Гнілыя трубы, паламаная станцыя абезжалезвання. Вадаправодная вада ў жылым доме па вуліцы Ракасоўскага ў Чэрыкаве ўжо некалькі тыдняў палохае жыхароў, і само кіраўніцтва водаканала не ведае, калі гэта закончыцца.
Кожную раніцу вада з крана ў доме №5 па Ракасоўскага мае цёмны, карычневаты колер, з вялікай колькасцю іржы – піша раённая газета “Веснік Чэрыкаўшчыны”. Бліжэй да абеда вада становіцца быццам чыстай, але калі набраць і адстаяць яе, то ўсё роўна з’яўляецца асадак. У якасці доказу мясцовая жыхарка прынесла ў рэдакцыю газеты дзве бутэлькі з вадой – адна з вадой ранішняй, другая, набраная з крана бліжэй да абеду (на фота).
Вось як гэта растлумачыў начальнік Чэрыкаўскага ўчастка Касцюковічыводаканал Аляксандр Чысцякоў.
– Справа ў тым, што ў нас якраз у гэты перыяд узніклі праблемы ў працы станцыі абезжалезвання, якая ачышчае ваду, у тым ліку і для жыхароў пятага дома па вул. Ракасоўскага, Выйшаў з ладу фільтр, патрабуецца замяніць фарсункі. Усе гэтыя дэталі – ключавыя вузлы станцыі, без іх яна якасна выконваць ачыстку вады ад жалеза немагчыма. Плюс да ўсяго побач са свідравінай, размешчанай паміж першай школай і першым дзіцячым садам, адбыўся прарыў водаправоднай сеткі. Там мы аператыўна замянілі частку згнілага вадаправода на новы і ліквідавалі цеч. На станцыі абезжалезвання працэс ліквідацыі непаладак больш працяглы, і цяпер на ёй вядуцца рамонтныя працы. Мы разлічваем зрабіць усё ў кароткія тэрміны.
Што да розніцы ў колькасці іржаўчыны раніцай і на працягу дня, начальнік участка адзначыў, што звязана гэта хутчэй за ўсё з тым, што на працягу дня павялічваецца разбор вады і таму колькасць іржы ў ёй зніжаецца.
У раёне зарэгістравана больш за ўсё злачынстваў за 2022 год па ўсёй вобласці, распавёў пракурор Чэрыкаўскага раёна. У асноўным вінаватыя – людзі, якія вядуць асацыяльны лад жыцця.
Пракурор Чэрыкаўскага раёна Аляксандр Майсееў пракаментаваў крымінагенную абстаноўку:
– У 2022 годзе колькасць зарэгістраваных на тэрыторыі Чэрыкаўскага раёна злачынстваў павялічылася ў параўнанні з 2021 годам з 91 да 117, што з’яўляецца самым высокім паказчыкам у Магілёўскай вобласці. Адбыўся значны рост колькасці злачынстваў, учыненых у групе асоб, у грамадскіх месцах, у стане алкагольнага ап’янення.
У мінулым годзе, паводле слоў пракурора, у раёне былі ўчынены злачынствы, якія не былі зарэгістраваны ў 2021 годзе. Размова ідзе аб 8 махлярствах, 3 ухіленнях ад мерапрыемстваў прызыву на воінскую службу, 2 забойствах, 1 рабаванні і 1 угоне.
Пракурор распавёў падрабязнасці пра адну з трагедый, што адбылася ў Чэрыкаўскім раёне ў 2022 годзе. Пара сужыцеляў доўгі час вяла асацыяльны лад жыцця, ужывала спіртное. У алкагольным псіхозе мужчына нанёс сужыцельцы больш за 118 удараў рукамі, сякерай, жалезнай качаргой. Жанчына памерла на месцы.
Амаль у тры разы (з 52 да 143) павялічылася колькасць правапарушэнняў, звязаных з распіццём алкагольных, слабаалкагольных напіткаў або піва, спажываннем наркатычных сродкаў, псіхатропных рэчываў або іх аналагаў у грамадскім месцы або з’яўленне ў грамадскім месцы або на рабоце ў стане ап’янення.
Асноўнымі віноўнікамі з’яўляюцца не працаўладкаваныя асобы, якія не маюць пастаяннага заработку, злоўжываюць спіртнымі напіткамі і вядуць асацыяльны лад жыцця – падкрэсліў пракурор.
Даведка: Чэ́рыкаў – горад у Магілёўскай вобласці Беларусі. Адміністрацыйны цэнтр Чэрыкаўскага раёна. Насельніцтва – 12777 жыхароў (на 1 студзеня 2022 года). Размешчаны на рацэ Сож, за 32 км ад чыгуначнага вузла Крычаў, за 77 ад Магілёва.
Мясцовая арганізацыя ветэранаў вайны і працы звярнулася ў райвыканкам з просьбай даць чэрыкаўскаму скверу па вуліцы Болдзіна назву “сквер Памяці і Славы”.
Фармальнасць, якую пасля гэтага павінен выканаць выканкам – абвясціць пра грамадскае абмеркаванне новай назвы.
Цяпер кожны зацікаўлены можа з 16 студзеня па 15 лютага пісьмова накіраваць сваю прапанову ў Чэрыкаўскі раённы Савет Дэпутатаў. Адрас электроннай пошты – [email protected]. Абавязкова трэба ўказваць прозвішча, імя, імя па бацьку, адрас месца жыхарства ці працы і свой электронны адрас – папярэджвае “Веснік Чэрыкаўшчыны”.
“Машына прасторная, увесь тавар добра відны, акрамя таго ёсць казырок, пад якім можна схавацца ад дажджу” – гэтыя думкі ў розных варыяцыях на працягу двух хвілін пад бадзёрую музыку паўтараюць кіроўца аўталаўкі і адна з пакупніц.
Крынжовае відэа размешчана на старонцы “Весніка Чэрыкаўшчыны”. Паглядзіце ролік, каб акунуцца ў атмасферу беларускай глыбінкі.
У чацвёртым квартале 2023 года плануецца пачаць будаўніцтва чатырохпалоснай дарогі ад абласнога цэнтра да раённага Чэрыкава. Пра гэта паведаміў старшыня Магілёўскага аблвыканкама Анатоль Ісачанка на сустрэчы з актывам рэгіёну.
Ён адзначыў, што зараз «вядзецца актыўная праца па яе праектаванні. Будзе прадоўжана рэканструкцыя моста цераз р.Сож у Чэрыкаве. Запланаваны і шэраг іншых мастоў і пуцеправодаў у абласным цэнтры, Бабруйску, Крычаве, Чавусах».
Планы пабудовы чатырохпалоснай дарога да Чэрыкава выклікае цікавасць, бо такой дарогі няма на такіх стратэгічных транспартных накірунках як Гомель-Віцебск, Магілёў-Бабруйск.
Адлегласць ад Магілёва да Чэрыкава 77 км. Чэрыкаў – малы горад на рацэ Сож, вядомы з 1460 года, з насельніцтвам меней за 8 000 чалавек і без значных прамысловых прадпрыемстваў.
Будаўніцтва любой дарогі можна толькі вітаць, а гэтая далей вядзе ў напрамках Крычаў – мяжа з Расійскай Федэрацыяй, Краснаполле-Касцюковічы, але пакуль незразумелым застаецца эканамічны сэнс магістралі., бо гэты накірунак не адносіцца да разраду напружаных па груза- і пасажыраперавозках.
Раство Хрыстова (праваслаўны каляндар) і пачатак Калядаў.
Каля мястэчка Віфлеем нарадзіўся Сын Божы Ісус Хрыстос. Прыйшоўшы на зямлю, Хрыстос не быў сустрэты пашанай, шляхетнасцю і багаццем. У яго нават не было зыбкі (калыскі), як ва ўсіх дзяцей, не было і прыстанку. Ён нарадзіўся ў пячоры і быў пакладзены ў яслі, куды кладуць корм для жывёл.
Першымі гасцямі боскага немаўлятка былі не цары і вяльможы, а простыя пастухі, якім Анёл абвясціў аб Нараджэнні (Растве) Хрыстовым. Затым прыйшлі вешчуны, якім цудоўная Віфлеемская зорка паказала шлях. Вешчуны прынеслі дары: золата, ладан і смірну. Гэтыя дары мелі глыбокі сэнс: золата прынеслі як Цару ў выглядзе даніны, ладан як Богу, а смірну як чалавеку, які павінен памерці (смірнай памазвалі памерлых).
Святая царква распавядае, што ўсё тварэнне Божае сустракала Збавіцеля: анёлы прынеслі спевы, вяшчуны – дары, пастыры сустрэлі дзіцятка, зямля прыгатавала пячору – батлейку, а Маці Госпада стала Дзева Марыя.
Раство Хрыстова завяршае саракадзённы Калядны пост (святая Чатырохдзесятніца), напярэдадні свята выконваецца строгі пост. Пасля Раства настаюць каляды – святыя 12 дзён, на працягу якіх адзначаецца свята. «Ой, Калядачкі, бліны-ладачкі». Ідзе калядаванне і нашэнне «звязды». Паказваюць батлейку і праводзяць ігрышчы: «ваджэнне казы», «жаніцьба Цярэшкі» і гульню ў «Яшчура».
1858 год. У мястэчку Лужкі (зараз Шаркаўшчынскі раён) нарадзіўся Эліэзер Бэн-Егуда.
Яўрэйскі мовазнаўца, адраджальнік іўрыта. Адзін з заснавальнікаў гебраізму, піянер сіянізму.
Скончыў полацкую ешыву, Дзвінскае рэальнае вучылішча, Сарбонскі універсітэт Парыжа.
У 1881 годзе іміграваў ў Палесціну. Яго сын Бэн-Цыён быў першым ізраільцянінам, для каго іўрыт быў роднай мовай, бо іншай не ведаў.
Выкладчык іўрыта, перакладчык, аўтар артыкулаў для газет, заснавальнік уласнай газеты «Гацві» на іўрыце.
Аўтар 17-тамовай працы «Поўны слоўнік старажытнагабрэйскай мовы і сучаснага іўрыту», заснавальнік Акадэміі мовы іўрыт.
Яго намаганнямі 29 кастрычніка 1922 года іўрыт, разам з арабскай іанглійскай мовамі, абвешчаны адной з афіцыйных моў Брытанскага мандату ў Палесціне.
У яго гонар у Іерусаліме ўсталяваная памятная дошка, названы вуліцы ў Іерусаліме, Тэль-Авіве, Хайфе і іншых гарадах Ізраіля.
У Лужках усталяваны памятны знак на месцы дома, дзе ён нарадзіўся. Яго бюст усталяваны на Алеі славутых землякоў у Глыбокім.
Памёр 16 снежня 1922 года.
1877 год. Нарадзіўся Стафан Багушэўскі.
Беларускі і польскі грамадска-палітычны дзеяч. Антыфашыст.
Вучыўся ў Інстытуце сельскай гаспадаркі і лясніцтва ў Пулавах, Ягелонскім універсітэце ў Кракаве.
Разам з В. Іваноўскім і М. Фальскім займаўся арганізацыяй нелегальнай беларускай выдавецкай дзейнасці ў Кракаве, удзельнік работы Беларускай сацыялістычнай грамады.
За рэвалюцыйную дзейнасць арыштаваны ў 1905 годзе разам з К. Каганцом.
Працаваў аграномам, у 1-ю сусветную вайну служыў у польскіх легіёнах аўстра-венгерскай арміі, выкладаў у Вольным польскім універсітэце, з’яўляўся членам Міжнароднай земляробчай камісіі пры Лізе Нацый, членам польскага сената.
У 1933 годзе заснаваў Польскі антыфашысцкі і антываенны камітэт, дэлегат Еўрапейскага антыфашысцкага рабочага кангрэса ў Парыжы, рэдактар часопіса ‘Kolumna’. Крытык санацыйнага ўрада Польшчы, за што быў зняволены ў турме ў 1936 годзе.
Памёр 18 красавіка 1938 года.
1888 год. Нарадзіўся Дамінік Аніська.
Беларускі рэлігійны і грамадскі дзеяч, публіцыст.
Браў удзел у беларускім рэлігійным і грамадскім руху, быў аўтарам віленскай газеты «Беларус», беларускага каталіцкага часопіса «Хрысціянская думка». Аўтар брашур: «Да беларускага народу», «Усё ў міласці».
Адзін з відных беларускіх рэлігійных публіцыстаў 1-й паловы ХХ стагоддзя.
У 1939 мабілізаваны ў польскае войска.
Быў арыштаваны органамі савецкай дзяржбяспекі, знаходзіўся ў лагерах. У 1942 годзе ўступіў у армію генерала Андэрса, разам з ёю выйшаў у Іран, а адтуль у Палестыну.
З 1949 жыў у Вялікабрытаніі, у Беларускім Доме ў Лондане. Быў аўтарам беларускага рэлігійнага часопіса «Божым шляхам» (Парыж-Лондан).
Памёр 28 снежня 1971 года ў Лондане, дзе пахаваны на могілках Святога Панкрата.
1897 год. Нарадзіўся Язэп Адамовіч.
Беларускі дзяржаўны дзеяч, другі старшыня СНК БССР (1924-1927). Адзін з актыўных дзеячаў палітыкі беларусізацыі.
Удзельнік Першай сусветнай вайны, георгіеўскі кавалер. Вёў рэвалюцыйна-прапагандысцкую дзейнасць сярод салдат.
У 1918 годзе фармаваў палкі дзеля спынення нямецкіх войск, удзельнік падаўлення антысавецкіх выступленняў ў Гомелі, у Віцебскай, Смаленскай губернях, камендант Смаленска, ваенны камісар Смаленскай губерні, Магілёўскага і Лепельскага ваенных Саветаў.
У 1920-1927 гадах сябра ЦВК БССР і прэзідыума ЦВК БССР, ваенны камісар Менскай губерні, старшыня Менскага гарнізона, народны камісар па вайсковых справах БССР і адначасова народны камісар унутраных спраў БССР, старшыня СНК БССР.
Браў удзел у падрыхтоўчай рабоце па ўтварэнні СССР, прыняў удзел у першым і другім узбуйненнях БССР
У 1924 годзе разам з А. Чарвяковым і У. Ігнатоўскім падпісаў «Палажэнне аб Інстытуце беларускай культуры». Паводле слоў Язэпа Пушчы, у Адамовіча знаходзілі падтрымку нацыянальна арыентаваныя літаратары.
Пасля канфлікта з Першым сакратаром ЦК КП(б)Б А. Крыніцкім быў пераведзены ў Маскву. Працаваў на розных пасадах у Маскве, на Далёкім Усходзе.
22 красавіка 1937 года у атмасферы масавых рэпрэсій і цкаванняў застрэліўся ў цягніку Уладзівасток – Масква.
1907 год. У Копысі нарадзілася Соф’я Друкер.
Беларуская оперная спявачка, народная артыстка Беларусі.
Скончыла Беларускія музычны тэхнікум, студыю оперы і балета, кансерваторыю. Усё сваё жыццё прысвяціла служэнню Дзяржаўнаму тэатру оперы і балета БССР, за выключэннем гадоў ваеннай эвакуацыі, калі спявала ў Саратаўскім тэатры, удзельнічала ў працы франтавых канцэртных брыгад.
Адна з першых беларускіх оперных спявачак. Першая выканаўца многіх партый у беларускіх нацыянальных операх.
Лепшыя партыі опернай класікі: Яраслаўна («Князь Ігар» А. Барадзіна), Наташа («Русалка» А. Даргамыжскага), Марыя («Мазепа» П. Чайкоўскага), Аіда («Аіда» Джузэпэ Вердзі) і іншых.
Яе двое дзяцей загінулі ў першы дзень бамбардзіроўкі Мінска нацыстамі.
Памерла 21 красавіка 1984 года.
1907 год. У в. Гарадзец Быхаўскага раёна нарадзіўся Канстанцін Лукашоў.
Беларускі геолаг.Рэктар Ленінградскага і Беларускага дзяржаўных ўніверсітэтаў. Акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, доктар геолага-мінералагічных навук, прафесар. Заслужаны дзеяч навукі БССР.
Пасля сканчэння Ленінградскага ўніверсітэта, працаваў загадчыкам кафедры, дэканам геолага-глебава-геаграфічнага факультэта, рэктарам ЛДУ.
Падчас Другой Сусветнай вайны быў прадстаўніком у Нью-Ёрку па ленд-лізу. Пасля вайны загадваў кафедрай у Маскоўскім універсітэце імя М. Ламаносава, быў рэктарам БДУ (1953-1956), віцэ-прэзідэнтам АН БССР (1956-1969), дырэктарам Інстытута геахіміі і геафізікі АН БССР, старшынёй Беларускага геаграфічнага таварыства (1957-1960).
Аўтар прац па грунтазнаўству, фізічнай і эканамічнай геаграфіі, чацвярцічнай геалогіі і геахіміі, праблемах рацыянальнага выкарыстання і аховы навакольнага асяроддзя, геалогіі Забайкалля і Амурскай вобласці, даследаванняў па эканоміцы ЗША, праблемах мінеральных рэсурсаў і геапалітыцы. Абгрунтаваў перспектывы пошукаў радовішчаў металаў і неметалічнай сыравіны на тэрыторыі Беларусі.
Памёр 23 мая 1987 года.
1910 год. Нарадзіўся Канстанцін Заслонаў.
Адзін з кіраўнікоў беларускага савецкага партызанскага руху. Герой Савецкага Саюза.
Да вайны працаваў начальнікам дэпо станцыі Орша. У верасні 1941 года стварыў партызанскі атрад з чыгуначнікаў. Сам Заслонаў уладкаваўся на працу ў Аршанскае дэпо начальнікам рускіх паравозных брыгад, стварыў і ўзначаліў некалькі падпольных дыверсійных груп, якія паралізавалі работу Аршанскага чыгуначнага вузла.
У лютым 1942 года пайшоў у партызаны. Камандзір партызанскай брыгады «Дзядзькі Косці», камандуючы партызанскімі сіламі аршанскай зоны.
Загінуў 14 лістапада 1942 года ў баі супраць карнікаў.
У Айчынную вайну 2 партызанскія брыгады называліся імем Заслонава. У Оршы створаны мемарыяльны музей Заслонава, яго імя прысвоена дэпо станцыі Орша, школе, алеі ў Оршы, чыгуначнай станцыі ў Лепельскім раёне, вёсцы ў Сенненскім раёне, дзіцячай чыгунцы ў Мінску, многім вуліцам у шэрагу населеных пунктах Беларусі, у тым ліку ў Магілёве. Пра яго складзены народныя песні і легенды.
1960 год. Нарадзіўся Георгій Кандрацьеў.
Беларускі футбаліст і трэнер. Галоўны трэнер нацыянальнай зборнай Беларусі. Чэмпіён СССР (1982), бронзавы прызёр чэмпіянату СССР, фіналіст кубка СССР, уладальнік Кубка Федэрацыі футбола СССР (1990).
Гулец віцебскай «Дзвіны», мінскага і брэсцкага «Дынама», адэскага «Чарнаморца», маскоўскага «Лакаматыва», мазырскай «Славіі», іншых клубаў, у тым ліку еўрапейскіх, член зборнай СССР.
Трэнераваў мазырскую «Славію», мінскае «Дынама», віцебскі «Лакаматыў», «Смаргонь» (вывеў у Вышэйшую лігу чэмпіянату) і іншыя, ўзначальваў моладзевую зборную Беларусі.
1964 год. Памёр Янка Журба (Іван Івашын).
Беларускі паэт.
Нарадзіўся ў сялянскай сям’і, у якой было 12 чалавек.
Настаўнічаў ва Украіне, Беларусі, Расіі, працаваў у навукова-педагагічнай камісіі Наркамасветы БССР, інспектарам Бабруйскага, Калінінскага (Клімавічы) акруговых аддзелаў народнай асветы (1923-1927), выкладчыкам Чэрыкаўскай сямігодкі, Магілёўскага медвучылішча (1927-1934), супрацоўнікам Інстытута мовазнаўства АН БССР, настаўнікам спеваў у Чашніцкім раёне.
Апошнія гады жыцця правёў у в. Слабада пад Полацкам, у Полацку ў сваякоў і манашак зачыненага Свята-Еўфрасінеўскага манастыра, у доме састарэлых.
Аўтар этнаграфічных нарысаў, вершаў для «Нашай нівы», «Савецкай Беларусі», «Полымя», 5 зборнікаў паэзіі, 3 кніг вершаў для дзяцей. У 1950 выйшлі Выбраныя творы.
У яго гонар названы вуліцы ў Полацку, Магілёве, некаторых іншых гарадах.
1991 год. Памёр Кандрат Крапіва (Атраховіч).
Беларускі пісьменнік, паэт, сатырык, драматург, перакладчык, грамадскі дзеяч, літаратуразнавец. Народны пісьменнік. Герой Сацыялістычнай Працы. Лаўрэат дзвюх Сталінскіх, Дзяржаўнай прэмій СССР. Акадэмік АН БССР, доктар філалагічных навук. Заслужаны дзеяч навукі.
Працаваў у Цэнтральным бюро краязнаўства, у часопісах, газетах, дырэктарам Інстытута мовазнаўства АН БССР, віцэ-прэзідэнтам АН БССР.
Неаднаразова абіраўся дэпутатам, старшынёй Вярхоўнага Савета БССР.
Аўтар вершаваных фельетонаў, сатырычных вершаў, куплетаў, баек, прозы, крытычных, лінгвістычных артыкулаў, каля 20 кніг сатыры і гумару. Майстар камедыйнага жанру, па яго п’есах зняты кінафільмы.
Творы Крапівы перакладзены на многія мовы свету. Сам пераклаў шмат твораў рускай і замежнай класікі.
Адзін з навуковых рэдактараў «Русско-белорусского словаря», рэдактар «Беларуска-рускага слоўніка», «Тлумачальнага слоўніка беларускай мовы» ў 5 тамах. Узначальваў Тэрміналагічную камісію Беларускай Савецкай Энцыклапедыі, непасрэдна займаўся распрацоўкай тэрміналогіі ў розных галінах навукі. Навуковы рэдактар «Дыялекталагічнага атласа беларускай мовы».
У яго гонар названы Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору акадэміі навук, Уздзенская СШ № 2, названы вуліцы ў Мінску і Уздзе. У Мінску на доме па праспекце Незалежнасці, 76, устаноўлена мемарыяльная дошка.
1995 год. Памёр Анатоль Ляляўскі.
Беларускі тэатральны рэжысёр. Народны артыст.
У 1956-1986 гадах працаваў рэжысёрам Беларускага дзяржаўнага тэатра лялек, выкладаў у Беларускім тэатральна-мастацкім інстытуце.
Сярод яго лепшых пастановак па творах беларускіх аўтараў «Дзед і жораў» В.Вольскага, «Сярэбраная табакерка» паводле Змітрака Бядулі, «Ліпавічкі» У. Галубка, «Сымон-музыка» паводле Якуба Коласа і іншыя.
Дзеяч беларускай эміграцыі ў ЗША. Беларускі этнограф, педагог.
Падчас студэнцтва ва Універсітэце Стэфана Баторыя працаваў у этнаграфічным музеі, выязджаў для збору матэрыялаў у розныя мясціны Беларусі, быў сябрам Беларускага студэнцкага саюза, старшынёй Таварыства прыяцеляў беларусаведы, спяваў у хоры пад кіраўніцтвам Рыгора Шырмы.
З 1939 года настаўнічаў, арганізаваў першую ашмянскую беларускую сярэднюю школу, настаўніцкія курсы, каля 90 беларускіх школ на Ашмяншчыне, працаваў загадчыкам аддзела народнай асветы і школьным інспектарам-метадыстам Ашмянскага раёна.
23 чэрвеня 1941 года арыштаваны НКУС, вызваліўся ў выніку налёту нямецкай авіяцыі.
Эміграваў. У Германіі адшукваў сляды беларускіх музейных каштоўнасцей. У ЗША працаваў старшынёй Беларуска-Амерыканскага задзіночання, членам рэдакцыі газеты «Беларус», Беларускага інстытута навукі і мастацтва ў Нью-Ёрку.
Цікавасць да страшнага ў дзяцей была заўсёды – падкрэсліваюць псіхолагі – і гэтую цікавасць зараз паспяхова выкарыстоўваюць у маркетынгу.
Камісія з ліку экспертаў у галіне псіхалогіі і юрыспрудэнцыі правяла комплекснае даследаванне цацкі Хагі Вагі і ўстанавіла, што яна фармуе ў сабе выяву агрэсіі, жорсткасці, драпежнага і бязлітаснага зла – сцвярджае на сваіх старонках “Веснік Чэрыкаўшчыны”, не прыводзячы пры гэтым ніякіх звестак, што гэта за камісія і дзе яна функцыянуе.
Гульня з такой цацкай можа аказаць негатыўнае ўздзеянне на псіхічнае здароўе дзяцей і прывесці да паталагічных праблем – безапеляцыйна заяўляе рэдакцыя раённай газеты ў сваім ананімным матэрыяле.
Мілы і страшны монстр
Папулярнасць цацак з персанажам гульні Poppy Playtime 16 + Хагі Вагі выклікала супярэчлівую рэакцыю ў грамадстве. Цацка мае даволі незвычайную знешнасць, якая, на першы погляд, здаецца дзівакаватай і пацешнай. Але адначасова адзначаецца, што гэты “ўсмешлівы аматар абдымкаў” забівае, а чырвоны абадок на твары вакол шматлікіх зубоў – сімвал крыві яго ахвяр паводле сюжэту гульні.
Але ці можа быць небяспечнай для дзіцячай псіхікі сама цацка? Расійская ўрач-псіхіятр Цэнтральнай клінічнай псіхіятрычнай бальніцы імя Ф.А. Усольцава Наталля Васеніна, напрыклад, у інтэрв’ю “Мосленце” заўважае:
– Страшныя цацкі – гэта адрыў ад стрэсавай рэальнасці. Бо дзецям увесь час даводзіцца адаптавацца да новых умоў: садок, школа, змена асяроддзя, і гэта ўсё можна назваць нестабільным фонам, які, у сваю чаргу, прыводзіць да стрэсу. У большасці выпадкаў пакупкі такіх персанажаў – гэта даніна модзе. Цацкі даюць магчымасць памарыць, менавіта гэта дае цікавасць.
Уплыў на псіхіку дзіцяці можа быць розным – адзначае псіхіятр, і падкрэслівае, што бацькам неабходна больш часу праводзіць з дзецьмі, тлумачыць ім, чым адрозніваецца гульня ад рэальнасці.
Украінская педагог Алена Пратасава ў сваім інтэрв’ю выданню vikna.tv адзначае, што гульні на выжыванне Poppy Playtime на абшарах YouTube прысвечана шмат кантэнту, таму можна сустрэць мноства жудасных ролікаў. Менавіта гэта выклікае такую у педагога. Паколькі відэа і сама гульня знаходзяцца ў адкрытым доступе, дзіця, убачыўшы імя ці фота каханай цацкі, можа лёгка прагледзець жудасны кантэнт. Пагэтаму адказнасць бацькоў заключаецца ў тым, каб кантраляваць паводзіны дзіцёнка ў глабальным сеціве.
Адразу восем дзетак намалявалі Хагі Вагі на конкурсе
А вось эстонская настаўніца малявання Марыя Самбуранка (на фота) на традыцыйным конкурсе Нарвскай Цэнтральнай бібліятэкі па маляванні любімых кніжных персанажаў дазволіла маляваць Хагі Вагі – пра гэта папрасілі адразу восем дзетак, піша gazeta.ee.
Фота: gazeta.ee
– Магчыма, нехта назаве мяне настаўнікам, які заахвочвае цікавасць да жорсткіх гульняў. – адзначыла Марыя – Але я аддаю перавагу таму, каб на маіх уроках дзеці працавалі з захапленнем. Таму і дазволіла.
Вядома, усе дзеткі розныя, і не выключана, што кагосьці такія персанажы могуць справакаваць на агрэсію, а кагосьці – і напалохаць адзначыла, таксама, настаўніца Ці значыць гэта, што трэба ўвесці ў інтэрнэце цэнзуру?
– Забаронены плод можа апынуцца яшчэ саладзейшым, а дзеці зараз вынаходлівыя. – адказвае настаўніца.
На яе думку, калі забараніць дзіцяці цікавіцца страшнымі, але вельмі моднымі цацкамі даволі складана, то цалкам можна зрабіць гэтую цікавасць падставай для праявы творчай фантазіі, для разважанняў аб прыродзе дабра і зла.
Цацкі самі па сабе не могуць нашкодзіць – псіхолаг
У інтэрв’ю таму ж выданню нарвскі псіхолаг Наталля Скварцова выказалася, што страшныя цацкі самі па сабе дзіцячай псіхіцы пашкодзіць не могуць.
– Цікавасць да страшнага ў дзяцей была заўсёды, і гэтую цікавасць зараз паспяхова выкарыстоўваюць у маркетынгу. Таму папулярнасць гэтых цацак не з’яўляецца чымсьці злавесным, але і бяскрыўднай я б яе таксама не назвала – лічыць псіхолаг.
Калі дзіця просіць цацку таму, што яна трэндавая і ўсе яе жадаюць, то ён паступае гэтак жа, як многія дарослыя, якія купляюць сабе новыя айфоны, каб выглядаць круцейшымі. Так лёгка можна зрабіць першы крок да выхавання спажыўца, залежнага ад умелай рэкламы.
Акрамя таго, калі дзіця абвыкае ганарыцца не сваімі ўласнымі дасягненнямі ў спорце, вучобе і гэтак далей, а тым, што валодае даражэйшымі і трэндавымі рэчамі, у будучыні гэта можа прывесці да комплексаў і сталай незадаволенасці сабой.
Як жа бацькам усяму гэтаму супрацьстаяць? Па меркаванні псіхолага, забароны і натацыі не дапамогуць.
– Парады самыя простыя: калі бацькі хочуць, каб дзіця гуляла, прагульвалася, чытала, займалася спортам, яны і самі не павінны гадзінамі завісаць у інтэрнэце ці сацсетках. Паколькі хоць самі па сабе страшныя персанажы кампутарных гульняў ці мульцікаў не могуць справакаваць агрэсіўныя паводзіны, маларухомы лад жыцця і сталае сузіранне экрана планшэта цалкам могуць негатыўна паўплываць на псіхіку дзіцяці – патлумачыла псіхолаг.
Юго-Восточный регион Могилевской области, объединяющий семь районов, несмотря на миллиардные инвестиции показывает ужасающую динамику по производству одного из самых важных для хозяйств ресурсов.
На фоне блистательных результатов по урожаю вновь назначенного в стране “золота” – зерна, как-то меньше уделяется внимания производству золота “белого” – молока. Зерно в Беларуси превратилось в политическую культуру – больше урожай, успешнее власть с ее заботой о столе белорусов. И неважно, что вырученные деньги от его реализации давно проедены, и не все хозяйства могут позволить полноценный рацион кормления животных – главное вовремя обозначить достижение по урожайности и валу к уровню предыдущего года. Что ж, порадуемся и мы, но если наращивание объема производства зерновых превратится в тенденцию…
На самом деле особого внимания (в том числе и через увеличение зерна на кормовые цели) требует производство молока. Ежедневная его реализация позволяет держать оборотные средства хозяйств в “боевом” состоянии, обеспечивая повседневную деятельность субъектов хозяйства во всем ее многообразии. Естественно, забота о молочном стаде и наращивание эффективности его использования – не только вопрос, но и проблема № 1 почти для всех сельскохозяйственных организаций как Беларуси, так и нашей области.
Производство молока можно нарастить по двум направлениям: увеличение численности коров и их продуктивности, что требует наличия соответствующей кормовой базы, помещений с современном оборудованием, грамотного обслуживания буренок, их осеменения и лечения. Отдельно стоит проблема сохранности стада и увеличения срока эксплуатации каждого животного.
И тут мы в Могилевской области и, в частности, в Юго-Восточном регионе (ЮВР) наблюдаем весьма занимательную (и трагическую) картину. За 7 прошедших лет с момента начала действия Указа № 235, вдохнувшего жизнь в семь юго-восточных районов Могилевщины, показатели в производстве молока резко ухудшились.
С 2015 по 2022 год производство молока в области снизилось на 5,6 % (недобрали 41 341 тонну), а в ЮВР и того хуже – валовый надой “упал” на 19,7 % (минус 22 331 тонна). Фактически юго-восток в производстве молока потерял условный Климовичский район. Надой в 2022 году по сравнению с 2015 годом в Славгородском и Костюковичском районах составил только по 70 %, в Хотимском – 74,5 %, в Чериковском – 89 %. Относительно неплохо сработал Краснопольский район – 99,9 %, а вот Кричевский район, единственный в ЮВР, добавил 6,4 %.
Опять же, если по области удой на 1 корову с 2015 года уменьшился на 0,5 %, то данный показатель для Костюковичского района составил 29 %, Славгородского – 26,5 %, Хотимского – 20,9 %. Краснопольский район удой не потерял, а вот Кричевский район его нарастил почти на 30 %. Увы, на достижениях двух районов зоне ЮВР и дальше в светлое финансовое будущее дорога весьма проблематична.
А как же с поголовьем скота, за счет роста которого и обеспечивается увеличение валового надоя, правда, при условии эффективной эксплуатации коров ?
К сожалению, провал и в этом направлении. За 7 лет в Могилевской области сократилось поголовье дойного стада на 6,8 % (меньше коров стало на 12 449 голов), а в ЮВР – на 11,6 % или на 3 825 голов. По поголовью дойного стада фактически стерт с экономического лица самый успешный Кричевский район. При этом, ни один район ЮВР поголовья коров не добавил: их численность в Чериковском районе сократилась на 21 %, в Костюковичском и Славгородском районах – по 8 %, в Хотимском – на 6 %.
ЮВР, получивший от государства миллиард рублей помощи в принципе должен был вытянуть область из “минусов” как в социальном, так и экономическом плане. Пока безрезультатно, но, мы надеемся, что разноплановые инвестиции обязательно сработают и зона ЮВР в ближайшие годы покажет эффективное их освоение.
Продолжение. Начало экономического анализа положения дел у Юго-Восточного региона Могилевщины можно прочитать здесь и здесь.
Начало нашего лонгрида можно прочитать здесь через VPN.
Указ Лукашенко № 235 “О социально-экономическом развитии юго-восточного региона Могилевской области” возродил надежду у местной власти, субъектов хозяйствования и населения Юго-Восточного региона (ЮВР) Могилевской области на лучшую жизнь.
Следует заметить, что государство свои обязательства перед ними сдержало, более того, продлило тепличный режим хозяйствования до 2025 года. Во-всяком случае, за первые 4 года хозяйствования в ЮВР вложено 800 млн. рублей, которые должны были положительно повлиять на результаты хозяйственной деятельности, в первую очередь сельскохозяйственных организаций.
Колхозы, поглотившие максимально от разрешенного Указом куска инвестиций, преференций и льгот (включая сельское население в целом), с отдачей в виде физических показателей радовать государство не спешат.
Возьмем производство зерна по ЮВР. На важность наращивания производства зерна обратил внимание А. Лукашенко: “Зерно сегодня – это практически новое золото или нефть. Может быть, даже будет дороже…” (“Ударны фронт” № 23 ад 23 сакавіка 2022 года).
Какова же ситуация в зерноводстве юго-восточного региона? Скажем прямо – с точностью до наоборот относительно ожидаемых результатов. Если Могилевская область в целом в 2022 году увеличила производство “нового золота” по отношению к 2015 году на 6,4 %, то хозяйства ЮВР снизили этот показатель на 16,6 %. Рост урожая показали только 2 района – Краснопольский (100,6 %) и Кричевский (108,7 %). А вот Климовичский район показал “минус” в 37,6 %, Хотимский – “минус” 34,1 %. Климовичский и Костюковичский районы вообще “умудрились” собрать менее 20 ц/га.
А вспомним, с каким пафосом аграрии ЮВР входили в 2020 год – по бизнес-плану в завершающем году действия Указа 235 они должны были удвоить производство зерна. И пошло, и поехало: вновь назначенная на должность председателя Чериковского райисполкома Александра Михеенко взялась получить 40 000 тонн “золота” или в 2,2 раза больше уровня предыдущего года, председатель Костюковичского райисполкома взялся за получение 42 тысяч тонн (“Сельская газета” № 42 от 11 апреля 2020 г.) или на 83 % больше (с их-то почвами!).
Нужно отдать должное, хозяйства ЮВР в 2020 году произвели зерна к уровню прошлого года на 39 % больше, а вот к уровню 2015 года – 95 %. Кстати, не выполнили своих громких обязательсв ни Костюковичский (не добрали 11 000 тонн к обещанному), ни Чериковский (- 12 500 тонн) районы.
А ведь Чериковскому району государство тогда подарило 50 единиц высокопроизводительной техники, помогло с азотными удобрениями. Костюковичскому району в 2019 году за счет бюджетов выделено 2,2 млн. рублей, столько же в 2020 только для приобретения сельскохозяйственной техники. В 2020 году полностью район обеспечен удобрениями, из госрезерва выделено 350 тонн топлива. И так по всему ЮВР – что еще нужно для поступательного развития данной территории?
И как объяснить руководству Костюковичского района снижение урожайности зерновых культур с 2015 по 2022 год на 47 %, Климовичского и Чериковского районов на 37 %?
Зачем выращивать картофель в Климовичском (урожайность в 2021 году 53 ц/га), в Славгородством (60) и в Кричевском (67 ц/га) районах, если точка безубыточности находится на уровне 200 ц/га.
Кстати, в своих болотах, лесах и на песках Кличевский район получил 405 ц/га, а Бобруйский – 254 ц/га. Видимо, дело не в преференциях, а в уровне хозяйствования. И разумности принимаемых решений, что наглядно показывает состояние дел в животноводстве ЮВР.
Жыхара вёскі Гронаў Чэрыкаўскага раёна знайшлі толькі на другія суткі. 26 лістапада ён перастаў выходзіць на сувязь, назаўтра яго прыйшоў праведаць усхваляваны брат – паведамляе cherikovnews.by. Брат знайшоў дом гаспадара пустым, а з хаты па непачышчанаму снегу ланцужок слядоў вёў да ракі Сож, што цячэ за агародам.
Ратавальнікі былі выкліканыя бліжэй да вечара 27 лістапада. Яны выявілі на тонкім лёдзе ракі два праломы, рыбацкі стульчык і снасці. Раніцай 28 лістапада каманда вадалазаў знайшла цела пенсіянера. Адзначаецца, што ён вёў здаровы лад жыцця, алкаголем не злоўжываў. Трагедыя адбылася з-за неабачлівасці рыбака – лёд быў моцны з аднаго берага затона, але тонкі на другім.
