9 ліпеня ў гісторыі. Карлаў мост. Пераварот Кацярыны II. Адчынены МаАЗ, дзіцячая чыгунка. Нарадзіўся У. Някляеў.

Міжнародны дзень знішчэння стралковай зброі (Small Arms Destruction Day, з 2001 года).

Заснаваны Арганізацыяй Аб’яднаных Нацый каб нагадаць аб пагрозе, якую нясе празмернае і дэстабілізуючае назапашванне і незаконны абарот стралковай зброі і лёгкіх узбраенняў для міру і бяспекі.

Міжнародная супольнасць прызнала неабходнасць скарачэння незаконных патокаў зброі ў якасці ключавой задачы для дасягнення міру, справядлівасці і моцных інстытутаў у якасці мэты ўстойлівага развіцця.

1357 год. У Празе кароль Карл IV (1316-1378) заклаў арачны мост праз Влтаву.

Спраектаваны на 16 магутных апорных быках, пабудаваны ў 1357-1402 гадах чэшскім архітэктарам і скульптарам Пятром Парлержам на месцы старога Юдыфінінага моста, які быў разбураны ў 1342 годзе.

Мост з’яўляецца адной з самых вядомых славутасцяў горада. У 1683 годзе паабапал яго ўсталявалі скульптурныя групы, якія ілюструюць гісторыю Прагі па ўзоры рымскага маста св. Анёла. З канца XIX стагоддзя мост стаў называцца Карлавым.

Працягласць моста 516 м у даўжыню і каля 10 м у шырыню, мае тры вежы, дзве з якіх знаходзяцца ў Старым горадзе. Упрыгожаны 30 статуямі святых і заступнікаў багемскіх скульптараў М. Браун, Я. Брокафа і яго сыноў Юзафа і Фердынанда.

У 1965 годзе ўсё статуі заменены копіямі, а арыгіналы перавезены ў Нацыянальны музей Чэхіі.

У беларускай паэзіі Карлаваму мосту прысвечаны верш В. Болбаса «На Карлавым мосьце музыка іграе на шклянках…».

1762 год. У Пецярбургу ўчынены палацавы пераварот, у выніку якога на сталец узышла Кацярына II.

У ноч на 9 ліпеня, калі расійскі імператар Пётр III знаходзіўся ў Араніенбаўме, яго жонка Кацярына таемна прыбыла ў Пецярбург і ў казармах Ізмайлаўскага палка была абвешчана самадзяржаўнай імператрыцай. Да паўстанцаў далучыліся салдаты іншых палкоў, а сама вестка аб перавароце была з захапленнем сустрэта пецябруржцамі.

Кацярына ўступіла на сталец, маючы цалкам пэўную палітычную праграму, заснаваную, з аднаго боку, на ідэях Асветы і, з другога, яна ўлічвала асаблівасці гістарычнага развіцця Расіі.

У першыя гады свайго валадарання яна ажыццявіла рэформу Сената, правяла секулярызацыю царкоўных зямель, ліквідавала гетманства ва Украіне, заснавала шэраг новых навучальных устаноў. Лічыла неабходным замацавацца на Чорным моры, далучыць Паўночнае Прычарнамор’е, Крым, Прыкубанне, Каўказ, знішчыць Рэч Паспалітую.

1883 год. Нарадзіўся Аляксандр Дубах (1883-1942).

Беларускі навуковец у галіне меліярацыі і гідралогіі, пачынальнік сучаснай гідралесамеліярацыі.

Акадэмік АН БССР, доктар сельскагаспадарчых навук, прафесар.

Працаваў ва ўпраўленні земляробства і дзяржмаёмасці ў Магілёве, прафесарам Горацкай акадэміі, займаўся асушэннем лясных сельскагаспадарчых земляў. Рэпрэсаваны ў 1930 і 1937 гадах, пазбаўлены звання акадэміка.

Памёр 21 красавіка 1942 года.

1906 год. У наднёманскай в. Мікалаеўшчына на Стаўбцоўшчыне адбыўся нелегальны настаўніцкі з’езд Мінскай губерні.

Разагнаны паліцыяй. На сходзе былі выказаны думкі пра неабходнасць навучання дзяцей на беларускай мове, увядзенне бясплатнага навучання ў пачатковых школах, бяспраўнае становішча народнага настаўніка ва ўмовах царскага рэжыму.

Удзельнікі з’езда былі арыштаваны і пазбаўлены права настаўнічаць, некаторыя, як К. Міцкевіч (Якуб Колас) адсядзелі ў турме. 13 настаўнікаў былі звольнены з працы, у тым ліку І. Фёдараў (Янка Маўр).

На фота сюжэт “праз дваццаць гадоў”, 1926 год. Праз 20 гадоў з’езда. Сядзяць (злева направа) у ніжнім радзе: Сямён Матковіч, Іван Голас, Якуб Колас; у верхнім радзе: Язэп Пашчыцкі, Андрэй Дуб, Янка Яхімовіч, на плячо Якуба Коласа абапіраецца Тарас Гушча.

1935 год. Пачаў працу Магілёўскі аўтарамонтны завод.

Перад вайной перапрафіліраваны ў авіяцыйны, у 1941 годзе эвакуіраваны ў Куйбышаў, дзе асвоіў вытворчасць рухавікоў для штурмавікоў Іл-2 (цяпер Самарскае авіяракетнае аб’яднанне).

Пасля вайны завод вернуты ў Магілёў і выпускаў лакамабілі, парасілавыя ўстаноўкі, маставыя краны і маслазапраўшчыкі на шасі ГАЗ-51.

У 1958 годзе на завод пад’ёмна-транспартнага абсталявання імя С. Кірава ў Магілёве была перададзена вытворчасць аднавосевых цягачоў МАЗ-529.

У 1960 годзе з МАЗа была пераведзена група канструктараў, якая стала асновай тэхнічных службаў завода. З гэтага часу МаАЗ стаў адным з найбуйнейшых вытворцаў землярыйна-транспартнай тэхнікі ў СССР.

У 1966 годзе завод перайменаваны ў аўтамабільны. На ім створаны аднавосевыя цягачы, паўнапрывадныя аўтамабілі МаАЗ-7411, кар’ерныя самазвалы, самазвальныя аўтацягнікі для працы ў падземных шахтах і выпрацоўках.

У 2006 годзе завод стаў філіялам БелАЗа.

Унікальная прадукцыя – магілёўскі скрэпер

1944 год. У Магілёве адбыўся першы агульнагарадскі мітынг прысвечаны вызваленню горада і вобласці і парад партызан і войск гарнізона.

Мерапрыемствы адбыліся на часткова разбуранай Савецкай плошчы (зараз – Славы).

У мітынгу прынялі ўдзел больш за 25 000 чалавек.

А 13:00 мітынг адкрыў старшыня выканкама Магілёўскага абласнога Саветаў дэпутатаў генерал-маёр І. Кардовіч.

Сакратар Магілёўскага абкама і гаркама КП(б)Б І. Макараў адзначыў, што за гады вайны партызаны Магілёўшчыны знішчылі больш за 148 000 варожых салдат і афіцэраў, больш за 1 600 узялі ў палон, разграмілі 133 гарнізона, знішчылі 167 варожых танкаў, 78 бронемашын, 46 самалётаў, 232 гарматы. Народныя мсціўцы знішчылі 1 793 эшалоны з жывой сілай і тэхнікай ворага, узарвалі 53 чыгуначныя масты.

Пасля мітынгу адбыўся парад партызан і воінскіх часцей. Каля трыбуны прайшло каля 9 000 партызан.

Пасля заканчэння парада на плошчы выступіў франтавы ансамбль песні і танца.

1946 год. Нарадзіўся Уладзімір Някляеў.

Беларускі паэт, празаік, эсэіст, грамадска-палітычны дзеяч.

Лідар грамадскай кампаніі «Гавары праўду!», кандыдат на прэзідэнцкіх выбарах 2010 года, палітычны зняволены.

Намінант на Нобелеўскую прэмію (2011).

Някляеў разбурыў стэрэатып, што найлепшыя вершы паэт піша ў маладосці, паколькі эмоцыі ў чалавека больш моцныя ў маладыя гады.

1947 год. Памёр ураджэнец Беларусі Люцыян Жалігоўскі (1865-1947).

Польскі генерал, дзяржаўны і ваенны дзеяч.

Удзельнік руска-японскай, Першай Сусветнай войн. Камандзір 1-й літоўска-беларускай дывізіі (1920). Ваенны міністр Польшчы, інспектар арміі. Член Нацыянальнай рады польскага ўрада ў Вялікай Брытаніі.

1955 год. Адкрыта Мінская дзіцячая чыгунка імя К. Заслонава.

Працуе з 1 мая да канца верасня і на зімовых канікулах па пэўнаму раскладу. Галоўная станцыя «Заслонава». Працуюць два цеплавоза і 12 вагонаў з сістэмай радыёвяшчання для правядзення музычнага суправаджэння і тэматычных экскурсій.

1987 год. Памёр ўраджэнец в. Улукі Слаўгарадскага раёна Іван Цішчанка (1912-1987).

Беларускі хімік, доктар хімічных навук, прафесар, член-карэспандэнт АН БССР, дэкан хімфаку БДУ.

Аўтар прац па арганічнаму сінтэзу і рэакцыйнай здольнасці арганічных рэчываў. Распрацаваў метады сінтэзу поліфункцыянальных арганічных рэчываў, выявіў шэраг заканамернасцей рэакцыйнай здольнасці замешчаных ненасычаных злучэнняў у адносінах да малекулярнага кіслароду, перакісу вадароду і іншых акісляльнікаў. Сінтэзаваў ацыклічныя, карбацыклічныя і гетэрацыклічныя злучэнні з некалькімі функцыянальнымі групамі, некаторыя з іх біялагічна актыўныя.

Аўтар больш 130 навуковых прац, шэраг вынаходніцтваў.

2012 год. Памёр Аляксей Гусак (1927-2012).

Беларускі матэматык, прафесар.

Скончыў БДУ, у якім потым прапрацаваў усё жыццё.

Аўтар звыш 200 навуковых прац. Сярод іх 36 кніг, якія перакладаліся на венгерскую, іспанскую і французскую мовы, у тым ліку манаграфія «Тэорыя набліжэння функцый. Гістарычны нарыс», падручнік «Вышэйшая матэматыка», «Зборнік задач і практыкаванняў па дыферэнцыяльнай геаметрыі».

Дзень ў гісторыі. 19 мая. Ганна Французская. Ордэн Ганаровага легіёна. Конкурс “Міс СССР”. Асуджэнне М. Чыгіра. Катастрофа Як-130. Нарадзіўся пілот-ас Д. Макіёнак.

Міжнародны дзень дыназаўраў (International Dinosaur Day)

Дыназаўры ўзніклі ў трыасавым перыядзе 243 мільёны гадоў таму і сталі дамінантнымі наземнымі пазваночнымі.

Палеантолагі выявілі больш за 900 розных родаў і 1000 відаў дыназаўраў. Дыназаўры занялі шматлікія экалагічныя нішы і асвоілі разнастайныя тыпы харчавання. Усе дыназаўры – яйкакладучыя.

Першыя скамянелыя косці дыназаўраў былі апазнаны і прызнаны ў пачатку XIX стагоддзя, іх выкапнёвыя шкілеты сталі галоўнымі славутасцямі музеяў па ўсім свеце, а дыназаўры ператварыліся ў неад’емную частку папулярнай культуры.

Цікавыя факты.

Самымі вялікімі дыназаўрамі былі заураподы, якія дасягалі даўжыні 30 метраў – гэта вышыня дзевяціпавярховага дома. Гэта былі раслінаедныя жывёлы з доўгай шыяй і нагамі як у сланоў.

Дыназаўры жылі на Зямлі на працягу 160 мільёнаў гадоў. Вымерлі ў канцы мелавога перыяду каля 65 мільёнаў гадоў таму.

Слова “дыназаўр” у перакладзе з грэчаскай мовы азначае “страшны, жудасны”, “яшчар”.

Дыназаўры з’явіліся на тэрыторыі сучаснай Паўднёвай Амерыкі і затым распаўсюдзіліся па ўсёй сушы.

Продкамі дыназаўраў былі архазаўры. У нашы дні прадстаўнікамі архазаўра з’яўляюцца кракадзілы.

1051 год. Кароль Францыі Генрых І ажаніўся з Ганнай Кіеўскай (1030-1075).

Ганна – дачка Вялікага князя Кіеўскага Яраслава I Мудрага і яго другой жонкі Інгігерды – дачкі караля Шатландыі і Швецыі, унучка па маці Олава III Шатконунга, унучка полацкай княжны Рагнеды Рагвалодаўны (960-1000). Каралева Францыі, маці караля Філіпа I, прабабуля 30 французскіх каралёў.

Ганна прывезла ў Францыю каштоўны пасаг і высокую культуру, за што яе паважалі і шанавалі. Папы Мікалай II і Грыгорый VII пісалі ёй лісты, у якіх выказвалі павагу. Папа Мікалай II адзначаў дабрыню, дабрачыннасць, пабожнасць Ганны, прасіў яе ўплываць на Генрыха I.

1125 год. памёр Уладзімір Манамах (1053-1125).

Вялікі князь Кіеўскі, унук полацкай княжны Рагнеды Рагвалодаўны (960-1000), дзяржаўны дзеяч, военачальнік, пісьменнік, мысляр.

Сын князя Усевалада Яраславіча. Празваны Манамахам па назве роду маці – дачцэ візантыйскага імператара Канстанціна IX Манамаха.

1782 год. Нарадзіўся Іван Паскевіч (1782-1856).

Рускі палкаводзец, дзяржаўны дзеяч. Сваяк А. Грыбаедава. З палтаўскіх казакаў.

У ліку войск М. Раеўскага ўдзельнічаў у бітве пры Салтанаўцы пад  Магілёвам.

Душыцель горцаў, паўстанняў у Польшчы і Беларусі 1831, у Венгрыі 1849 гадоў. 

З 1834 года ўладальнік гомельскага палаца Магілёўскай губерні. У 1917 годзе палац (Палац Румянцавых-Паскевічаў) канфіскаваны, калекцыі яго сталі асновай для краязнаўчага музея (1919).

1802 год. Напалеон Банапарт зацвердзіў ордэн Ганаровага легіёна.

Арганізацыя па прыкладзе рыцарскіх ордэнаў. Згодна з кодэксам Ганаровага легіёна і воінскага медалю, гэтая ганаровая арганізацыя валодае статусам і правамі юрыдычнай асобы. Прыналежнасць да ордэна з’яўляецца найвышэйшым знакам адрознення, пашаны і афіцыйнага прызнання асаблівых заслуг у Францыі. Па сцвярджэнні генерала Дэ Голя, «Ганаровы легіён – гэта супольнасць эліты жывых».

Сярод беларусаў, якія былі ўдастоены залічэння ў ордэн: міністр абороны БНР генерал Кіпрыян Кандратовіч, начальнік Генштабу СССР падчас Вялікай Айчыннай вайны генерал Аляксей Антонаў, Нобелеўскі лаўрэат Жарэс Алфёраў.

1890 год. У Дрысенскім павеце (зараз – Верхнядзвінскі раён) нарадзіўся Данат Макіёнак (1890-1941).

Ас авіяцыі Першай Сусветнай вайны, георгіеўскі кавалер.

Падчас вайны збіў 8 варожых самалётаў. Адзіны ас, які належыць польскаму этнасу і змагаўся супраць блока Цэнтральных дзяржаў. За час службы ў Расійскім імператарскім ваенна-паветраным флоце здзейсніў каля 600 баявых вылетаў і ўдзельнічаў у больш за 30 паветраных бітвах.

Пасля вайны ўступіў у Паветраныя сілы Польшчы і ўдзельнічаў у стварэнні Польскай вайсковай авіяцыі.

Падчас Савецка-польскай вайны камандаваў 3-й польскай эскадрылляй. Пасля вайны быў камендантам авіяцыйнага парку лётнай школы ў Быдгашчы.

У 1941 годзе арыштаваны немцамі, трапіў у лагер смерці Аўшвіц-Біркенаў, дзе праз месяц загінуў.

1929 год. Нарадзіўся Раман (Рувім) Шацаў.

Беларускі педагог, музыка, Заслужаны работнік культуры.

Выпускнік геаграфічнага факультэта Магілёўскага педінстытута. 

Працаваў ў школах географам, педагогам па вакалу ў музвучылішчы імя М. Рымскага-Корсакава, у Палацы піянераў. Стварыў дзіцячы ансамбль песні і танца, які стаў чатырохразовым дыпламантам ВДНГ СССР, лаўрэатам шматлікіх конкурсаў. Ансамбль гастраляваў па СССР, 20 краінах свету.

З 1990-х гадоў жыве на эміграцыі ў ЗША.

1969 год. Памёр Георгі Пех (1897-1969).

Беларускі краязнавец, археолаг, заснавальнік Ваўкавыскага ваенна-гістарычнага музея, калекцыянер і мастак.

Чыгуначнік-самавучка, прымаў удзел у археалагічных раскопках Ваўкавыска, Мінска, Слоніма, Турыйска.

У міжваенны перыяд на працягу 16 гадоў збіраў краязнаўчы матэрыял – аддаваў палову са свайго беднага заробку, часам пакідаючы на паўгалодным існаванні жонку і дзяцей. У 1940 годзе яго прыватная калекцыя стала асновай для стварэння дзяржаўнага Ваўкавыскага краязнаўчага музея, а збіральнік стаў першым яго дырэктарам.

Пасля вайны ў разбураным горадзе прыкмеціў ацалелы будынак – Дом  Баграціёна, куды пераехаў музей у 1948 годзе пасля судовых цяжбаў з райвыканкамам і пагрозы сыходу Пеха ў адстаўку. У 1946 годзе па даручэнні Якуба Коласа, віцэ-прэзідэнта Акадэміі навук БССР, Пеху былі выдзелены першыя сродкі ў памеры 500 рублёў на аднаўленне музея.

Г. Пех (у цэнтры) з юнымі краязнаўцамі.

1989 год. У Маскве распачаўся першы конкурс “Міс СССР” (19-21 мая).

Пераможцай стала Ю. Суханава.

На другім конкурсе, 1990 года, перамагла прадстаўніца Беларусі – студэнтка Віцебскага тэхналагічнага інстытута Марыя Кежа.

На апошнім, трэцім конкурсе ў 1991 годзе, тытул “Міс фота СССР” атрымала мінчанка Ліка Ялінская (Агурбаш).

Марыя Кежа.

2000 год. Асуджаны да пазбаўлення волі экс-прэм’ер-міністр Беларусі Міхаіл Чыгір.

Другі Прэм’ер-міністр Рэспублікі Беларусь (1994-1996), першы – у прэзідэнцкай Беларусі, сябра Аб’яднанай Грамадзянскай Партыі, палітвязень і вязень сумлення паводле Amnesty International.

У 1995 годзе прадстаўляў краіну на сусветным эканамічным форуме ў Давосе.

У лістападзе 1996 года гучна сышоў у адстаўку ў знак пратэсту супраць абвешчанага А. Лукашэнкам рэферэндуму.

У 1999 годзе вылучаўся кандыдатам у прэзідэнты, спадзяючыся такім шляхам вярнуць краіну на дэмакратычны шлях развіцця. Гэтым выклікаў рэпрэсіі з боку ўладаў супраць сябе і членаў сям’і.

30 сакавіка быў арыштаваны і змешчаны на 8 месяцаў ў мінскі СІЗА. Пасля прысуду 2000 года, быў асуджаны судом Фрунзенскага раёна Мінска ў 2002 годзе на 3 гады пазбаўлення волі.

Прымаў удзел у парламенцкіх выбарах у Палату прадстаўнікоў Народнага сходу (кастрычнік 2000), у кампаніі па выбарах прэзідэнта 2001, на выбарах у 2010 годзе быў даверанай асобай Я. Раманчука.

2021 год. Катастрофа самалёта Як-130 у Баранавічах.

У выніку трагедыі загінулі лётчыкі 116-й гвардзейскай штурмавой авіябазы ў Лідзе маёр Андрэй Нічыпорчык і лейтэнант Мікіта Куканенка, адзін з мясцовых жыхароў атрымаў раненні.

На аэрадроме «Баранавічы» выконваліся вучэбна-трэніровачныя палёты на вучэбных самалётах Як-130. З прычыны тэхнічнай няспраўнасці, машына загінуўшых рэзка пайшла ўніз, і яе пачало круціць. Дыспетчар не менш за 10 разоў падаў каманду катапультавацца, але лётчыкі разумелі, што гэта небяспечна – пад імі жылыя кварталы. Самалёт упаў каля двухпавярховак у раёне вуліцы Розы Люксембург, пашкодзіўшы тры дамы (на загалоўным фота – момант крушэння, засняты відэарэгістратарам).

У гонар загінулых летчыкаў названы вуліцы ў Баранавічах. Пілотам пасмяротна прысвоена званне «Герой Беларусі». 20 мая 2022 года ў Баранавічах адкрылі мемарыял у гонар загінулых лётчыкаў.

Жыліцкі палац – “другі Нясвіж” – амаль гатовы адсвяткаваць сваё 200-годдзе, фота

Жыліцкі палац, “другі Нясвіж” , “жамчужына Магілёўшчыны”, палац Булгакаў – помнік архітэктуры позняга класіцызму, гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі ў Кіраўскім раёне амаль падрыхтаваны да святкавання свайго 200-годдзя. Актыўная фаза рэканструкцыі ўжо завершана. 

Зараз залі комплексу – а іх 100 – паволі напаўняюцца антыкварнай мэбляй, сучаснымі копіямі мэблі XIX стагоддзя, карцінамі. Нанова ствараецца аранжарэя і капліца. Экскурсіі па залах ужо праводзяцца.

Mogilev.media працягвае адсочваць ход рэканструкцыі палаца.

Раней гістарычныя  крыніцы ўказвалі дату пабудовы палаца –  1825 год, зараз на сайце палацава-паркавага ансамбля даецца больш ранейшая дата – 1823. 

Архітэктурны комплекс дзівіць прыгажосцю і маштабамі: будынак рознай паверхавасці, з вежай, складаецца са 100 памяшканняў агульнай плошчай 4 000 кв. м. Побач парк плошчай каля 20 гектар, рака. 

Жылічы – рэзідэнцыя заможнага шляхціца, бабруйскага павятовага маршалка Ігната Булгака (1798-1848) у аграгарадку Жылічы на рацэ Добасна. Пабудаваны палац па праекце архітэктара Караля Падчашынскага.

Да галоўнага П-падобнага корпуса ў 1864-1876 гадах прыбудавалі, пры ўладальніку Эдгары Булгаку, доўгае двухпавярховае крыло з палацавай царквой і дадатковымі жылымі памяшканнямі. Такое архітэктурнае рашэнне ўтварыла напаўадкрыты ўнутраны двор. Заходняя частка палаца была дабудавана ў 1914 годзе.

Пасля рэвалюцыі ў палацы размяшчаліся дзіцячы дом,  заатэхнічны тэхнікум. У час Вялікай Айчыннай вайны месціўся нямецкі шпіталь.

Пасля вайны ў палацы працавала Бабруйская агранамічная школа. 

Першыя спробы рэканструкцыі палаца зроблены ў 1973 годзе архітэктарам Я. Куртам.

У наш час у палацы размешчаны краязнаўчы музей і музычная школа.

Фота: mogilev.media

Дзень у гісторыі. 17 красавіка. Заснаванне Metro-Goldwyn-Mayer, Цэнтральнага батанічнага сада. Нарадзіліся трэнер М. Падшываленка, палітык Р. Кастусёў, спартсмены У. Самсонаў, А. Арамнаў

Сусветны дзень гемафіліі (World Hemophilia Day, з 1989 года).

Праводзіцца па ініцыятыве Сусветнай федэрацыі гемафіліі. 

Мэта – прыцягнуць увагу грамадскасці да праблем дадзенага захворвання. Гемафілія – спадчыннае “мужчынскае”, “царскае” захворванне, звязанае з парушэннем працэсу згортвання крыві. Яно выяўляецца кровазліццямі ў суставы, мышцы і ўнутраныя органы.

Дата была абрана ў гонар дня нараджэння Фрэнка Шнайбеля – стваральніка Сусветнай федэрацыі гемафіліі.

1924 года. Аб’ядналіся кінастудыі Metro Pictures, Goldwyn Pictures і кампанія Маера з ўтварэннем Metro-Goldwyn-Mayer.

Заснавальнік студыі, кінапрэміі “Оскар”, сузаснавальнік амерыканскай Акадэміі кінематаграфіі – Луис Маер (1884–1957). Ён нарадзіўся ў Мінску.

Стварыў цэлую імперыю забаў, яго называюць творцам плеяды кіназорак Metro-Goldwyn-Mayer яе залатых гадоў, пра якіх казалі, што “іх больш, чым зорак на небе”.

Маер удастоены ганаровага “Оскара” і зоркі на Галівудскай алеі славы. Часопіс “Time” абраў яго ў якасці аднаго са 100 самых уплывовых людзей XX стагоддзя. Маер мае зорку і на канадскай Алеі славы.

У яго гонар названы Тэатр Універсітэта Санта-Клары ў Каліфорніі.

Луіс Майер быў шмат разоў адлюстраваны ў мастацкім кіно (у асноўным сатырычна) – у больш чым 30 кінастужках.

1925 год. Нарадзіўся Мікалай Падшываленка (1925-2015).

Заслужаны трэнер БССР, сакратар Магілёўскай абласной федэрацыі футбола, стваральнік ветэранскай арганізацыі Магілёўскага абласнога ўпраўленя МУС.

Кіраўнік праекта стварэння помніка байцам батальёна міліцыі капітана К. Уладзімірава ў в. Гаі Магілёўскага раёна.

Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны. Палкоўнік. Быў сябрам Таварыства беларускай мовы імя Ф. Скарыны.

1932 год. Рашэннем Савета Народных Камісараў БССР заснаваны Цэнтральны батанічны сад у Мінску.

Будаўніцтва саду вялося пад кіраўніцтвам члена-карэспандэнта АН БССР прафесара С. Мельніка на тэрыторыі ў 106 гектараў, якая раней належала Усебеларускай сельскагаспадарчай і прамысловай выстаўцы.

Зараз Цэнтральны батані́чны сад Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі – адзін з буйнейшых батанічных садоў Еўропы, як па сваёй плошчы – 153 га, так і па складу сваёй калекцыі – каля 10 000 назваў. Батанічны – помнік прыроды рэспубліканскага значэння.

Буйны твор садова-паркавага мастацтва. Спалучае рысы пейзажнай i рэгулярнай планiроўкi. З’яўляецца не толькі цэнтрам навуковых даследаванняў, але і традыцыйным месцам адпачынку жыхароў і гасцей сталіцы.

Размешчаны ў паўночна-ўсходняй частцы Мінска, непадалёку ад праспекта Незалежнасці, каля парка Чалюскінцаў.

1936 год. Нарадзіўся Міхась Рудкоўскі.

Беларускі паэт і перакладчык. Скончыў Пінскае педагагічнае вучылішча, Брэсцкі педінстытут.

Настаўнічаў, працаваў у ганцавіцкай раённай газеце «Сялянская праўда»,на Брэсцкай студыі тэлебачання.

Аўтар 9 зборнікаў вершаў. Перакладаў з украінскай, рускай і польскай моў.

Імя паэта прысвоена Астроўскай сярэдняй школе Ганцавіцкага раёна.

Памёр 7 ліпеня 1991 года.

1957 год. У в. Цяхцін Бялыніцкага раёна нарадзіўся Рыгор Кастусёў.

Палітычны і грамадзкі дзеяч, старшыня Магілёўскай абласной Кааліцыі дэмакратычных сілаў, старшыня Партыі БНФ.

Скончыў Беларускую сельскагаспадарчую акадэмію. Працаваў ў саўгасе «Друць», дырэктарам саўгаса «Іскра» Бялыніцкага раёна, дырэктарам Шклоўскага райаб’яднання жыллёва-камунальнай гаспадаркі і магілёўскага сумеснага беларуска-ўкраінскага прадпрыемства «Гідрасіла – Белая Русь», у пецярбургскай ТАА «СтройАрком», намеснікам гендырэктара ТАА «Асвейская будаўнічая кампанія».

З 1996 года сябра Сойма БНФ, старшыня Магілёўскай абласной арганізацыі БНФ (2002–2009), намеснік старшыні Партыі БНФ. 30 верасня 2017 года абраны старшынёй Партыі БНФ.

У час прэзідэнцкіх выбараў 2006 года быў даверанай асобай А. Мілінкевіча. На выбарах 2010 года быў кандыдатам у прэзідэнты. На прэзідэнцкіх выбарах 2015 года ўвайшоў у ініцыятыўную групу Т. Караткевіч.

12 красавіка 2021 года быў затрыманы супрацоўнікамі КДБ. Яго абвінавацілі ў спробе перавароту ў Беларусі.

5 верасня 2022 года судом Мінскага раёна прысуджаны да 10 гадоў пазбаўлення волі.

Узнагароджаны медалём 100 гадоў БНР Рады Беларускай Народнай Рэспублікі.

1963 год. У Кіеве памёр ураджэнец маёнтка Скубейкава (зараз у складзе в. Дварэц Глускага раёна) Сцяпан Шутаў (1902–1963).

Танкіст, камбрыг, палкоўнік. Двойчы Герой Савецкага Саюза – адзін з 7 беларусаў і адзін з 3-х ураджэнцаў Магілеўшчыны разам з І. Якубоўскім і І. Гусакоўскім. Удзельнік грамадзянскай і Другой Сусветнай войнаў.

Некаторыя крыніцы памылкова ўказваць месца нараджэння – п. Глуша Бабруйскага раёна.

На службе ў войску з 1924 года. Да вайны камандаваў танкавым батальёнам.

Ваяваў на Заходнім, Волхаўскім, Варонежскім, 1-м і 2-м Украінскіх франтах, удзельнічаў у бітве пад Масквой, на Курскай Дузе, фарсіраваў Дняпро, вызваляў Кіеў, герой Яска-Кішынёўскай аперацыі. Службу скончыў намеснікам камандзіра 9-га гвардзейскага механізаванага корпуса пасля цяжкага ранення ў Трансільванскіх Альпах і ампутацыі рукі ў верасні 1944 года.

Бронзавы бюст усталяваны ў 1949 годзе на радзіме – в. Дварэц Глускага раёна, у 1970-х са згоды сям’і бюст перанесены ў цэнтральны парк Глуска, ягоным імем названы вуліцы ў Маскве, Кіеве, Асіповічах, Бабруйску, Глуску, Магілёве (Бароўка), в. Сіманавічы Бабруйскага раёна, школа ў Глускім раёне.

1976 год. Нарадзіўся Уладзімір Самсонаў.

Беларускі гулец у настольны тэніс. Першы ў свеце гулец, які выйграваў турніры сусветнай серыі на ўсіх пяці кантынентах: у Афрыцы, Амерыцы, Азіі, Еўропе і Аўстраліі.

Трохразовы пераможца Кубка свету (1999, 2001, 2009), 6-разовы чэмпіён Еўропы ў розных разрадах, 4-разовы пераможца «Еўра-Топ12», 9-разовы пераможца еўрапейскай Лігі чэмпіёнаў. Станавіўся першай ракеткай свету.

Удзельнік шасці Алімпіяд.

У 2021 годзе абвясціў пра завяршэнне сваёй прафесійнай кар’еры.

1988 год. Нарадзіўся Андрэй Арамнаў.

Беларускі цяжкаатлет. Алімпійскі чэмпіён.

На Летніх Алімпійскіх гульнях-2008 у Пекіне атрымаў залаты медаль у вагавай катэгорыі 105 кг, устанавіўшы тры сусветныя рэкорды: у рыўку (200 кг), штуршку (236 кг) і суме дваябор’я (436 кг).

Пераможца нацыянальнага адкрытага публічнага конкурсу «Трыумф. Героям спорту 2008» у Беларусі ў намінацыі «Спартсмен года».

У 2016 годзе зышоў са спорту, але ў 2018 аднавіў спартыўную кар’еру. Стаў срэбраным прызёрам Чэмпіянату Еўропы-2019 у вагавай катэгорыі да 109 кг і рэкардсменам Беларусі. Стаў адным з галоўных герояў планетарнага першынства ў Патаі (Тайланд), выйграўшы срэбра ў шматбор’і, а таксама малыя сярэбраны і бронзавы медалі ў асобных практыкаваннях. Прызнаны найлепшым спартсменам 2019 года ў Беларусі.

2016 год. Памёр Вітаўт Мартыненка (1959–2016).

Беларускі музычны крытык, журналіст, пісьменнік, паэт.

Працаваў у розных СМІ, на «Радыё Свабода».  Арганізаваў і праводзіў першы беларускі музычны хіт-парад.

Сустваральнік першага ў Беларусі рок-клуб «Няміга» (1985). Удзельнік арганізацыі фэстаў «Тры колеры», «Басовішча».

Аўтар музыказнаўчых кніг, шматлікіх публікацый на тэмы нацыянальнай музыкі, літаратуры, грамадска-палітычнага жыцця.

“Натуральны Курт Кабейн беларусскай музжурналістыкі».

Фота з адкрытых крыніц.

Дзень у гісторыі. 30 студзеня. Скончылася вайна, у якой загінулі палова беларусаў. Створаны Інбелкульт і Бярэзінскі запаведнік. Нарадзіліся Кірыла Арлоўскі, Міхась Лынькоў, Іван Шамякін

1667 год. Дзень Андрусаўскага замірэння. 

Скончылася самая стратная ў гісторыі Беларусі вайна паміж Масковіяй і Рэччу Паспалітай 1654-1667 гадоў, у якой загінуў кожны другі жыхар на нашых землях. 

Дамова была падпісана тэрмінам на 13,5 гадоў. Пагадненне было заключана ў вёсцы Андрусава на мяжы Мсціслаўскага і Смаленскага ваяводстваў.

Да Масквы перайшлі Смаленскае ваяводства, Северская зямля з Чарнігавам і Старадубам, Левабярэжная Ўкраіна. За землі Левабярэжнай Украіны Масковія сплаціла 1 000 000 злотых.

Кіеў быў перададзены Масковіі на 2 гады, але так і не быў вернуты, у 1686 годзе Масква за яго сплаціла 146 000 рублёў.

Запарожская Сеч апынулася пад агульным пратэктаратам. Гэта развеяла спадзевы запарожцаў на стварэнне ўласнай дзяржавы, і казацкі гетман Пятро Дарашэнка пачаў шукаць дапамогі ў туркаў.

1820 год. Эдвард Брансфілд адкрыў Антарктыду і аб’явіў яе тэрыторыяй Вялікабрытаніі. 

Гэта адкрыццё аспрэчваецца рускімі – 28 студзеня экспедыцыя Ф.Белінсгаўзена і М.Лазарава заўважыла пакрытую лёдам сушу. 

У 1820-1840-х гадах найбольшы ўнёсак у вывучэнне Антарктыды зрабілі француз Дзюмон-Дзюрвіль, брытанцы Дж. Уэдэл і Дж. Рос. 

На сёння Аргенціна, Аўстралія, Вялікабрытанія, Германія, Нарвегія, Новая Зеландыя, Францыя, Чылі маюць свае сектары ў Антарктыдзе. 

Тут існуе больш за 100 антарктычных станцый, у тым ліку беларуская – Гара Вячэрняя. Беларус В. Карпюк зафіксаваў у 1983 годзе на станцыі “Усход” самую нізкую тэмпературу на планеце:  – 89,2 °C, а А. Гайдашоў у 1989 годзе на станцыі “Ленінградская” самы моцны вецер на Зямлі – 78 м/сек. 

Антарктыдзе прысвоены інтэрнэт-дамен верхняга ўзроўню.aq і тэлефонны прэфікс +672, тут дзейнічаюць два банкаматы, на некаторых станцыях нараджаюцца дзеці.

1833 год. Нарадзіўся Апалінар Гараўскі. 

Беларускі мастак. Брат мастакоў Іпаліта і Гілярыя Гараўскіх. Акадэмік жывапісу.

Вучыўся ў Брэст-Літоўскім кадэцкім корпусе, Пецярбургскай акадэміі мастацтваў, у студыях у Жэневе, Дзюсельдорфе, Рыме, Парыжы ў вядомых еўрапейскіх майстроў.

Жыў у мястэчку Свіслач і маёнтку Уборкі (зараз – Пухавіцкі раён), у набытым маёнтку Кірылавічы пад Пецярбургам.

Многа вандраваў па Беларусі, Украіне, Расіі і рабіў эцюды, замалёўкі.

Супрацоўнічаў з заснавальнікам Траццякоўскай галерэі П. Траццяковым.

Майстар пейзажу. У Беларусі  напісаў свае лепшыя палотны, у тым ліку «Від дубовага гая на беразе ракі Свіслач непадалёк ад Бабруйска», «Вечар у Мінскай губерні», «Рака Свіслач», «Пераход статка праз Бярэзіну ў наваколлі Бабруйска перад дажджом».

Цікавіўся народнымі тыпамі, што праявілася ў карцінах «Старая, якая моліцца», «Селянін». Напісаў мноства партрэтаў, сярод якіх вылучаюцца партрэты М. Глінкі, М. Бенуа, Ф. Бруні, А. Глазунова, А. Даргамыжскага, прадстаўнікоў царскага дома і іншыя.

Творы мастака знаходзіцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Беларусі,  калекцыі Белгазпрамбанка, музеі «Выратаваныя мастацкія каштоўнасці», Рускім музеі, Траццякоўскай галерэі, у галерэях, музеях Іркуцка, Мурама, Стаўрапаля, Пензы, у Крапіўніцкім (Україна) і іншых.

Памёр 28 сакавіка 1900 года ў шпіталі ў Пецярбургу.

1895 год. У в. Мышкавічы (цяпер – Кіраўскі раён) нарадзіўся Кірыла Арлоўскі. 

Беларускі дзяржаўны і гаспадарчы дзеяч. Герой Савецкага Саюза, Герой Сацыялістычнай Працы – з такімі званнямі толькі два беларусы, яшчэ П. Машэраў. Кандыдат у члены ЦК КПСС. Дэпутат Вярхоўнага Савета БССР і СССР.

Удзельнік  Першай сусветнай вайны, камандзір партызанскіх атрадаў, якія змагаліся з германскімі (1918), польскімі (1920) войскамі, удзельнік баёў супраць войск Булак-Балаховіча.

У 1922-1925 гадах учыняў дыверсіі ў Заходняй Беларусі. Служыў у ДПУ-НКУС, удзельнічаў у грамадзянскай вайне ў Іспаніі (1936-1939), барацьбе кітайцаў супраць японскай агрэсіі (1940-1942), арганізатар партызанскага руху ў Беларусі (1942-1944).

У 1944-1968 гадах узначальваў калгас «Рассвет» Кіраўскага раёна, які быў вядомым па сваіх эканамічных паказчыках ва ўсім СССР.

Памёр 13 студзеня 1968 года.

Яго імя прысвоена калгасу «Рассвет», санаторыю, Кіраўскай СШ № 2, Магілёўскаму агралесатэхнічнаму каледжу ў Буйнічах, вуліцам у Бабруйску, Ганцавічах, Кіраўску, Клецку, Ляхавічах, Магілёве, Буйнічах. На радзіме ўстаноўлены бюст.

1899 год. Нарадзіўся Міхась Лынькоў. 

Народны пісьменнік БССР, Акадэмік АН БССР.

Працаваў у бабруйскай акруговай газеце «Камуніст», арганізатар і кіраўнік Бабруйскага філіяла «Маладняка». Працаваў старшынёй праўлення Саюза пісьменнікаў БССР, дырэктарам Інстытута літаратуры, мовы і мастацтва АН БССР.  

Аўтар шматлікіх зборнікаў прозы, нататкаў, апавяданняў, нарысаў, раманаў, Збораў твораў у 4-х і ў 8 тамах.

Дзяцям вядомы па кнігах «Пра смелага ваяку Мішку і яго слаўных таварышаў», «Міколка-паравоз» і іншых.

Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР імя Якуба Коласа (1968) за раман «Векапомныя дні».

Памёр 21 верасня 1975 года.

Яго імя носяць школа ў Лёзненскім раёне і вуліца  ў Мінску.

1902 год. У маёнтку Скубейкава (зараз у складзе в. Дварэц Глускага раёна) нарадзіўся Сцяпан Шутаў. 

Удзельнік грамадзянскай і Другой Сусветнай войнаў. Двойчы Герой Савецкага Саюза – адзін з 7 беларусаў і адзін з 3-х ураджэнцаў Магілеўшчыны разам з І. Якубоўскім і І. Гусакоўскім.

На службе ў войску з 1924 года. Да вайны камандаваў танкавым батальёнам.

Ваяваў на Заходнім, Волхаўскім, Варонежскім, 1-м і 2-м Украінскіх франтах, удзельнічаў у бітве пад Масквой, на Курскай Дузе, фарсіраваў Дняпро, вызваляў Кіеў, герой Яска-Кішынёўскай апэрацыі. 

Службу скончыў намеснікам камандзіра механізаванага корпуса пасля цяжкага ранення ў Трансільванскіх Альпах і ампутацыі рукі ў верасні 1944 года.

Памёр 17 красавіка 1963 года ў Кіеве.

Бронзавы бюст усталяваны ў 1949 годзе на радзіме – в. Дварэц Глускага раёна, у 1970-х са згоды сям’і бюст перанесены ў цэнтральны парк Глуска, ягоным імем названы вуліцы ў Маскве, Кіеве, Асіповічах, Бабруйску, Глуску, в. Сіманавічы Бабруйскага раёна, школа ў Глускім раёне.

44 – Основной

1916 год. Памёр ураджэнец Мазыра Эдуард Каверскі. 

Расійскі ваенны дзеяч, генерал ад інфантэрыі, картограф, пад кіраўніцтвам якога ўпершыню была складзена карта Азіяцкай часткі Расійскай Імперыі, фундатар касцёла святога Аляксея ў Івянцы.

Член-заснавальнік Рускага астранамічнага таварыства, член Пецярбургскага мінералагічнага, Рускага геаграфічнага таварыства – памочнік старшыні Аддзялення геаграфічнай матэматыкі. Удастоены Малога залатога медаля Геаграфічнага таварыства за складанне карт. Начальнік Трыянгуляцыі Заходняй памежнай прасторы.

Пахаванне ў г. Івянец у крыпце касцёла Св. Аляксея. У 2022 годзе каля касцёла ўсталявана мемарыяльная дошка.

1921 год. Нарадзіўся Іван Шамякін

Беларускі сцэнарыст, драматург, грамадскі дзеяч, Народны пісьменнік. Герой Сацыялістычнай Працы. Акадэмік.

Старшыня Вярхоўнага Савета БССР (1971-1985). Галоўны рэдактар выдавецтва «Беларуская савецкая энцыклапедыя» (1980-1992).

Аўтар многіх раманаў, п’ес, кніг апавяданняў і аповесцей, кніг публіцыстычных і літаратурна-крытычных артыкулаў.

Некаторыя з іх былі інсцэніраваны на «Беларусьфільме», ставіліся ў тэатрах, уключаны ў школьную праграму па беларускай літаратуры.

У яго гонар названы Мазырскі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт, Кармянская бібліятэка, усталяваны мемарыяльныя дошкі ў Мінску, у аграгарадку Карма Добрушскага раёна, бюст і помнік у Карме і Добрушы, зняты дакументальныя фільмы.

Памёр 14 кастрычніка 2004 года.

1922 год. У Мінску быў створаны Інстытут беларускай культуры (ІБК), які ў 1928 годзе рэарганізуюць у Беларускую акадэмію навук. 

ІБК, Інбелкульт – першая ў Беларусі вышэйшая шматгаліновая навукова-дасьледчая ўстанова. Створана на базе Навукова-тэрміналагічнай камісіі Наркамасветы БССР.

Мусіў мець у сваім складзе 7 секцый, аднак былі створаны толькі дзве: этнолага-лінгвістычная (са слоўнікавай, тэрміналагічнай і літаратурна-даследчай камісіяй) і прыродазнаўчая (з геолага-глебазнаўчай камісіяй). 

У распрацоўцы першага статуту ІБК удзельнічалі У. Пічэта, Я. Карскі, Зм. Жылуновіч, Язэп Дыла. Першы старшыня – С. Некрашэвіч (1922-1924), першыя супрацоўнікі: У. Чаржынскі (сакратар ІБК), М. Азбукін, М. Байкоў, Л. Більдзюкевіч, М.  Грамыка, М. Гуткоўскі, К. Міцкевіч (Якуб Колас), І. Луцэвіч (Янка Купала), Ч. Родзевіч і іншыя.

Фота: Будынак ІБК.

1925 года. Заснаваны першы беларускі запаведнік – Бярэзінскі. 

Створаны пастановай СНК БССР як Дзяржаўны паляўнічы запаведнік з мэтай аховы дзікіх жывёл і птушак, і асабліва баброў, на плошчы 43 345 дзесяцін (60 000 га). Зараз Бярэзінскі біясферны запаведнік – вялікі комплекс хваёвых лясоў, якія перамяжаюцца з верхавымі і нізіннымі балотамі і поймамі рэк. 

Тут захаваліся ўнікальныя ў Еўропе балотныя масівы агульнай плошчай 50 700 га.

Бабры, дзеля аховы якіх быў заснаваны запаведнік, у 2005 годзе былі выключаны з новай рэдакцыі Чырвонай кнігі Беларусі.

У Бабруйску ў 2006 годзе ўстаноўлены помнік бабру.

1935 год. Нарадзіўся Эрнст Ляўкоў. 

Беларускі геолаг, краязнавец. Доктар геолага-мінералагічных навук, прафесар, Член-карэспандэнт Пятроўскай акадэміі навук і мастацтваў, Міжнароднай акадэміі навук Еўразіі.

Даследаваў рэгіянальную геалогію, рэльеф і карысныя выкапні, пытанні сейсмабяспекі тэрыторыі Беларусі.  Звярнуў увагу на важную ролю тапанімікі пры рэканструкцыі гістарычнага мінулага.

Вывучаў культавыя камяні, рэлікты язычніцтва ў сучасных пакланеннях і ахвяраваннях каменю, напісаў кнігу «Маўклівыя сведкі мінуўшчыны».

З яго ўдзелам былі ўпершыню распрацаваны неатэктанічная карта і карта неатэктанічнага раянавання Беларусі, створаны Парк валуноў у Мінску.

Памёр 13 верасня 1996 года.

Завяршаецца рэстаўрацыя Жыліцкага палацава-паркавага ансамбля

Святочнае адкрыццё адрэстаўраванага палаца ў Жылічах адбудзецца ў наступным 2023 годзе.

За 13 гадоў аднаўленне помніка архітэктуры праходзіла з рознай ступенню актыўнасці. Імпульс працам надало ўключэнне аб’екта ў інвестыцыйную праграму Магілёўшчыны. Пра ход рэстаўрацыі палацава-паркавага ансамблю ў Жылічах, узведзенага ў пачатку ХІХ стагоддзя, Магілёў.media пісалі ў чэрвені. 

Зараз будаўнічыя арганізацыі завяршаюць працы па аднаўленні зімняга саду, які зруйнавалі нямецкія захопнікі ў 1944 годзе. Праведзена рэстаўрацыя ляпнога дэкору парадных залаў палаца, кафляных печаў, камінаў з мармуру, мастацкага паркету. Пафарбаваны фасады палаца, вядзецца добраўпарадкаванне прылеглай тэрыторыі.

Рэстаўратары аздабляюць інтэр’еры заляў. Яны імкнуцца з максімальнай дакладнасцю, па захаваўшыхся фотаздымках, перадаць дух XIX стагоддзя. 

Нягледзячы на рэстаўрацыйныя работы, колькасць ахвочых аглядзець адну з цікавостак Магілёўшчыны не змяншаецца.

Палацава-паркавы ансамбль у Жылічах – гісторыка-культурныя каштоўнасць міжнароднага ўзроўню. Яго ўзяўся ўзводзіць адзін з найбагацейшых людзей Бабруйшчыны таго часу Ігнат Булгак, а працягнуў яго сын Эдгар. Комплекс неаднаразова перабудоўваўся, але захоўваючы адзіны класічны стыль.

За савецкім часам у ім месціўся дзіцячы дом, агранамічная школа. У вайну гітлераўцы разгарнулі тут шпіталь. З 1950-га года ў палацы працаваў сельскагаспадарчы тэхнікум (зараз аграрны каледж). 

У цэлым будынак, перажыўшы дзве вайны, застаўся ў добрым стане.

Аглядаць турыстам палац у Жылічах перашкаджаюць рэстаўрацыйныя працы. Абяцаюць іх скончыць сёлета

Рэстаўрацыю палацава-паркавага ансамблю ў Жылічах, узведзенаму 200 год таму, абяцаюць яе завяршыць сёлета, калі будуць трымацца плану.

За 13 гадоў аднаўленне помніка архітэктуры праходзіла з рознай ступенню актыўнасці. Як піша інтэрнэт-выданне «Бобруйский курьер» імпульс працам надало ўключэнне аб’екта ў інвестыцыйную праграму Магілёўшчыны.

Ужо адрэстаўраваны ляпны дэкор парадных залаў палаца, кафляныя печы, каміны з мармуру, мастацкі паркет. Афарбоўваецца фасад, добраўпарадкоўваецца прылеглая тэрыторыя.

Неўзабаве рэстаўратары возьмуцца за афармленне інтэр’ерных залаў. Яны пастараюцца з максімальнай дакладнасцю перадаць дух пачатку 19 стагоддзя, балазе захаваліся фатаграфіі ўнутранага аздаблення палацу. На аснове старых здымкаў беларускія вытворцы абяцаюць зрабіць мэблю для афармлення інтэрʼераў.

Турысты наведваюць комплекс і цяпер, піша «Бобруйский курьер», спасылаючыся на дырэктара Ўладзіслава Кулакевіча. Летась у ім пабывала пад 6 тысяч чалавек. Сёлета ўжо больш за 3 тысячы.

Прытоку ахвотных пабачыць адну з цікавостак Магілёўшчыны перашкаджаюць рэстаўрацыйныя працы.

Палацава-паркавы ансамбль у Жылічах – гісторыка-культурныя каштоўнасць міжнароднага ўзроўню.

Яго ўзяўся ўзводзіць адзін з найбагацейшых людзей Бабруйшчыны таго часу Ігнат Булгак. Па яго сьмерці комплекс не аднаразова перабудоўваўся, але захоўваючы адзіны класічны стыль.

За савецкім часам у ім месціўся дзіцячы дом, агранамічная школа. У вайну гітлераўцы ўладкавалі разгарнулі шпіталь. З 1950-га года ў палацы працаваў сельскагаспадарчы тэхнікум. У цэлым будынак, перажыўшы дзве вайны, застаўся ў добрым стане.

фота: wikimedia.org