У шклоўскай калоніі №17 памёр яшчэ адзін палітзняволены – Валянцін Штэрмер. “Наша Ніва” са спасылкай на чалавека, які сядзеў разам з Штэрмерам паведамляе, што зняволены быў “вельмі слабы, у калонію ён прыехаў пасля інсульту”. Пры гэтым, палітзняволенага нягледзячы на хваробу, кінулі ў ШІЗА. Дакладны час і абставіны яго смерці пакуль невядомыя.
Валянцін Штэрмер нарадзіўся ў 1964 годзе, піша сайт праваабарончага цэнтра “Вясна”. Ён быў асуджаны да пяці гадоў пазбаўлення волі за тое, што каментаваў агрэсію Расіі супраць Украіны, асуджаючы расійскае ўварванне. Утрымліваўся ў шклоўскай калоніі №17.
Чатыры гады таму, 21 траўня 2021 года ў гэтай жа калоніі пры невысветленых абставінах загінуў Вітольд Ашурак – першы беларускі палітвязень, што стаў ахвярай нечалавечага абыходжання ў зняволенні. У гонар Вітольда Ашурка дэмакратычная беларуская супольнасць адзначае 21 траўня Дзень салідарнасці з беларускімі палітвязнямі.
Фота: старонка Валянціна Штэрнера ў “Аднакласніках”
У Магілёве высекуць частку ахоўнай тэрыторыі ў Пячэрскім лесапарку дзеля будаўніцтва царквы Дабравешчання Найсвяцейшай Багародзіцы. Такое рашэнне было прынята на горадабудаўнічым савеце Магілёўскага гарвыканкама.
Інфармацыю пра вынікі грамадскага абмеркавання праекта будаўніцтва царквы напісаў у папулярнай групе “Магілёў – горад, які быў…” у Facebook карыстальнік Сяргей Шышкоў. Паводле яго слоў, большасцю галасоў – 6 з 11 – на пасяджэнні горадабудаўнічага савета было прынята рашэнне аб пачатку будаўніцтва.
“Віншую вас, з Пячэрскам у яго першапачатковым, першародным выглядзе можна развітацца” – эмацыйна пракаментаваў гэтую падзею карыстальнік – “У добраўпарадкаванні тэрыторыі горад не зацікаўлены. Зацікаўлены толькі ў інвестарах і будаўніцтве. Так што гэта толькі пачатак. Леса ў нас дастаткова. А вось мецаў для будаўніцтва не хапае”.
Паводле слоў Сяргея Шышкова, на пасяджэнні горадабудаўнічага савета былі агучаныя лічбы – колькі гараджан выказаліся за будаўніцтва царквы, колькі супраць. Галасоў “за” аказаліся тысячы, тады як “супраць” налічылі ўсяго 180 подпісаў. “317 жа подпісаў толькі жыхароў бліжэйшых дамоў да ўліку прынятыя не былі” – заўважае карыстальнік. Вялікую колькасць галасоў за будаўніцтва царквы пацвярджае іншы ўдзельнік групы “Магілёў – горад, які быў…” Ігар Санташоў, каментуючы, што яшчэ з восені ва ўсіх магілёўскіх храмах збіралі подпісы за будаўніцтва царквы Дабравешчання Найсвяцейшай Багародзіцы.
Нагадаем, што на ахоўнай тэрыторыі Пячэрскага лесапарку плануюць узвесці храм, дом кліру, гаспадарчыя будынкі, дзіцячую пляцоўку і паркоўку. Дзеля гэтага частка лесапарку будзе знішчаная.
Як нядаўна стала вядома, Савет Еўропы запусціў працэс стварэння спецтрыбунала па Украіне. Пра прыцягненне ў рамках гэтай справы да Міжнароднага крымінальнага суда ў Гаазе беларускіх топ-чыноўнікаў, замяшаных у агрэсіі Расіі супраць Украіны і генацыдзе ўкраінскіх дзяцей, у сваім інтэрв’ю “Еўрарадыё” расказаў кіраўнік НАУ Павел Латушка.
Паводле палітыка, намаганні каманды юрыстаў-міжнароднікаў, што працуюць у Народным антыкрызісным упраўленні, накіраваныя на тое, каб далучыць беларускіх чыноўнікаў да спецрасследавання, якое праводзіцца ў сувязі са злачынствамі супраць чалавечнасці падчас расійска-украінскай вайны Гаагскім трыбуналам. Пад разгляд суда трапляе не толькі сама ваенная агрэсія, саўдзел Беларусі ў якой заключаўся ў прадстаўленні сваёй тэрытоыі.
Гаворка вядзецца таксама пра генацыд украінскіх дзяцей, якіх паміма іх волі вывозілі з радзімы, мэтанакіравана мянялі ім ментальнасць. Частка гэтых злачынстваў называецца “выкараненне ідэнтычнасці”, і некаторыя з іх праходзілі на тэрыторыі Магілёўскай вобласці.
Нагадаем, што ў спіс беларускіх арганізацый, звязаных з уздзеяннем на псіхіку ўкраінскіх дзяцей, уваходзяць дзве ўстановы з Магілёўскай вобласці. Гэта дзіцячы лагер “Дубравенка”, які ўваходзіць у структуру Магілёўскага аддзялення Беларускай чыгункі, і лагер “Зара”, падпарадкаваны булачна-кандытарскай кампаніі “Дамачай” – пісалі mogilev.media.
Акрамя ўласна Аляксандра Лукашэнкі, пад юрысдыкцыю спецтрыбунала ў Гаазе могуць патрапіць – Беларускі міністр абароны Віктар Хрэнін, кіраўнік Памежных войскаў у 2022 годзе, выхадзец з Бялыніччыны Анатоль Лапо, кіраўнікі Гомельскага і Магілёўскага аблвыканкамаў і іншыя беларускія чыноўнікі.
Ганна Кандраценка была асуджаная да трох гадоў пазбаўлення волі. У калоніі ёй паставілі дыягназ – рак.
5 лютага 2025 года не стала палітзняволенай з Магілёва Ганны Кандраценка. Пра смерць 39-гадовай жанчыны стала вядома толькі цяпер – паведамляе “Наша Ніва”. У калоніі, падчас трохгадовага зняволення, у яе быў дыягнаставаны рак шыйкі маткі. Ганна Кандраценка памерла праз поўгады пасля вызвалення. З родных у яе засталася толькі маці-пенсіянерка, якая жыве ў Чавускім раёне.
Ганну Аляксандраўну Кандраценку абвінавацілі адразу па трох артыкулах Крымінальнага кодэкса: абраза прадстаўніка ўлады, абраза Лукашэнкі і абраза суддзі альбо народнага засядацеля. Працэс праходзіў у 2022 годзе, яго вяла суддзя Наталля Панасенка.
Суддзя Суда Ленінскага раёна г. Магілёва Наталля Панасенка
Вось што пра Ганну Кандраценка расказвала былая сукамерніца, таксама палітзняволеная: “Аня загіне ў тых турмах. Да яе следчы ў калонію прыехаў, а яна нагаварыла на новы тэрмін. Ані вельмі цяжка, у яе падтрымкі амаль не было ад родных, у яе толькі мама пенсіянерка, якая жыве на мінімальную пенсію.
Аня высокая і худзенькая. У яе псарыяз, які пасля працы з сінтэпонам яшчэ больш прагрэсаваць пачаў. Аня ніткі абразала і выварочвала рэчы. Ад тых шмулянняў аб тканіну ў яе стала ўсе горш”.
Акрамя псарыяза, у калоніі ў Ганны Кандраценка дыягнаставалі рак. Нягледзячы на гэта, яе не выпусцілі датэрмінова, а наадварот, дадалі яшчэ адзін тэрмін. За каментарый на адрас інспектара ДАІ Светлагорскага РУУС Андрэя Баграёнка, суддзя Вольга Краўчанка прысудзіла Ганне год пазбаўлення волі і 50 базавых велічынь штрафу, але новы тэрмін быў паглынуты ранейшым, больш строгім.
Суддзя Суда Кастрычніцкага раёна г. Магілёва Вольга Краўчанка
Ганна Кандраценка адбыла свой тэрмін цалкам. Яна вызвалілася 20 чэрвеня 2024 года. На свабодзе Ганна прабыла трохі больш за паўгода, змагаючыся са сваёй хваробай. Па словах аднавяскоўцаў, пасля смерці дачкі яе маці вядзе «пустэльніцкі лад жыцця».
У сацыяльных сетках завірусілася кароткае відэа з Магілёва. На ім бачна, як некалькі дзяўчын, прыблізна школьнага веку, паказваюць непрыстойны жэст у бок святочнага салюта, што адбываўся вечарам 9 траўня. Па сілуэтах асвятляльных слупоў на заднім плане можна пабачыць, што адбывалася гэтая “акцыя” ў раёне Пушкінскага маста праз Днепр.
Дзеянні дзяўчын, якіх было не менш за шэсць чалавек, выглядаюць яўна скаардынаванымі. Цяжка зразумець, які сэнс укладалі падлеткі ў такую дэмантрацыю непавагі – магчыма, гэта спантанны падлеткавы пратэст, выкліканы засіллем прапаганды ў сістэме адукацыі, што найбольш задушліва стала праяўляцца ў час святкавання 80-годдзя перамогі ў Другой Сусветнай вайне.
Прагназуем, што ў хуткім часе ўдзельніцы гэтай наіўнай, непрывабнай, але інтуітыўна зразумелай акцыі адчуюць на сабе жудасны молах рэпрэсіўнай машыны.
UPD: Як паведамляюць афіцыйныя крыніцы, асобы дзяўчынак на відэа ўстаноўленыя. Гэта 13-14 гадовыя дзяўчынкі. Каналы прапагандыстаў і звязаныя з сілавікамі пішуць, што ўсіх іх прыцягнулі да адміністрацыйнай адказнасці, а ў некаторых выпадках (відаць, у дачыненні да 13-гадовых) да адказнасці прыцягнулі бацькоў. Таксама, усіх дзяўчынак паставілі на ўлік у Інспекцыі па справах непаўналетніх.
Нядаўна вызваленая з лукашэнкаўскіх засценкаў былая студэнтка-выдатніца МДУ імя А.Куляшова Данута Перадня пачынае сваё жыццё ў Польшчы.
“Дзякуючы працы каманды эвакуацыі фонда BYSOL, былая палітзняволеная змагла пакінуць Беларусь, дзе яе, пасля вызвалення, прэсавалі сілавікі.
Дапамагчы студэнтцы-выдатніцы, якую пасадзілі за антываенную пазіцыю можна па спасылцы” – напісаў у сваім Фэйсбуку кіраўнік фонда BYSOL Андрэй Стрыжак.
Паводле інфармацыі Праваабарончага цэнтру “Вясна”, 20-гадовую студэнтку Магілёўскага дзяржаўнага ўніверсытэту імя Куляшова затрымалі 28 лютага 2022 году, калі яна прыехала на маршрутцы з Кіраўска ў Магілёў.
У віну дзяўчыне паставілі тое, што яна 27 лютага перапосціла ў адзін з магілёўскіх чатаў тэкст з рэзкай крытыкай Уладзіміра Пуціна і Аляксандра Лукашэнкі за вайну супраць Украіны. Таксама там заклікалі да вулічных выступаў і пісалі пра тое, што беларускае войска ня мае перспектывы, калі непасрэдна ўступіць у вайну.
10 чэрвеня таго ж году Камітэт дзяржаўнай бяспекі ўнёс Дануту Перадню ў спіс «асоб, якія маюць дачыненне да тэрарыстычнай дзейнасці».
Перад арыштам Перадня была студэнткай-выдатніцай і мела ад педагогаў толькі станоўчыя характарыстыкі. Аднак, адразу пасля завядзення крымінальнай справы яе адлічылі з унівэрсытэту.
За той перадрук антываеннага допісу Перадні далі шэсць з паловай гадоў турмы, з якіх яна адседзела тры.
Амаль год Данута правяла ў СІЗА, яшчэ амаль два гады – ў гомельскай калоніі.
У канцы 2024 года Дануту Перадня «памілавалі», і яна выйшла на волю. Пра яе вызваленне стала вядома ў студзені 2025 года. А ў траўні эвакуацыйная каманда BYSOL дапамагла дзяўчыне пераехаць у Польшчу.
Першыя пакістанцы з абяцаных Лукашэнкай 150 000 ужо заўважылі ў Бабруйску. Карэспандэнт мясцовага выдання Bobr.by выпадкова сустрэў некалькі чалавек азіяцкай знешнасці ў краме і распытаў іх, адкуль яны і колькі плануюць заставацца ў Беларусі. Мужчыны распавялі, што прыехалі з Пакістана і ўладкаваліся працаваць на пілараме. Іх працоўны кантракт разлічаны на адзін год. Відэа сустрэчы можна цалкам пабачыць тут:
В деревне Браково Могилевского района начался снос крупного строения, которое его владелец, Александр Набоков, называет скромно «часовенкой». На деле здание напоминало полноценный храм.
Как пишет Телеграм-канал Mayday, Набоков, директор «Фонда памяти Георгия Конисского», ранее получил признание за финансирование установки памятника этому православному просветителю в Могилеве. Тогда фонд активно поддерживался местными властями и церковью, но после 2022 года отношения охладели. С началом войны в Украине власти пересмотрели отношение к религиозной активности Набокова, особенно на фоне всё более политизированной риторики.
Белорусская православная церковь официально заявила, что не имеет отношения ни к фонду, ни к строительству в Браково, и не давала благословения на возведение храма или духовного центра. При этом в официальной переписке речь шла уже о крупном комплексе с домом милосердия.
Местные жители сообщают, что комплекс в форме креста задумывался как духовно-просветительский центр имени Конисского, включавший храм Рождества Богородицы. Сторонники проекта, по их словам, стали называть несогласных «врагами православия».
Местные власти свою позицию обозначили. Так, в сюжете новостей телеканала “Беларусь 4 Могилев”, они объясняют необходимость сноса недостроенного строения обращениями местных жителей из-за угроз его обрушения.
В защиту проекта выступило объединение «Русь триединая», созданное украинскими антимайдановцами. Его лидер Сергей Моисеев, участник вторжения РФ в Харьков, направил письмо Александру Лукашенко с просьбой сохранить здание. В центре, как оказалось, планировалось переиздание идеологического текста «История Русовъ», утверждающего единство «малороссов» и «южнорусских».
Таким образом, снос «часовни» в Браково стал не просто локальной проблемой, а итогом более глубокого конфликта — на стыке религии, политики и идеологического давления.
У Магілёве грамадства ўсхвалявалася: ў Пячэрскім лесапарку хочуць высекчы частку ахоўнай тэрыторыі дзеля будаўніцтва новага царкоўнага комплексу. Праект ужо вынесены на грамадскае абмеркаванне, і выклікае спрэчкі паміж уладамі, жыхарамі і экалагічнымі актывістамі.
Што плануюць пабудаваць
На ахоўнай тэрыторыі Пячэрскага лесапарку плануюць узвесці храм Дабравешчання Найсвяцейшай Багародзіцы, дом кліру, гаспадарчыя будынкі, дзіцячую пляцоўку і паркоўку. Паводле праекта, тэрыторыя вакол будзе ўпарадкаваная, што, на думку распрацоўшчыкаў, павінна прыцягнуць турыстаў і палепшыць інфраструктуру.
Рэакцыя грамадскасці
Жыхары горада і экалагічныя актывісты негатыўна ўспрынялі навіну. Асноўная прэтэнзія – знішчэнне часткі ахоўнай зялёнай зоны, якая важная для экалогіі і адпачынку гараджан. Улічваючы агульнае скарачэнне зялёных тэрыторый у Магілёве, праект выклікаў хвалю абурэння.
Вось, напрыклад, як адрэагавалі ўдзельнікі самага папулярнага гарадскога пабліка на Facebook – суполкі “Магілёў – горад, які быў…”:
“А вот и ещё одна плохая новость для Могилёва. Всё не знали как подойти к Печерску, но по итогу придумали! За счёт РПЦ! Начнут с “края” Печерска (да, это место ещё не полноценный Печерский лесопарк, а берёзовая рощица, но сути не меняет, ведь это шикарные природные места).”
“Парк должен быть парком. Для строительства храма можно найти другое место. В Могилеве уже не осталось настоящих скверов и парков. НА Подниколье настоящий парк будет еще не скоро, да, и добраться к нему сложно.”
Месца меркаванага будаўніцтва царквы. Крыніца: Yandex.maps
“Вырубают все ,что только можно,везде. При этом сами селятся за городом,чтобы и птички,и бабочки,и деревья. Подниколье превратили в пустырь,выложенный плиткой-и всех уверяют,что стало необыкновенно красиво. Вы ещё вместо деревьев понаставьте пластиковые,в лампочках-и будет ЩАСТЕ,вот уж правда! Могилев-единственный город,где упорно и,надо заметить,успешно борются с парками. Ведь нет ни одного.”
Сярод заўваг ад грамадскасці гучыць таксама вельмі простае пытанне: навошта будаваць храм менавіта тут, калі недалёка ўжо знаходзіцца адна праваслаўная царква – Серафімаўская?
Афіцыйная пазіцыя
Улады заяўляюць, што новая забудова прынясе “сацыяльную і культурную каштоўнасць”, а страты прыроднага асяроддзя будуць мінімізаваныя. У рамках грамадскага абмеркавання кожны жадаючы можа выказаць свае заўвагі і прапановы.
Што гаворыць заканадаўства
Тэрыторыя, якая адводзіцца пад будаўніцтва, уваходзіць у ахоўную зону Пячэрскага лесапарка. Паводле заканадаўства, на ахоўных тэрыторыях будаўніцтва дазволенае, але забароненая вырубка дрэваў. Выглядае, што прадстаўнікі гарвыканкама, якія прымалі падобны праект да разгляду, сціпла замоўчваюць той факт, што запланаванае будаўніцтва можа прывесці да парушэння прыродаахоўнага заканадаўства.
Што далей
Грамадскае абмеркаванне працягнецца да 9 мая. Канчатковае рашэнне будзе прынята пасля разгляду ўсіх заўваг.
З канцэпцыяй новай пабудовы можна пазнаёміцца тут.
Гістарычны будынак першай магілёўскай электрастанцыі быў узведзены ў 1900-х, прастаяў вайну, а цяпер пайшоў пад знос.
Будынак першай электрастанцыі ў Магілёве быў узведзены ў 1900-х гадах, а сама станцыя была запушчаная ў эксплуатацыю 7 лютага 1910 года. Пабудова доўгі час была часткова закінутая, з выбітымі вокнамі, аднак захоўвала цэласнасць канструкцыі. Раней яго адмовіліся прызнаваць гісторыка-культурнай каштоўнасцю – пісалі mogilev.media тры гады таму, але нядаўна раптам пафарбавалі.
Пра планы гарадскіх уладаў знесці гістарычны будынак заяўлялася яшчэ год таму. На яго месцы будзе ўзводзіцца шараговы жылы дом. Цяпер жа працы па зносе будынка ўжо пачаліся – паведамілі падпісчыкі суполкі “Магілёў – горад, які быў…” у Facebook.
