Tag: Белыничи

Дзень у гісторыі. 13 красавіка. Тайскі новы год. Абраз Бялыніцкай Маці Божай. Выратаванне чалюскінцаў. Дэпартацыя з Беларусі. Катынскае пытанне. Утворана Мінска-Магілёўская дыяцэзія. Заснаваны Ордэн Скарыны

Навіна ад

Сангкран – тайландскі новы год.

Сангкран на санскрыце азначае “пераход”, змена пор года.

Адзначаецца з 13 па 15 красавіка. Змена года па старажытнаіндыйскім астралагічным календары, у час, калі сонца пераходзіць з сузор’я Рыб у сузор’е Авена.

У гэты дзень прынята падносіць вытанчаныя стравы будыйскім святарам у знак павагі да будыйскай філасофіі. Хатняя статуя Буды абмываецца чыстай вадой з пялёсткамі руж і язмінам. Тайская моладзь у гэты дзень аблівае равеснікаў вадой.

Сусветны дзень рок-н-ролу.

З датай урачыстасці ў прыхільнікаў да гэтага часу ўзнікаюць некаторыя рознагалоссі. Афіцыйны заснавальнік жанру – Біл Хэйлі ў 1954 годзе напісаў мелодыю “Rock Around The Clock” (“Рок круглыя суткі”), якую пасля музычныя крытыкі прызналі першым у свеце творам новага музычнага жанру. Паколькі завяршыў ён сваю працу ноччу, то некаторыя знаўцы лічаць, што гэта адбылося 12-га красавіка, але ўсё ж большасць прыхільнікаў рок-н-ролу схільна прыняць за дату заснавання накірунка менавіта 13 красавіка.

Музычны тэрмін “рок-н-рол” уведзены ва ўжытак Аланам Фрыдам з Кліўленда, які шмат зрабіў для папулярызацыі новай музыкі.

Сярод заснавальнікаў напрамку быў і легендарны Элвіс Прэслі.

У пачатку 1960-х з’явіўся новы стыль у рок-н-роле – поп-рок. Ліверпульская чацвёрка сваімі кампазіцыямі запусціла ў свет эпідэмію “бітламаніі”. У 1964 годзе з’явіліся “Rolling Stones”, якія адрозніваліся хуткім, магутным і тэхнічным гукам.

У 1970-я гады нарадзіўся псіхадэлічны рок –  “Pink Floyd”, “Deep Purple”, “Led Zeppelin”, “Black Sabbath”. Гэтае дзесяцігоддзе лічаць залатой эпохай у развіцці рок-культуры.

У 1986 годзе была названа першая дзясятка “бацькоў-заснавальнікаў” руху – Чак Бэры, Джэймс Браўн, Рэй Чарльз, Фэтс Даміно, The Everly Brothers, Джэры Лі Льюіс, Літл Рычард, Сэм Кук, Бадзі Холі і Элвіс Прэслі.

А вось днём нараджэння рок-н-рола у Беларусі з’яўляецца дзень 12 красавіка 1968 года, калі ў Мінску распачаўся Першы фестываль біт-ансамбляў Мінска.

У дзень Сусветнага дня рок-н-ролу праходзяць фестывалі, канцэрты, танцавальныя вечарыны.

1538 год (па іншых дадзеных 4 красавіка). Памерла Алена Глінская (1508–1538).

Вялікая княгіня Маскоўская. Маці Івана Грознага, удава Васіля ІІІ, першая руская кіраўніца пасля княгіні Вольгі і Соф’і Вітаўтаўны. Дачка князя Васіля Львовіча з літоўскага роду Глінскіх і яго жонкі Ганны Якшыч, якая была родам з Сербіі, дачкі сербскага ваяводы.

Дзядзька Алены, князь Міхаіл Львовіч, быў буйным дзяржаўным дзеячам ВКЛ. Пасля паражэння мецяжу Глінскіх збег разам са сваякамі і Аленай у Маскву.

Па адной з легенд Глінскія вядуць паходжанне ад Мамая, па іншай – ад Вольгавічаў, адной з галін Рурыкавічаў.

У 1537 годзе заключыла з каралём польскім і вялікім князем літоўскім Жыгімонтам I мір, які завяршыў руска-літоўскую вайну 1534–1537 гадоў (Старадубская вайна). Пры Алене была пабудавана Кітайгарадская сцяна, праведзена грашовая рэформа.

Пахавана ў Крамлі, ва Узнясенскім жаночым манастыры.

1756 год. Папа Рымскі падпісаў булу аб каранацыі абраза Бялыніцкай Маці Божай.

Урачыстая каранацыя абраза адбылася 20 верасня 1761 года. Свята іконы – 25 (12) красавіка.

Бялыніцкі абраз Божай Маці – Каралевы Беларусі – абраз Багародзіцы, які шануецца каталіцкім, праваслаўным і ўніяцкім насельніцтвам усходняй Беларусі як цудатворны.

Існуюць дзве розныя традыцыі тлумачэння паходжання абраза – праваслаўная і каталіцкая, якія апавядаюць сва врсіі пра гісторыю абраза. 

Першае праваслаўнае паданне кажа, што пасля разгрому Кіева войскамі Батыя некалькі манахаў, узяўшы з сабой старажытны абраз візантыйскага пісання, сышлі на поўнач, дашлі да ўзвышша ля ракі Друць, дзе і заснавалі царкву Св. Іллі Прарока і мужчынскі манастыр. Ужо ў першую ноч на абраным месцы ад іконы пачало зыходзіць незвычайнае ззянне. Цуд паўтараўся і ў наступныя ночы, якія сталі ад ззяння белымі. У памяць аб гэтым цудзе мястэчка, дзе быў заснаваны манастыр, нібыта і атрымала назву Бялынічы. Пазней абраз перайшоў да манахаў-кармелітаў.

Па іншай версіі праваслаўных ікона была выкрадзена каталікамі з варот праваслаўнага Аршанскага Куцеінскага манастыра і перададзена ў кармеліцкі манастыр. Бялыніцкі касцёл і кляштар каталіцкага манаскага ордэна кармелітаў абутых быў заснаваны Л. Сапегам у 1622 годзе, лічыцца, што фундацыя была знакам падзякі Богу за перамогу ў 1618 годзе над войскамі маскоўскага цара.

Абедзве версіі каталіцкага падання гавораць, што абраз з’явіўся ў кармеліцкім Бялыніцкім кляштары цудоўным чынам. Па адной версіі ікона была намалявана анёлам на аконнай аканіцы. Па іншай – абраз напісаў пілігрым-жывапісец падчас спеваў манахамі літаніі Божай Маці. Жывапісец завяршыў сваю працу да моманту сканчэння спеваў. Жывапісцам быў анёл.

Большасць гісторыкаў схільныя лічыць, што цудатворны абраз у Бялынічах быў напісаны ў 1634–1635 гадах невядомым мастаком.

1934 год. Скончылася аперацыя па выратаванні чалюскінцаў, якую ўзначальваў ураджэнец Магілёва О. Шмідт. Летчыкамі былі выратаваны ўсе 104 удзельнікі дрэйфу на ільдзіне.

Летам 1933 года пачалася навуковая экспедыцыя пад кіраўніцтвам О. Шмідта на параходзе “Чалюскін” з мэтай праверкі магчымасці праходу Паўночным марскім шляхам транспартнымі караблямі. Экспедыцыя прайшла пяць мораў Ледавітага акіяна, але ў Берынгавым моры “Чалюскін” аказаўся заціснуты льдамі. 

Члены экспедыцыі вымушаны былі пакінуць судна і перайсці на лёд. 13 лютага 1934 года параход быў раздушаны льдамі і затануў. На дрэйфуючай крызе быў створаны лядовы лагер, у якім аказаліся 104 чалавекі, уключаючы 10 жанчын і дзвюх маленькіх дзяўчынак, якія нарадзіліся падчас плавання. Гэты лагер праіснаваў 2 месяцы. На выратаванне чалюскінцаў былі кінуты палярная авіяцыя і караблі.

За выратавальную аперацыю чалюскінцаў (5 сакавіка – 13 красавіка 1934 года) сем лётчыкаў сталі першымі Героямі Савецкага Саюза.

У Магілёве ў гонар чалюскінцаў названа вуліца.

1940 год. Адбыўся Другі этап сталінскай дэпартацыі з Заходняй Беларусі “вызваленага” насельніцтва.

Былі дэпартаваны асобы, якія былі абвінавачаны ў “адданасці польскаму ўраду і падрыхтоўцы ваенных дзеянняў супраць СССР”. Больш за 24 000 чалавек вывезена ў Сібір і Казахстан. 

Першы этап дэпартацыі адбыўся 10 лютага, трэці – 29 чэрвеня 1940 года, яшчэ два ў 1941 годзе.

1943 год. Германскае радыё паведаміла аб знойдзеных рэштках польскіх афіцэраў, якія былі знішчаны ў Катыні.

Эксгумацыя ў Катыні, якой кіраваў прафесар Герхард Бутц, працягвалася да 7 чэрвеня. 

З 8 брацкіх магіл выцягнута і зноўку пахавана 4 143 рэшткаў цел. У 70% выпадкаў іх удалося ідэнтыфікаваць. На ўсіх трупах з магіл 1-7 была зімовая вопратка, у прыватнасці шынялі, футравыя і скураныя курткі, швэдры і шалікі. Трупы з магілы № 8 былі ў летнім адзенні. З гэтым узгадняецца факт, што ў магілах 1-7 былі знойдзены фрагменты газет за сакавік-красавік 1940 года, а ў магіле № 8 – газеты за пачатак траўня. На трупах не было слядоў казурак (трупных мух), што пацвярджае, што пахаванні вырабляліся ў халодную пару года.

У 2007 годзе польскі кінарэжысёр Анджэй Вайда зняў пра гэтыя падзеі фільм, заснаваны на сведчаннях відавочцаў тых трагічных падзей. Ахвярай злачынства быў і бацька рэжысёра.

Пачатак эксгумацыі немцамі

1966 год. Нарадзіўся Юрась Барысевіч.

Беларускі эсэіст, перакладчык і мастак.

Скончыў Мінскі дзяржаўны лінгвістычны ўніверсітэт.

Працаваў перакладчыкам, карэспандэнтам БелТА, рэдактарам у НВА «Інтэграл», газеце «Культура», Мінскім інстытуце кіравання, часопісах «Мастацтва» і «The Green Cross Optimist».

Удзельнік мастацкіх суполак «Другі фронт мастацтваў», «Schmerzwerk», «pARTisan». Адзін з заснавальнікаў і тэарэтыкаў («камісараў») авангарднай суполкі «Бум-Бам-Літ». Займаецца даследчыцкай і перакладчыцкай працай, жывапісам і перформансам.

Аўтар кніг пра сучаснае мастацтва і літаратуру, зборніка філасофскіх тэкстаў «Alter Nemo», эсэ пра балет, жывапіс, тэатр, кінематограф, камп’ютарную графіку, шматлікіх артыкулаў. Яго некаторыя працы перакладаліся на польскую, славенскую, англійскую, украінскую, латышскую, нямецкую мовы.

Перакладчык з французскай, англійскай, польскай і нямецкай. Пераклаў на французскую мову санеты Янкі Купалы.

У якасці мастака з 1988 года ўдзельнічае ў мастацкіх выставах у Беларусі, Польшчы, Францыі, у фестывалях перформансу – «Нутраная Амерыка» у в. Амерыка Круглянскага раёна, у Беларсі, Латвіі, Польшчы, Украіне. Чытаў лекцыі па сучасным беларускім мастацтве ў Варшаўскім універсітэце, Любліне і Беластоку.

1990 год. ТАСС надрукавала паведамленне аб прызнанні СССР адказнасці НКУС за трагедыю ў Катынскім лесе.

Гэта адбылося падчас візіту ў Маскву прэзідэнта Польшчы В. Ярузэльскага. У паведамленні гаварылася: “Выяўленыя архіўныя матэрыялы ў сваёй сукупнасці дазваляюць зрабіць выснову аб непасрэднай адказнасці за злачынствы ў катынскім лесе Берыі, Мяркулава і іх падручных. Савецкі бок, выказваючы глыбокае шкадаванне ў сувязі з катынскай трагедыяй, заяўляе, што гэта адно з цяжкіх злачынстваў сталінізму”.

26 лістапада 2010 года Дзярждума Расіі прыняла заяву «Аб Катынскай трагедыі і яе ахвярах», у якой прызнала Катынскі растрэл злачынствам, учыненым па прамым указанні Сталіна і іншых савецкіх кіраўнікоў.

На сёння ў Расіі імкнуцца да рэвізіі гэтых паведамленняў і заяў, да перагляду гісторыі пытання.

24 чэрвеня 2022 года з мемарыяльнага комплексу ў Катыні знялі сцяг Польшчы. Мэр Смаленска А. Барысаў заявіў, што такое рашэнне было прынятае міністэрствам культуры.

1991 год. Утвораны Мінска-Магілёўская каталіцкая архідыяцэзія і Гродзенская дыяцэзія.

Мінска-Магілёўская архідыяцэзія ўтворана шляхам  аб’яднання Мінскай і Магілёўскай архідыяцэзій.

Першым Мітрапалітам Мінска-Магілёўскім быў прызначаны Казімір Свёнтак (1914–2011). У 2007 годзе Папа Бенедыкт XVI прызначыў архібіскупам Мінска-Магілёўскім Тадэвуша Кандрусевіча, з верасня 2021 года Папа Францыск прызначыў архібіскупам-мітрапалітам Іосіфа Станеўскага.

У склад архідыяцэзіі уваходзяць дэканаты: Бабруйскі, Барысаўскі, Валожынскі, Вілейскі, Магілёўскі, Маладзечанскі, Мядзельскі, Нясвіжскі, Стаўбцоўскі, два ў Мінску.

Архібіскуп-мітрапаліт Іосіф Станеўскі

1995 год. Пастановай Вярхоўнага Савета Беларусі заснаваны Ордэн Францыска Скарыны.

Адна з найвышэйшых дзяржаўных узнагарод за асаблівыя заслугі ў справе нацыянальна-дзяржаўнага адраджэння.

Ордэнам узнагароджваюцца грамадзяне за значныя поспехі ў справе нацыянальна-дзяржаўнага адраджэння Беларусі, дасягненні ў галіне нацыянальнай мовы, літаратуры, мастацтва, а таксама прапаганды культурнай спадчыны беларускага народа; за адмысловыя заслугі ў гуманітарнай, дабрачыннай дзейнасці, у справе абароны чалавечае годнасці і правоў грамадзян, за міласэрнасць і іншыя высакародныя ўчынкі.

Сярод узнагароджаных – Мемарыяльны комплекс «Брэсцкая крэпасць-герой» і больш за 30 асоб. Сярод асоб – Нобелеўскі лаўрэат Ж. Алфёраў, экзарх Філарэт, беларускія гісторыкі, мовазнаўцы, мастакі, спявакі.

У паловы з тых, хто узнагароджаны Ордэнам Ф. Скарыны, вельмі сумнеўныя дасягненні “у галіне нацыянальнай мовы, літаратуры, мастацтва…, у прапагандзе культурнай спадчыны беларускага народа” – журналіст А. Зімоўскі, Патрыярх Маскоўскі і ўсяе Русі Алексій II, рускія спявакі Н. Бабкіна, М. Баскаў, расійскія дзяржаўныя дзеячы П. Барадзін, Б. Ельцын, Ю. Лужкоў, Г. Селязнёў, В. Матвіенка, а яшчэ французскі мадэльер – П’ер Кардэн.

Белыничский район – здесь работать умеют, но что-то идет не так. Экономический обзор

Навіна ад

Mogilev.media продолжает экономический анализ регионов Могилёвской области. Вашему вниманию продолжение обзора Белыничского района – здесь крепкие хозяйственники, но статистика вещь упрямая. Первую часть анализа читайте здесь. 

В Белыничах умеют работать. Подтверждение тому – факт неожиданного для многих взлета в строительстве белыничской ПМК-241. Случился этот факт после «ухода» с областного строительного Олимпа круглянской ПМК-266. Впрочем, лидерство белыничских строителей в Могилевской области не так уж и неожиданно. За всем стоит трудолюбие рядовых исполнителей и предприимчивость руководства ПМК. Не откажешь в этих качествах и местным аграриям.

Гаранты производства   

Не будем забывать, что Белыничский район является аграрным и уровень развития территории имеет сельскохозяйственное лицо. В районе действуют 16 фермерских хозяйств и 5 сельскохозяйственных организаций, среди них успешный СПК «Колхоз «Родина» и самое большое в районе по территории ОАО «Новая Друть». 

Именно ситуация в этих хозяйствах определяет общерайонные показатели: например, в «Новой Друти» сосредоточено 60 % поголовья дойного стада. Колхоз же «Родина», единственный из района, по итогам работы за 2022 г. попал в список хозяйств Беларуси, надоивших свыше 6000 кг молока от одной коровы, параллельно заняв в Могилевской области 6 место по данному показателю. 

Долгие годы «Родина» была и остается ярким представителем Белыничского района на полюсе успешности, в то время как «Новая Друть» до сих пор является головной болью для местного руководства. Заметим, что ситуация в хозяйстве резко изменилась в лучшую сторону с присоединением «Новой Друти» к ОАО «Бабушкина крынка». 

Однако, огромные инвестиции в хозяйство не всегда эффективны. В частности, «Родина» за 2 месяца текущего года (январь-февраль) дала среднесуточный привес на крупном рогатом скоте 632 гр., а «Новая Друть» всего лишь 429 гр., умудрившись отминусовать 15 гр. на 1 голову по сравнению с соответствующим периодом 2022 г. 

Кстати, этот показатель ниже среднего по району (478 гр.), что немаловажно при оценке эффективности руководства «Новой Друти» при максимальном обеспечении ресурсами всей сельскохозяйственной деятельности ОАО.

Белыничский район неплохо подготовился к посевной-2023, особенно, по обеспечению минеральными удобрениями и свою лепту в данный показатель внесла «Новая Друть». 

Волны нестабильности

За последнее десятилетие Белыничский район трижды (в 2015, 2018 и в 2022 гг.) проваливал в сельскохозяйственных организациях – производство продукции составляло 86,1, 70,9 и 97,3 % к предыдущему году соответственно. При этом, как раз в 2022 г. был получен максимальный урожай зерна за десятилетие – 64 742 тонны при урожайности зерновых 35,0 ц/га. А это в 2,3 раза выше по валовому сбору показателя минимального 2018 года, а по урожайности – в 1,5 раза.

Хорошо сработали с кормами: на 1 марта 2023 г. их в наличии было в полтора раза больше, чем год назад. При этом концентратов на складах хранилось для использования в 1,7 раза больше, чем на 1 марта 2022 г.

Казалось бы, только и давай «на гора» животноводческую продукцию. Ан, нет… 2022 оказался «черным» годом для Белыничского района. Производство мяса за год снизилось почти на 20 %, молока – на 3,3 %, удой на 1 корову – на 6,1 %. Среди сельскохозяйственных районов по среднему удою молока Белыничский район опустился в республике с 68 на 72 место. Среднесуточные привесы за прошлый год на крупном рогатом скоте снизились на 48 гр., на свиньях – на 107 гр. 

Можно философствовать о роли и перспективе недавно введенного в эксплуатацию свиноводческого комплекса, который позволил в 2020-2021 гг. увеличить производство мяса в районе в 3 раза – до 10 800 тонн. А можно задать вопросы специалистам о динамике производства сельскохозяйственной продукции уже в 2023 году (январь-февраль). 

К сожалению, продолжает снижаться производство продукции в целом – на 4,9 % ниже соответствующего уровня 2022 г. Мяса произвели на 10,5 % меньше неудачного прошлого года, средний удой молока от 1 коровы снизился на 0,3 %. Вроде должен радовать прирост в производстве молока за 2 месяца на 2,3 %, но омрачает перспективу неполучение 271 головы приплода к соответствующему периоду прошлого года с ежедневным недобором по надою в пределах 4 тонн молока..

Характерным для Белыничского района становится в начале года неудачный старт в сельхозпроизводстве: в 2022 г. к предыдущему году – 91,9 %, 2023 г. к 2022 г. – 95,1 %. Вполне возможно, что и год в целом окажется неудачным. Впрочем, есть еще время для работы над ошибками.

Когда немножечко банкрот

Тревожный колокольчик звенит для района и со стороны финансов. Если на 1 декабря 2022 г. соотношение кредиторской и дебиторской задолженности в целом по району составляло 4,9 к 1, то на 1 февраля 2023 г. уже 5,8 к 1 (предельное соотношение 2:1, в Беларуси принято 3:1, но не более).

В оправдание можно апеллировать к снижению убыточных (что немаловажно) субъектов хозяйствования, к обеспечению достойного уровня зарплаты (4 место в области по итогам января-февраля 2023 г.), но ведь за январь выросла просроченная дебиторская задолженность на 0,1 млн. руб., а просроченная кредиторская увеличилась на 0,6 млн. руб. 

И не скажешь, что это ситуация временного характера и создалась в результате необходимых инвестиционных затрат – инвестиции за 2 месяца 2023 г. снизились к соответствующему уровню прошлого года на 33,3 %.

На дворе лишь начало хозяйственного года, который по многим приметам должен быть урожайным – будем надеяться, что и для Белыничского района он будет удачным во всех отраслях.

Фото из открытых источников

Белыничский район – тихая промышленная заводь. Экономический обзор

Навіна ад

Mogilev.media продолжает экономический анализ регионов Могилёвской области. Вашему вниманию обзор Белыничского района – середнячка с унылой бизнес-средой. Предыдущую региональную аналитику читайте здесь.

В Белыничском районе в последнее десятилетие «прижился» довольно высокий уровень заработной платы у работников практически всех отраслей экономики. Конечно, есть и колебания соответственно показателям производства, но в целом похвальная традиция сохранена и в 2023 г. 

Вспомним 2014 год, по итогам которого по уровню номинальной зарплаты аграрный Белыничский район  уступил в Могилевской области лишь промышленно развитым Костюковичскому и Осиповичскому районам. При этом, из полезных ископаемых в районе обнаружены лишь песок, гравий, глина и сапропели. На них, как известно, экономику не построишь… 

В активе остается трудолюбие и технологическая дисциплинированность жителей района. Относительно высокие доходы положительно сказались на динамике численности населения – сегодня с 500 человек до 200 снизилось ежегодное выбытие жителей по разным причинам. А еще по доле белорусов Белыничский район занимает 1 место в Могилевской области. Согласитесь – для перспективы развития территории немаловажный фактор. 

Впрочем, за последние годы с 52.5% до 52,1 % снизилась доля трудоспособного населения в районе – не совсем приятный сигнал для нынешней власти и руководства субъектов хозяйствования. Местные хозяйственники парировали соотношением принятых на работу и уволенных в 92 %, что не совсем и плохо на областном уровне.

Заурядная убогость

В промышленной отрасли за последнее десятилетие Белыничский район показал наиболее устойчивые результаты в Могилевской области. «Оступившись» в производстве промышленных товаров в 2016 г. (98,3 % к уровню предыдущего года), район уверенно «компенсировал» недобранную продукцию и в последующие 6 лет демонстрирует завидные темпы роста. Увы, за бодрыми показателями статистики просматривается заурядная убогость весьма перспективного района.

Например, если посмотреть на карту промышленности в Белыничском районе обращает внимание ОАО «Новая Друть», которая имеет довольно разнообразный перечень производств: крахмальный завод, завод по производству безалкогольных напитков, швейный цех, производство пиломатериалов. Увы, это лишь отголоски былой (возможно, будущей) славы, а реально в районе промышленным производством занимаются «Жилкомхоз» (97 %) и «Бытуслуги» (около 2 %). 

Основными видами продукции являются изделия из дерева, включая топливные гранулы (пеллеты) и брикеты, изготовленные из прессованной древесины; бетон товарный, растворы и строительные смеси; пар и горячая вода; щепа, стружка и опилки древесные. И смешно, и грустно, особенно в сравнении с производствами Могилевского и Шкловского районов.

Вряд ли добавит в копилку промышленного оптимизма реализация проекта по производству дверей (в русле концепции «Один район – один инвестпроект»). Есть вариант наращивания производства сыра «Снежная королева» (цех «Бабушкиной крынки» в г. Белыничи»), но, опять же, посмотрим, как будет складываться производство молока в районе и рыночная конъюнктура. Хотя, в данном случае, важнее тенденция, чем объемы производства и его эффективность.

Свою лепту в промышленное производство вносят СПК «Колхоз «Родина» (рапсовое масло), лесхоз (изделия из древесины), ИООО «Бонетти» (корм для животных) и протеиновый завод (мясокостная мука, технический жир).

В целом же говорить серьезно о промышленности в Белыничском районе не приходится – так, тихая промышленная заводь. Особенно с учетом динамики падения объемов инвестиций в последние три года (в 2020 г. 78,2 % к уровню предыдущего года; в 2021 г. – 91,3 %; в 2022 г. – 92,6 %).

Скудость частного бизнеса       

На 1 января 2023 г. в районе насчитывалось 64 коммерческих организации, 16 крестьянских (фермерских) хозяйств, 318 индивидуальных предпринимателя. В сфере предпринимательства работает 726 человек, из них в крестьянских (фермерских) хозяйствах – 18 человек, в коммерческих организациях – 295 человек, индивидуальных предпринимателей с учетом наемных работников – 413 человек. 

За 2022 год на территории района зарегистрированы 49 индивидуальных предпринимателя и 7 коммерческих организаций с весьма разнообразным набором видов экономической деятельности: грузовые перевозки, производство деревянных строительных конструкций и столярных изделий, выращивание сельскохозяйственной продукции, аренда и лизинг строительных машин и оборудования.

Увы, в частном бизнесе района трудится всего лишь 10,5 % от занятого в районе населения.

Соответственно и в доход консолидированного бюджета района от организаций негосударственного сектора экономики и индивидуальных предпринимателей за 2022 год поступило всего лишь 1 339,5 тыс. рублей, что составляет 6,5 процентов от всех поступлений. Главную бизнес-скрипку в Белыничском районе, как ни странно, играют индивидуальные предприниматели – их взнос в консолидированный бюджет района составил 1 184 тыс. руб. или 5,7 %. За фермерами 0,5 %, а вот частные фирмы соблаговолили наработать всего лишь на 0,3 % налогов.

О каком развитии данной территории можно вести разговор, если важнейшая составляющая экономики даже в белорусской системе хозяйствования находится в таком плачевном состоянии. Впрочем, новое руководство вполне может обратить внимание на ситуацию с частным бизнесом и поправить ситуацию. В самое короткое время…

С другой стороны, ситуация в промышленности и в частном секторе бизнеса может послужить отправной точкой для комплексного развития территории, привлечения инвестиций и эффективного их использования. Тем более, что в Белыничском районе есть примеры в аграрном секторе экономики выхода из патовой ситуации и наращивания объемов производства.

(продолжение следует)

Фото из открытых источников.

У магілёўскім конкурсе сыроў перамаглі гатункі, якіх не купіць

Навіна ад

У Магілёве прайшоў конкурс прафмайстэрства “Сырная карона”. 

Конкурс праводзіўся сярод філіялаў ААТ “Бабушкіна крынка”, якія вырабляюць сыры. 

У спаборніцтве прынялі ўдзел калектывы філіялаў “Асіповіцкі”, “Мсціслаўскі”, “Слаўгарадскі” і бялыніцкі цэх – паведамляе mogilevnews.

На дэгустацыю ў трох намінацыях і ў галасаванні на прыз сімпатый гледачоў было прадстаўлена 12 найменняў сыроў.

У намінацыі “Сыры расійскай групы”

1 месца заняў сыр “Рускі экстра” 42% (Асіповічы). 2 месца – сыр “Дон Леон” з водарам топленага сыру 50% (Мсціслаў),

3 месца падзялілі сыры “Tilsiter” (Слаўгарад) і “Князь Уладзімір” (Бялынічы).

У намінацыі “Сыры з тэрмінам паспявання 60-90 сутак”: 1 месца – сыр “Магутны леў” (Асіповічы); 2 месца – сыр “Гройцэр” экстра (Слаўгарад); 3 месца – сыр “Грувер” (Слаўгарад).

У намінацыі “Сыры з тэрмінам паспявання больш за 90 сутак” 1 месца ўзяў сыр “Мсціслаў Вялікі” (Мсціслаў).

Гран-Пры заваяваў сыр «Пармізана дэ Люкс» (Асіповічы).

Прыз сімпатый гледачоў заваявала “Снежная каралева” з густам пламбір 45%, які вырабляе цэх па вытворчасці сыроў г. Бялынічы.

Цікава, што абсалютную большасць з гэтай прадукцыі жыхары рэгіёна не могуць набыць, бо яна абмінае гандлёвыя кропкі Магілёва і вобласці і ідзе на экспарт.

Вада ідзе – Друць затапіла дарогу ў Магілёўскім раёне, яна зачынена

Навіна ад

29 сакавіка апасля абеду выявілася, што пры пад’ёме вады на рацэ Друць адбылося падтапленне ўчастка ў 10 метраў дарогі каля аўтамабільнага моста каля в. Гарадзішча Магілёўскага раёна – паведамляе абласное упраўленне надзвычайных сітуацый.

Мост размешчаны на аўтамабільнай дарозе Семукачы–Гарадзішча.

Праезд па дарозе перакрыты. Пад’езд да в. Гарадзішча ажыццяўляецца па аб’язной дарозе праз Бялыніцкі раён па трасе М-4.

Культурнай сталіцай Беларусі ў 2024 годзе будуць Бялынічы

Навіна ад

Культурнай сталіцай-2024 стануць Бялынічы Могілёўскай вобласці. Такое рашэнне прынята на пасяджэнні калегіі Міністэрства культуры па выніках разгляду прэзентацыйных матэрыялаў на наданне статусу “Культурная сталіца года” ў 2024 годзе – паведамляе афіцыйны Тэлеграм-канал Міністэрства культуры Беларусі.

У спісе прэтэндэнтаў былі таксама гарады Камянец Брэсцкай вобласці, Глыбокае Віцебскай вобласці, Мазыр Гомельскай вобласці, Свіслач Гродзенскай вобласці.

Дзень у гісторыі. 6 сакавіка. Табліца Мендзялеева. Патэнт на аспірын. Створана ЗБС “Бацькаўшчына”. Нарадзіліся аўтар «Пагоні» У. Крукоўскі, першая касманаўтка В. Церашкова.

Навіна ад

1869 год. Дз. Мендзялееў публічна прадставіў сваю перыядычную сістэму элементаў.

Перыядычная сістэма хімічных элементаў (табліца Мендзялеева) – класіфікацыя хімічных элементаў, якая ўстанаўлівае залежнасць розных уласцівасцей элементаў ад зарада атамнага ядра. Сістэма з’яўляецца графічным выразам перыядычнага закона, які ўстанавіў рускі хімік Дз. Мендзялееў. 

Усяго прапанавана некалькі соцень варыянтаў малюнка перыядычнай сістэмы (аналітычных крывых, табліц, геаметрычных фігур і іншых). У сучасным варыянце сістэмы мяркуецца звядзенне элементаў у двухмерную табліцу, у якой кожны слупок (група) вызначае асноўныя фізіка-хімічныя ўласцівасці, а радкі ўяўляюць сабой перыяды, у пэўнай меры падобныя адзін аднаму.

1896 год. Нарадзіўся  Ізі (Ісак) Харык.

Беларускі габрэйскі паэт. Член-карэспандэнт Беларускай акадэміі навук.

Друкаваўся ў габрэйскіх газэтах, працаваў рэдактарам менскага часопіса «Штэрн». Быў членам ЦВК БССР. Аўтар вершаў, 13 кніг вершаў на габрэйскай мове, артыкулаў, нарысаў у беларускамоўных выданнях. Перакладаў на габрэйскую мову творы Якуба Коласа, Міхася Чарота.

Яго паэзія перакладалася на беларускую мову, вершы «Над Бярозай», «Хлеб», «У шэрым змроку», «Век настане такі…» пакладзены на музыку. Паэзію Харыка выконвала Т. Гвердцытэлі (на музыку Мотла Палянскага).

Арыштаваны НКУС і асуджаны ў 1937 годзе як «сябар трацкісцка-зіноўеўскай арганізацыі» да вышэйшай меры пакарання з канфіскацыяй маёмасці. 

Расстраляны ў «Чорную ноч» 29 кастрычніка 1937 году ва ўнутранай турме НКУС у Менску ў ходзе масавага расстрэлу, які таксама атрымаў назву «Ноч расстраляных паэтаў».

5 лістапада 1937 года была арыштавана, потым саслана ў лагер у Казахстан і яго жонка, маці дваіх сыноў, ураджэнка Бабруйска Дзіна Харык (Матліна).

1899 год. Нямецкі хімік Фелікс Хофман з кампаніі Bayer атрымаў патэнт на ацэтыльсаліцылавую  кіслату пад камерцыйнай назвай “аспірын”.

Аспірын – адны з галоўных лекаў XX стагоддзі.

Па традыцыі нашы продкі зніжалі жар і здымалі боль воднай настойкай кары вярбы.

У 1763 годзе святар Эдвард Стоўн зрабіў у Каралеўскім таварыстве Лондана даклад аб лячэнні ліхаманкавых дрыжыкаў настойкай кары вярбы. А ў 1838 годзе было паказана, што актыўным кампанентам кары вярбы з’яўляецца саліцылавая кіслата. Італьянскі хімік Рафаэль Пірыа вылучыў з вярбовай кары саліцылавую кіслату, вызначыў хімічны склад гэтага рэчыва і паспяхова сінтэзаваў яго. Яно атрымала назву саліцылавай кіслаты.

Каб атрымаць іншыя віды саліцылавай кіслаты, лячэбная ўласцівасць якіх магла б быць яшчэ больш дзейснай, Ф. Хофман распрацаваў тэхналогію вытворчасці ацэтыльсаліцылавай кіслаты.

1910 год. Нарадзіўся Аляксандр Мазалёў.

Беларускі савецкі жывапісец, графік, педагог.

Скончыў Ленінградскі інстытут пралетарскага мастацтва. Выкладаў у Віцебскім, Мінскім мастацкіх вучылішчах, Беларускім тэатральна-мастацкім інстытуце.

Падчас вайны за ўдзел у дзейнасці падпольнай арганізацыі акупантамі быў адпраўлены ў канцлагер. Пасля вызвалення з яго ў 1944 годзе ваяваў у Чырвонай Арміі.

Працаваў у галіне станковых жывапісу і графікі, у пейзажным, партрэтным, бытавым і батальным жанрах. Быў аўтарам тэматычных карцін, у якіх вельмі ёміста ўвасабляліся характэрныя прыкметы таго часу і галоўныя грамадскія ідэалы.

Сярод творчай спадчыны мастака таксама шмат эцюдаў, накідаў і замалёвак. Творы мастака захоўваюцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі.

Памёр 1 жніўня 1970 года.

А. Мазалёў. На канікулах. 1966 год.

1913 год. Падчас святкавання 300-годдзя дома Раманавых у Санкт-Пецярбургу з-за цісканіны загінулі сотні людзей, пасля чаго Мікалай II атрымаў мянушку “Крывавы”.

За 19 гадоў да гэтага, 18 траўня 1894 года, на Хадынскім полі ў Маскве, падчас раздачы царскіх падарункаў з нагоды каранацыі Мікалая II з-за халатнасці ўлад адбылася цісканіна. Па афіцыйных дадзеных, загінула 1389 чалавек, знявечана было 1300. Слова Хадынка стала намінальным для гібелі людзей у цісканіне.

1923 год. Нарадзіўся Анатоль  Ляляўскі.

Беларускі тэатральны рэжысёр. Народны артыст.

У 1956-1986 гадах працаваў рэжысёрам Беларускага дзяржаўнага тэатра лялек, выкладаў у Беларускім тэатральна-мастацкім інстытуце.

Сярод яго лепшых пастановак па творах беларускіх аўтараў «Дзед і жораў» В.Вольскага, «Сярэбраная табакерка» паводле Змітрака Бядулі, «Ліпавічкі» У.Галубка, «Сымон-музыка» паводле Якуба Коласа і іншыя. Ставіў таксама – «Кот у ботах» Г. Уладычынай, «Канёк-гарбунок» паводле П. Яршова, «Доктар Айбаліт» паводле К. Чукоўскага, «Зорны хлопчык» паводле О. Уайлда.

Памёр 7 студзеня 1995 года.

1937 год. Нарадзілася Валянціна Церашкова.

Першая жанчына-касманаўт (1963), першая беларуска-касманаўт, генерал-маёр авіацыі, Герой Савецкага Саюза, кандыдат тэхнічных навук. Старшыня Камітэта савецкіх жанчын, Расійскага цэнтра міжнароднага навуковага і культурнага супрацоўніцтва пры расійскім урадзе.

Нарадзілася ў в. Вялікае Масленікава Яраслаўскай вобласці ў сялянскай сям’і выхадцаў з Беларусі. Бацька – з Бялыніцкага, маці — з Дубровенскага раёна. Па сведчанні самой Валянціны Церашковай, у дзяцінстве яна гаварыла па-беларуску.

1937 год. У Асіповічах  нарадзіўся Уладзімір Крукоўскі.

Беларускі мастак-плакатыст. Суаўтар эталона дзяржаўнага герба «Пагоня», аўтар сцяга і малой эмблемы БНФ.

Скончыў мастацка-графічны факультэт Віцебскага педагагічнага інстытута.

Працаваў у часопісах «Маладосць», «Мастацтва Беларусі», «Спадчына», бюлетэні Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. Член БНФ з дня заснавання.

Асноўная тэматыка плакатаў – гісторыя, культура, экалогія, антываенныя і юбілейныя тэмы, афішы. Аўтар публікацый па гісторыі беларускай прыватнай геральдыкі.

Творы захоўваюцца ў музеях Беларусі, Польшчы, Літвы і Расіі.

Узнагароджаны медалём «За заслугі ў выяўленчым мастацтве», медалём 100 гадоў БНР Рады Беларускай Народнай Рэспублікі.

Памёр 3 красавіка 2022 года.

1944 год. Пачалося фарміраванне Беларускай краёвай абароны (БКА).

БКА – вайсковае фарміраванне на тэрыторыі генеральнай акругі «Беларусь», якое планавалася зрабіць ядром Нацыянальных узброеных сіл незалежнай Беларусі. Рашэнне аб стварэнні БКА было прынята 23 лютага 1944 года выконваючым абавязкі генеральнага камісара Беларусі К. фон Готбергам і прэзідэнтам Беларускай цэнтральнай рады Р. Астроўскім. Кіраўніком стаў маёр Ф. Кушаль.  

Аснову фарміравання складала мабілізаванае мужчынскае насельніцтва 1908-1924 гадоў нараджэння – усяго каля 25 000 чалавек, з якіх планавалася стварыць 48 батальёнаў па 450-500 чалавек. Да сярэдзіны красавіка было створана 39 пяхотных і 6 сапёрна-будаўнічых батальёнаў.

Пад уплывам агітацыі партызанаў і падпольшчыкаў, поспехаў Чырвонай Арміі частка вайскоўцаў БКА перайшла са зброяй да партызанаў. У той жа час, частка насельніцтва з раёнаў, якія знаходзіліся пад кантролем партызанаў, дабраахвотна ішла служыць у БКА.

Частка жаўнераў БКА вырашылі ісці з немцамі на захад. Ва Усходняй Прусіі і Польшчы было каля 10  000 жаўнераў БКА.

На базе частак БКА на пачатку 1945 года была ўтворана 1-я беларуская грэнадзёрская брыгада, пазней —30-я грэнадзёрская дывізія, якая ўдзел у баях не брала і здалася ў палон да амерыканцаў. 

Пасля вайны значная частка ўдзельнікаў БКА апынулася ў эміграцыі.

1964 год. Нарадзіўся Уладзімір Міхно.

Беларускі журналіст і пісьменнік.

Скончыў факультэт журналістыкі БДУ. Працаваў у Чашніцкай раённай газеце «Чырвоны прамень», у «Чырвонай змене», «Настаўніцкай газеце».

Аўтар кніг, зборнікаў прозы, аповесцей. З апавяданнямі выступаў у беларускім друку, на радыё.

Памёр 26 лістапада 2019 года.

1972 год. Заснавана выдавецтва «Мастацкая літаратура».

Утворана на аснове рэдакцый мастацкай і дзіцячай літаратуры выдавецтва «Беларусь». Гэта быў час, калі інтэлектуальны і эстэтычны ўзровень грамадства патрабаваў выдання велізарнай колькасці мастацкай літаратуры розных кірункаў і жанраў, а ў адукацыйных дзяржаўных праграмах было прадугледжана глыбейшае вывучэнне класікаў беларускай і сусветнай літаратуры.

У савецкія часы ў выдавецтве існавалі рэдакцыі паэзіі і прозы, збораў твораў, выбраных твораў і перакладной літаратуры, крытыкі і драматургіі, літаратуры народаў СССР, гісторыка-дакументальных кніг «Памяць». Штогод выдавалася каля двухсот кніг, якія былі адрасаваны шырокаму кругу чытачоў. Тыраж кніг арыгінальнай паэзіі быў не меней трох тысяч, а арыгінальнай прозы – не меней шасці тысяч асобнікаў.

Выходзілі серыі «Першая кніга паэта», «Першая кніга празаіка», «Паэзія народаў», «Бібліятэка замежнай прозы», «Скарбы сусветнай літаратуры», «Бібліятэка беларускай класікі».

У выдавецтве выйшлі Зборы твораў амаль усіх буйных беларускіх пісьменнікаў.

Выдаюцца серыі «Беларуская паэзія ХХ стагоддзя», «Беларуская проза ХХ стагоддзя», «Беларуская паэзія ХХІ ст.», «Беларуская проза ХХІ ст.», «Жыццё знакамітых людзей Беларусі».

1975 год. Памёр ураджэнец беларускага г. Рэчыца Яфім Капелян (1912-1975).

Акцёр тэатра і кіно, адзін з вядучых акцёраў Вялікага драматычнага тэатра ў Ленінградзе. Народны артыст СССР.

Скончыў Рэчыцкую школу. Працаваў мастаком пры Рэчыцкім кінатэатры, у Вялікім драматычным тэатры імя М. Горкага. У гады вайны быў акцёрам франтавога Тэатра народнага апалчэння.

Адначасова шмат здымаўся ў кіно, выканаў мноства яркіх характэрных роляў у фільмах «Няўлоўныя мсціўцы», «Інтэрвенцыя», «Даўрыя», «Вечны кліч», «Саламяны капялюшык». Адна з найбольш вядомых работ – аўтарскі тэкст у тэлесерыяле “Семнаццаць імгненняў вясны”. Браў удзел у дубляжы замежных фільмаў на кінастудыі “Ленфільм”, агучыў адну із роляў у фільме “Паласаты рэйс”. Спрабаваў сябе ў рэжысуры, паставіў некалькі спектакляў на Ленінградскім тэлебачанні.

1990 год. У Мінску створана Згуртаванне беларусаў свету “Бацькаўшчына” (1990-2021).

Міжнароднае грамадскае аб’яднанне. Створана дзеля захавання беларускай прысутнасці ў свеце, яднання ў адзіную супольнасць усіх беларусаў, павышэння аўтарытэту беларускай нацыі на міжнародным узроўні.

Першым Прэзідэнтам ЗБС «Бацькаўшчына» быў абраны Васіль Быкаў, старшынёй Рады – Яўген Лецка. З’езды ЗБС праводзіліся ў 1993, 1997, 2001, 2005, 2009, 2013, 2017 гадах. Сярод наступных кіраўнікоў ЗБС былі Р. Гарэцкі, А. Грыцкевіч, А. Макоўская.

У чэрвені 2021 года павінен быў прайсці VIII з’езд, але праз распаўсюджванне COVID-19 у Беларусі Вялікая рада прагаласавала за перанос з’езда, у той час як кіраўніцтва ЗБС пракансультавалася з Міністэрствам юстыцыі, як не парушыць заканадаўства і статут арганізацыі. Аднак у рамках пагрому грамадскіх арганізацый у Беларусі Міністэрства юстыцыі выставіла прэтэнзіі да дзейнасці арганізацыі з нагоды пераносу з’езда.

20 жніўня 2021 года Следчы камітэт распачаў крымінальную справу па «прыкметах злачынства, прадугледжанага часткай 3 артыкула 361 Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь» (заклікі да дзеянняў, накіраваных на прычыненне шкоды нацыянальнай бяспекі Рэспублікі Беларусь).

24 верасня Вярхоўны суд (суддзя – Рыма Філіпчык) прыняў рашэнне задаволіць позву Міністэрства юстыцыі і ліквідаваць згуртаванне.

Рэшткавы рысунак пратэктара і агульны стан маршрутак правяраюць на дарогах Магілёўскай вобласці

Навіна ад

Пасля жудаснай аварыі з удзелам маршруткі пад Смалявічамі, у якой загінула 11 чалавек, пачаліся прэвентыўныя праверкі працы маршрутных таксі. Яны ўзмацніліся пасля таго, як напярэдадні ад’езду ў Кітай, Аляксандр Лукашэнка паабяцаў асабіста разабрацца з маршруткамі. 

20 лютага на 9 кіламетры аўтадарогі Смалявічы – Шацак адбылося лабавое сутыкненне грузавога аўтамабіля МАЗ з маршрутным таксі. У дарожна-транспартным здарэнні загінулі 11 пасажыраў маршрутнага таксі, у тым ліку двое дзяцей. Аварыя мела шырокі грамадскі рэзананс. 

У сувязі з нядаўняй трагедыяй пачаліся прэвентыўныя рэйды супрацоўнікаў ДАІ на дарогах. Так, на шашы Вішоў – Круглае – Талачын супрацоўнікі мясцовага ДАІ ​​правялі адзін з рэйдаў, які накіраваны на перадухіленне інцыдэнтаў з удзелам маршрутных транспартных сродкаў. Як адбываюцца праверкі ў час рэйдаў, распавяла “Зара над Друццю”. 

Траса з Вішова на Круглае вузкая і звілістая, на ёй досыць інтэнсіўны рух транспартных сродкаў, у тым ліку маршрутных таксі. Правяраліся дазволы на мікрааўтобусы, умяшчальнасць транспарту, рэшткавы рысунак пратэктараў і агульны стан транспартных сродкаў. 

Па выніках праверкі парушэнняў выяўлена не было. Кожнаму вадзіцелю супрацоўнікі ДАІ раілі быць уважлівымі, прытрымлівацца абмежавання хуткасці руху на дарозе і памятаць, што яны нясуць адказнасць не толькі за сваё жыццё, але і за жыццё пасажыраў. 

Фота з адкрытых крыніц.

За грубае парушэнне тэхналогій, дзяржкантроль закрыў мясаперапрацоўчае прадпрыемства пад Бялынічамі

Навіна ад

Па выніках праверкі, дзейнасць прадпрыемства “Цар мяса” была прыпынена, а таксама дзяркантроль ініцыяваў ліквідацыю арганізацыі. Як паведамляе прэс-служба КДК,  былі выяўлены шматлікія факты невыканання ветэрынарна-санітарных і санітарных патрабаванняў да якасці і бяспекі харчовай прадукцыі. Не выконвалася патокавасць тэхналагічных аперацый, не выконвалася праграма вытворчага кантролю, дапушчалася скрыжаванне патокаў сыравіны і гатовай прадукцыі і інш.

Фота: КДК

У Бялынічах прадавалі расійскія цукеркі з няякаснымі фарбавальнікамі

Навіна ад

Магілёўская абласная інспекцыя дзяржаўнага стандарту знайшла ў бялыніцкай краме цукеркі расійскай вытворчасці з сінтэтычнымі фарбавальнікамі, якія кепска ўплываюць на актыўнасць дзяцей. 

Як паведаміла газета “Зара над Друццю”, у адным з гандлёвых прадпрыемстваў была выяўлена расійская цукеркавая карамель. Праверка абласной інспекцыі выявіла, што прадукцыя не адпавядае патрабаванням тэхнічных правілаў мытнага саюза.

Вытворца ўказаў у складзе прадукцыі натуральныя фарбавальнікі антоціан, карацін і куркумін. Але інфармацыя на маркіроўцы прысмакаў уводзіла ў зман спажыўцоў. У прадукцыі былі выяўлены сінтэтычныя фарбавальнікі: ​​тартразін (E102) у колькасці 19,7 мг/кг, сонечны закат (E110) у колькасці 12,7 мг/кг, азорубін (E122) у колькасці 12,5 мг. / кг. 

Акрамя таго, на цукерках не было папярэджанняў, што ў склад прадукцыі ўключаны фарбавальнікі, якія могуць негатыўна адбіцца на ўвазе і актыўнасці дзяцей.

Дзяржаўны стандарт забараніў імпарт і продаж неякасных прысмакаў у Беларусі.

Фота ілюстрацыйнае, з адкрытых крыніц.