Арыштаваны вядомы магілёўскі бард Аляксандр Баль – паведамляюць праваабаронцы. Вядома, што арышт адбыўся ў чацвер, 15 чэрвеня. Падрабязнасцяў здарэння не паведамляецца, у тым ліку і прычыны затрымання.
Аляксандр Баль – бард з вялікай колькасцю прэмій, былы супрацоўнік магілёўскага драматычнага тэатра, з якога яго звольнілі пасля падзеяў 2020 года. У тым жа годзе пасля масавых рэпрэсій з боку сілавікоў музыка напісаў песню “На радзіме маёй бяда”.
Фота з адкрытых крыніц
Ваенна-марскі дзеяч, падарожнік.
У 1831 годзе адшукаў найкарацейшы водны шлях з Колы (Мурманск) у Пецярбург, па якому пазней пракладзены Беламорска-Балтыйскі канал.
14 мая 1829 года на чале 18-гарматнага брыгу “Меркурый” уступіў у бой з турэцкімі караблямі, якія ўдзесяцёра пераўзыходзілі па сілах, і выйшаў пераможцам.
У гонар нашага земляка і яго гераізму пастаўлены помнікі і памятныя знакі ў Дуброўна, Севастопалі, Мікалаеве, прысвечаны палотны мастака Айвазоўскага.
Памёр 16 (28) чэрвеня 1833 года.
Рускі славянафіл, гісторык літаратуры, выдавец беларускага фальклору, этнолаг і публіцыст.
Служыў у Маскоўскім архіве Міністэрства замежных спраў, сінадальнай друкарні, старшынём Віленскай археаграфічнай камісіі, дырэктарам Віленскіх рэальнага вучылішча, гімназіі, бібліятэкарам Маскоўскага ўніверсітэта.
Вынікам яго дзейнасці ў Вільні стаў зборнік «Беларускія песні», у які ўвайшлі валачобныя, юр’еўскія, куставыя, мікольскія, пятроўскія, купальскія, калядныя і масленічныя песні.
Аўтар працы «Сепаратизм в Северо-Западном крае. Рассказ очевидца» ў выглядзе палемікі аўтара з умоўным апанентам. Апанент, пецярбургскі ліберал, сумняецца ў мэтазгоднасці прымусовай русіфікацыі края, папракае чыноўнікаў у няведанні спецыфікі і празмернай жорсткасці. П. Бяссонаў у адказ тлумачыць сваё разуменне праблемы беларускага і польскага сепаратызму, апраўдвае палітыку расійскага ўрада.
Беларускі пісьменнік, гісторык, этнограф, краязнавец.
Адзін з першых гісторыкаў беларускай літаратуры і збіральнікаў беларускіх рукапісаў, патрыярх прафесійнага беларусазнаўства.
Яму належаць словы: «Родная мова ў дакладным значэнні ёсць самая любімая спадчына нацыі; праз яе пасрэдніцтва лягчэй за ўсё пранікнуць у душу нацыі, закрануць пачуцці, праясніць розум, падштурхнуць адпаведную думку, заклікаць да дзеяння, змагацца са страсцямі, стварыць дабрачыннасці!»
Памёр 10 верасня 1916 года.
Літоўскі і беларускі кампазітар, дырыжор, прафесар Літоўскай кансерваторыі. Народны артыст Літвы.
Бацька яго паходзіў з Магілёўшчыны.
Вучань М. Рымскага-Корсакава, А. Глазунова, А. Лядава. Сябра Максіма Танка, Рыгора Шырмы.
Аўтар многіх твораў, заснаваных на беларускім фальклоры, музыкі рамансаў і хораў на вершы беларускіх паэтаў Ф. Багушэвіча, Я. Купалы, Я. Коласа, М. Танка, Зм. Бядулі, К. Буйло.
Беларускі літаратуразнавец, этнограф, фалькларыст, бібліёграф.
Скончыў Віцебскае аддзяленне Маскоўскага археалагічнага інстытута.
Арганізатар архіўнай справы ў Веліжы, Віцебску, Оршы, Полацку, працаваў у Інбелкульце, Інстытуце гісторыі АН БССР. Сябра і паплечнік Вацлава Ластоўскага.
Склаў разгорнутую інструкцыю «Звесткі па збіранні вуснай народнай творчасці ў Беларусі».
Арыштаваны ДПУ у красавіку 1930 года па справе «Саюза вызвалення Беларусі», у 1931 годзе высланы ў Ніжні Ноўгарад. Паўторна арыштаваны ў Ленінградзе ў 1935 годзе.
Мабілізаваны ў ліпені 1942 года ў армію. Лічыцца зніклым без вестак з 26 жніўня 1942 года.
Малады амерыканскі інжынер Генры Форд, заручыўшыся падтрымкай групы фінансістаў, заснаваў сваю ўласную фірму з мэтай ператварэння аўтамабіля з прадмета раскошы ў прадмет першай неабходнасці.
Форд імкнуўся выпускаць надзейныя і недарагія аўтамабілі. Напрыклад, ў 1908 годзе “Форд-Т” каштаваў 825 долараў, у 1912 – 375, што зрабіла яго самым даступным сродкам перамяшчэння ў Амерыцы.
Зараз “Форд” выпускае кожны 20-ты аўтамабіль у свеце. Акрамя гэтага кампанія вырабляе беспілотнікі, ваенную тэхніку.
Сама рэцэптура была вынайдзена ў 1893 годзе фармацэўтам Калебам Брэдхэмам: газіраваная вада, цукар, ваніль, алеі, арэхі колы.
Спачатку гандлявалася ў аптэках у якасці напою, які дае весялосць, умацоўвае і спрыяе страваванню. Падчас Другой сусветнай вайны “Пепсі-Кола” абыйшла папулярныя “Royal Crown” і “Dr. Pepper” і стала № 2 пасля “Кока-Колы”.
Упершыню савецкія грамадзяне масава пасмакавалі напой у 1959 годзе на прамысловай выставе ЗША ў маскоўскім парку Сакольнікі (выпіта больш за 3 млн шклянак).
Першы завод “Пепсі Колы” ў СССР быў пабудаваны ў 1974 годзе ў Наварасійску.
У нас у краіне працуе PepsiCo-Беларусь. Выпускае PepsiCo з ліпеня 2015 года ААТ «Лідскае піва».
Беларускі кампазітар. Заслужаны дзеяч мастацтваў.
Працаваў кіраўніком аддзела музыкі Упраўлення па справах мастацтваў БССР, адказным рэдактарам музычнага вяшчання Беларускага радыё, загадчыкам кафедры спеваў Мінскага педінстытута імя М. Горкага.
Аўтар шэрагу опер, у тым ліку «Кастусь Каліноўскі», «Песня о счастье», «Дочь пограничника», твораў для салістаў, хора і аpкестраў, да драматычных спектакляў і фільмаў, у тым ліку «Человек не сдается», «Нестерка», «Дети партизана», апрацовак беларускіх народных песень.
Меў залу на 900 месцаў, добрую акустыку. Вакол тэатра размяшчаліся арэлі, більярдная, бібліятэка, танцпляцоўка. Тэатр у парку імя М. Горкага працаваў да канца 1980-х гадоў.
Гаспадарчы і палітычны дзеяч Беларусі і Расійскай імперыі. Патрыёт Беларусі.
Старшыня Мінскага таварыства сельскай гаспадаркі, лідар дваран літоўска-беларускіх губерняў, фундатар касцёлу Св. Сымона і Алены (Чырвоны касцёл у Мінску), праваслаўных цэркваў, заснавальнік камітэта абароны яўрэяў і татар, кіраўнік дэпутацкай фракцыі «Саюз Колаў Каралеўства Польскага і Краёў Літвы і Русі» у Дзяржсавеце.
Фінансава падтрымаў Беларускі Нацыянальны камітэт, член Рады БНР. Катэгарычна выступаў супраць паланізацыі беларускамоўнага насельніцтва Польшчы.
Памёр у Польшчы. 11 чэрвеня 2006 года ўрачыста перапахаваны ў Мінску каля Чырвонага касцёла.
Церашкова – беларуска, 6-ы ў свеце касманаўт і першая жанчына-касманаўт. Яна зрабіла 48 віткоў вакол Зямлі.
Яе бацька родам з в. Выйлава Бялыніцкага раёна, маці – з в. Ерамееўшчына Дубровенскага раёна.
У дзяцінстве выхоўвалася на беларускай мове.
Савецкі пісьменнік і паэт, вядучы прадстаўнік савецкай сатырычнай, фантастычнай і дзіцячай літаратуры, аўтар аповесці-казкі “Стары Хатабыч”.
Псеўданім Лагін – скарачэнне ад Лазар Гінзбург.
Скончыў школу ў Мінску, удзельнічаў у Грамадзянскай вайне, у арганізацыі камсамола ў Беларусі.
Сябраваў з У. Маякоўскім, які ацаніў яго вершы.
Працаваў у рэдакцыях цэнтральных газет, у тым ліку ў “Праўдзе”, у часопісе “Кракадзіл”.
Падчас вайны працаваў у газеце «Чырвоны чарнаморец», удзельнічаў у абароне Адэсы, Севастопаля, Керчы, Наварасійска, у вызваленні Румыніі.
Аўтар фантастычных твораў: «Патэнт АВ», «Востраў расчаравання», «Атавія Проксіма», «Эліксір Сатаны», «Бялявая шэльма» і іншых.
Аператыўнікі высветлілі, што іх падманваў непрацуючы 22-гадовы магілёвец. Ён размяшчаў на адной з гандлёвых пляцовак аб’явы аб продажы камплектуючых дэталяў да камп’ютараў, дапаўняючы аб’явы фатаздымкамі дэталяў.
Аднак гэтыя здымкі былі проста спампаваныя з інтэрнэту і выкарыстоўваліся, каб пераканаць патэнцыйных пакупнікоў у рэальнасці тавара. Як толькі людзі пераводзілі яму грошы, прадавец спыняў перапіску, а атрыманыя грошы ўносіў у анлайн-казіно. Узбуджана крымінальная справа.
Фота ілюстрацыйнае
Жыхарка Магілёва 49 гадоў, раней ужо асуджаная за забойства, пагражаючы нажом напала на 91-гадовую пенсіянерку ў абласным цэнтры. Разбойніца прыйшла да пенсіянеркі пад выглядам супрацоўніцы электрасетак і папрасілася ў дом, каб праверыць лічыльнікі. Калі пажылая жанчына ўпусціла яе ў дом, рэцыдывістка стала пагражаць нажом і гвалтам, патрабуючы аддаць грошы. Атрымаўшы адмову – паведамляе прэс-служба абласнога УУС – уцякла. Па відэа з камер назірання яе аператыўна затрымалі.
На фота: скрыншот з аператыўнага відэа
У Ленінскі РУУС г. Магілёва звярнуўся прадпрымальнік, які заявіў, што невядомы завалодаў ягонай гульнявой прыстаўкай коштам каля 1500 беларускіх рублёў – паведамляе прэс-служба Магілёўскага УУС. Высветлілася, што чужую маёмасць забраў 29-гадовы магілёвец. Ён узяў прыстаўку ў арэнду на некалькі дзён, але ў выніку, пагуляўшы ў яе, праз суткі прадаў. Узбуджана крымінальная справа.
Фота ілюстрацыйнае, з адкрытых крыніц.
Вечарам 14 чэрвеня ў Магілёве здарылася магутная дарожная пробка, якая скавала ўсе цэнтральныя вуліцы. Гэта здарылася з-за абрыву тралейбуснай лініі электраперадач у раёне чыгуначнага вакзала. Відэа з інцыдэнтам апублікавала ДАІ.
У выніку практычна ўсе тралейбусы на гэтай лініі сталі і заблакавалі рух машын па вуліцы Першамайскай. Чытачы mogilev.media падзяліліся назіраннем за паводзінамі кіроўцы аднаго з рэйсавых аўтобусаў.
Рухаючыся па Першамайскай з боку драмтэатра ў кірунку плошчы Леніна, аўтобус №4 павярнуў з маршрута на Круты завулак – налева па ходзе руху, у завулак паміж ГУБАЗіКам і кінатэатрам “Чырвоная зорка”. Тут, каля кінатэатра вадзіцель “чацвёркі” масава высадзіў пасажыраў і далей стаў рухацца ў бок вуліцы Дзяржынскага, маючы намер праскачыць пробку па гэтай вуліцы, а потым выруліць назад на Першамайскую каля ўнівермага, альбо наогул змяніць маршрут.
Тут аўтобус аказаўся заблакаваны патокам легкавушак, каторыя гэтаксама аб’яжджалі затор праз Дзяржынскага. Пасля перапалкі з кімсьці з пасажыраў, кіроўца аўтобуса памяняў маршрут – павярнуў у бок вуліцы Лазарэнкі, і праз яе і вуліцу Касманаўтаў паехаў на праспект Міра.
Фота: чытачы mogilev.media
Стартавы кошт складае 26 692 149,17 бел. руб., а мінімальны, за які гатовыя прадаць завод – крыху больш за 21 мільён. Падача заявак пачалася сёння, 15 чэрвеня, а самі таргі адбудуцца 17 ліпеня.
Увесну гэтага года «Строммашына» была прызнана банкрутам.
Летась магілёўскае прадпрыемства «Строммашына» пасля ўвядзення санкцый страціла кантрактаў больш чым на 9 мільёнаў даляраў, а працаўнікі былі пераведзеныя на няпоўную занятасць – пісалі mogilev.media год таму.
Санкцыі Еўрапейскіх краін супраць Беларусі цягам апошніх трох год уводзіліся за гвалт у адносінах да ўдзельнікаў пратэстаў, якія былі не згодныя з абвешчанымі вынікамі прэзідэнцкіх выбараў. За прымусовую пасадку самалёта кампаніі Ryanair у траўні 2021 году, а таксама іміграцыйны крызіс. Нагодай для апошніх санкцыйных абмежаванняў стала падтрымка Беларуссю расійскай вайны ва Украіне.
Фота: mogilev.media
Будзе пераважаць воблачнае, пераважна без ападкаў надвор’е. Працягласць дня вырасце да 17 гадзін 8 хвілін 18 чэрвеня. У нядзелю сонца ўзыйдзе а 4:27, зойдзе а 21:35.
Надвор’е абяцае быць воблачным. Уноч да +9° +15°С, днём тэмпература падрасце да +24° +26°С, у асобных раёнах да +29°С. Пераважна без ападкаў. На працягу сутак будуць паступаць паветраныя масы з паўночнага ўсходу, у другой палове дня – з поўдня, хуткасць вятроў 2-3 м/с, месцамі пры парывах да 9 м/с. Маладзік. Магнітнае поле няўстойлівае.
Уноч і ўранні да +12° +19°С. Днём слупкок тэрмометра падымецца да +26° +28°С, месцамі і ў асобных раёнах да +30°С. Надвор’е пратрымаецца ў асноўным без ападкаў. На працягу сутак будуць паступаць паветраныя масы з паўночнага ўсходу, поўдня. Хуткасць вятроў 3-4 м/с, пры парывах да 9-10 м/с. Маладзік. Магнітнае поле няўстойлівае.
Уноч і раніцай да +18°С, удзень паветра прагрэецца да +27° +29°С, у асобных раёнах Магілёўшчыны да +30° +32°С, пераважна без ападкаў. З рання і да вечара вызначаць надвор’е будуць паўночна-ўсходнія вятры хуткасцю 3-7 м/с. Маладзік. Магнітнае поле няўстойлівае.
Ранак панядзелка 19 чэрвеня пачнецца з воблачнага надвор’я, з ранішнімі тэмпературамі да +18°С, з паўднёвымі вятрамі хуткасцю да 2-3 м/с. Днём да +24°С. Маладзік.
Фота: mogilev.media
Азначаецца па ініцыятыве Еўрапейскай асацыяцыі ветраэнергетыкі і Сусветнай рады па энергіі ветра.
Мэта – прыцягненне ўвагі грамадскасці да вялізнага патэнцыялу ветраэнергетыкі.
Развіццё ветраэнергетыкі дапаможа вырашыць вялікае кола праблем не толькі энергетычнага, але і эканамічнага, экалагічнага характару.
На сёння ветраэнергетычныя ўстаноўкі паспяхова дзейнічаюць амаль у 120 краінах свету.
Некаторыя цікавосткі.
Першыя сапраўдныя вятракі з’явіліся ў VII стагоддзя на мяжы Ірана і Афганістана.
Сіла ветра аналізуецца паводле шкалы Бофарта (0-12 балаў).
Самы небяспечны і грозны паток паветра бушуе ў Антарктыдзе: хуткасць 60 км/гадзіну ды яшчэ ў спалучэнні з 60 градуснай вільготнай сцюжай.
Кожнае тарнада эксклюзіўна ў прыродзе. Кожнае з іх мае сваё гучанне, пах, тон, выгляд. Двух аднолькавых няма.
У Беларусі каля 120 ветраэнергетычных ўстановак. Па колькасці іх (50%) і па ўсталяванай магутнасці лідзіруючыя пазіцыі займае Магілёўская вобласць.
Самы вялікі ветрапарк вобласці размешчаны ў в. Пудаўня Дрыбінскага раёна.
Самы высокі вятрак у Беларусі знаходзіцца ў в. Асмаловічы Мсціслаўскага раёна, вышыня вежы – 142 м.
Самы магутны вятрак – у Лёзненскім раёне, магутнасць 3,5 МВт.
Трэба засцерагацца русалак.
Русалкі (сірэны, ундзіны) – персанажы міфалогіі, чалавекападобныя істоты ці духі, што жывуць у вадзе або каля вады. Яны могуць знешне амаль не адрознівацца ад людзей, а могуць мець у ніжняй частцы цела замест ног плоскі хвост, падобны да хваста рыбы.
Ва ўсходнеславянскай міфалогіі русалкі пераважна – жанчыны (тапеліцы), у заходнееўрапейскай – звычайна жанчыны з рыбінымі хвастамі.
Нягледзячы на гераічнае супраціўленне аб’яднанага войска сербаў і баснійцаў пад кіраўніцтвам князя Лазара, туркі-асманы султана Мурада І атрымалі перамогу, якая фактычна ператварыла Сербію ў васала Асманскай імперыі.
У 1459 годзе Сербія была канчаткова ўключана ў яе склад больш як на 400 гадоў.
Адкрыта на базе Полацкага езуіцкага калегіума (з 1581 года). Мела правы ўніверсітэта. Складалася з факультэтаў тэалагічнага, філасофскага, свабодных навук і старажытных і сучасных моў.
Установа дала сотні выбітных прафесіяналаў, сярод якіх пісьменнік Я. Баршчэўскі, мастак В. Ваньковіч, філосаф А. Доўгірд.
Акадэмія мела найбуйнейшую ў краіне бібліятэку з 40 000 тамоў. Нашчадак акадэміі – Полацкі дзяржаўны ўніверсітэт імя Еўфрасінні Полацкай.
Беларускі і польскі пісьменнік і перакладчык, краязнавец, літаратуразнавец.
Быў памочнікам-сакратаром у У. Сыракомлі. Выдаў збор твораў У. Сыракомлі.
Аўтар паэтычнай кнігі з прадмовай Сыракомлі – «Чым xата багата, тым рада».
У гонар прыезду ў Bільню імператара Аляксандра II у 1859 годзе, напісаў прывітальны верш на беларускай мове, дзе нагадаў пра пагарджанага панствам мужыка-беларуса.
На беларускую мову ягоныя творы перакладаліся шматлікімі перакладчыкамі, у тым ліку Р. Баравіковай, Р. Барадуліным.
Памёр 7 лютага 1891 года.
Географ, геамарфолаг, другая беларуская жанчына-геолаг апасля Ганны Місуны, кандыдат геаграфічных навук, дацэнт.
Загадчык кабінета геамарфалогіі Ленінградскага ўніверсітэта.
Адзін з праектантаў Вялікага Архангельска, даследчыца Ніжняга Прыамур’я.
Рэпрэсавана органамі НКУС.
Беларускі пісьменнік, журналіст, перакладчык. Родны брат Ніла Гілевіча, бацька пісьменніка Міколы Віча (М. М. Гілевіч).
Працаваў рэдактарам перадач для дзяцей на рыдыё, у часопісах “Бярозка”, “Родная прырода”, галоўным рэдактарам газеты “Літаратура і мастацтва” і часопіса “Мастацтва”.
Аўтар больш за 10 кніг, аўтар кнігі “У времени в плену: Страницы жизни Геннадия Карпенко”.
Перакладаў на беларускую мову творы літоўскіх, венгерскіх і шведскіх пісьменнікаў.
Памёр 14 сакавіка 2022 года.
Беларускі прафсаюзны, палітычны дзеяч. Быў наркамам асветы пры недахопе асабістай асветы, нават акадэмікам.
Удзельнік рэпрэсій супраць беларускіх нацыянальных дзеячаў навукі і адукацыі. Ініцыятар “чыстак” у наркамаце.
Рэпрэсаваны сам і двое яго родных братоў.
Адзначыўся батальён “Дырлевангер”, які пазней, у сакавіку 1943 года знішчыў Хатынь.
Пасля вайны Боркі былі адноўлены, але суседнія 6 пасёлкаў не адрадзіліся. Аповесць Алеся Адамовіча “Карнікі” напісана на аснове тых страшных падзей.
На месцы найбуйнейшай па колькасці ахвяр карнай аперацыі супраць мірнага насельніцтва Беларусі ў гады Вялікай Айчыннай вайны ў в. Боркі ў Кіраўскім раёне створаны мемарыяльны комплекс “Памяці спаленых вёсак Магілёўскай вобласці” (у памяць аб 112 знішчаных вёсках Магілёўшчыны). Рэканструяваны ў 2020 годзе.
Вядомы грэчаскі спявак, любімы многімі пакаленнямі беларусаў.
Выдаў каля 40 альбомаў.
Самым папулярным у нашых суграмадзян з’яўляецца ягоны хіт “Goodbye my Love, Goodbye”.
Саюз еўрапейскіх футбольных асацыяцый (Union of European Football Associations) аб’ядноўвае нацыянальныя футбольныя асацыяцыі еўрапейскіх краін.
Штаб-кватэра з 1995 года знаходзіцца ў швейцарскім Ньёне (раней – ў Парыжы). Беларусь далучылася да УЕФА ў 1993 годзе.
Беларускі фалькларыст.
Даследуе беларускі фальклор, народную культуру, беларускі народны каляндар. Аўтар манаграфій «Усходнеславянскія казкі пра жывёл», «Следам за сонцам: Беларускі народны каляндар: свята, абрады, паэзія».
Беларуская лёгкаатлетка, алімпійская чэмпіёнка ў бегу на 100 метраў.
Бронзавая прызёрка чэмпіянату свету і Еўропы, пераможца міжнародных спаборніцтваў серыі Гран-пры. Майстар спорту Беларусі, майстар спорту Беларусі міжнароднага класа, заслужаны майстар спорту Беларусі. Ганаровы грамадзянін горада Брэста.
Фота з адкрытых крыніц.
Праваабаронцы паведамляюць, што днём 13 чэрвеня АМАП жорстка затрымаў пратэстанцкага прапаведніка Сяргея Удальёва. Сведкамі затрымання выпадкова сталі валанцёры зоаабарончых ініцыятыў – а Сяргей Удальёў актывіст у гарадскіх суполках, дзе шукаюць дом бадзяжным жывёлам.
Усё адбылося каля магілёўскага лядовага палаца. Па словах сведкаў, сілавікі выскачылі з «цёмнай машыны з затаніраванымі вокнамі», проста вырвалі мужчыну з яго аўтамабіля і брутальна ўціснулі ў зямлю.
Пазней яго павезлі, але не ў Кастрычніцкі РАУС, які знаходзіцца паблізу, а ў супрацьлеглы бок. Як удалося прасачыць валанцёрам, у Ленінскі РАУС яго таксама не даставілі, а машына “згубілася” на вуліцы Піянерскай, дзе размешчана Магілёўскае аблуўленне КДБ.
Затрыманне, магчыма, звязана з палітыкай. Тры месяцы таму з Удальёвым не працягнулі на працы кантракт з-за недастатковай лаяльнасці. Акрамя таго, раней Сяргей Удалёў вучыўся ў Кіеўскай Рэфармацкай семінарыі, ён вядомы як адзін з лепшых пратэстанцкіх багасловаў горада. Навучанне ва Украіне таксама, як мяркуецца, магло стаць прычынай пераследу.
Фота з сацыяльных сетак Удальёва
