Анамальна высокую тэмпературу зафіксавалі на Алясцы ў раёне аднаго з самых паўночных гарадоў свету і самага паўночнага у ЗША горада Уткіагвік, што размешчаны за 500 км на поўнач ад Палярнага круга, паведамляе Washington Post.
На пачатку тыдня слупок тэрмометра падняўся тут да +4,4 ° C, што стала самай высокай тэмпературай у перыяд з лістапада па сакавік для гэтага месца за ўсю гісторыю метэаназіранняў, якая налічвае больш за 100 гадоў. Гэта амаль на 20 градусаў больш у параўнанні з нормай для гэтай пары года. Папярэдні рэкорд быў зафіксаваны ў снежні 1932 года, калі тэмпература ў раёне Уткіагвіка паднялася да 1,1 °C.
Анамальнае пацяпленне прыйшло на поўнач Аляскі больш чым праз два тыдні пасля наступлення палярнай ночы, калі Сонца ў апошні раз у годзе было бачна над гарызонтам Уткіагвіка.
Незвычайнае для гэтага сезона надвор’е прыйшло на Аляску з-за зоны нізкага ціску на захадзе і высокага ціску на поўдні, што дазволіла хвалі цёплага паветра хлынуць на поўнач і прынесці на паўвостраў плюсавую тэмпературу. Акрамя таго, як мяркуюць навукоўцы, прычынай анамальнага пацяплення стала свабодная ад лёду вада ў Чукоцкім моры, якое перастала замярзаць з-за глабальнай змены клімату на фоне дзейнасці чалавека.
Увогуле снежань пачаўся з нетыпова цёплага надвор’я на большай частцы Арктыкі. Паводле дадзеных сайта Climate Reanalyzer Універсітэта штата Мэн, тэмпература ў рэгіёне ў сярэднім была на 6,4 °C вышэй за норму. Так, нехарактэрныя плюсавыя тэмпературы былі зафіксаваны ў сталіцы Грэнландыі Нуук, а таксама ў Ісландыі.
2022 павінен стаць адным з самых гарачых у Арктыцы за ўсю гісторыю назіранняў. Тэмпы пацяплення ў рэгіёне прыкладна ў чатыры разы перавышаюць сярэднія паказчыкі па астатнім зямным шары. Раставанне льдоў і змяненне клімату прыводзіць да шматлікіх надзвычайных з’яў, такіх як анамальныя ападкі, моцныя штормы і лясныя пажары, што звязана з павелічэннем ўзроўню расліннасці ў тундры.
Беларуская дзяржаўная лясная ахова напярэдадні навагодніх святаў пяройдзе на ўзмоцнены рэжым працы. Будзе патрулявацца ўвесь лясны фонд. Гэта робіцца для апераджэння правапарушэнняў, звязаных з нарыхтоўкай соснаў і елак. Паведамляецца, што распараджэнні службы ёсць сродкі відэа- і фотафіксацыі.
За незаконную нарыхтоўку навагодніх дрэў прадугледжана адміністрацыйная адказнасць. Штраф для фiзiчнай асобы можа скласці да 30 базавых велiчынь. Парушальнік будзе абавязаны пакрыць шкоду, прычыненую навакольнаму асяроддзю, за ссечанае дрэва.
Фота ўзята з адкрытых крыніц і мае ілюстрацыйны характар.
Вынікі лабараторнага кантролю санэпідэміялагічнай службы ўстанавілі, што па санітарна-хімічных паказчыках якасць вады не адпавядае нарматывам. Пры норме на ўтрыманне нітратаў 45 мг/дм3, вада з крыніцы паказала 46,2 міліграмаў нітратаў на кубічны дэцыметр вадкасці – паведамляе “Прыдняпроўская ніва”.
– Нітраты, не маючы спецыфічнага віду, прысмаку, аказваюць негатыўны, таксічны ўплыў на здароўе чалавека – распавяла выданню загадчык аддзялення камунальнай гігіены “Магілёўскага занальнага цэнтра гігіены і эпідэміялогіі” Аксана Воранава – Найбольш небяспечныя нітраты для маленькіх дзяцей, асоб пажылога ўзросту і якія пакутуюць хранічнымі захворваннямі. Небяспека нітратаў яшчэ і ў тым, што кіпячэнне вады не паніжае іх узровень вадзе. Негатыўны ўплыў нітратаў на здароўе абумоўлены тым, што нітраты ў кішэчніку чалавека аднаўляюцца ў нітрыты пад уплывам бактэрый, якія жывуць у кішачніку. Усмоктванне нітрытаў вядзе да адукацыі метгемаглабіну і да частковай інактывацыі карыснага для арганізма гемаглабіну. Такім чынам, у аснове захворвання метгемаглабінэмія, якое выклікаюць нітраты, ляжыць тая ці іншая ступень кіслароднага галадання клетак і тканін. У сувязі з чым, санітарна-эпідэміялагічная служба не рэкамендуе выкарыстоўваць ваду з Палыкавіцкай крыніцы Магілёўскага раёна для пітных мэт.
Апошнія восем гадоў былі самымі гарачымі за ўсю гісторыю назіранняў, заявіла 6 лістапада Сусветная метэаралагічная арганізацыя ў дакладзе на адкрыцці штогадовай канферэнцыі ААН па змене клімату ў Шарм-Эль-Шэйху, Егіпет.
«Экстрэмальная спякота, засуха і разбуральныя паводкі закранулі мільёны людзей і прычынілі мільярдныя страты ў гэтым годзе. Відавочныя прыкметы і наступствы змены клімату становяцца ўсё больш драматычнымі» – сказана ў публікацыі.
На думку экспертаў Сусветнай метэаралагічнай арганізацыі, у 2022 годзе сярэдняя глабальная тэмпература будзе прыкладна на 1,15 градуса вышэй за сярэднюю тэмпературу даіндустрыяльнага перыяду 1850-1900 гадоў.
Верагодна, бягучы год зойме 5-6-е месца ў спісе самых гарачых за гісторыю назіранняў, аднак “толькі пытанне часу, калі настане яшчэ адзін самы цёплы год”.
Вучоныя канстатуюць, што з 1993 года хуткасць павышэння ўзроўню мора падвоілася, а са студзеня 2020 года ўзровень мора вырас амаль на 10 міліметраў. Раставанне леднікоў у Альпах у 2022 годзе стала рэкордным: на гэта паўплывалі нізкае снежнае покрыва ў канцы зімы, неаднаразовае выпадзенне пылу з Сахары і працяглыя і інтэнсіўныя хвалі цяпла.
“Упершыню ў гісторыі нават у самых высокіх пунктах вымярэнняў снег не перажыў летні сезон, і таму не адбылося назапашвання свежага лёду” – гаворыцца ў публікацыі.
Найбольш пакутуюць тыя, хто невінаваты.
Канцэнтрацыі асноўных парніковых газаў працягваюць расці і дасягнулі рэкордных узроўняў. Для многіх леднікоў кропка незвароту ўжо пройдзеная, і раставанне будзе працягвацца сотні, калі не тысячы гадоў, што будзе мець сур’ёзныя наступствы для воднай бяспекі.
У Сусветнай метэаралагічнай арганізацыі нагадалі прыклады экстрэмальнага надвор’я ў 2022 годзе: засуху ва Усходняй Афрыцы, рэкордныя дажджы і паводкі ў Пакістане, серыю разбуральных цыклонаў на Мадагаскары і ў Паўднёвай Афрыцы, экстрэмальную спякоту ў Еўропе.
Паводка ў Пакістане
«Занадта часта больш за ўсё пакутуюць тыя, хто менш за ўсё адказны за змяненне клімату, як мы бачылі на прыкладзе жудаснай паводкі ў Пакістане і смяротнай працяглай засухі на Афрыканскім Рогу. Але нават добра падрыхтаваныя супольнасці сёлета пацярпелі ад экстрэмальных з’яў, пра што сведчаць зацяжныя хвалі цяпла і засуха ў значнай частцы Еўропы і паўднёвага Кітая» – сказаў прафесар Таалас.
Генеральны сакратар ААН Антоніу Гутэрыш назваў даклад “хронікай кліматычнага хаосу” і заклікаў удзельнікаў канферэнцыі ў Шарм-Эль-Шэйху “адказаць на сігнал трывогі ад планеты дзеяннем – амбіцыйным і рэальным дзеяннем у галіне клімату”.
У праграму канферэнцыі 2022 года ўпершыню было афіцыйна ўключана абмеркаванне механізму кампенсацый страт ад змен клімату для краін, якія развіваюцца – гэта адбылося ў выніку «інтэнсіўных перамоваў», паведамляе BBC News. Як піша Reuters, у папярэднія гады развітыя краіны перашкаджалі правядзенню афіцыйных абмеркаванняў; яшчэ нават на канферэнцыі 2021 года ЗША і ЕЗ заблакавалі стварэнне такога фонду.
Цыклон “Батсірай” на Мадагаскары
Кліматычныя змены ў Беларусі.
З другой паловы 1970-х гадоў хуткасць росту тэмпературы ў краіне склала 0,6 градуса за 10 гадоў. Гэтыя лічбы ў 3,5 раза перавышаюць хуткасць росту па ўсім зямным шары і практычна ў 2 разы перавышаюць хуткасць росту тэмпературы паветра над сушай паўночнага паўшар’я” – распавядаюць спецыялісты Белгідрамету.
З канца 1980-х гадоў змяненне тэмпературы паветра праяўлялася ў росце зімовых тэмператур. Аднак з другой паловы 1990-х і пачатку 2000-х гадоў пачалі расці тэмпературы і летняга перыяду, адзначаецца рост колькасці гарачых дзён з тэмпературай паветра плюс 25 градусаў і вышэй. У цэлым растуць максімумы тэмператур, змяняецца працягласць сезонаў года – павялічваецца працягласць лета і скарачаецца зіма. Таксама павялічваецца працягласць вегетацыйнага перыяду і скарачаецца ацяпляльны перыяд.
Што да змены характару выпадзення ападкаў на тэрыторыі Беларусі, то ў халодны перыяд года іх сума расце, а ў асобныя месяцы цёплага перыяду года – скарачаецца. Такія тэндэнцыі адзначаюцца ў чэрвені, жніўні і верасні, што разам з ростам тэмпературы паветра прыводзіць да павелічэння засушлівых умоў.
У будучыні, тэмпературы паветра будуць расці і да канца стагоддзя на тэрыторыі Беларусі сярэднегадавыя тэмпературы паветра могуць дасягаць адзнакі плюс 10-12 градусаў. Акрамя гэтага, у перыяд паміж 2020 і 2040 гадамі тэмпература паветра па ўсёй Зямлі павысіцца на 1,5 градуса. Так, змены клімату паўплываюць на навакольнае асяроддзе, галіны эканомікі і здароўе насельніцтва.
На думку спецыялістаў Белгідрамета, важна ўдзяляць вялікую ўвагу ацэнцы рызык ад змянення клімату, распрацоўваць стратэгіі па адаптацыі эканомікі, навакольнага асяроддзя і насельніцтва.
Городские очистные сооружения просто “захлебываются”, а от коммунального армагеддона Шклов пришлось спасать возможностями МЧС.
В январе 2022 года на заседании коллегии Могилевского областного комитета природных ресурсов и охраны окружающей среды было отмечено, что в прошлом году как министерство природных ресурсов, так и областные комитеты сработали достаточно стабильно и уверенно. Выполнены все программы и поручения, реализованы проекты, поэтому с чистой совестью соответствующие организации вошли в новый год. Это со слов первого заместителя министра природных ресурсов и охраны окружающей среды Болеслава Пирштука. Такое впечатление, что замминистра позабыл о существовании проблем с очистными сооружениями г.Шклова.
При этом, мы не будем акцентировать внимание в ряду недоработок министерства в борьбе за чистоту окружающей среды на таких вещах, как переработка бытовых отходов и извлечение из них вторичных материальных ресурсов. На проблемах загрязнения воздуха – а ведь на единую систему мониторинга его состояния выделено на текущий год порядка 4 млн рублей, и это огромная сумма.
Мы обратим внимание на состояние очистных сооружений в небольшом райцентре Могилевской области – городе Шклове. Объект выбран не случайно. По итогам за 2021 год в области выявлено 17 случаев загрязнения водоемов сточными водами, виновниками в большинстве случаев являются коммунальные предприятия. Так вот, особенно проблемными в этом отношении по области являются города Мстиславль и Шклов.
В частности, экологическая бомба на территории Шклова, особенно касающаяся состояния чистоты воды в реке Днепр была заложена более 40 лет назад, когда начали строительство очистных сооружений в рассчете на потребности одной только бумажной фабрики “Спартак”. К нашему же времени уже особо отличились в “антиприродной” борьбе еще и льнозавод с молокоперерабатывающим предприятием. Но экономические интересы района превалировали над состоянием здоровья людей, а посему на природоохранные мероприятия особого внимания не обращали. В настоящее время к городской канализации подключены практически все организации города и многоэтажное жилье.
Канализация начала “захлебываться” стоками, оборудование выходить из строя – уже в 2021 году насосы не справились с нагрузкой и сломались. От коммунального армагеддона Шклов пришлось спасать возможностями МЧС.
И все эти годы общественность Шклова “била в колокола” по поводу издевательства над природой и людьми. Нельзя сказать, что власти не предпринимают мер по исправлению ситуации. Еще 7 лет назад приступили к реконструкции комплекса очистки городских стоков, выполнены работы на 17 млрд. руб. Пожалуй, главное, что было достигнуто в результате комплекса работ – проложили трубопровод через Днепр до очистных сооружений. Но в 2021 году эти работы остановились и, получается, что для местного населения и состояния воды в Днепре ничего сделано не было.
По-прежнему “недоработанные” сточные воды загрязняют окружающую среду. Характерным признаком таких вод стала пена, образующаяся круглый год в “диких” ручейках, “питающих” реку Днепр на протяжении десятилетий.
На фото: “Шкловский коктейль”
В текущем году местные власти совместно с министерством должны были проработать вопрос по шкловским очистным сооружениям с Банком развития на предмет выделения кредита в размере порядка 3,8 млн долларов водоканалу для реконструкции этих очистных сооружений.
Увы, у властей остался лишь один метод воздействия на ситуацию – штрафные санкции (а это может потянуть на миллион рублей), что позволит отчитаться о повышенном внимании к данной проблеме.
На Магілёўшчыне Бабруйск – адзіны горад, дзе трымаюцца новых стандартаў утылізацыі лекавых сродкаў. У двух мясцовых паліклініках паставілі спецыяльныя кантэйнеры для пратэрмінаваных медычных прэпаратаў.
У Бабруйску два пункты для збірання пратэрмінаваных лекаў
Першы ў Бабруйску такі кантэйнер з’явіўся летась у паліклініцы № 6, а другі днямі паставілі ў паліклініцы № 7, якая абслугоўвае некалькі мікрараёнаў, піша выданне «Бобруйский курьер».
У кантэйнеры выкідваюцца таблеткі, аэразолі, мазі, кроплі. Ад прэпаратаў расліннага паходжання ды сродкаў індывідуальнай абароны пазбаўляюцца іншым спосабам.
У гарадах Магілёўскай вобласці, акрамя Бабруйску, пункты збірання пратэрмінаваных лекаў адсутнічаюць. На гарачай лініі паліклінік абласнога цэнтру, як высветлілася, нічога не ведаюць пра новыя стандарты і неабходнасць утылізацыі старых лекаў. Мясцовыя фармацэўтычныя ўстановы пакуль не займаюцца вырашэннем такога пытання.
Чаму сталі зьбіраць пратэрмінваныя лекі?
Пункты збірання лекаў сталі разгортваць, каб пазбегнуць забруджвання навакольнага асяроддзя медыкаментамі. У пробах вады і глею, узятых на ачышчальных станцыях некалькіх буйных беларускіх гарадоў, была выяўленая прысутнасць цыпрафлаксацыну, левафлаксацыну, дратаверыну, дыклафенаку, эстрадыёлу.
bobrlife.by
Забруджванне навакольнага асяроддзя фармацэўтычнымі рэчывамі – новая глабальная экалагічная пагроза. Па ўсім свеце ў вадаёмах і нават у пітной вадзе праяўляецца прысутнасць лекаў. Антыбіётыкі, нейралептыкі, гарманальныя і іншыя прэпараты трапляюць у арганізмы жывёлаў і людзей ды выклікаюць хваробы, анамальныя паводзіны, прыводзяць да бясплоддзя.
Паменшыць некантраляванае фармацэўтычнае забруджванне дапамагае асобнае збіранне пратэрмінаваных лекавых сродкаў з утылізацыяй. Такая практыка ўкаранёная ў большасці краінаў Еўропы. Сабраныя лекі спальваюць пры высокай тэмпературы, або адбываецца іх мяккая хімічная ўтылізацыя.
Хто дапамог уладзе ўбачыць праблему?
У Беларусі першы кантэйнер для збору пратэрмінаваных лекаў устанавіла грамадская арганізацыя «Цэнтр экалагічных рашэнняў» у 2018 у Мінскай гарадской паліклініцы № 40. У снежні 2019 года эколагі з дапамогай баранавіцкіх грамадскіх актывістаў запусцілі праект «Прырода без фармацэўтычных адыходаў». Намаганнямі грамадскасці за год у 18 гарадах Беларусі было ўстаноўлена больш за 30 кантэйнераў і сабрана за год больш за 400 кілаграмаў пратэрмінаваных лекаў.
encrypted-tbn0.gstatic.com
На сусветную практыку абароны прыроды і актыўнасць грамадскасці звярнула ўвагу ўлада.
З 1 верасня 2020 года набыў моц новы Тэхнічны кодэкс устаноўленай практыкі «Ахова навакольнага асяроддзя і прыродакарыстанне. Правілы абыходжання з камунальнымі адходамі». Пратэрмінаваныя лекавыя сродкі выдзелены ў асобную групу камунальных адходаў і падлягаюць асобнаму збору. Распрацоўка формы спецыяльных кантэйнераў, выдзяленне месцаў для збору і вырашэнне іншых арганізацыйных задач ускладзена на мясцовыя выканаўчыя органы ўлады і работнікаў жыллёва-камунальнай гаспадаркі.
Магілёў апанавала позневосеньскае надвор’е. Холадна і дажджліва. Абвешчаны аранжавы ўзровень небяспекі. Адгалоскі жнівеньскай спёкі ў раннім бабіным леце былі нядоўгімі. Разлічваць на сонца не варта.
Паводле Белгідрамету, у сённяшні выхадны дзень пераважаць будзе воблачнае надвор’е. Часам дождж (верагоднасць ападкаў больш за 90%).
«Тэмпература паветра +10…+12°C. Вецер паўднёва-ўсходні, 5-10 м/с. Парывы да 14 м/с», – паведамляюць сіноптыкі.
Па краіне моцныя залевы. Усюды дужыя парывы ветру.
Белгідрамет папярэджвае аб неспрыяльнай гідраметэаралагічнай з’яве! Абвешчаны жоўты ўзровень небяспекі.
26 жніўня ў Магілёве сіноптыкі прагназуюць невялікую воблачнасць. Без ападкаў. Тэмпература паветра +31+33°C. Вецер няўстойлівы, 3-8 м/с.
У дзённы час у многіх мясцінах краіны максімальная тэмпература паветра дасягне +30+32°С, у паўднёвых раёнах +33+34°С, у Мінску максімальная тэмпература паветра дасягне +30+32°С.
Паводле інтэрнэт-рэсурсаў, якія падаюць звесткі аб гісторыі надвор’я, найніжэйшую тэмпературу жніўня фіксавалі ў Магілёве ў 2015 годзе – +10°С.
Спецыялісты санітарна-эпідэміялагічнай службы выявілі, што вада ў магілёўскіх вадаёмах, на якіх размешчаныя папулярныя ў гараджанаў пляжы, не адпавядае гігіенічным нарматывам па мікрабіялагічным і санітарна-хімічным паказчыкам.
Рэспубліканскі цэнтр гігіены, эпідэміялогіі і грамадскага здароўя піша, што мясцовай уладзе рэкамендавана забараніць купанне дзяцей, дарослых, а таксама заняткі воднымі відамі спорту ў магілёўскіх асяродках адпачынку:
– на гарадскім пляжы на Дняпры;
– на пляжы на Дняпры ля пасёлку Палыкавічы;
– на пляжы Пячэрскага вадасховішча;
– на пляжы Грабянеўскага вадасховішча.
Падобная, як у Магілёве сітуацыя ў некаторых іншых мясцінах вобласці.
– У Бабруйску на гарадскім пляжы на Бярэзіне;
– У Бабруйску на пляжы «Санаторый імя Леніна» на Бярэзіне;
– У Шклове на гарадскім пляжы, размешчаным паблізу “Лядовай арэны”;
– У Чавусах на пляжы на рацэ Бася, што на вуліцы Верхнеялаўскай;
– У Кіраўску на возеры “Селішча”.
Рэспубліканскі цэнтр гігіены, эпідэміялогіі і грамадскага здароўя інфармуе аб змяненні сітуацыі з вадаёмамі на сваёй інтэрактыўнай карце.
