Яшчэ ў саквіку стала вядома, што першы абласны ліцэй Міністэрства ўнутраных спраў з’явіцца ў Магілёве ў 2024 годзе. Цяпер жа адпаведны ўказ падпісаў Аляксандр Лукашэнка – паведамляе прэс-служба абласнога УУС.
Фота ілюстрацыйнае
Tag: могилев
У Клайпедзе атрымае дыпломы новае пакаленне ўкраінскіх маракоў
Другі год запар дыпломы па марскіх спецыяльнасцях уручаюцца ўкраінцам у Літоўскай вышэйшай мараходнай школе.
Сёлета дыпломы аб вышэйшай адукацыі атрымаюць 68 украінскіх выпускнікоў сярод іншых 295 выхаванцаў школы – паведамляе Atvira Klaipėda.
Пішам, як вайна ва Ўкраіне ўплывае на жыццё еўрапейскіх гарадоў, якія маюць партнёрскія дачыненні з гарадамі Магілёўскай вобласці.
Пасля нападу Расіі на Украіну будучыя маракі, студэнты Херсонскай дзяржаўнай марской акадэміі знайшлі тут не толькі прытулак, але і магчымасць завяршыць вучобу.
У мінулым годзе дыпломы Літоўскай вышэйшай мараходнай школы атрымалі 117 студэнтаў з Украіны.
«Навучальныя праграмы ва Украіне, Літве і іншых краінах падобныя, таму мы можам прымаць студэнтаў з розных краін свету і гарантаваць ім марскую адукацыю найвышэйшай якасці… Дыплом такога марскога ўзроўню адкрывае магчымасці ва ўсім свеце» – сцвярджае намеснік дырэктара школы па акадэмічнай дзейнасці Р. Міцкіене.
Паводле яе слоў, пасля паспяховага завяршэння вучобы студэнты з Украіны могуць пачаць працаваць на флоце Літвы, сваёй краіны ці іншых краін.
Літоўская вышэйшая мараходная школа з украінскімі ВНУ, якія рыхтуюць маракоў і іншых спецыялістаў для воднага транспарту, супрацоўнічае з 2018 года. Па праграме акадэмічнага абмену Erasmus+ у літоўскую школу прыехалі 24 студэнты з Адэскай марской акадэміі і Дунайскага інстытута гэтай акадэміі.
Дамова аб Пабрацімстве Клайпеды і Магілёва была падпісана 8 сакавіка 1997.
27 лютага 2022 году, на трэці дзень уварвання расійскіх войск ва Ўкраіну, мэр Клайпеды заявіў аб спыненні пабрацімскіх сувязяў з расійскімі і беларускімі гарадамі. Паводле яго, ён звярнуўся да кіраўніцтва гарадоў партнёраў, каб тыя супраціўляліся агрэсіі супраць Украіны, але рэакцыі не было. У афіцыйным спісе гарадоў пабрацімаў Клайпеды Магілёва няма.
Магілёў.media працягвае сачыць за жыццём Клайпеды, нягледзячы на спыненне партнёрскіх сувязяў з Магілёвам са спадзевам, што пабрацімства між гарадамі адновіцца.
Клайпеда месціцца на захадзе краіны і з’яўляецца портам на Балтыйскім моры. Насельніцтва 160 тысяч чалавек.
Фота Матаса Мачульскіса
Дажджы, навальніцы, да +26°С – прагноз надвор’я на доўгія выходныя
На ўікенд і доўгія выходныя ў Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць сярэднесутачныя тэмпературы каля +20°С, ноччу да +15°С, днём +24° +27°С.
Будзе пераважаць воблачнае з ападкамі надвор’е. Працягласць дня паменшыцца на 3 хвіліны да 17 гадзін 1 хвіліны на 3 ліпеня – сонца ўзыйдзе ў 4:32, зойдзе ў 21:34.
30 чэрвеня, пятніца, апошні дзень чэрвеня, надвор’е абяцае быць воблачным у першай палове. Уноч да +15°С, раніцай да +20°С, днём тэмпература падрасце да +26°С. У другой палове дня прагназуюцца дажджы з навальніцамі. На працягу сутак будуць паступаць паветраныя масы з паўночнага захаду, паўночнага ўсходу, хуткасць вятроў да 5-6 м/с. Растучы Месяц. Магнітнае поле спакойнае.
У суботу, у першы дзень ліпеня, на большай частцы рэгіёна прагназуюцца дажджы. Уноч і уранні да +17°С, днём слупкок тэрмометра падымецца да +27°С, месцамі і ў асобных раёнах да +28°С. На працягу сутак будуць паступаць паветраныя масы з паўночнага захаду і паўднёвага ўсходу, хуткасць вятроў да 4 м/с. Поўня. Магнітнае поле спакойнае.
У нядзелю, 2 ліпеня, прагназуецца воблачнае надвор’е. У другой палове дня пройдуць дажджы, уноч і раніцай да +15°С, удзень паветра прагрэецца да +24°С, у асобных раёнах да +25°С. З рання і да вечара вызначаць надвор’е будуць паўночна-заходнія і паўднёва-заходнія вятры хуткасцю 3-4 м/с. Поўня.
Ранак панядзелка, 3 ліпеня, пачнецца з даждлівага надвор’я, з ранішнімі тэмпературамі да +15°С, з паўднёва-заходнімі вятрамі хуткасцю да 3-9 м/с. У другой палове дня – воблачна, пераважна без ападкаў, тэмпература да +24°С.
Фота: mogilev.media
29 чэрвеня ў гісторыі. Ягелончык – збіральнік зямель. Нараджэнне партызаншчыны. Таран над Магілёвам. Вызваленне Бабруйска. Нарадзіўся Сэнт-Экзюперы.
Ціхан (народны каляндар).
Ціхан-суцішнік. На святога Ціхана сонца ледзьве дыхае.
На Ціхана пявучыя птушкі заціхаюць (акрамя салаўя і зязюлі).
У гэты дзень заканчваецца маладое лета, падыходзіць сталае. Лета перасягнула гарачы ўзрост. Канчаюцца спякотныя дні. Ночы становяцца халаднейшымі.
Дзень завяршэння сяўбы жыта і пачатак вывазу гною. У гэты дзень талакой чысцілі хлявы, двары, а потым садзіліся абедаць усе разам – ладзілі свята для працаўнікоў, якія ўгнойвалі палі.
1440 год. Вялікім князем ВКЛ абраны Казімір Ягелончык (1427-1492).
Кароль польскі (1447-1492).
Пры абранні абяцаў вярнуць ВКЛ Валынь і Падолле захопленыя Польшчай, што пазней і было выканана. Вярнуў і Дарагічынскую зямлю. У Казіміра было 13 дзяцей. Аказваў матэрыяльную дапамогу студэнтам з дзяржаўнага скарбу. Выдаў Судзебнік, ліквідаваў удзельныя княствы.
Пры яго панаванні васалам Польшчы стала Мазавецкае княства, было далучана Асвенцімскае княства. У выніку трынаццацігадовай вайны з крыжакамі (1454-1466) вярнуў Памор’е, прыдбаў Заходнюю Прусію, а Тэўтонскі ордэн трапіў у васальную залежнасць. Казіміру давялося амаль штогод адбіваць татарскія наезды. Падтрымаў намер наўгародскіх баяр на чале з Марфай Барэцкай далучыць Вялікі Ноўгарад да ВКЛ, але Іван III пасля доўгай аблогі захапіў Ноўгарад і жорстка расправіўся з баярамі.
1455 год. Ва ўрачыстай абстаноўцы папа Калікст III зачытаў булу з заклікам 1 мая 1456 года выступіць у крыжовы паход супраць турак.
У 1453 годзе яны разбурылі 1000-гадовую Візантыйскую імперыю, і перад асманскай дзяржавай ужо трапятала ўся Еўропа. Але з паходам так нічога і не выйшла. А “Турэцкай буле” папы быў прыгатаваны лёс найкаштоўнейшага помніка гісторыі культуры: адціснуты на толькі што запушчаным станку першадрукара Іагана Гутенберга, яна захавалася. У адзіным экзэмпляры.
1875 год. Нарадзіўся Гергард Шэнберг (1875-1954).
Буйны расійскі і савецкі географ.
Скончыў Берлінскі, Цюрыхскі, Пецярбургскі ўніверсітэты.
Прафесар 10 універсітэтаў, загадык кафедры фізічнай геаграфіі Магілёўскага педінстытута (1946-1954), аўтар тэрміна “паўпустыня”, даследчык прыроды Магілёўшчыны.
1896 год. Нарадзіўся Уладзіслаў Казлоўскі (1896-1943).
Беларускі грамадска-палітычны дзеяч, паэт, публіцыст.
Скончыў Віленскую каталіцкую духоўную семінарыю, беларускія настаўніцкія курсы, школу падхарунжых у Варшаве.
Уваходзіў у ЦК Беларускай сялянскай партыі, быў інструктарам мінскага Беларускага нацыянальнага камітэта па арганізацыі нацыянальнага жыцця ў Ігуменскім павеце, інструктарам 1-га батальёна беларускіх стральцоў. У 1921-1930 гадах служыў у польскім войску, адначасова браў удзел у беларускім нацыянальным руху.
У 1930-х актыўна працаваў у Вільні ў беларускіх нацыянальных арганізацыях і ўстановах. Быў сакратаром Беларускага нацыянальнага камітэта, Цэнтральнага ўрада Беларускага інстытута гаспадаркі і культуры, Беларускай нацыянал-сацыялістычнай партыі, рэдактарам партыйнай газеты «Новы шлях», сакратаром (1939-1940) Беларускай групы дапамогі пацярпелым ад вайны пры Літоўскім Чырвоным Крыжы. Аўтар шэрагу кніг па фізічным выхаванні, паэтычных зборнікаў.
Забіты 13 лістапада 1943 года партызанамі ў рэдакцыі «Беларускай газэты» (рэдагаваў газету з 1941 года). Пахаваны на Кальварыйскіх могілках.
1871 год. Памёр Ксенафонт Гаворскі (1821-1871).
Беларускі гісторык, археолаг, выдавец.
Піянер археалагічных даследаванняў на тэрыторыі Беларусі: займаўся археалагічнымі раскопкамі курганаў каля Полацка, Ушачаў, па р. Дрыса.
Першым у Беларусі падрабязна апісаў структуру курганных насыпаў. Даследчык царкоўнай гісторыі Беларусі. Заходнерусіст.
1900 год. Нарадзіўся Антуан дэ Сент-Экзюперы (1900-1944).
Французскі сусветна вядомы пісьменнік, прафесійны лётчык.
Загінуў у разведвальным палёце.
Вядомы па раману «Планета людзей» і казцы «Маленькі прынц». Паводле яго казкі ў Магілёве скульптарам А. Вараб’ёвым пастаўлена 30 чэрвеня 2017 года скульптура на вул. Будзённага.
1934 год. Памёр Эдвард Пякарскі (1858-1934).
Беларускі этнограф, географ, фалькларыст. Складальнік слоўніка якуцкай мовы, «бацька» якуцкай літаратуры.
Акадэмік АН СССР.
Вучыўся ў Мінскай, Мазырскай, Чарнігаўскай гімназіях, у Харкаўскім ветінстытуце. За ўдзел у народніцкім руху сасланы ў Якуцію (1881). Даследаваў геаграфію, фальклор і мову, супрацоўнічаў з Усходне-Сібірскім аддзяленнем Рускага геаграфічнага таварыства. Працаваў вучоным захавальнікам Музея антрапалогіі і этнаграфіі, сакратаром аддзялення этнаграфіі Рускага геаграфічнага таварыства. Працаваў у Інстытуце ўсходазнаўства Акадэміі навук СССР.
Прымаў удзел у экспедыцыях Усходне-Сібірскага аддзялення Рускага геаграфічнага таварыства (1894-1896), Аяна-Нельканскай (1914-1917) экспедыцыі.
Аўтар прац па этнографіі якутаў і эвенкаў. Рэдакар часопіса «Живая старина» (1914-1917).
Пахаваны на ленінградскіх Смаленскіх лютэранскіх могілках.
Надмагілле ўнесена ў Пералік аб’ектаў гістарычнай і культурнай спадчыны федэральнага значэння, якія знаходзяцца ў Санкт-Пецярбургу.
1941 год. Савет Народных Камісараў СССР і ЦК ВКП(б) выдалі дырэктыву, у якой заклікалі распачаць падпольную і партызанскую барацьбу ў раёнах, пакінутых Чырвонай арміяй пры адступленні.
На Беларусі да канца чэрвеня 1941 года дзейнічалі 4 партызанскія атрады, у ліпені – 35, а ў жніўні – 61.
Спачатку атрады былі па 25-70 чалавек, потым – 100-350, былі і да 800 і больш партызан.
1941 год. Лётчык-знішчальнік старшы лейтэнант Анатоль Кобец (1910-1941) здзейсніў у небе над Магілёвам першы таран нямецкага самалёта.
У адрозненне ад аналагічнага выпадку, які адбыўся са знішчальнікам Мікалаем Цярохіным з 161-га авіяпалка, чый подзвіг апеў у баладзе «Сакрэт перамогі» К. Сіманаў, пра таран Кобеца ў друку згадваюць мала і скупа.
Праз некалькі дзён Кобец загінуў у Дрыбінскім раёне.
1944 год. З вызваленнем Бабруйска, Магілёўшчына поўнасцю ачышчана ад гітлераўскіх акупантаў.
Бабруйск быў пад акупацыяй 3 гады і 1 дзень.
24 чэрвеня 1944 года войскі правага крыла 1-га Беларускага фронту пад камандаваннем К. Ракасоўскага пачалі наступальную аперацыю па авалоданню Бабруйска. 27 чэрвеня ў «Бабруйскім катле» апынуліся варожыя дывізіі 9-й нямецкай арміі – каля 40 000 чалавек.
29 чэрвеня 1944 года горад на Бярэзіне быў вызвалены. «Сёння нашыя войскі цалкам ліквідавалі акружаную ў раёне Бабруйска варожую групоўку. У палон узята 33 тысячы нямецкіх салдат і афіцэраў…». Так пачыналася зводка ад Савецкага Інфармбюро 29 чэрвеня 1944 г.
За гераічнасць, праяўлены пры вызваленні горада, І. Кабякову, Н. Масонаву, К. Навумаву было прысвоена званне Герояў Савецкага Саюза. З ліку ўраджэнцаў Бабруйска гэтага высокага звання былі ўдастоены С. Гарэлік, У. Ярмак, С. Сікорскі.
1958 год. Упершыню бразільцы сталі чэмпіёнамі свету па футболе.
У фінальным матчы шостага па ліку футбольнага чэмпіянату свету на стакгольмскім стадыёне “Расунда” зборная Бразіліі разграміла шведаў – гаспадароў чэмпіянату з лікам 5:2 і ўпершыню заваявала чэмпіёнскі тытул.
Хоць першы гол забілі шведы, гульня фактычна прайшла “пад дыктоўку” гасцей з Паўднёвай Амерыкі, якія прадэманстравалі датуль нябачаны ў Еўропе віртуозны атакуючы футбол. Два рэдкія па прыгажосці галы, якія выклікалі бурнае захапленне гледачоў, правёў на 55-й і 90-й хвілінах самы малады з удзельнікаў турніру – бразільскі нападаючы Пеле, які яшчэ не дасягнуў 18 гадоў.
Гэты чэмпіянат быў першым, фінал якога трансляваўся па тэлебачанні.
1958 год. памёр Фабіян Ярэміч (1891-1958).
Беларускі грамадска-палітычны дзеяч.
Старшыня Беларускага нацыянальнага камітэта ў Вільні, сябра Рады БНР. Адзін з арганізатараў і лідараў Беларускага сялянскага саюза, Беларускага інстытута гаспадаркі і культуры.
Удзельнік Другога Усебеларускага кангрэса (1944).
У 1945-1956 гадах рэпрэсаваны і зняволены савецкімі ўладамі ў канцлагеры. Выйшаўшы на волю, жыў у Вільні.
1984 год. Пачаўся рэгулярны рух цягнікоў ад станцыі «Маскоўская» да станцыі «Інстытут культуры» Маскоўскай лініі Мінскага метрапалітэна.
Зараз мінскае метро мае 33 станцыі на трох лініях: Аўтазаводскай, Маскоўскай і Зялёналужскай лініі, даўжыня 41,8 км.
Будаўніцтва метро пачалося 3 мая 1977 года. Аб’ём перавозкі пасажыраў метрапалітэнам амаль 220 мільёнаў чалавек. Сярэднясутачная перавозка пасажыраў складае каля 600 тысяч.
2011 год. Званне «Ганаровы грамадзянін горада Магілёва» прысвоена Уладзіміру Саханько і Людміле Мішчанка.
У. Саханько (1946-2020) – генеральны дырэктар ААТ «Магілёўскі завод «Строммашына», Л. Мішчанка (н. 1939) – дырэктар Магілёўскай гімназіі-каледжа мастацтваў.
Зоркі з іх імёнамі закладзены на плошчы Зорак.
Хронікі даўняга Магілёва – лекавае віно ў аптэках, рамонт ратушы і зграя бадзяжных сабак
Працягваем гартаць старыя падшыўкі. Цяпер – мясцовыя навіны за 28 чэрвеня 1912 года.
«Такое бывае раз на мільён» – лекар аб мікалаеўскім ваяры, які год прахадзіў з куляй у жываце
Мікалаеўскаму вайскоўцу Уладзіміру выпаў шанец на мільён: ён выжыў пасля цяжкага ранення і прахадзіў год з расійскай куляй у жываце – піша news.pn. Вынятую кулю воіну падарылі хірургі ў якасці сувеніра. Урачы запэўнілі, што аперацыя была неабходнай.
Пішам, як вайна ва Ўкраіне ўплывае на жыццё еўрапейскіх гарадоў, якія маюць партнёрскія дачыненні з гарадамі Магілёўскай вобласці.
Раненне вайсковец атрымаў вясной 2022 года падчас абароны Марыўпаля. З куляй у жываце ён перажыў палон.
Мікалаеўскія хірургі правялі паспяховую і ўнікальную аперацыю. Лекары кажуць, што пацыент нарадзіўся ў трох вышыванках: куля праляцела праз “усе органы і структуры” ў жываце і спынілася каля селязёнкі.
Сам жа Уладзімір, дзякуючы ўрачам, адзначаыў, што ўкраінскія медыкі – гэта таксама воіны на сваёй службе. Іх лінія фронту нябачная, аднак яна жыццёва неабходна для захавання Украіны і Перамогі.
Пабрацімства Мікалаева з Магілёвам было замацаванае дамовай у 2009 годзе.
31 мая 2022 году мэр украінскага гораду заявіў, што Пагадненне аб пабрацімстве з Магілёвам скасаванае і выказаў спадзеў, што яно будзе адноўленае, калі Беларусь стане свабоднай.
Магілёў. media працягвае сачыць за жыццём Мікалаева, нягледзячы на спыненне партнёрскіх сувязяў з Магілёвам.
Мікалаеў месціцца за 65 кіламетраў ад Чорнага мора. Да вайны ў ім жыло 460 тысяч чалавек. Амаль палова з іх вымушана была пакінуць горад. Паводле Генштабу Узброеных сіл Украіны Мікалаеў адзін з асноўных кірункаў наступу расіян.
Яго рэгулярна абстрэльваюць, знішчаючы гарадскую інфраструктуру і змушаючы мясцовую ўладу капітуляваць. Прэзідэнт Украіны Уладзімер Зяленскі прысвоіў Мікалаеву ганаровае званне «Горад-герой».
Фота: news.pn.
1 ліпеня перакрыюць рух транспарту на аўтадарозе Пашкава-Гаі
Рух транспарту будзе перакрыты з 9:00 да 16:00 – паведамляе УУС аблвыканкама.
Гэта звязана з урачыстым адкрыццём пасля рэканструкцыі мемарыяльнага комплексу “Батальён міліцыі пад камандаваннем Канстанціна Уладзімірава”. Стаянка транспарту будзе арганізавана па вуліцы Шклоўская шаша Магілёва і ў вёсцы Гаі. Падвоз грамадзян будзе ажыццяўляцца з 10:00 да 15:00 ад Прывакзальнай плошчы (аўтобусамі №77 з шыльдамі “Чыгуначны вакзал – в. Гаі”) да павароту на в. Гаі.
Наведвальнікі мерапрыемства могуць карыстацца паслугамі грамадскага транспарту.
Фота: УУС
Пайшлі клубніцы, першая маліна і вішні – што па чым на рынках у Магілёве
На Мінскім рынку ў Магілёве за пяцілітровае вядзерца клубніцы просяць 30 рублёў. На прывакзальным кірмашыку за такое самае – 22.
Першыя ягады маліны можна сустрэць ужо бадай на ўсіх міні-рынках горада, хоць і няшмат. Звычайна прадаюць па два-тры стаканчыкі і прыгаворваюць, што гэта першы ўраджай сёлета. За адзін стаканчык 6 рублёў.
Трохі патаннела маладая бульба, але ўсё залежыць ад памераў. Вось такая бульбачка сярэдняй дробнасці каштуе 3,0-3,5 за кіло, а яшчэ некалькі дзён таму было чатыры рублі – пісалі mogilev.media.
Клубніцы – 8 рублёў за кілаграм буйная, і 6 сярэдняя.
Сем рублёў просяць за кілаграм чарэшні.
Лясная ягада па-ранейшаму рэдкая і дарагая. Паўлітровая баначка землянікі каштуе восем рублёў. Чарніцы сустракаюцца рэдка і чамусьці крыху танней – па 6 за слоік. Таксама можна сустрэць першую вішню.
Ну, і россыпы зеляніны на любы густ.
Фота: mogilev.media
28 чэрвеня ў гісторыі. Разгром рускіх захопнікаў. Памідоры – ядомыя. Дэтанатар І Сусветнай. Таямнічая смерць Песняра. Вызваленне Магілёва. Герой з 9-й роты.
1615 год. У Еўропу з Кітая прывезены першы чай.
У партугальскім порце прышвартаваўся карабель, на борце якога ў ліку іншага заморскага тавара была дробна пасечаная чорная пацяруха з Кітая – чай.
Яе яшчэ звалі “кітайскай травой”, але мала хто тады ўяўляў, што гэта такое і як яна выглядае: еўрапейцам прыходзілася здавольвацца апавяданнямі вандроўцаў, мараплаўцаў і гандляроў. Звязана гэта было з тым, што чай у Кітаі лічыўся нацыянальным здабыткам, яго забаранялася вывозіць пад страхам смяротнага пакарання.
Стагоддзямі ён быў даступны толькі эліце і манахам. Заварачныя чайнікі з’явіліся ў XIV стагоддзі ў Кітаі разам з чайнай цырымоніяй. З развіццём гандлю і таварна-грашовых адносін манаполія Кітая на чай і чаяванне ўпала.
1660 год. Войскі Рэчы Паспалітай разграмілі рускіх захопнікаў пад Палонкай каля Навагрудка.
Войскі Рэчы Паспалітай – дывізія С. Чарнецкага (4 000 чалавек), харугвы П. Сапегі, А. Палубінскага і С. Кміціча (6 000) разбілі маскоўскае войска на чале з І. Хаванскім (быў царскім ваяводам у Магілёве ў 1656-1658 гг.).
Палонкаўская бітва – першая буйная перамога Рэчы Паспалітай на канцавым этапе вайны 1654-1667 гадоў, якая спыніла маскоўскую аблогу Ляхавіцкага замка і прывяла да вызвалення зямель ВКЛ па Дняпры і Дзвіне.
У 1994 годзе на месцы бітвы быў усталяваны памятны камень, у 2010 адбыўся фестываль з удзелам прадстаўнікоў рыцарскіх клубаў.
1820 год. Даказана, што памідоры ядомыя. Да гэтага яны адназначна лічыліся атрутнымі.
Так, у кнізе “Поўнае кіраўніцтва па садоўніцтве”, выдадзенай у Даніі ў 1774 годзе, паведамлялася, што памідоры “вельмі шкодныя, бо зводзяць з розуму тых, хто іх есць”.
А ў 1776 годзе асабісты кухар Дж. Вашынгтона Джэймс Бэстлі спрабаваў атруціць будучага прэзідэнта, падаўшы яму на абед смажаніну, якая была багата ўпрыгожана свежымі памідорамі. Вашынгтон забабонамі не пакутаваў і з апетытам з’еў усё, тады як кухар быў настолькі ўпэўнены ў поспеху сваёй задумы, што адразу ж данёс камандуючаму ангельскімі войскамі аб хуткай смерці галоўнакамандуючага каланістаў.
Вашынгтон пражыў яшчэ 23 гады, а ліст Бэстлі чамусьці не патрапіў да адрасата і праляжаў у тайніку больш за 40 гадоў, пакуль не быў знойдзены ў тым жа 1820 годзе. Але калі крыху раней раскрытая таямніца патрэсла б уяўленне сучаснікаў жахлівасцю плана выкарыстання памідораў-забойцаў, то зараз яна выклікае толькі ўсмешкі.
1914 год. У Сараеве сербскім студэнтам Гаўрылам Прынцыпам забіты аўстра-венгерскі эрцгерцаг Франц Фердынанд.
Гэта паслужыла нагодай да пачатку 1 жніўня 1914 года Першай Сусветнай вайны (1914-1918).
Падчас гэтай вайны ў рускае войска былі прызваныя 900 000 беларусаў, з якіх загнула каля 70 000.
У 1915-1918 гадах пад нямецкай акупацыяй была палова Беларусі, яшчэ палова была прыфрантавой зонай. Колькасць бежанцаў-беларусаў склала ад 1,5 да 2,2 мільёнаў. У 1915-1918 гадах у Магілёве знаходзілася руская Стаўка галоўнакамандуючага.
1919 год. Падпісаны Версальскі мірны дагавор: афіцыйна завершылася Першая Сусветная вайна і ўтворана Ліга Нацый.
Ліга Нацый – пэўны правобраз ААН.
Ліквідавана ў 1946 годзе. Мэты Лігі Нацый: раззбраенне, прадухіленне ваенных дзеянняў, забеспячэнне калектыўнай бяспекі, урэгуляванне спрэчак паміж краінамі, паляпшэнне якасці жыцця на планеце.
1923 год. Нарадзіўся Уладзімір Чантурыя (1923-1988).
Беларускі архітэктар, гісторык архітэктуры, доктар архітэктуры, прафесар.
Працаваў у інстытуце «Белдзяржпраект», у Беларускім політэхнічным інстытуце.
Аўтар навуковых прац, прысвечаных даследаванню і прапагандзе архітэктурнай спадчыны Беларусі, фундаментальных «Гісторыі архітэктуры Беларусі да 1917 г.», «Атлас помнікаў архітэктуры і мемарыяльных комплексаў Беларусі» і іншых.
Кіраваў абмерамі помнікаў беларускай архітэктуры (1954-1970) і абследаваннем гістарычных гарадоў БССР (1970-1982).
1941 год. Без сур’ёзных перашкод нямецкія танкі і мотапяхота ўвайшлі ў Мінск, Мар’іну Горку, Бабруйск.
З 28 чэрвеня 1941 да 3 ліпеня 1944 года сталіца БССР знаходзілася пад нямецкай акупацыяй. У горадзе і наваколлях было створана 9 лагераў і яўрэйскае гета, дзе было знішчана больш за 400 000 чалавек.
1942 год. Пры цьмяных абставінах у Маскве загінуў народны паэт Беларусі Янка Купала (1882-1942).
Упаў у лесвічны пралёт з 10 паверха гасцініцы «Масква».
Існуе тры версіі – няшчасны выпадак, самагубства, і найбольш верагодная, забойства. Афіцыйнай версіяй была абвешчана першая – няшчасны выпадак, быццам Купала ўпаў выпадкова. Аднак вышыня парэнчаў у гасцініцы “Масква” гэтаму пярэчыць. Папулярнай была таксама версія пра самазабойства, аднак яна не стыкуецца з паводзінамі паэта перад смерцю – у бадзёрым настроі, ён пакінуў сваіх сяброў у нумары гатэля, каб “кое з кім пагаваыць”. На забойства і супраціўленне Купалы перад смерцю ўказвае тое, што на месцы, адкуль адбылося падзенне, застаўся адзін яго туфель.
Пахаваны на Ваганькаўскіх могілках у Маскве.
Неаднаразова з 1921 года падвяргаўся рэпрэсіям і ганенням з боку савецкіх уладаў.
1944 год. Савецкія войскі пад час аперацыі “Баграціён” вызвалілі ад нямецка-фашысцкіх войск Магілёў, Быхаў, Асіповічы, Клічаў, Круглае, Крупкі, Лепель, Старыя Дарогі.
1947 год. У памяць аб Янку Купале імем народнага паэта названа беларуская гімназія ў нямецкім Рэгенсбургу.
Гэта адбылася ў 5-ю гадавіну трагедыі.
8-класная гімназія адчынілася 10 снежня 1945 года ў лагеры для перамешчаных асоб з мэтай падрыхтоўкі беларускай моладзі для паступлення ў ВНУ. Працавала да 1950 года: у 1947/1948 у Міхельсдорфе, у 1949/1950 – у Розенгайме, у астатнія – у Рэгенсбургу.
Пры гімназіі існавала вучнёўская бурса, дзе жылі дзеці без бацькоў, дзейнічала скаўцкая арганізацыя, працавалі літаратурны, драматычны, спартыўны гурткі.
Адбылося 5 выпускаў. У розны час гімназію ўзначальвалі А. Орса, М. Рагажэцкі, А. Вініцкі.
1988 год. Ураджэнцу г. Магілёва Андрэю Мельнікаву (1968-1988) пасмяротна прысвоена званне Герой Савецкага Саюза.
Гераічна загінуў у Афганістане.
Прататып галоўнага героя расійскай кінастужкі “9 рота” (2005).
СШ №28 г. Магілёва носіць яго імя. У школьным музее экспануецца яго кулямёт.
1991 год. Савет Эканамічнай Узаемадапамогі (СЭУ) спыніў свае існаванне.
Гэта адбылося на 46-й сесіі арганізацыі ў Будапешце.
СЭУ (1949-1991) – адказ на амерыканскі “план Маршала” па адбудове пасляваеннай Еўропы. У розны час у СЭУ уваходзіла 11 сацыялістычных краін. У рамках СЭУ рэалізаваны праекты: нафтаправод “Дружба”, адзіная энергасістэма “Мір”, вытворчасць “Ікаруса” і іншыя.
У Магілёве пройдзе “Вялікі распродаж”
Дваццаць гандлёвых сетак і крамаў Магілёва абвясцілі пра акцыю “Вялікі магілёўскі распродаж” – піша Тэлеграм-канал “Магілёў – мой горад”.
У магазінах “Квартал”, “Радыус”, “Мясноў”, “Ома”, “Белвест”, “Тройка” будуць прадастаўлены дадатковыя прома-акцыі за кошт зніжэння гандлёвай надбаўкі. У сетцы магазінаў “Перекресток”, а таксама ў магазінах “Ярмарка”, “Бакалея”, “Камунарка”, “Белмаркет”, “Детмир”, “Юбілейны”, Універмаг “Цэнтральны”, “8 Сакавіка”, “Электрасіла”, магазінах “Суседзі”, “Капеечка”, “Вайкікі”, “Чырвоны харчавік” будуць прадастаўлены скідкі да 55 працэнтаў на асобныя групы тавараў.
Акцыя пройдзе з 29 чэрвеня па 2 ліпеня.
Фота: mogilev.media