Category: Экалогія

Глабальны экалагічны фонд прафінансуе садова-паркавы комплекс у Слаўгарадзе

Навіна ад

На Замкавай гары ў Слаўгарадзе пройдзе маштабнае добраўпарадкаванне тэрыторыі, плануецца пракласці безбар’ерную экалагічную сцежку і арганізаваць фестываль “Прапойскія вытокі”. Гэта стане магчыма дзякуючы таму, што мясцовая асацыяцыя дапамогі дзецям-інвалідам атрымала грант на інфраструктурнае развіццё тэрыторыі замчышча ад міжнароднай арганізацыі Глабальны экалагічны фонд на амаль 50 000 долараў.

Каарданатар праекта Віталь Варабей распавёў газеце “Прысожскі край” пра дэталі пректа. На тэрыторыі Замкавай гары ў Слаўгарадзе будуць праведзены добраўпарадкаванне тэрыторыі, пасадка новых дрэў, укладка пешаходных дарожак, устаноўка асвятлення і арт-аб’ектаў. Таксама запланавана правядзенне на тэрыторыі замчышча штогадовага фестываля “Прапойскія вытокі”. Рэалізацыя гэтага комплекса мерапрыемстваў разлічаная на два гады.

Глабальны экалагічны фонд  – гэта незалежная міжнародная фінансавая арганізацыя, чыя дзейнасць рэалізуецца праз Праграму развіцця ААН, Праграму па навакольным асяроддзі ААН, і Сусветны банк. ГЭФ дае фонды для фінансавання дадатковых выдаткаў для таго, каб праект стаў экалагічна прывабным. Арганізацыя створана ў 1991 годзе, у яе склад уваходзяць прадстаўнікі 181 дзяржавы.

Фота: Планета Беларусь

Плошча радыяцыйнага забруджвання ў Беларусі скарацілася ў два разы

Навіна ад

Намеснік начальніка ўпраўлення па абыходжанні з радыеактыўнымі адыходамі Дзяржатамнагляду Кацярына Шмялёва заявіла, што плошча забруджвання тэрыторыі Беларусі цэзіем-137 скарацілася практычна ўдвая за перыяд пасля аварыі на Чарнобыльскай АЭС.

– На сёння плошча забруджвання складае 12,3% ад усёй тэрыторыі краіны. – расказала Кацярына Шмялёва рэсурсу БелТА – Па стане на 1 студзеня 2023 года забруджанымі на ўзроўні звыш 1 Кі/кв.км застаюцца больш за 1, 5 млн. гектар лясоў (15,5 працэнта ад агульнай плошчы ляснога фонду) і 825 тыс. гектар сельскагаспадарчых зямель (амаль 11 працэнтаў ад іх агульнай плошчы).

Можна канстатаваць, што паступова зніжаецца доза знешняга апрамянення насельніцтва ў сувязі з распадам цэзію-137, радыяцыйнае становішча паляпшаецца – паведаміла спецыяліст. Разам з тым, 2022 населеныя пункты знаходзяцца ў забруджанай зоне. Па стане на 1 студзеня 2023 гады тут пражывае 945,1 тыс. чалавек, у тым ліку 189 тыс. дзяцей.

Фота з адкрытых крыніц.

Почему нельзя нести искусственные цветы на Радуницу

Навіна ад

Но также – посмотрели, почём они сейчас в Могилёве.

Подходя в эти дни к любым рынкам, магазинам или стихийным местам продаж, яркими анилиновыми пятнами тут и там о себе заявляют  искусственные цветы. Цены, как и на любой товар, отличаются также, как и буйство фантазии «дизайнеров».

В одном из самых дешёвых сетевых магазинов можно приобрести: букет искусственных цветов (ритуальный) Krokus CB малый за 1,38 р., большой за 2,10 р. Рядом на улице, с асфальта, продают  уже другие цветы: 2,5, 5,5, 8,5 рублей.

Минирынок на улице Гоголя уже более богат на ассортимент и цены. Можно купить у радушных продавцов от 2-х до 12 р. и даже выше – букеты на любой вкус и цвет.

– У нас приближаются большие праздники, которые сопряжены с тем, что мы идем на кладбища. И украшаем их искусственными цветами. – отметил директор Института экспериментальной ботаники имени В.Ф. Купревича НАН Беларуси Дмитрий Груммо на пресс-конференции 13 апреля.

По его данным, в год в Беларуси на свалки вывозится около 1 млн искусственных цветов, при этом срок их разложения составляет от 100 до 500 лет. “Сжигаем, а это диокисины” – добавил Груммо.

– Я призываю всех нести на кладбища живые цветы, высаживать их в горшки, разводить многолетники и карликовые кустарники, чтобы все-таки решить или минимизировать проблему искусственных отходов. – сказал эксперт.

Напомним, что Радоница (Радуница) в 2023 году приходится на вторник, 25 апреля.

Фото: mogilev.media

Маніторынг паказаў забруджванне паветра па ўсім Магілёве, у 1,4 – 2,1 разы вышэй за норму

Навіна ад

Станцыі праверкі атмасфернага паветра “Белгідрамета” паказалі перавышэнне канцэнтрацыі цвёрдых часціц у некалькіх гарадах Беларусі. Пры гэтым з 13 выпадкаў перавышэння гранічна дапушчальнай канцэнтрацыі па ўсёй краіне тры – былі зафіксаваныя ў Магілёве 11 красавіка. 

Так, гранічна дапушчальная норма была ў 2,1 разы перавышаная падчас маніторынгу ў раёне дома №5 па завулку Крупскай (раён чыгуначнага вакзала). У раёне праспекта Шмідта зафіксавана перавышэнне ў 1,7 разы, у раёне вуліцы Маўчанскага – у 1,4 разы. Нарматывы гранічна дапушчальнай канцэнтрацыі былі зафіксаваныя па цвёрдых часціцах фракцыі памерам да 10 мікрон.

Крыніца графікі: Белгідрамет.

Фота: mogilev.media

Парушэнні санітарыі – на кожным пятым аб’екце ў вобласці

Навіна ад

Магілёўскай санэпідслужбай на 22,3% правераных аб’ектаў вобласці выяўлены парушэнні добраўпарадкавання і санітарнага ўтрымання тэрыторый – паведамляе сайт ведамства.

У 1 квартале 2023 года санэпідслужба абследавала 14 599 тэрыторый і аб’ектаў. Рознага роду парушэнні выкрыты на 3 254 аб’ектах (гэта 22,3%). 

Вынесена 56 пастаноў аб накладанні штрафу. Кіраўнікам арганізацый, прадпрыемствам выдадзена 565 прадпісанняў, рэкамендацый. Да дысцыплінарнай адказнасці прыцягнута 18 вінаватых асоб. Ліквідавана 37 несанкцыянаваных звалак.  

У многіх месцах вобласці – нездавальняючы стан па ўтрыманню кантэйнерных пляцовак і прылеглых да іх тэрыторый, несвоечасова вывозяцца камунальныя адкіды. І такая сітуцыя назіраецца штогод.

Фота мае ілюстрацыйны характар

Марскія плыні запавольваюцца, магчыма пахаладанне па ўсёй Еўропе

Навіна ад

Навукоўцы з Даследчага цэнтра змены клімату з аўстралійскага Ўніверсітэта Новага Паўднёвага Ўэльса прыйшлі да высновы, што хуткае раставанне антарктычных ільдоў выклікае рэзкае запаволенне глыбінных акіянскіх плыняў – піша часопіс Nature.

Марскія плыні абумоўлены рухам уніз халоднай і шчыльнай салёнай вады, але з-за раставання леднікоў ўзровень салёнасці зніжаецца. Гэта запавольвае натуральныя працэсы і можа мець катастрафічныя наступствы для клімату.

Навукоўцы канстатуюць, што марскія плыні былі адносна стабільнымі на працягу тысячагоддзяў, але пры бягучым тэмпе яны могуць скараціцца адразу на 40% да 2050 года.

Плыні нясуць цеплыню, кісларод, вуглярод і пажыўныя рэчывы па ўсім зямным шары, таму іх запаволенне можа прывесці да пахаладання ў Еўропе, а таксама зменшыць здольнасць акіяна паглынаць вуглякіслы газ з атмасферы.

Нядаўна навукоўцы ўстанавілі, што марскі лёд Антарктыды растаяў да рэкорднага ўзроўню. Папярэдні гістарычны мінімум быў устаноўлены ў мінулым годзе.

Фота носяць ілюстрацыйны характар.

Тыповы магілёўскі пейзаж выхаднога дня, ад якога хочацца плакаць – фота

Навіна ад

Чытачы mogilev.media падзяліліся сваімі сумнымі назіраннямі. Прадпрыемствы, размешчаныя на ўчастку Свабоднай эканамічнай зоны на паўднёвым усходзе Магілёва па выхадных днях вось так радуюць жыхароў навакольных паселішчаў.

У паветры стаіць моцны непрыемны пах. Падобныя выкіды рэдка назіраюцца ў працоўныя дні – заўважылі чытачы.

Дым падымаецца ледзь не з усіх труб Омск-карбона, з труб “Кранаспана” і “ВМГ індастры”.

Фота ад чытачоў mogilev.media

Эксперты ААН распрацавалі кіраўніцтва па выжыванні для чалавецтва

Навіна ад

Міжурадавая група экспертаў па зменах клімату пад эгідай ААН апублікавала даследаванне пад назвай “кіраўніцтва па выжыванні для чалавецтва”, піша UN News. 

Вучоныя лічаць, што ключавы парог глабальнага пацяплення ў 1,5°С будзе пройдзены ўжо ў 2030-х гадах. “Кіраўніцтва” тлумачыць, як выкарыстоўваць чыстую энергію і тэхналогіі, каб пазбегнуць кліматычнай катастрофы. 

Навукоўцы занепакоеныя тым, што ключавая глабальная мэта па тэмпературы, верагодна, ужо недасяжная. Свет пацяплеў на 1,1°С, а ў 2030-х гадах ён, верагодна, перавысіць парог, які лічыўся недапушчальным, у 1,5°С. Ад змены клімату і далейшых паводак, паводле прагнозаў, мацней за ўсё пацерпяць прыбярэжныя раёны і невялікія астравы ў Ціхім акіяне.

Аўтары даклада падкрэсліваюць, што ў чалавецтва ёсць шанец прадухіліць кліматычную катастрофу, калі прыняць тэрміновыя меры па дэкарбанізацыі (змяншэння выкідаў вуглякіслага газа) эканомікі. Аўтары “кіраўніцтва” прапануюць пераход на сонечную і ветравую энергію, змену рацыёну харчавання, разумнае абыходжанне з адыходамі і выкарыстанне нізкавугляроднага транспарту.

Нядаўна навукоўцы высветлілі, што плошча лёду вакол Антарктыды паменшылася да рэкорднага ўзроўню.

Фота мае ілюстрацыйны характар

Трапічныя лясы кампенсуюць толькі чвэрць выкідаў вугляроду

Навіна ад

Даследаванне супрацоўнікаў Брыстольскага ўніверсітэта, апублікаванае ў часопісе Nature паказала, што дэградаваныя пад ўздзеяннем чалавечай дзейнасці і другасныя лясы (выгадаваныя з нуля) штогод паглынаюць каля 107 мільёнаў тон вугляроду. Такія вынікі заснаваны на спадарожнікавых назіраннях за трыма арэаламі найбуйнейшых трапічных лясоў свету. 

Навукоўцы падлічылі, што зараз такія лясы кампенсуюць каля 26% ад усіх выкідаў вугляроду. Яны таксама выявілі, што ў адрозненні ад трапічных лясоў Амазоніі і Цэнтральнай Афрыкай, лясы на інданезійскім востраве Барнэа нашмат больш эфектыўна скарачаюць выкіды вугляроду.  Наяўнасць вялікай колькасці балот, клімат і навакольнае асяроддзе на Барнэа спрыяюць таму, каб вуглярод паглынаўся там прыкладна на 50% хутчэй, чым у іншых рэгіёнах.

Даследчыкі адзначаюць, што траціна з тых лясоў, якія пацярпелі ад высечкі або пажару – потым так і не былі адноўлены, што яшчэ раз падкрэслівае ўразлівасць трапічных дрэў.

Вядома, што павялічэнне аб’емаў выкідаў вуглякіслага газа спрыяе пацяпленню клімата. Агульныя выкіды вуглякіслага газу ў 2022 годзе ўзраслі на 1% у параўнанні з 2021-м.

У цэлым вугляроднае забруджванне, хоць і працягвае павялічвацца, расце не такімі хуткімі тэмпамі, як 10-15 гадоў таму. Але навукоўцы выказваюць сумнеў у тым, што чалавецтву удасца стрымаць пацяпленне ў межах 1,5 градуса вышэй за даіндустрыяльныя значэнні. 

Фота з адкрытых крыніц

Спякотны люты ў Еўропе

Навіна ад

Рэха спякоты адгукнецца на беларускіх выходных, праўда, у значна мяккай форме

Магілёўцаў, як і усіх беларусаў, магчыма, уразілі маразы апошніх двух сутак. А вось Еўропу ўразіла зімовая спякота. 

У Заходняй і Цэнтральнай Еўропе – як паведамляе climatebook, з сярэдзіны лютага ўсталяваліся экстрэмальна высокія для зімы тэмпературы паветра. 

У Германіі 18 лютага тэмпература паветра перавысіла +20°C нават у раёнах з адноснай вышынёй больш за 700 м над узроўнем мора. 

У Аўстрыі, у Інсбруку тэмпература паветра дасягнула +21,7 °C  – рэкорд зімы, самы гарачы зімовы дзень у гісторыі Ціроля. 

Францыі слупок тэрмометра падняўся вышэй за +23°C, гэта адзін з самых засушлівых перыядаў у гісторыі краіны.

Першая хваля зімовай цеплыні ў Еўропе прыйшла пад Новы 2023 год.

Беларусь знаходзіцца ў цэнтры Еўропы і яе надвор’е фарміруецца пад ўздзеяннем паветраных мас, якія прыходзяць, як з Захаду, у большай ступені, так і з Усходу, Поўначы і Поўдня. Амаль, як у палітыцы.