праводзіцца больш 30 культурных мерапрыемстваў, у тым ліку рэспубліканскі тэатральны фестываль «Маладзечанская сакавіца», Маладзечанскі фестываль беларускай песні і паэзіі (з 1993 года).
Цэнтр машынабудавання і металаапрацоўкі – адзіны завод парашковай металургіі, лёгкай, харчовай, дрэваапрацоўчай і іншых галін прамысловасці.
Кароль польскі і вялікі князь літоўскі (1648–1668), апошні манарх з дынастыі Вазаў.
У час яго панавання адбыліся разбуральныя войны з Маскоўскай дзяржавай, казакамі, са Швецыяй.
Пры ім былі страчаны Прусія, Смаленскае ваяводства, Кіеў і левабярэжная Украіна.
Агульны гаспадарчы заняпад дзяржавы, няўдачы ў войнах, аслабленне міжнароднага становішча, напружаныя адносіны з магнатамі і шляхтай, смерць энергічнай і актыўнай у палітыцы каралевы Марыі Людвікі прывялі да адрачэння ад трона і эміграцыі ў Францыю ў верасні 1668 года.
Беларускі оперны спявак. Народны артыст БССР, Заслужаны артыст Арменіі.
Працаваў у оперных тэатрах Куйбышава, Ерэвана, Пермі, Свярдлоўска, з 1946 года ў якасці саліста Дзяржаўнага тэатра оперы і балета Беларусі.
У 1960-1975 гадах выкладчык і рэжысёр Опернай студыі Беларускай кансерваторыі, адначасова ў 1960-1987 гадах кіраўнік Мінскай народнай опернай студыі Палаца культуры Белсаўпрофа.
1922 год. У Іерусаліме памёр ураджэнец Глыбоччыны Эліэзер Бэн-Егуда.
Яўрэйскі мовазнаўца, адраджальнік іўрыта. Адзін з заснавальнікаў гебраізму, піянер сіянізму.
Скончыў полацкую ешыву, дзвінскае рэальнае вучылішча, вывучыў фрацузскую, нямецкую і рускую мовы. У Сарбонскім універсітэце Парыжа вывучаў медыцыну, гісторыю і палітыку Блізкага Усходу, пазнаёміўся з сіянісцкім рухам.
У 1881 годзе іміграваў у Палесціну. Яго сын Бэн-Цыён быў першым ізраільцянінам, для каго іўрыт быў роднай мовай, бо іншай не ведаў.
Выкладчык іўрыта, перакладчык, аўтар артыкулаў для газет, заснавальнік уласнай газеты «Гацві» на іўрыце.
Аўтар 17-тамовай працы «Поўны слоўнік старажытнагабрэйскай мовы і сучаснага іўрыту», заснавальнік Акадэміі мовы іўрыт.
Яго намаганнямі 29 кастрычніка 1922 года іўрыт, разам з арабскай і англійскай мовамі, абвешчаны адной з афіцыйных моў Брытанскага мандату ў Палесціне.
У яго гонар у Іерусаліме ўсталяваная памятная дошка, названы вуліцы ў Іерусаліме, Тэль-Авіве, Хайфе і іншых гарадах Ізраіля.
На радзіме ў Лужках Глыбоцкага раёна ўсталяваны памятны знак на месцы дома, дзе ён нарадзіўся. Яго бюст усталяваны на Алеі славутых землякоў у Глыбокім.
Выкладчык графікі, жывапісу, малюнка, кампазіцыі на мастацка-графічным факультэце Віцебскага педінстытута, прафесар вышэйшай педагагічнай школы ў польскай Зялёнай Гуры.
Працаваў у розных графічных тэхніках, акварэлі, алейным жывапісе.
Аўтар шэрагу навучальных дапаможнікаў: па графіцы, манатыпіі, гравюры на кардоне, фларатыпіі.
Сярод асноўных твораў: «Кветка папараці», «Мефістофель», «Дрэва жыцця», «Ахвярапрынашэнне», «Канец ХХ стагоддзя. Рэквіем», цыклы работ «Успаміны пра вайну», «На купальскую ноч», «Рэпрэсіі», «Поры года» (2003) і іншыя.
Творам мастака ўласцівыя філасофская трактоўка вобраза, паэтычная ўзнёсласць, полістылізм, выкарыстанне складаных тэхнічных прыёмаў, асацыятыўнасць колеру, эксперыментальны характар мастацкай мовы.
Памёр 16 лютага 2012 года ў Віцебску.
1951 год. Заснаваны Беларускі інстытут навукі і мастацтва (БІНІМ) у Нью-Ёрку.
Грамадская навукова-культурная арганізацыя беларускай эміграцыі ў ЗША. Мае філіялы ў Германіі (Мюнхен, з 1955 года) і Канадзе (Таронта, з 1967 года). Выдае навуковы штогоднік «Запісы». Акрамя гэтага ў 1950-1960-х гадах выдаваліся часопісы «Конадні», «Абежнік».
Падтрымлівае сувязі з многімі бібліятэкамі свету, асабліва з Публічнай бібліятэкай у Нью-Ёрку.
У розны час інстытут узначальвалі У. Тамашчык, Я. Ліманоўскі, В. Тумаш, А. Адамовіч, у 1982-2022 гадах – В. Кіпель.
Беларускі скульптар.Брат Ф. Янушкевіча і Я. Янушкевіча.
Працуе ў манументальнай і станковай скульптуры, жывапісе.
Аўтар помнікаў А. Міцкевічу ў Лідзе і Навагрудку, харты князя Радзівіла ў замкавым парку ў г. Нясвіж, Ф. Скарыне ў Лідзе, І. Падарэўскаму ў г. Кракаў (1995), М. Доўнар-Запольскаму ў г. Рэчыца, Б. Івановай у г. Уроцлаў, Я. Скрыгану ў г. Йыхві (Эстонія), К. Каліноўскаму ў г. Шальчынінкай (Літва), М. К. Агінскаму ў г. Маладзечна і іншых.
Аўтар мемарыяльных дошак Ф. Скарыну ў Кракаве, Падуі, Мінску, М. Агінскаму ў г. Фларэнцыі, С. Манюшку і шмат іншых.
Ён з’яўляўся афарміцелем касцёлаў Св. Роха ў Мінску, Св. Андрэя Баболі ў Полацку, надмагілляў.
Выканаўца серый рэльефаў для Музея камянёў у Мінску, Музея М. Багдановіча і іншых, станковых кампазіцый вядомых дзеячаў, у тым ліку Ягайлы, Вітаўта, Т. Касцюшкі, Янкі Купалы». Працуе і ў жывапісе.
Скончыў Мінскі дзяржаўны мастацкі каледж імя А. К. Глебава,
Еўрапейскі гуманітарны ўніверсітэт.
Мастак сучаснага светапогляду, для якога творчае пераасэнсаванне і спазнанне свету – правакацыйная гульня, дыялог з гледачом.
Яго працы незвычайныя як па форме, так і па змесце, маюць асаблівы філасофскі сэнс і незвычайную метафарычнасць.
Яго скульптурныя творы ўсталяваны ў кітайскіх гарадах Фучжоу, Куньмін, Чанчунь.
Аўтар твораў візуальнага мастацтва, інтэграваных у грамадскую прастору некалькіх станцый мінскага метрапалітэна.
Стваральнік помніка ахвярам Мінскага гета.
Творы аўтара знаходзяцца ў прыватнай калекцыі Райнольда Вюрта Кунцельзау ў Германіі, Музеі алімпійскага мастацтва ў Пекіне, у Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі, Музеі сучаснага выяўленчага мастацтва, у музеях, галерэях, прыватных калекцыях і грамадскіх прасторах Беларусі, Расіі, Літвы, Нідэрландаў, Германіі, Кітая і ЗША.
1980 год. Званне Ганаровы грамадзянін Магілёва нададзена Івану Макараву.
Партыйны, дзяржаўны і грамадскі дзеяч БССР.
У 1939-1941 гадах – першы сакратар Магілёўскага абкама КП(б)Б. У пачатку Вялікай Айчыннай вайны праводзіў вялікую работу па арганізацыі абароны Магілёва, эвакуацыі насельніцтва і каштоўнага абсталявання, стварэнню партыйнага падполля.
Пры ім знік Крыж Еўфрасінні Полацкай.
У 1943-1946 гадах – першы сакратар Магілёўскага абкама КП(б)Б.
Яго імем названы вуліца і завулак у Магілёве.
2006 год. На Кальварыйскіх могілках у Мінску адбылося ўрачыстае адкрыццё надмагільнага помніка Вацлаву Іваноўскаму.
В. Іваноўскі (1880–1943) – беларускі палітычны і грамадскі дзеяч, доктар тэхнічных навук.
Яўген Хлябцэвіч і Браніслаў Тарашкевіч вызначылі яго як цэнтральную фігуру беларускага жыцця ў Пецярбургу, а Максім Гарэцкі – як правадыра нацыянальнага адраджэнскага руху перад Першай сусветнай вайной.
У сталіцы Нарвегіі Осла ўручаць Нобелеўскую прэмію міру жонцы Алеся Бяляцкага Наталлі Пінчук. Асабіста прыняць удзел ва ўручэнні сам лаўрэат не зможа, бо дагэтуль знаходзіцца ў зняволенні.
Алесь Бяляцкі быў затрыманы 14 ліпеня 2021 года падчас актыўнай фазы пагрому грамадскіх арганізацый у Беларусі і з гэтага часу знаходзіцца за кратамі.
Нагадем, што 7 кастрычніка, у Осла агучылі лаурэатаў Нобелеўскай прэміі міру. Сярод іх быў і старшыня праваабарончага цэнтру «Вясна», палітвязень і вязень сумлення Алесь Бяляцкі.
Міжнародны дзень барацьбы з карупцыей (International Anti-Corruption Day, с 2003 года).
Абвешчаны Генеральнай Асамблеяй ААН. У гэты дзень у 2003 годзе ў Мексіцы была адкрыта для падпісання Канвенцыя ААН супраць карупцыі.
Мэтай заснавання дня, як пазначана ў рэзалюцыі Генеральнай Асамблеі, было паглыбленне разумення праблемы карупцыі і ролі Канвенцыі ў папярэджанні карупцыі і барацьбе з ёй.
Юр’е зімовы і Ганны (народны каляндар).
“Юра мосціць”. “Ад Ганнаў да Калядаў 2 тыдні і 2 дні”.
Юр’е Зімовы лічыўся апекуном свойскай і лясной жывёлы. У гэты дзень гаспадары аглядалі кароў, падстрыгалі грывы і хвасты коням, а таксама аднімалі ад кабыл жарабят, якіх да вясны ставілі ў асобныя хлявы. Раней лічылася, што 9 снежня ваўкі пачынаюць хадзіць зграямі і нападаць на скаціну, бо “Юр’я ўжо дае ваўкам свабоду”, таму жывёл нельга было выпускаць на вуліцу.
У гэты дзень некалі прыгонныя сяляне мелі права перамяніць сабе гаспадароў.
Калі паблізу жылля вые воўк – да марозу.
Старыя слухалі ў гэты дзень ваду – кідалі ў палонку падпаленае вуголле з печы, вуголле шыпелі, убіралі ў сябе жыватворную сілу рачной вады. А пасля, з палонкі далонню зачэрпнуўшы некалькі вугольчыкаў, старыя неслі іх курам і парасятам.
У Юр’еў дзень хадзілі слухаць ваду ў студнях: калі ціха – зіма будзе цёплай, пачуюцца гукі – чакай моцных завірух і маразоў.
Да гэтага дня неабходна было раздаць усе пазыкі. Не вярнуць пазыку да Юр’ева дня – усё жыццё ў пазыках хадзіць.
Юр’е з мостам, Мікола (19 снежня) з цвіком.
На Юр’еў дзень у бярлогах мядзведзь моцна засынае.
Вялікі ўзбекскі вучоны з Харэзма, аўтар шматлікіх капітальных прац па гісторыі, геаграфіі, філалогіі, астраноміі, матэматыцы, геадэзіі, мінералогіі, фармакалогіі, геалогіі і іншых.
У Еўропе быў вядомы пад імем Альбероніус.
Апрача сваёй роднай харэзмскай мовы, аль-Біруні валодаў цюркскай, фарсі, санскрытам, арабскай мовай, а таксама ведаў грэчаскую, сірыйскую мовы, іўрыт і берберскія мовы.
Большую частку свайго жыцця Аль-Біруні правёў у Газні (зараз – Афганістан), дзе працаваў пры двары султана Махмуда Газнаві і яго наступнікаў Масуда і Маўдуда. Аль-Біруні прымаў удзел у паходах Махмуда ў Індыю, дзе таксама пражыў некалькі гадоў.
Князь навагрудскі (1240-я – 1255, 1258 – 1264), вялікі князь літоўскі (1264 – 1267). Сын Міндоўга, караля літоўскага.
Пашырыў тэрыторыю ВКЛ за кошт уключэння ўсходнебалцкіх зямель Нальшчан і Дзяволтвы.
Быў манахам у Палонінскім манастыры, хадзіў у паломніцтва да гары Афон, але не здолеў дайсці з-за “мяцяжу” ў землях па дарозе, вярнуўся і заснаваў Лаўрышаўскі манастыр (Лаўрыш – імя інака Войшалка).
Пасля нападу на Літоўскую зямлю мангола-татар Бурундая і галіцка-валынскіх князёў Войшалк выйшаў з манастыра і зноў сеў на навагародскім стальцы.
Потым зноў жыў у манастыры – Ляшчынскім Свята-Успенскім пад Пінскам.
Галіцкі князь Леў Данілавіч запрасіў на сустрэчу Войшалка ва Ўладзімір-Валынскі і пад час піру забіў яго.
Войшалк быў пахаваны ў царкве св. Міхаіла Вялікага.
Фота: Войшалк засноўвае манастыр. Мініяцюра з Астэрманаўскага І-га тому Ліцэвога летапіснага збору, XVI ст. Бібліятэка Расійскай акадэміі навук, г. Санкт-Пецярбург.
Польскі паэт, крытык, публіцыст, гісторык-краязнаўца.
Быў дэпутатам I і II Дзяржаўнай думы ад Віленскай губерні, падтрымліваў Канстытуцыйна-каталіцкую партыю Літвы і Беларусі, быў членам Краёвай партыі Літвы і Беларусі.
Рэдактар газет «Kurier Litewski», «Глос польскі». Не лічыў Літву і Беларусь этнічна польскімі землямі.
Выступаў з ідэяй «этнаграфічнай Польшчы».
Аўтар лірычных вершаў, літаратурных нарысаў, перакладаў, 4-томавага даследавання «Ашмянскі павет», «Польскі народ і яго Бацькаўшчына», «Этнаграфічная Польшча», мемуараў.
Паводле некаторых звестак, быў аўтарам лірычнай мініяцюры «Ужо птушкі пяюць усюды», якая памылкова прыпісваецца У. Сыракомлю.
Беларускі паэт, публіцыст, літаратурны крытык. Зорка беларускай паэзіі.
Яго спадчына ўвайшла ў залаты фонд беларускай культуры.
Упершыню пачаў гутарыць на беларускай мове ў 1895 годзе ў в. Вяззе (зараз – Асіповіцкі раён), калі гасцяваў у сваякоў. Там цяпер усталявана мемарыяльная шыльда (на доме сваякоў, з 1986 г. будынак спартовай базы).
Асноўны кірунак яго творчасці – патрыятычнае служэнне сацыяльнаму і нацыянальнаму вызваленню беларускага народа.
Сузаснавальнік пейзажнай і інтымнай любоўнай лірыкі ў беларускай паэзіі. Вялікая заслуга паэта ў распрацоўцы гістарычнай тэмы і урбаністычных матываў.
Яго творчасць мела першаступеннае значэнне ў гістарычным самапазнанні народа і сцвярджэнні яго месца ў гісторыі чалавецтва.
Пераклаў на беларускую мову вершы П. Верлена, Э. Верхарна, Г. Гейнэ, А. Пушкіна, Авідзія, Гарацыя і іншых паэтаў, на рускую – творы Янкі Купалы, Т. Шаўчэнкі, І. Франко.
Памёр 25 мая 1917 года. Пахаваны на Старых могілках у Ялце.
У 1980-х гадах уздымалася пытанне пераносу праху паэта з Ялты ў Мінск.
Працуюць музеі паэта ў Мінску, Гродне, Яраслаўлі, яго імя носяць вуліцы ва ўсіх абласных цэнтрах і буйных гарадах Беларусі, у Ніжнім Ноўгарадзе, Яраслаўлі і Ялце, беларускія школы і бібліятэкі.
Помнікі паэту пастаўлены ў Яраслаўлі, Мінску.
У 1991 годзе імя Максіма Багдановіча ўнесена ў каляндарны спіс ЮНЕСКА “Гадавіны выдатных асоб і падзей”.
1915 год. Апублікаваны ўніверсал Канфедэрацыі Вялікага Княства Літоўскага.
Канфедэрацыя ВКЛ – блок беларускіх, літоўскіх, польскіх і яўрэйскіх арганізацый у 1915-1917 гадах, што адносіліся да ліберальна-дэмакратычнай плыні краёвасці і выпрацоўвалі мадэлі беларуска-літоўска-латвійскай дзяржавы, якую меркавалася адрадзіць на тэрыторыі былога ВКЛ.
Канцэпцыя больш шырокай канфедэрацыі была распрацавана ў ліпені 1916 года Беларускім народным камітэтам. Яго старшыня А. Луцкевіч абгрунтаваў ідэю Злучаных Штатаў ад Балтыйскага да Чорнага мораў. У гэтую канфедэрацыю павінны былі ўвайсці Беларусь, Літва, Латвія, Украіна.
Імкненне беларускіх арганізацый да дзяржаўнага адзінства з гэтымі рэгіёнамі тлумачылася найперш эканамічнымі матывамі і жаданнем мець выхад Беларусі да Балтыйскага і Чорнага мораў.
Пасля абвяшчэння незалежнасці Літвы (16 лютага 1918) і Беларускай Народнай Рэспублікі (25 сакавіка 1918) ідэя канфедэрацыі не ўзнімалася.
У 1919 годзе бальшавікі стварылі Літоўска-Беларускую ССР, якая неўзабаве спыніла сваё існаванне ў сувязі з польскай акупацыяй.
1916 год. НарадзіўсяКірк Дуглас (Ісэр Даніеловіч).
Амерыканскі кінаакцёр і прадзюсар. Амерыканскі Інстытут Кіно прызнаў яго адным з лепшых кінаакцёраў усіх часоў.
З гомельскіх і чавускіх яўрэяў.
Атрымаў шэраг узнагародаў, у тым ліку “Оскар”, зорку на Галівудскай Алеі Славы. У яго гонар названы праспект у горадзе Палм-Спрынгз, штат Каліфорнія.
Займаўся гуманітарнай дапамогай, за што атрымаў Прэзідэнцкі Медаль за Свабоду, Ордэн Французскага Легіёна, Нацыянальны Медаль за дасягненні ў галіне мастацтва. Быў паслом добрай волі ў Дэпартаменце ЗША.
Бацька акцёраў Майкла, Эрыка Дугласаў, прадзюсараў Джоэля, Пітэра Дугласаў.
Памёр 5 лютага 2020 года.
1958 год. На арганізацыйным сходзе членаў геаграфічнага таварыства прынята рашэнне аб арганізацыі Магілёўскага аддзела.
Магілёўскі аддзел – першая структурная адзінка геаграфічнага таварыства на Беларусі.
Зарэгістраваны 19 студзеня 1959 года. Першым старшынёй аддзела стаў Мікалай Нешатаеў (1959-1963), вучоным сакратаром – Пятро Лярскі (1959–1963).
У розныя гады ў аддзеле плённа працавала больш за 120 членаў таварыства, сярод якіх вядомыя вучоныя М. Ратабыльскі, П. Лярскі, С. Сідор, Р. Дулаева, М. Клюкін, Ю. Шчарбакоў, М. Звераў, В. Гаркуноў, У. Хамякоў, М. Смаляроў, Г. Рыдзеўскі, Б.Нешатаеў, М. Нешатаеў, І.Шаруха, Дз. Грумо і іншыя.
Геаграфічнае таварыства на тэрыторыі сучаснай Беларусі вядзе сваю гісторыю ад Рускага геаграфічнага таварыства (1845). Магілёўскія географы працавалі ў складзе створанага ў 1867 годзе Паўночна-Заходняга аддзела геаграфічнага аб’яднання (Вільня), у складзе геаграфічнага таварыства БССР (1954), Беларусі (1991).
Беларускі географ, краязнавец, паэт, лаўрэат Нацыянальнай літаратурнай прэміі (2020), прэміі імя Уладзімера Караткевіча.
Аўтар каля 40 краязнаўчых, у тым ліку па фізічнай геаграфіі, тапаніміцы Пастаўскага раёна, паэтычных кніг.
Ганаровы сябра Саюза пісьменнікаў Беларусі.
Адкрыў у Пастаўскім раёне месца старажытнага паселішча і курганны могільнік.
«Чалавек года Віцебшчыны» (2009), пераможца конкурса «Беларускі настаўнік года».
Старшыня Пастаўскай арганізацыі Таварыства беларускай мовы (да 2021), член Навуковай рады Беларускага геаграфічнага таварыства і Міжнароднай акадэміі арганізацыйных і кіраўнічых навук.
Быў членам Беларускага студэнцкага саюза, рэдактарам часопісаў «Студэнцкая думка», «Калосьсе», «Шлях моладзі», працаваў карэктарам у беларускай друкарні імя Ф. Скарыны і ў Беларускім інстытуце гаспадаркі і культуры, настаўнікам, загадчыкам Беларускага музея ў Вільні (1941-1944).
За актыўную дзейнасць у справе беларускага нацыянальнага адраджэння быў зняволены ў лагеры Бяроза-Картуская (1939). У 1944 годзе арыштаваны НКДБ. Вязень ГУЛАГу, ссыльны.
Пасля ссылкі, з 1957 года працаваў у Віленскім дзяржаўным мастацкім музеі, карэспандэнтам часопіса «Полымя».
Займаўся перакладамі твораў літоўскіх і беларускіх пісьменнікаў. Адшукаў у архіве рукапіс рамана-хронікі М. Гарэцкага «Віленскіякамунары», знайшоў дзённік А. Станкевіча.
Фота: Могілка Яна Шутовіча ў Павільнісе (Павіленскія могілкі), Вільня, 2021
Музей пад адкрытым небам, дзе сабраныя помнікі беларускага народнага драўлянага дойлідства з розных гісторыка-этнаграфічных рэгіёнаў Беларусі, заснаваны ў адпаведнасці з пастановай партыйных органаў. Знаходзіцца пад Мінскам, каля МКАД, паміж вёскамі Строчыцы і Азярцо, займае плошчу ў 151 гектараў.
Першыя спробы стварыць музэй-скансен на Беларусі былі зробленыя ў 1908 годзе мастаком Ф. Рушчыцам, але гэтаму перашкодзіла Першая сусветная вайна.
Штоверасень з 2009 года ў музеі ладзіцца міжнародны фольк-фестываль «Камяніца».
Музей мае тры асноўныя зоны: экспазыцыйная, вытворча-гаспадарчая і запаведная. Аснова экспазыцыйнай зоны — умоўны падзел тэрыторыі Беларусі на шэсць гісторыка-этнаграфічных рэгіёнаў: Цэнтральная Беларусь, Падняпроўе, Паазер’е, Усходняе і Заходняе Палессе, Панямонне.
У экспазіцыі гісторыка-этнаграфічнага рэгіёну Цэнтральная Беларусь, заходняя Магілёўшчына прадстаўлена грамадскім свіранам канца XIX — пачатку XX стагодзя з в. Касарычы Глускага раёна
А вось у экспазіцыі гісторыка-этнаграфічнага рэгіёну Падняпроўе знаходзіцца ветраны шатровы млын пачатку XX стагоддзя з в. Зелянец Хоцімскага раёна, вяночны (замкнуты) двор з традыцыйным інтэр’ерам з в. Бракава Слабада Чавускага раёна.
Беларускі мастак і дызайнер. Разам з Ул. Цэслерам распрацоўваў дасціпныя рэклямныя постэры і плакаты на сацыяльныя тэмы.
Аўтар плакатаў «Нержавеющий Сталин», «1939, начало войны в Польше», «Карл Маркс 1990-х», «Афганистан», «Good morning, Belarus!», «От международного года мира – к миру без войн и оружия», «Война несет людям…», «Афган, Forbidden Fruit», «Contemporary art+centre „VITA NOWA“» і іншых.
Праца «Вудсток. 30 лет. – Levi`s» знаходзіцца ў калекцыі Луўра.
Работы Цэслера і Войчанкі выстаўляліся на шматлікіх выставах і атрымлівалі ўзнагароды ў многіх краінах Еўропы.
Уладальнік больш за 40 узнагарод міжнародных конкурсаў, біенале і фэстываляў плакату.
За месяц да смерці адбылася выстава на Манмартры ў Парыжы.
Выступаючы перад Рэспубліканскім саветам па гістарычнай палітыцы пры Адміністрацыіі Лукашэнкі яе кіраўнік Ігар Сергеенка заявіў, што будзе «разгледжана пытанне транслітарацыі ў геаграфічных назвах вуліц і населеных пунктаў з выкарыстаннем рускай мовы”, бо быццам бы “паступаюць звароты грамадзян па гэтым пытанні, і мы вырашылі разгледзець яго і ўнесці яснасць, як далей выкарыстоўваць рускую мову ў назвах вуліц, населеных пунктаў, у транспарце».
Наш каментар. Цяжка зразумець ход думак чыноўнікаў, але хутчэй за ўсё, гаворка ідзе пра тое, што камусьці не даспадобы назвы вуліц і населеных пунктаў на беларускай мове і іх дубліраванне на лацінцы. Але тут нюанс: няма ў Беларусі рускіх назваў населеных пунктаў – усе яны беларускія.
Падача назваў на лацінцы – нармальная сусветная з’ява, тым больш што Беларусь знаходзіцца ў цэнтры Еўропы, на перакрыжаванні шляхоў зносін.
Усе такія назвы на лацінцы рабіліся паводле “Інструкцыі па транслітарацыі геаграфічных назваў Рэспублікі Беларусь літарамі лацінскага алфавіта”— метада запісу лацінскім пісьмом беларускіх геаграфічных назваў.
Сама Інструкцыя была ўхвалена пастановай Дзяржаўнага камітэта па зямельных рэсурсах, геадэзіі і картаграфіі Рэспублікі Беларусь за № 15 ад 23 лістапада 2000 года. Апошнія змены ў яе ўносіліся 11 чэрвеня 2007 года.
У лютым 2013 года інструкцыя была рэкамендаваная Арганізацыяй Аб’яднаных Нацый у якасці міжнароднай сістэмы раманізацыі беларускіх геаграфічных назваў.
Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с.
Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Магілёўская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2007. — 406 с.
Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гомельская вобласць: нарматыўны даведнік / Н. А. Багамольнікава і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2006. — 382 с.
Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гродзенская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. —Мн.: Тэхналогія, 2004.—469 с..
Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Віцебская вобласць: нарматыўны даведнік / У. М. Генкін, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2009. — 668 с.
Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Брэсцкая вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2010.— 318 с.
Усе назвы нарматыўных даведнікаў даваліся на беларускай мове кірыліцай, лацінкай і на рускай мове і ніякай асаблівай крытыкі не выклікалі, а наадварот былі ўхвалены, як узорныя, ААН.
Калі будуць зрусіфікаваны назвы населеных пунктаў краіны, то будзе поўнасцю разбурана нацыянальная тапанімічная прастора, якая з’яўляецца элементам гістарычнай спадчыны.
Спяшацца з высновамі не будзем, трэба выслухаць мовазнаўцаў з акадэмічных інстытутаў, членаў тапанімічных камісій пры Савеце Міністраў і Акадэміі навук.
Па дадзеных Белгідрамета 7 снежня аб’яўлены аранжавы ўзровень небяспекі з-за галалёда і галалёдзіцы.
Перапады тэмператур і ападкі спрыяюць з’яўленню галалёда на дарогах, пагэтаму кіроўцам неабходна выбіраць бяспечную хуткасць руху, мінімальна зніжаючы яе пры пад’ездзе да пешаходных пераходаў, прыпынкаў і скрыжаванняў.
Аматарам хуткай язды трэба адмовіцца ад абгонаў і рэзкіх манёўраў на праезжай частцы.
Пешаходам, у сваю чаргу, варта перахадзіць дарогу толькі ў спецыяльна адведзеных месцах і акуратна яе перасякаць.
Не менш важна звяртаць увагу на абледзяненне ходнікаў і пешаходных дарожак, каб пазбегчы непажаданых траўм.
Беларускае саломапляценне падкрэслівае духоўную каштоўнасць і сімвалічнасць матэрыялу і вырабаў – падкрэсліваецца ў заяве арганізацыі.
З саломы робяць рознае начынне (напрыклад, скрыні і кошыкі), галаўныя ўборы, цацкі і аксэсуары. Некаторыя вырабы маюць асаблівае значэнне, напрыклад, вянкі ўраджаю або павукі, складаныя ромбападобныя канструкцыі, якія, як лічыцца, абараняюць дом ад зла і хвароб.
Сучаснае мастацтва саломапляцення ў Беларусі заснавана на народных традыцыях і пастаянна ўзбагачаецца творчымі дасягненнямі асобных майстроў, якія перадаюць свае веды і ўменні анлайн і праз адукацыйныя ўстановы, мастацкія студыі, рамесныя цэнтры і фестывалі.
Многія спецыялісты атрымалі ў спадчыну веды і навыкі ад сваіх бацькоў, бабуль і дзядуляў. Некаторыя працуюць у якасці індывідуальных рамеснікаў, прадаючы свае вырабы з саломы на кірмашах, фестывалях, выставах або ў магазінах традыцыйных рамёстваў. у той час як іншыя займаюцца пляценнем з саломы ў якасці хобі.
Эксперты – у асноўным жанчыны, хоць мужчыны таксама ўдзельнічаюць, звычайна ствараючы традыцыйныя вырабы (такія як посуд, капелюшы, рытуальныя маскі і скульптуры) у старажытнай тэхніцы спіральнага пляцення.
Мінсельгасхарч змяніў гранічныя мінімальныя кошты на мяса-малочныя тавары, якія рэалізуюцца па знешнегандлёвых дамовах. Гэта рэгламентуецца пастановай ведамства ад 30 лістапада 2022 года № 119, што афіцыйна апублікавана на Нацыянальным прававым інтэрнет-партале. Ранейшая пастанова на мінімальныя адпускныя цэны прымалася 20 чэрвеня.
Кошт прадукцыі ўстанаўліваецца ў залежнасці ад экспартнага рэгіёну: Расія, Азербайджан, краіны ЕАЭС (акрамя Расіі), а таксама краіны СНД і Грузія (акрамя краін ЕАЭС і Азербайджана), краіны па-за межамі СНД (акрамя Грузіі).
Згодна з дакументам свежую, астуджаную і замарожаную ялавічыну, а таксама мяса маладняку буйной рагатай жывёлы нельга прадаваць у Расію, краіны ЕАЭС, СНД і Грузію танней $4,3 за кг (раней $4,0), ва Узбекістан – $4,4, мяса дарослай буйной рагатай жывёлы – танней $4,1 за кг (у чэрвені – $3,8). У астатнія дзяржавы кошт экспарту будзе не ніжэйшы за $4,35 і $3,9 за кг (такія ж нормы былі і раней).
У дакумент таксама патрапілі такія пазіцыі, як сухое малако і вяршкі, сметанковае масла і сыры.
Напрыклад, малако і вяршкі сгушчаныя у Расію можна пастаўляць не танней за 210 расійскіх рублёў за кг (кошт не змяніўся), у іншыя краіны, у залежнасці ад рэгіёну, $3,16-3,36 (раней $3,3), сметанковае масла 80%, у Расію не танней за 450 расійскіх рублёў за кг, у іншыя дзяржавы – $6,1-6,9, сыры, у залежнасці ад гатунку, у Расію 320-420 расійскіх рублёў за кг, у іншыя краіны $6,0-6,15 (у Сербію – $4,8-4,9).
Приходит в жизни человека такой момент, когда врач дает направление сдать необходимые анализы. А анализы мочи и кала нужно сдавать именно в специфической упаковке, которую продают в аптеках. Это не как раньше сдавали в спичечных коробках и в баночках из-под майонеза.
И вот пациент, в медицинской терминологии – больной, идет в аптеку. А там ему выдают в обмен на денежку вожделенные контейнеры. И тот, который с лопаткой – аж за 2 рубля и не поверите еще и за 1 копейку сверху.
И этот покупатель долго не отходит от кассы аптеки, прокручивая в мозгу разные варианты траты этих самых 2 рубля и 1 копейки и сопоставляя полученную из телевизора информацию о чудесах отечественного импортозамещения и ценообразования.
А причем здесь импортозамещение? Да в том, что сложнейший пластиковый сосуд Avanti MediCAL объемом 60 мл для сбора специфического анализа создан, вероятно, в конструкторских, секретных лабораториях разных там парков высоких технологий с применением IТ-технологий и только в странах Евросоюза, членов НАТО. Контейнеры в Беларуси не производятся, а поставляются в лучшем случае из НАТОвской Эстонии, судя по этикетке.
Еще 9 августа 2022 года Лукашенко в Совмине провел заседание о функционировании экономики в условиях санкций и мерах по их преодолению. Через несколько часов заслушивания докладов светил экономики, А. Лукашенко дал конкретные поручения по ряду направлений, сообщало тогда БелТА.
Лукашенко потребовал ускорить реализацию планов по импортозамещению: “Надо доводить задание Пархомчику (министр промышленности), кому только можно: вот это произведите – деталь, запчасти – и поставьте”.
В этой же плоскости лежат вопросы по созданию программного обеспечения для той или иной продукции. Здесь можно не только задействовать ПВТ, но есть и хорошие специалисты в IT-сфере на ряде предприятий, которые способны создать необходимый программный продукт.
Что можно купить за 2 рубля
Не успели разобраться с импортозамещением, как цены поползли вверх. И пришлось в срочном порядке с 6 октября 2022 года вводить в стране мораторий на рост цен, принимать соответствующее постановление Совета Министров от 6 октября 2022 г. № 669.
Вернемся к нашим контейнерам для анализов за 2 сегодняшних рубля или за аж 20 000 рублей до деноминации.
За 2 рубля на днях доехали на ЯндексGo от могилевской площади Орджоникидзе до ТЦ «Арбат». Проезд в городском общественном транспорте стоит 0,8 рубля, маршрутка 1,50. За 2 рубля можно купить 1 литр молока, или пачку сигарет с фильтром, или батон, или буханку свежего белого хлеба, или 0,5 кг яблок, или 0,5 кг бананов, или 2 кг картофеля, или 1 кг лука, или десяток яиц в «Светофоре», или бутылку (банку) недорого пива, 0,5 л. Если не покупать 4 контейнера для анализов, то хватит и на бутылку водки.
А если все цены считать не в гамбургерах, а в контейнерах для анализов, то зарплата кассира-контролера в Могилеве – 300-350 контейнеров, базовая величина равна 16 контейнерам, килограмм свинины 5-7 контейнеров…
Мышка оптическая компьютерная, не самая дешевая, и та почти 7 контейнеров.
Вероятно, она куда технически проще в производстве, чем контейнер для анализов. Актуальная в снегопады для автомобилиста лопата пластиковая – 7,5 контейнеров в эквиваленте. Вероятно, пластика на ее изготовление ушло как раз в 7,5 раз больше, чем на контейнер объемом 60 мл.
Может кто-то еще желает удивить примерами импортозамещения и ценообразования? Пишите!
У гонар пачатку Слуцкага паўстання 1920 года (27 лістапада – 28 снежня). Лозунг паўстання: “Ні польскіх паноў, ні маскоўскіх камуністаў”. Першае самастойнае вайсковае выступленне беларусаў за сваю нацыянальную незалежнасць. Удзельнічалі жыхары Слуцкага і часткова Бабруйскага паветаў. Армія паўстанцаў дасягнула 4 тыс. чалавек і змагалася за незалежнасць БНР. Нягледзячы на гераізм паўстанцаў, перавага была на баку рэгулярнай арміі бальшавікоў. Надзеі на дапамогу Польшчы і на тое, што іх падтрымаюць у іншых месцах Беларусі, не спраўдзіліся, не адбылося і аб’яднання слуцкіх паўстанцаў з арміяй Булак-Балаховіча. У канцы снежня атрады паўстанцаў перайшлі праз раку Лань, дзе іх сустрэлі і інтэрнавалі польскія жаўнеры.
Юстыніян і Піліп (народны каляндар).
Пярэдадзень Піліпаўскага посту, які доўжыцца да 6 студзеня 2023 года.
Канец вясельным тыдням, надыходзіць Кудзеліца – першы тыдзень прадзення ў Піліпаў пост.
Калі шэрань на Піліпа ўсе дрэвы ўпрыгожыць – будзе багаты ўраджай аўса.
Крумкач каркае да адлігі.
Воблачна або снежна – да дрэннага мая.
1705 год. Паводле загаду Пятра I створана марская пяхота.
Першы “рускі” “полк марскіх салдат” графа Ф. Галавіна быў ўтвораны ў беларускім Гродна ў складзе 1200 чалавек. Полк прызначаўся для службы ў абардажна-дэсантных камандах на баявых караблях ветразнага флота. Камплектаванне палка ажыццяўлялася не рэкрутамі, а падрыхтаваным асабовым складам вайсковых частак, што было выклікана падвышанымі патрабаваннямі да баявой падрыхтоўкі марской пяхоты і больш складанымі баявымі задачамі, якія ўскладаюцца на яе ў параўнанні з вайсковымі часткамі.
Рускія крыніцы звычайна замоўчваюць факт месца фарміравання палка ў Гродна.
1815 год. Рускі цар Аляксандр I падараваў Канстытуцыю Царству Польскаму.
Царства, або Польскае Каралеўства, альбо Кангрэсавая Польшча ці «Кангрэсоўка», была ўтворана 20 чэрвеня 1815 года ў выніку Венскага кангрэсу, які аформіў новую палітычную карту Еўропы пасля напалеонаўскіх войнаў. Аляксандр І хацеў далучыць да сваёй імперыі амаль усе землі сучаснай Польшчы (Вялікага герцагства Варшаўскага), але гэтаму супрацьстаялі Аўстрыя і Францыя, якія не жадалі ўзмацнення Расіі.
Тэрыторыя польскай «квазідзяржавы» складала 128 тыс. км² з насельніцтвам 3,2 мільёны чалавек.
Дзеля таго, каб прывабіць сваіх новых падданых і задаволіць чаканні палякаў, якія спадзяваліся на атрыманьне дзяржаўнай аўтаноміі і дзеля гэтага змагаліся на баку Напалеона, Аляксандр І пайшоў на палітычныя саступкі, надаўшы Польскаму Каралеўству пашыраныя дзяржаўныя магчымасці. Польскае Каралеўства захавала свае грошы, войска, атрымала канстытуцыю.
На дзеянні Аляксандра І вялікі ўплыў аказваў Адам Чартарыйскі, які таксама ўдзельнічаў у распрацоўцы польскай канстытуцыі.
Паводле канстытуцыйнага ўкладу польская дзяржава навекі далучалася да Расейскай імпэрыі, вярхоўная заканадаўчая і выканаўчая ўлада знаходзілася ў руках расійскага цара. Жыхары Польшчы атрымалі выбарчыя правы. Гарантавалася асабістая свабода і недатыкальнасць. Канстытуцыйная аўтаномія Каралеўства Польскага праіснавала да Лістападаўскага паўстання 1830 года, пасля падаўлення якога, дзяржаўная аўтаномія была фактычна ліквідавана. Тым ня менш, Каралеўства Польскае як дзяржаўная форма праіснавала да 1917 году.
Беларускі дойлід, тэарэтык, педагог. Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР і РСФСР, акадэмік АН БССР, Акадэміі архітэктуры СССР. Лаўрэат Сталінскай прэміі.
Пабудаваў шмат будынкаў ў Маскве і Падмаскоўі. Да 1917 года быў адным з найбольш запатрабаваных архітэктараў, які будаваў дамы для самых багатых людзей Расіі.
Праекціроўшчык пінскай званіцы кафедральнага касцёла Унебаўзяцця Найсвяцейшай Панны Марыі.
Удзельнік паслярэвалюцыйнай перапланіроўкі Масквы. Пад яго кіраўніцтвам ўзводзяцца будынкі Маскоўскіх ГЭС, Дзяржбанка, кінатэатраў «Слава» і «Буревестник», будынкі ў Сочы, Грозным, Махачкале, Таганрозе, Ашхабадзе, Ніжнім Тагіле, Ялце, Харкаве, Гомелі, Мазыры, Пінску. Яго вучні Баршч і Паруснікаў стваралі ансамбль праспекта Сталіна ў Мінску.
У сярэдзіне 1950-х гадоў у майстэрні-школе Жалтоўскага выконваліся ўсе конкурсныя работы, што праводзіліся ў Маскве: Барадзінская панарама, Палац піянераў, Палац працы, Палац Саветаў на Ленінскіх гарах, пантэон Вялікім людзям, Дом саюзаў ВЦСПС на Крымскай набярэжнай.
Памёр 16 ліпеня 1959 года.
У Пінску названы праспект яго імём, на будынку былога Пінскага рэальнага вучылішча ўсталяваная мемарыяльная дошка.
1874 год. У беларускім Моталі нарадзіўся Хаім Вейцман.
Навуковец-хімік, першы прэзідэнт Ізраіля (1948). Адзін з лідараў сіянісцкага руху.
Скончыў Пінскае рэальнае вучылішча (1892).
У 1920-1931 і 1935-1946 гадах узначальваў сусветную Сіянісцкую арганізацыю.
У 1940-х гадах пераехаў у Палесціну, дзе ўзначаліў яўрэйскі нацыянальны рух. Заснавальнік Яўрэйскага ўніверсітэта ў Іерусаліме, навукова-даследчага інстытута па тэарэтычных і прыкладных прыродазнаўчых навуках у Рэхаваце.
Уладальнік каля 100 патэнтаў у галіне прамысловага прымянення шэрагу хімічных працэсаў.
Аўтар аўтабіяграфіі «Выпрабаванні і памылкі».
Яго пляменнік Эзер Вейцман, у 1993 годзе таксама абраны прэзідэнтам Ізраіля.
Памёр 9 лістапада 1952 года.
wikimedia.org
1900 год. Нарадзіўся Рыгор Пукст.
Беларускі кампазітар. Заслужаны дзеяч мастацтваў.
Выкладаў у Омскім, Гомельскім музтэхнікумах, Беларускай дзяржаўнай кансерваторыі.
Аўтар опер «Машэка», «Марынка», «Свіцязянка», 6 сімфоній, хораў, рамансаў. Аўтар вядомай «Перапёлачкі». Пісаў музыку да фільмаў і тэатральных спектакляў.
Беларускі пісьменнік. Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР. Заслужаны дзеяч культуры. Грамадска-палітычны дзеяч Заходняй Беларусі.
Працаваў начальнікам Упраўлення па справах мастацтва пры СНК БССР, у Інстытуце мовы, літаратуры і мастацтва АН БССР, літкансультантам Саюза пісьменнікаў БССР.
Друкаваўся ў часопісах «Родныя гоні», «Краты».
Аўтар зборнікаў вершаў, раманаў, п’ес. П’еса «Пад зоркамі» ставілася ў Гродзенскім абласным драматычным тэатры. На яго вершы напісаны песні.
Пераклаў на беларускую мову творы польскіх, украінскіх, латышскіх, літоўскіх пісьменнікаў.
Беларускі акцёр і рэжысёр. Заслужаны дзеяч мастацтваў.
Вучыўся ў Маскве. З 1939 года працаваў на Беларусі ў тэатрах Гродна, Брэста, Гомеля.
Сярод лепшых пастановак: «Тры сястры» А. Чэхава, «Сэрца на далоні» І. Шамякіна, «Выклік багам» А. Дзялендзіка.
Памёр у 1989 годзе.
1918 год. У склад Літоўскай Тарыбы кааптаваны 6 прадстаўнікоў Віленскай беларускай рады. Створана Міністэрства беларускіх спраў Літвы.
Орган выканаўчай улады ў літоўскім урадзе ў 1918-1923 гадах. Дзейнічала на тэрыторыі Гродзеншчыны і Віленшчыны, яго ўзначальвалі Язэп Варонка, потым – Дамінік Сямашка.
Створаны 1-ы беларускі пешы полк у Гродне, Гродзенская павятовая рада, беларуская краёвая ўправа і камітэт сувязі культурна-нацыянальнага адраджэння. У 1923 годзе, пасля канчатковага далучэння Віленшчыны да Польшчы, адносіны з літоўскім урадам пагоршыліся і міністэрства спыніла сваю дзейнасць.
Каталіцкі святар-бенедыкцінец, біскуп, апостальскі візітатар для беларусаў-католікаў на Захадзе. Доктар багаслоўя.
Напярэдадні Другой сусветнай вайны пераехаў у ЗША.
У 1958-1986 гадах узначальваў беларускую ўніяцкую парафію Хрыста Спаса ў Чыкага. Архімандрыт. Епіскап каталіцкай царквы ўсходняга абраду, адначасова Папам Рымскім прызначаны на пасаду апостальскага візітатара для беларусаў-католікаў заходняга і ўсходняга абрадаў на эміграцыі.
Адзін з заснавальнікаў уніяцкага англа-рускамоўнага часопіса «Церковный голос», выдаваў бюлетэні «Праўда», «Да злучэння».
Памёр 2 снежня 1986 года. Пахаваны на могілках бенедыкцінскага кляштара Св. Пракопа ў Лайле, штат Ілінойс.
wikimedia.org
1932 год. Памёр Дамінік Сямашка.
Польскі, беларускі і літоўскі палітычны дзеяч.
Член загранічнага саюза польскіх сацыялістаў у Парыжы, Львове і Цюрыху.
Аўтар праекта стварэння Народнага ўніверсітэта імя А. Міцкевіча.
Удзельнік беларускага нацыянальнага руху на Віленшчыне, удзельнік пасяджэння Рады Беларускай Народнай Рэспублікі, якая абвясціла незалежнасць БНР, член Літоўскай Тарыбы.
Прыхільнік федэрацыі Беларусі і Літвы.
У чэрвені 1920 – лютым 1922 кіраўнік Міністэрства беларускіх спраў Літвы. Падтрымліваў ідэю «вялікай Літвы».
Беларускі публіцыст, грамадскі і палітычны дзеяч, сябра Рады БНР. Пасол сейма Польшчы.
Дзеяч Беларускай сацыялістычнай грамады, Беларускай сацыял-дэмакратычнай партыі і Беларускай сялянска-работніцкай грамады. Публікаваўся ў газетах “Наша Ніва”, “Беларусь”, “Звон” і іншых. Аўтар музыкі на словы М. Багдановіча “Зорка Венера”.
Яму прыпісваюць аўтарства дуэта-балады «Што за хлопец, што за дзяўчына?».
Працаваў у сектары навукі Наркамасветы,дырэктарам Беларускага дзяржаўнага сацыяльна-гістарычнага музея. У 1931-1932 гадах быў сябрам ЦВК БССР.
Арыштаваны ДПУ ў 1933 годзе, у 1934 прыгавораны да расстрэлу. Прысуд заменены на 10 гадоў лагераў. Вязень Салавецкіх лагераў. У верасні 1937 этапаваны ў Мінск, 14 лістапада 1938 года НКУС прыгавораны да расстрэлу. Расстраляны ў Мінску.
У яго гонар усталяваны мемарыяльныя дошкі на колішнім будынку манастыра базыльян у Барунах, у якім у 1920-1922 гадах дзейнічала беларуская настаўніцкая семінарыя, дырэктарам якой ён быў, у в. Максімаўка Маладзечанскага раёна.
Працуе ў розных жанрах станковага жывапісу. Сярод галоўных твораў: пано «Стары і новы Вільнюс» (кінатэатр «Вільнюс», Мінск), палотны «Мая Радзіма», «Мадонна», роспіс капліцы Св. Марыі (Хапфагартанс, Аўстрыя).
Творы захоўваюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі, Траццякоўскай галерэі, Рускім музеі ў Санкт-Пецярбургу, грамадскіх і прыватных зборах Беларусі, Расіі, Аўстрыі, Германіі, ЗША, Італіі, Вялікабрытаніі, Ізраіля і іншых.
1947 год. У Бабруйску нарадзіўся Эдуард Белагураў.
Беларускі мастак. Стварыў шэраг манументальных роспісаў, у тым ліку будынкаў бабруйскіх СШ № 1, вучылішчаў № 226, медыцынскага, механіка-техналагічнага тэхнікума, будынкаў у Рагачове.
Працаваў у станковым жывапісе ў жанрах тэматычнай карціны і партрэта.
Аўтар партрэтаў мастакоў М. Ісаёнка, У. Тоўсціка, К. Паплаўскай і іншых, аўтапартрэтаў: ад кубічных да рэалістычных, глыбока псіхалагічных работ, нацюрмортаў, пейзажаў, сюжэтных карцін.
Яго творы зберагаюцца ў дзяржаўных музеях і прыватных зборах Беларусі, Расіі і іншых краін.
Памёр 17 мая 1998 года.
sb.by
1967 год. Нарадзіўся Генадзь Вінярскі.
Географ, беларускі кнігавыдавец.
У 1995-2018 гадах – выканаўчы дырэктар, дырэктар выдавецтва «Беларускі кнігазбор», МГА «Беларускі кнігазбор», МГА «Белкнігазбор». «Беларускі кнігазбор» – кніжны праект класікі беларускай літаратуры і літаратуры пра Беларусь ад старажытнасці да нашых дзён. Праект «Беларускі кнігазбор» складаецца з трох асноўных серый: «Мастацкая літаратура», «Гістарычна-літаратурныя помнікі», «Пераклады замежнай класiкі».
Наклады першых тамоў былі ад 4 000 да 10 000 («Філаматы і Філарэты»).
З 2018 года дырэктар ПУП «Кнігазбор».
1996 год. Спынена дзейнасць Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь па выніках праведзенага рэферэндуму.
Вярхоўны Савет – найвышэйшы пастаянна дзеючы прадстаўнічы і заканадаўчы орган дзяржаўнай улады ў Рэспубліцы Беларусь у 1991 – 1996 гадах. Валодаў вяршэнствам і паўнатой заканадаўчай улады і ажыццяўляў яе ад імя народа ў межах і формах, вызначаных Канстытуцыяй і законамі краінамі.
За гады існавання яго Старшынямі былі С. Шушкевіч (1991-1994), В. Кузняцоў (в.а, 26.01.-28.01.1994), Мечыслаў Грыб (1994-1996), Сямен Шарэцкі (10.01.-27.11.1996). Складаўся з адной палаты (260 дэпутатаў). Дэпутаты выбіраліся грамадзянамі краіны на аснове ўсеагульнага выбарчага права тэрмінам на 5 гадоў.
Штогод праводзіліся веснавая і асенняя сесіі, пры неабходнасці – спецыяльныя і нечарговыя пасяджэнні. Да кампетэнцыі Вярхоўнага Савета належала прыняцце Канстытуцыі і ўнясенне ў яе змяненняў і дапаўненняў, прыняцце законаў і пастаноў, кантроль за іх выкананнем, назначэнне чарговых выбараў прэзідэнта краіны, правядзенне рэспубліканскіх рэферэндумаў, вызначэнне асноўных кірункаў унутранай і міжнароднай палітыкі, іншыя пытанні.
Функцыі былога вышэйшага прадстаўнічага органа адышлі да Нацыянальнага сходу і прэзідэнта Беларусі.
апошні Старшыня ВС Беларусі Сямён Шарэцкі, litamerica.us
wikimedia.org
