Ужо ў трэці раз за год горацкі райвыканкам выносіць на грамадскае абмеркаванне лёс аднаго дрэва. Mogilev.media пісалі пра першае падобнае мерапрыемства 3 красавіка. Тады рашаўся лёс бярозы, што расла на вуліцы Якубоўскага. Затым 26 красавіка вырашаўся лёс бярозы на вуліцы Пагодзінскай. Сёння, 8 лістапада ў 14.30 у Горацкім райвыканкаме пройдзе абмеркаванне вішні на вуліцы Фрунзэ, каля дома нумар 7. Мяркуецца, што дрэва перашкаджае ў эксплуатацыі гэтага дома.
Горацкі райвыканкам прыняў рашэнне пра грамадскае абмеркаванне наконт выдалення трох кустоў ядлоўцу.
Грамадскае абмеркаванне адбудзецца 1 жніўня па адрасе: Горацкі раён, Даброўскі сельскі савет, 17, каля аўтадарогі Р-7. Пачнецца мерапрыемства а 9-й гадзіне.
У гэты дзень будзе вырашана, як паступіць з трыма кустамі ядлоўца, якія растуць каля запраўкі “Беларуснафта. Згодна заключэнню аддзела архітэктуры і будаўніцтва мясцовага райвыканкама кусты маюць “неналежны якасны стан” – паведамляецца на сайце Горацкага райвыканкама.
Прыняць удзел у абмеркаванні гэтага пытання запрашаюць усіх жадаючых. Для ўдзелу, аднак, трэба мець з сабой пашпарт ці іншы дакумент, які пацвярджае асобу.
Нагадаем, што гэта ўжо не першае падобнае абмеркаванне, якое здзіўляе дробнымі масштабам і рашэннем нязначных пытанняў грамадскага жыцця. Дагэтуль райвыканкам у Горках ініцыяваў грамадскае абмеркаванне адной бярозы, пра што пісалі mogilev.media.
Mogilev.media паведамлялі, што цэлае грамадскае абмеркаванне было прызначана горацкім райвыканкамам на 3 красавіка па поваду бярозы, што расла на вуліцы Якубоўскага. Вопыт масштабнай падзеі быў, відаць, прызнаны станоўчым, пагэтаму на 26 красавіка ў Горках прызначылі грамадскае абмеркаванне яшчэ адной бярозы – што расце на вуліцы Пагодзінскай. Адзначаецца, што дрэва “перашкаджае эксплуатацыі будынкаў, збудаванняў і іншых аб’ектаў, бо расце на адлегласці менш за 5 м. да восі аб’екта”.
Магілёўскі гарвыканкам абвясціў пра пачатак грамадскага абмеркавання Генеральнага плана горада Магілёва. Яно будзе праходзіць з 12 па 26 красавіка 2023 года.
Генеральны план – гэта праект, які вызначае стратэгію комплекснага горадабудаўнічага развіцця горада і прылеглых тэрыторый. Звычайна гэта амбіцыёзны план, якім прадугледжваецца комплекснае аднаўленне архітэктурных помнікаў гістарычнага цэнтра, развіццё транспартнай інфраструктуры, план па будаўніцтве новых жылых раёнаў і гэтак далей.
Проста песня
Новы Генплан Магілёва звярнуў увагу даследчыкаў тым, што паводле яго прадугледжваецца ўключэнне ў спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў адразу некалькіх дзясяткаў (каля 80) будынкаў у гістарычным цэнтры Магілёва, што сфарміраваліся ў канцы ХІХ – пачатку ХХ стагоддзяў. Гэта даваенная і паваенная архітэктура вуліц Першамайскай, Ленінскай, Піянерскай, Лепяшынскага, Міронава і іншых.
А таксама ў тэксце генплана адзначаецца, што ў раёне вуліц Садовай, Мянжынскага, Пляханава, Вароўскага, Вакзальнай і інш. захаваліся прыклады драўлянай забудовы першай паловы ХХ стагоддзя, якія маюць характэрныя элементы драўлянай архітэктуры гэтага перыяду. “Прыклады драўлянай гістарычнай забудовы мэтазгодна захаваць і выпрацаваць рэгламенты (патрабаванні) па яе змесце і эксплуатацыі.”
“Проста нейкая песня” – пракаментавалі праект Генплана на Тэлеграм-канале “Спадчына”.
Так-так, райвыканкам Горак прыняў рашэнне пра грамадскае абмеркаванне аднаго дрэва.
Грамадскае абмеркаванне адбудзецца 3 красавіка (у наступны панядзелак) каля будынка Горацкага райвыканкама па адрасе: горад Горкі, вуліца Якубоўскага, 9. Пачатак а 10:00.
На сайце райвыканкама сказана, што бяроза “перашкаджае эксплуатацыі будынкаў, збудаванняў і іншых аб’ектаў, бо расце на адлегласці менш за 5 метраў да восі аб’екта”.
Верагодна, гэтая бяроза засталася апошняй ад бярозавага гаю, што рос каля райвыканкама і што быў спілаваны, бо мясцовым чыноўнікам птушкі гадзілі на вопратку – пісалі mogilev.media.
Дзіва – жыхары магілёўскай Саломенкі дабіліся перагляду праекта будаўніцтва новага дома, але канфлікт працягваецца.
У мікрараёне Саломенка адбылася прэзентацыя праекта новага дома па вуліцы Каштанавая. Архітэктары вымушаны былі перарабляць праект, бо ізноў разгарэўся традыцыйны ў падобных выпадках канфлікт, у якім улада прапануе будаўніцтва, а жыхары катэгарычна супраць.
Магілёўскі гарадскі выканкам абвясціў пачатак грамадскага абмеркавання праекта і вывучэння грамадскай думкі наконт узвядзення шматкватэрнага жылога дома паміж домам № 18 па вуліцы Каштанавая і сярэдняй школай №40.
– Папярэдняе абмеркаванне праекта не адбылося па шэрагу прычын. – цьмяна паведаміў начальнік упраўлення архітэктуры гарвыканкама Зміцер Бабкуноў.
Насамрэч, без вывучэння думак жыхароў мікрараёна, яшчэ некалькі месяцаў назад улада планавала пабудаваць чатырохпад’ездны вялізны дом, знішчыць пасадкі дрэў, разбурыць пешаходную вуліцу Каштанавая, зацяніць школу і нарабіць яшчэ масу глупстваў.
Менавіта глупствам і непрафесіяналізмам палічылі задуму жыхары Саломенкі. Яны здолелі самаарганізавацца, стварылі свой раённы чат, у які ўвайшлі жыхары каля 500 кватэр – а гэта прыкладна 2 000 чалавек – і абмеркавалі ў ім план сваіх дзеянняў. У выніку было сабрана некалькі сотняў подпісаў супраць бязглуздага, на думку жыхароў мікрараёна, праекта.
Пра тое, што новы дом перарэжа самую старажытную пешаходную вуліцу ў горадзе і знішчыць толькі што высаджаныя дрэвыпаведамлялі mogilev.media.
Новы праект дома
Трэба аддаць належнае гарадскім чыноўнікам. Яны ўлічылі многія заўвагі і выправілі пэўныя хібы папярэдняга праекта. Замест 4-х пад’ездаў цяпер прапануецца 2. Зроблены асобны праезд да дома. У мікрараёне прадугледжана будаўніцтва новай паркоўкі. І нарэшце, яны ў памяшканні мясцовай школы зрабілі прэзентацыю новага праекта.
Праект прадугледжвае будаўніцтва 10-павярховага жылога будынка ў раёне дома № 18 па вуліцы Каштанавая. Інсаляцыя жылых памяшканняў будынка і яго тэрыторыі цяпер адпавядае стандартам. Таксама назіраюцца нарматыўныя адлегласці да паркоўкі, участкаў цвёрдых адыходаў і гульнявых пляцовак.
У месцах перасячэння пешаходных дарожак з праезнай часткай устаноўка бетонных бакоў будзе пракладацца на тым жа ўзроўні для зручнасці перамяшчэння дзяцей і інвалідных калясак. У межах участка распрацавана ўстаноўка сучаснага велабокса для захоўвання асабістых ровараў.
Таксама распрацавана зона для шпацыраў са зручнымі лавамі і маляўнічымі пасадкамі дрэў і хмызнякоў. Гэтая зона звязана з дарожнай сеткай і існуючым пешаходным бульварам мікразоны.
Патрабаванні і думкі жыхароў
На сустрэчу прыйшла без малога сотня неабыякавых жыхароў мікрараёна, якія прадстаўлялі групу, у якой зарэгістравана больш за 500 кватэр суседніх дамоў на Саломенцы. Сустрэча была жывая, часам жарсці разгараліся, асаблівай актыўнасцю, як звычайна апошнім часам, адзначыліся мясцовыя жанчыны.
Удзельнікі сустрэчы задавалі наступныя пытанні: навошта будаваць дом на месцы нядаўна высаджанага сквера? Хто кампенсуе затрачаныя на пасадку дрэў дзяржаўныя сродкі?
Пад’езд да дома ізноў тупіковы – гэта памылка праектантаў 1990-х гг. Няма асобнага тэхнічнага пад’езда да дому.
Вырасце нагрузка на дзіцячыя сады і на адзіную ў мікрараёне школу №40. І без гэтага дома раённая паліклініка №10 перапоўненая.
Дом і праезд да яго пабудуюць каля школы і стадыёна, што створыць небяспеку для дзяцей.
Жыхары бліжэйшых дамоў выказалі галоўнае пытанне: чаму міністэрства пайшло насустрач, а мясцовая ўлада ўпарта ідзе супраць нас?
Адказы чыноўнікаў:
Транспартнае абслугоўванне вырашыцца ў рамках будаўніцтва мікрараёна Міжгор’е (Саломенка-2). Ужо ў 2023 годзе плануецца пачаць будаўніцтва дзіцячага саду і школы за вуліцай Жамчужная ў новым мікрараёне.
Парковачныя месцы, у тым ліку для жыхароў бліжэйшых дамоў, а не толькі для жыльцоў новага – будуць аднесены ўбок і размесцяцца каля магазіна “Суседзі”.
На многія пытанні жыхароў мікрараёна ў праектантаў, архітэктараў і будаўнікоў не было канкрэтных адказаў. Яны зусім не арыентаваліся на мясцовасці, жыхарам прыйшлося потым вадзіць галоўнага архітэктара на экскурсію на запланаваны ўчастак будаўніцтва.
Не атрымалі жыхары адказу і на галоўнае пытанне: “Ці пачулі вы нашы галасы супраць, і ці будзе распачата будаўніцтва дома?” Галоўны архітэктар толькі паабяцаў перадаць думкі, якія ён пачуў, членам камісіі.
Частку ўдзельнікаў сустрэчы змены ў праекце збольшага задаволілі. А іншыя жыхары суседніх дамоў маюць намер змагацца і надалей.
У лік прыярытэтных месцаў пад будаўніцтва ўключылі раёны, што пацярпелі ад аварыі на Чарнобыльскай АЭС.
Калі працуе АЭС, то яна выпрацоўвае адкіды. Гэта азначае, што краіне неабходна стварэнне пункта пахавання радыёактыўных адыходаў. Гэты аб’ект павінен быць цэласным, адзіным і дазваляць рэгуляваць пытанні абыходжання з такімі адходамі па ўсёй краіне і на доўгі прамежак часу.
Зараз у краіне праходзіць грамадскае абмеркаванне праекта стратэгіі абыходжання з радыёактыўнымі адкідаміі. Разглядаецца ўся тэрыторыя Беларусі.
Сёння прадстаўнікі Дзяржатамнагляду паведамілі журналістам аб планах па будаўніцтва пункта пахавання радыеактыўных адкідаў у Беларусі.
Пра якія адкіды ідзе гаворка.
“На тэрыторыі Беларусі будуць пахаваны радыёактыўныя адкіды, якія ўтварыліся ў нашай краіне. – распавёў першы намеснік начальніка Дзяржатамнагляду Леанід Дзядуль – Радыёактыўныя адкіды – гэта рэчывы, якія змяшчаюць радыёнукліды, якія ўжо не плануецца ў далейшым выкарыстоўваць. А адпрацаванае ядзернае паліва падлягае перапрацоўцы. У адпаведнасці з пагадненнем з Расійскай Федэрацыяй перапрацоўка будзе праводзіцца на тэрыторыі Расіі, а ўжо астатнія прадукты перапрацоўкі мы пахаваем у Беларусі”.
Нагадаем, што Беларуская АЭС пабудавана каля беларуска-літоўскай мяжы, за 18 кіламетраў ад горада Астраўца Гродзенскай вобласці. Афіцыйны запуск першага блока станцыі адбыўся 7 лістапада 2020 года. 26 красавіка 2022 года адбыўся фізічны запуск другога энергаблока. Але БелАЭС працуе ўсе гэтыя гады нестабільна, з пастаяннымі перапынкамі на рамонт.
Прапрацоўваемыя варыянты пляцоўкі:
– зона паблізу дзеючай станцыі,
– тэрыторыі, якія пацярпелі ў выніку аварыі на Чарнобыльскай АЭС. Гэта найперш раёны Магілёўскай і Гомельскай абласцей.
Пункт пахавання радыёактыўных адкідаў бачыцца як модульна арганізаваны аб’ект.
Гэта значыць, для кожнага тыпу адыходаў будуць асобныя модулі. Яго плануецца будаваць паэтапна.
“Праз 10 гадоў будзе неабходна размясціць адкіды, якія ўжо ўтвараюцца на БелАЭС, на пункце пахавання. Таму першую чаргу гэтага аб’екта плануецца стварыць і ўвесці ў эксплуатацыю менавіта праз 10 гадоў. У планах прыпаверхневае пахаванне, а не глыбіннае” – адзначыў начальнік упраўлення Дзяржатамнагляду Дзмітрый Паўла.
Пункт пахавання радыёактыўных адкідаў патрабуе стварэння дадатковай інфраструктуры. “Гэты аб’ект у стратэгіі прапанавана разглядаць як пункт эканамічнага росту, адзначаны яго патэнцыял для развіцця рэгіёну, у якім ён будзе размешчаны”, – звярнуў увагу Дзмітрый Паўлаў.
Пытанні бяспекі
Першы намеснік начальніка Дзяржатамнагляду Леанід Дзядуль падкрэсліў, што пытанні бяспекі персаналу пункта пахавання радыёактыўных адкідаў, насельніцтва, якое пражывае паблізу пункта, уплыву на навакольнае асяроддзе пастаўлены як галоўныя.
“Вакол гэтага пункта можна стварыць навуковы кластар, каб распрацоўваць новыя тэхналогіі і мерапрыемствы па забеспячэнню ядзернай і радыяцыйнай бяспекі” – дадаў ён.
У адкрыцці помніка ўдзельнічалі асобы апранутыя ў казацкае. На чорных майках было напісана, што яны нібыта прадстаўнікі «беларускага казацтва».
Помнік Каніскаму паставілі на глядзельнай пляцоўцы побач з лесвіцай, якая вядзе ў Падмікольскі парк. На адкрыцьцё прыйшлі кіраўнікі гораду і аблвыканкаму. Мітрапаліт Мінскі і Заслаўскі Веніямін ўзнагародзіў Уладзімера Цумарава і Анатолія Ісачанку мэдалямі “святителя Георгия Конисского”.
На адкрыцьцё помніка сабралася вялікая грамада людзей, якія называлі сябе праваслаўнымі. Па іх словах Каніскі вялікі дзеяч і святы. Некаторыя адзначалі, што ён “абараніў Белую Русь ад каталікоў”.
Урачыстасць праходзіла побач з плошчай Арджанікідзэ. Яе ў 2016 годзе ўлады з ініцыятывы праваслаўных актывістаў хацелі пераназваць у гонар Каніскага. Тады было абвешчана грамадскае абмеркаванне, якое разгарнула палеміку ў беларускім інтэрнэце. Яно і выявіла неадназначнае стаўленне да святара, як гістарычнай асобы.
На епіскапскае служэнне ў Беларусь Каніскага запрасілі з Украіны ў 1755 годзе. Магілёўскай епархіяй ён кіраваў на зломе эпохаў у другой палове 18 стагоддзя. Падзеі таго часу прывялі да знікнення з палітычнай карты Еўропы Рэчы Паспалітай.
Па ўмацаванні на беларускіх землях расійскай улады, з ініцыятывы Каніскага прымусова пачалі навяртаць у праваслаўе ўніятаў, каталікоў ды пратэстантаў. Методыку, апрабаваную на Магілёўшчыне і Мсціслаўшчыне, пазней пашырылі на ўсю Беларусь.
Паводле ўкраінскага гісторыка Яраслава Фошчана, Георгій Каніскі, трапіўшы ў Беларусь, аказаўся закладнікам часу і ўмоваў, у якіх яму давялося дзеіць. Ён прасіўся, каб яго адправілі з архіепіскапскага служэння ў Рэчы Паспалітай ва ўкраінскі манастыр. Навуковец прызнае, што цяпер у гістарыяграфіі стаўленне да дзейнасці Каніскага палярныя.
У 1992 годзе вал «Красной звезды» пераназвалі у архірэйскі вал Каніскага. Тады гэта не выклікала ў грамадстве напружання і расцэньвалася як аднаўленне гістарычнай праўды.
6 жніўня 1993 году архіепіскап Георгій Каніскі быў далучаны да ліку мясцовых святых. Ягоны вобраз намаляваны на некалькіх праваслаўных святынях Магілёва. На Архірэйскім вале стаіць крыж у яго памяць, а на будынку былога архірэйскага палацу ўсталяваная шыльда са звесткамі пра яго жыццё.
Цяперашняя ўлада Каніскага ставіць у адзін шэраг з Еўфрасінняй Полацкай і іншымі прызнанымі беларускімі дзеячамі і асветнікамі.
Сама ж Беларусь успрымаецца ў свеце, як саўдзельніца вайны, распачатай Расіяй супраць Украіны. Адбылося гвалтоўнае здушэнне грамадскага пратэсту 2020 году. А, канчатковае рашэнне аб помніку Каніскаму было прынята ў 2021-ым. Грамадскага абмеркавання, як у выпадку пераназваннем плошчы, не абвяшчалася. Летась на месцы, дзе паставілі помнік Каніскаму, паклалі капсулу з пасланнем нашчадкам.
