Абласное зімовае свята «Магілёўская лыжня» пройдзе ў Чавусах у суботу 18 лютага на базе раённай СДЮШАР – анансуе падзею газета “Іскра”. Свята праводзіцца дзеля папулярызацыі здаровага ладу жыцця.
Традыцыйна пройдуць чатыры старты лыжнай эстафеты, у якіх прымуць удзел больш за 700 лыжнікаў-бюджэтнікаў. Гэта каманды структурных падраздзяленняў абласнога, гарадскіх і раённых выканаўчых камітэтаў, праваахоўных органаў і сілавых структур, клубаў па гульнявых відах спорту, абласных цэнтраў і вучылішчаў алімпійскага рэзерву. Чакаюць таксама аматараў лыжнага спорту.
У залежнасці ад узросту будзе сфарміравана 12 забегаў сярод мужчын і жанчын. Самую кароткую дыстанцыю пабягуць спартсмены-аматары ў катэгорыях 60+ – усяго 1 км, самую доўгую – ва ўзросце 18-29 гадоў – 3 км трасы.
У месцы правядзення лыжні арганізоўваецца пракат спартыўнага абсталявання, выязны гандль з гарачай кавай, гарбатай, юшкай і салдацкай кашай.
Пераможцы атрымаюць грошы, медалі, дыпломы.
Свята “Чавуская лыжня-2023” прайшло ў мінулыя выходныя.
У Чавускім раёне праваахоўнікі знайшлі ў прыватным мікрааўтобусе 1 960 кілаграм крадзенага насеннага аўса – паведамляе прэс-служба абласнога УУС.
Праваахоўнікі ноччу вырашылі праверыць мікрааўтобус, які выклікаў падазрэнні: стаяў на ўзбочыне дарогі непадалёк ад складоў мясцовага сельгаспрадпрыемства у в. Кузьмінічы.
У ім знайшлі больш за 50 мяшкоў насеннага аўса, які скраў 41-гадовы жыхар Дрыбінскага раёна з неахоўваемых складоў сельскагаспадарчага прадпрыемства.
Мужчына падабраў ключы, пракраўся на склад і вынес мяшкі са збожжам з мэтай продажу фермеру ў Дрыбінскім раёне.
Скрадзены авёс вагой 1960 кілаграм на агульную суму 1744 рублі канфіскаваны.
Ёсць альтэрнатыва – траса пройдзе праз Чавусы або ў абыход.
У Чавускім раёне правялі папярэдняе інфармаванне грамадзян аб правядзенні грамадскіх абмеркаванняў, справаздачы аб ацэнцы ўздзеяння на навакольнае асяроддзе па рэканструкцыі аўтадарогі Р-122 Магілёў – Чэрыкаў – Касцюковічы, паведамляе газета “Іскра”.
Калі дарога будзе рэканструявана, то яна пераўтворыцца ў чатырохпалосную шашу.
Планам-графікам па правядзенню ацэнкі ўздзеяння на навакольнае асяроддзе, рашэнне па рэканструкцыі аб’екта павінна быць прынята не пазней за 31 мая 2023 года
Пры абмеркаванні рэканструкцыі плануецца і разгляд «праектнай» альтэрнатывы. Прапануюцца два варыянты праходжання трасы на ўчастку 40,2 км – 52,6 км існуючай аўтадарогі: альбо траса праходзіць праз Чавусы па існуючым напрамку з павелічэннем радыусаў да гранічна дапушчальных у плане, альбо траса праходзіць у абыход Чавусаў з паўднёвага боку на выдаленні каля 5,5 км ад цэнтра горада.
На аўтадарозе Р-122 Магілёў – Чэрыкаў – Касцюковічы рэспубліканскага значэння плануецца рэканструкцыя ўчастка з чатырма палосамі руху. Акрамя пашырэння дарогі плануецца ўладкаванне транспартных развязак і шмат іншага.
У Чавускім гісторыка-краязнаўчым музеі 7 лютага адкрылася выстава воскавых фігур – паведамляе газета “Іскра”. Яна будзе працаваць да 14 сакавіка.
Выставу арганізаваў праваслаўны актывіст, кіраўнік міжнароднай арганізацыі праваслаўных аўтараў і выканаўцаў “Благодар” Уладзіслаў Асака, і тэматычна яна прысвечаная знакамітым сюжэтам і персонам.
На выставе прадстаўлены кампазіцыя “Тайная Вячэра” – фігуры Хрыста і апосталаў выкананы ў натуральную велічыню. Таксама ёсць фігуры М. Гогаля, А. Пушкіна, Ф. Дастаеўскага, Серафіма Сароўскага, членаў сям’і апошняга рускага цара Мікалая II і іншыя.
Выданне піша, што гледачоў на адкрыцці выставы ўразіла вельмі рэалістычнае выканананне фігур, партрэтнае падабенства са знакамітымі асобамі мінулага. Скульптары для іх вырабу выкарыстоўвалі спецыяльны склад з дабаўленнем сілікону, натуральныя валасы, адлюстравалі дробныя маршчынкі, зморшчыны, надалі тварам эмоцыі, задуменнасць.
Пасля рэканструкцыі ў Чавусах адчыніў дзверы для наведвальнікаў фізкультурна-аздараўленчы комплекс – паведамляе “Іскра”.
Праведзена цепларэнавацыя будынка, заменены аконныя і дзвярныя блокі, канёк і пакрыцце металічнага даху, адрамантаваны сцены спартыўнай залы.
– Цяпер у “ЦФОР стала значна цяплей, святлей і нашмат утульней – выказвае сваю радасць дырэктар установы Алена Пручкоўская.
Старыя драўляныя ваконныя і дзвярныя групы за больш чым 20-гадовы тэрмін эксплуатацыі прыйшлі ў непрыдатнасць. Іх замянілі на ПВХ.
Самыя значныя змены адбыліся ў спартыўнай зале. Замена вітражоў прывяла для лепшага асвятлення. Зроблена ўцяпленне сцен з наступным аздабленнем драўнінай.
Два чалавекі загінулі на пажары ў прыватным доме па вуліцы Спартакаўскай у Бабруйску вечара 23 студзеня – паведамляе прэс-служба МНС. Прычыны ўзгарання высвятляюцца. Таксама ў Бабруйску ў гэты дзень гарэў дом па вуліцы Звязды. Гаспадар дома 1979 года нараджэння атрымаў апёкі і быў выратаваны, а яго сужыцельніца, жанчына 1981 года нараджэння, загінула.
Яшчэ адзін пажар у прыватным доме ў Бабруйску – на вуліцы Кірава – завяршыўся менш трагічна. Гаспадар дома 1958 года нараджэння спрабаваў самастойна загасіць полымя, атрымаў апёкі і быў шпіталізаваны.
Таксама гарэў дом у Чавусах па вуліцы Забалоцкай. Гаспадар дома 1951 года нараджэння выратаваўся, атрымаўшы атручэнне дымам, і быў шпіталізаваны.
У вёсцы Машавое Касцюковіцкага раёна ў сваім доме быў знойдзены мужчына 1969 года нараджэння, які атруціўся ўгарным газам – зарана закрыў дымаход у печы.
У Асіповічах на чыгунцы адбыўся наезд электрацягніка на чалавека. Пацярпела дзяўчына 1999 года нараджэння, якая з траўмамі рознай ступені цяжкасці была шпіталізаваная.
Дзень почырку, Дзень ручнога ліста (Handwriting Day)
Заснаваны па ініцыятыве Асацыяцыі вытворцаў пішучых прылад з мэтай нагадаць усім нам аб унікальнасці ручнога ліста, аб непаўторнасці почырку кожнага чалавека і зірнуць на стварэнне рукапіснага тэксту, як на спосаб самавыяўлення.
Дата гэтага свята абрана не выпадкова – у гэты дзень нарадзіўся адзін з вядомых амерыканскіх дзяржаўных дзеячаў, Джон Хэнкок, які першым паставіў свой подпіс пад Дэкларацыяй Незалежнасці ЗША (1774 год). Подпіс Хэнкока быў буйным і размашыстым, што і дадало аўтарытэту яе аўтару.
Мастацтва ручнога ліста актыўна развівалася на працягу многіх тысяч гадоў. Аб сувязі почырку з духоўным светам і характарам чалавека выказваліся і Арыстоцель, і вялікія італьянцы эпохі Адраджэння. А ў 1875 годзе французскі абат Жан Іпаліт Мішанер ужыў тэрмін “графалогія”, які пазначае вобласць ведаў аб почырку і метадах яго даследавання ў сувязі з псіхічным станам асобы. Графалогія лічыцца адной з найважнейшых навук, здольнай толькі па ручным пісьме вызначыць індывідуальныя здольнасці чалавека.
Па почырку можна пазнаць характар асобы, яе моцныя і слабыя бакі, у якім настроі чалавек пісаў, яго стаўленне да навакольных і нават аптыміст ці песіміст аўтар.
1556 год. У кітайскай правінцыі Шаньсі адбыўся самы разбуральны землятрус з усіх сусветных сейсмічных катастроф.
Яго цэнтр знаходзіўся ў горадзе Сіань, які размешчаны на берагах вялікай ракі Хуанхэ.
Па сведчанні відавочцаў, цэлыя гарады апускаліся ў грунт за лічаныя секунды, колькасць ахвяр гэтай трагедыі налічвала больш за 830 000 чалавек. Па колькасці загінулых – гэта трэцяя катастрофа за ўсю пісьмовую гісторыю чалавецтва, а з землятрусаў – наймацнейшы ў гісторыі па колькасці ахвяр і адзін з наймацнейшых па магнітудзе (8,4)
На карце чырвоным колерам адзначана правінцыя Шэньсі, охравым – закранутыя землятрусам раёны.
1793 год. У Санкт-Пецярбургу падпісана пагадненне паміж Расіяй і Прусіяй аб ІІ падзеле Рэчы Паспалітай.
Кацярына II і Фрыдрых Вільгельм II падпісалі трактат пра падзел, паводле якога да Прусіі адышлі землі, населеныя этнічнымі палякамі: Данцыг, Торунь, Вялікая Польшча, Куявія і Мазовія, за выняткам Мазавецкага ваяводства. Расія атрымала літоўскія землі да лініі Дзвінск (сёння Даўгаўпілс) – Пінск – Збруч, усходнюю частку Палесся, украінскія вобласці Падолле і Валынь.
У гэтым падзеле не брала ўдзелу Аўстрыйская імперыя, занятая вайной з рэвалюцыйнай Францыяй.
1783 год. Нарадзіўся Стэндаль (Анры-Мары Бейль).
Французскі пісьменнік, адзін з заснавальнікаў французскага рэалістычнага раману, аўтар знакамітага рамана «Чырвонае і чорнае». Аўтар слова «турыст».
Удзельнік пахода Напалеона на Расію ў 1812 годзе. Праз Оршу, Смаленск дайшоў да Маквы.
Падчас панавання французскіх войскаў на беларускай тэрыторыі, служыў ваенным інтэндантам у Оршы.
1849 год. У ЗША упершыню ўручаны дыплом урача жанчыне Элізабет Блэквел.
А вось першай жанчынай на Беларусі і ў Расіі з дыпломам доктара медыцыны ў 1867 годзе стала ураджэнка Чавус Варвара Руднева-Кашаварава(па нараджэнню – Нафанова).
1889 год. Памёр ураджэнец Беларусі Ігнат Дамейка.
Беларускі, польскі і чылійскі навуковец, геолаг. Нацыянальны герой Чылі.
У 14-гадовым узросце стаў адным з самых юных студэнтаў Віленскага ўніверсітэта. Член таварыства філаматаў разам з Я. Чачотам, А. Міцкевічам.
Удзельнік Лістападаўскага паўстання 1830-1831 гадоў, быў ад’ютантам 25 пяхотнага палка.
Пасля сканчэння Горнай школы ў Парыжы атрымаў запрашэнне на працу ў Чылі. Працаваў прафесарам горнай школы (зараз універсітэт яго імя) у Кікімба (1838-1846), прафесарам, загадчыкам кафедры хіміі, рэктарам (1867-1883) універсітэта Сант’яга. Чылійскі “Гранд дэ адукатар”, фактычны заснавальнік прародазнаўчых даследаванняў, сучаснай адукуацыі, увёў метрычную сістэму, арганізаваў метэаралагічную службу.
Склаў з каментарамі геаграфічную, геалагічную і эканамічную карту былых земляў Рэчы Паспалітай.
У 1884 годзе наведаў сяброў і калег у Кракаве, Варшаве, Вільні, на радзіме ў Мядзведцы, у Міры і Навагрудку.
Памёр 23 студзеня 1889 года. Дзень пахавання быў абвешчаны днём нацыянальнай жалобы Чылі.
Імем вучонага названы малая планета, мінерал, шматлікія расліны, выкапнёвыя жывёлы, роды дыназаўраў, птэразаўраў, рыб, падвід лісіц, названы горад, універсітэт і вуліцы ў Сант’яга-дэ-Чылі і яшчэ ў 9 гарадах Чылі, у Вільнюсе, Навагрудку. Таксама – горны хрыбет у Андах, бібліятэка ў Буэнас-Айрэсе, шэраг навучальных і навуковых устаноў у Чылі. Ёсць музей і стаіць абеліск у в. Крупава Лідскага раёна. У Мядзведкаўскай школе адкрыты музей, а ў вёсцы Мядзведка ўстаноўлены бюст і памятны камень, помнік усталяваны і ў Сант’яга.
1901 год. Нарадзіўся Станіслаў Калеснік.
Беларускі, савецкі географ, доктар геаграфічных навук, акадэмік АН СССР, прафесар, палярнік, заснавальнік савецкай гляцыялогіі, Прэзідэнт Геаграфічнага таварыства СССР (1964-1977).
У аўтабіяграфіі месца нараджэння – г. Віцебск.
Скончыў геаграфічны факультэт ЛДУ.
Удзельнік і кіраўнік шматлікіх геамарфалагічных даследаванняў горных раёнаў, ледавікоў, арктычных экспедыцый.
У Ленінградскім універсітэце прайшоў шлях ад асістэнта да прафесара і загадчыка кафедры, дэкана геаграфічнага факультэта, прарэктара.
Працаваў віцэ-прэзідэнтам Міжнароднага геаграфічнага саюза, з’яўляўся Ганаровым членам Польскага, Сербскага, Харвацкага, Амерыканскага геаграфічных таварыстваў; Ганаровым доктарам Кракаўскага і Фінскага (Турку) універсітэтаў.
Рэдактар Энцыклапедычнага слоўніка геаграфічных назваў.
Памёр 13 верасня 1977 года.
Яго імем названы: пік у Забайкальскім Алатау, два пікі на Паміры, ледавікі – на Каўказе, Палярным Урале.
1916год. Самае рэзкае у свеце пахаладанне на працягу сутак: падзенне на 56 градусаў.
Адбылося ў амерыканскім штаце Мантана: тэмпература знізілася з з +6,7 да -48,8°С.
1938 год. Расстраляны Вацлаў Ластоўскі.
Беларускі пісьменнік, грамадскі і палітычны дзеяч, гісторык, філолаг, літаратуразнавец, этнограф, акадэмік.
Рэдактар, выдавец беларускіх газет, часопісаў, кніг, падручнікаў.
Кіраўнік Кабінета міністраў Народнай рады БНР.
Працаваў дырэктарам Беларускага дзяржаўнага музея, загадчыкам кафедры этнаграфіі пры Інбелкульце, сакратаром Інбелкульта, у Камісіі жывой беларускай мовы, Камісіі па ахове помнікаў старасветчыны, арганізатарам этнаграфічных экспедыцый, у час адной з якіх быў знойдзены Крыж Ефрасінні Полацкай.
Ставіў нацыянальныя інтарэсы вышэй за класавыя, лічыў нацыянальную праблему найважнейшай у гісторыі. Адмаўляў канцэпцыю адзінства гістарычных лёсаў Расіі і Беларусі.
Аўтар «Кароткай гісторыі Беларусі» (1910) – першай кнігі, у якой была спроба абгрунтаваць беларускі характар Вялікага княства Літоўскага, «Падручнага расійска-крыўскага слоўніка» (1924), фантастычнай аповесці «Лабірынты», сцэнічнага эпізода з жыцця Ф. Скарыны («Адзінокі»). Таксама – апрацовак гістарычных легенд, апавяданняў, артыкулаў пра знакамітых беларускіх дзеячаў, па гісторыі Беларусі, перакладаў з рускай, англійскай, польскай, дацкай і іншых моў.
21 ліпеня 1930 года арыштаваны ДПУ. Утрымліваўся ў турмах Масквы і Мінска, знаходзіўся ў ссылцы. Паўторна арыштаваны 20 жніўня 1937, 23 студзеня 1938 прыгавораны да расстрэлу і ў гэты ж дзень расстраляны.
1960 год. У склад Магілёўскай вобласці ўключаны Глускі раён.
Гэта адзіны палескі раён у складзе вобласці і адзіны са здабычай нафты, у басейне р. Прыпяць. Самы цёплы, з самым працяглым вегетатыўным перыядам, адзіны раён, дзе пануе ветравая эрозія глебаў.
У 1938-1944 гадах уваходзіў у склад Палескай, у 1944-1954 – Бабруйскай, у 1954-1960 –Мінскай вобласці. Зараз у раёне каля 12 000 жыхароў.
1981 год. Памерла Вера Маслоўская.
Беларускі грамадска-палітычны і культурны дзеяч, паэтэса.
Арганізатар беларускай школьнай працы ў Заходняй Беларусі, настаўнічала на Міншчыне, была школьным інструктарам Барысаўскага, Дзісенскага паветаў. Сузаснавальніца і старшыня Цэнтральнага саюза беларусак (1920).
У 1920-1921 гадах стварала падпольныя паўстанцкія арганізацыі на Беласточчыне і Гродзеншчыне. Удзельніца І Усебеларускай канферэнцыі (Прага). Арыштавана ў 1923 годзе, цэнтральная фігура «Працэсу 45-ці», прыгаворана да 6 гадоў турмы.
Пры прыходзе Саветаў, займалася школьнай справай на радзіме, у Агароднічках, якую працягвала і пры нямецкай акупацыі. У 1946 годзе ў Сілезіі арганізавала дзіцячы сад, у 1951-1958 гадах працавала ў Супраслізагадчыцай гарадской бібліятэкі, у Лізе жанчын, у беластоцкай Павятовай радзе. Аўтар вершаў.
Вера Маслоўская сярод членаў фракцыі Беларускай партыі сацыялістаў-рэвалюцыянераў на І Усебеларускай палітычнай канфэрэнцыі ў Празе, 1921.
2007 год. Памёр ураджэнец Пінска Рышард Капусцінскі.
Польскі сусветна вядомы рэпарцёр, журналіст, пісьменнік, паэт, фатограф, «імператар рэпартажу».
Дэбютаваў як паэт у 17 гадоў. У 24 гады атрымаў Залаты Крыж Заслугі за газетны рэпартаж. Працаваў у выданнях “Polityka”, “Kultura”, Польскім прэс-агенцтве (PAP) як замежны карэспандэнт у Афрыцы, Лацінскай Амерыцы і Азіі.
Удзельнік руху «Салідарнасць».
Па яго кнізе «Імператар» пра ўпадак рэжыму ў Эфіопіі, у 1987 годзе лонданскі Royal Court Theatre паставіў сцэнічную адаптацыю.
Ганаровы доктар Слянскага, Уроцлаўскага, Ягелонскага,Гданьскага ўніверсітэтаў. Лаўрэат каля 40 прэмій і узнагарод.
Двойчы намінаваўся на Нобелеўскую прэмію па літаратуры.
Памёр 23 студзеня 2007 года.
У Пінску на доме, дзе жыў Капусцінскі, ўсталявана мемарыяльная дошка.
Васемнаццаць год таму статус афіцыйнага геральдычнага сімвала Чавусаў атрымаў расійскі герб
Калі ў 2001 годзе паўстала пытанне аб выбары афіцыйнага геральдычнага сімвала, Чавускі райвыканкам на чале з старшынёй А. Мацюліным аддаў перавагу гербу часоў Расійскай імперыі як «больш адпаведнаму менталітэту грамадзян». і пачынаючы са студзеня 2005 года статус афіцыйнага геральдычнага сімвала Чавусаў атрымаў герб горада, дадзены яму ў часы Расійскай імперыі.
Прыняты ў 2005 годзе герб мае сваё паходжанне з XVIII стагоддзя, калі ў часы расійскага панавання на беларускіх землях, імператрыца Кацярына ІІ 16 жніўня 1781 года даравала Чавусам новы герб замест ранейшага магдэбургскага: «У верхняй частцы шчыта частка герба Магілёўскага: у залатым полі палова Расійскага герба. У ніжняй — у чырвоным полі шпага, пакладзеная крыжападобна з мячом, злучаныя лаўровым вянком, у памяць слаўнай перамогі, здабытай над шведамі, у наваколлях гэтага горада пад Лясным».
Цяперашні геральдычны сімвал Чавусаў уяўляе сабой выяву на чырвоным полі французскага шчыта шпагі і мяча, размешчаных крыжападобна і злучаных лаўровым вянком.
Першы гістарычны герб Чавусаў быў нададзены гораду разам з Магдэбурскім правам каралём польскім і вялікім князем літоўскім Уладзіславам Вазам 12 жніўня 1634 года. Ён выглядаў так: «у блакітным полі на белым кані святы Марцін з мячом у руцэ, на плячах чырвоны плашч». Прычым гэты герб варта адносіць да шэрага гарадскіх знакаў, якія адлюстроўваюць ідэі абароны і перамогі хрысціянскіх каштоўнасцей. Аднак гэты герб так і не стаў сімвалам цяперашніх Чавусаў.
У жыхара Чавус было выяўлена 150 літраў самагоннай брагі – паведамляе chausynews. Як сведчыць мясцовы ўчастковы інспектар міліцыі І. Гулькоў, гэта першы ў Чавускім раёне вядомы выпадак вырабу моцных алкагольных напояў у такім аб’ёме.
Самагооншчыку цяпер пагражае штраф у памеры да 5 базавых велічынь (1 БВ зараз складае 37 рублёў) з канфіскацыяй названых напіткаў, паўфабрыкатаў і апаратаў.
20 студзеня, у выніку пажару ў Чавускім раёне загінуў гаспадар дома 1948 года нараджэння – паведамляе chausynews.by
Раніцай, у цэнтр аператыўнага ўпраўлення Чавускага РАНС паступіла паведамленне аб гарэнні прыватнага жылога дома ў вёсцы Дрокаўка.
На месца прыбыла дзяжурная змена. У гэты час гарэў дом знутры. Ратавальнікам удалося аператыўна патушыць полымя, але не змаглі выратаваць гаспадара. Прычыны пажару высвятляюцца
