Працягваем гартаць старыя падшыўкі. Цяпер – мясцовыя навіны за 28 чэрвеня 1912 года.
Tag: могилев
«Такое бывае раз на мільён» – лекар аб мікалаеўскім ваяры, які год прахадзіў з куляй у жываце
Мікалаеўскаму вайскоўцу Уладзіміру выпаў шанец на мільён: ён выжыў пасля цяжкага ранення і прахадзіў год з расійскай куляй у жываце – піша news.pn. Вынятую кулю воіну падарылі хірургі ў якасці сувеніра. Урачы запэўнілі, што аперацыя была неабходнай.
Пішам, як вайна ва Ўкраіне ўплывае на жыццё еўрапейскіх гарадоў, якія маюць партнёрскія дачыненні з гарадамі Магілёўскай вобласці.
Раненне вайсковец атрымаў вясной 2022 года падчас абароны Марыўпаля. З куляй у жываце ён перажыў палон.
Мікалаеўскія хірургі правялі паспяховую і ўнікальную аперацыю. Лекары кажуць, што пацыент нарадзіўся ў трох вышыванках: куля праляцела праз “усе органы і структуры” ў жываце і спынілася каля селязёнкі.
Сам жа Уладзімір, дзякуючы ўрачам, адзначаыў, што ўкраінскія медыкі – гэта таксама воіны на сваёй службе. Іх лінія фронту нябачная, аднак яна жыццёва неабходна для захавання Украіны і Перамогі.
Пабрацімства Мікалаева з Магілёвам было замацаванае дамовай у 2009 годзе.
31 мая 2022 году мэр украінскага гораду заявіў, што Пагадненне аб пабрацімстве з Магілёвам скасаванае і выказаў спадзеў, што яно будзе адноўленае, калі Беларусь стане свабоднай.
Магілёў. media працягвае сачыць за жыццём Мікалаева, нягледзячы на спыненне партнёрскіх сувязяў з Магілёвам.
Мікалаеў месціцца за 65 кіламетраў ад Чорнага мора. Да вайны ў ім жыло 460 тысяч чалавек. Амаль палова з іх вымушана была пакінуць горад. Паводле Генштабу Узброеных сіл Украіны Мікалаеў адзін з асноўных кірункаў наступу расіян.
Яго рэгулярна абстрэльваюць, знішчаючы гарадскую інфраструктуру і змушаючы мясцовую ўладу капітуляваць. Прэзідэнт Украіны Уладзімер Зяленскі прысвоіў Мікалаеву ганаровае званне «Горад-герой».
Фота: news.pn.
1 ліпеня перакрыюць рух транспарту на аўтадарозе Пашкава-Гаі
Рух транспарту будзе перакрыты з 9:00 да 16:00 – паведамляе УУС аблвыканкама.
Гэта звязана з урачыстым адкрыццём пасля рэканструкцыі мемарыяльнага комплексу “Батальён міліцыі пад камандаваннем Канстанціна Уладзімірава”. Стаянка транспарту будзе арганізавана па вуліцы Шклоўская шаша Магілёва і ў вёсцы Гаі. Падвоз грамадзян будзе ажыццяўляцца з 10:00 да 15:00 ад Прывакзальнай плошчы (аўтобусамі №77 з шыльдамі “Чыгуначны вакзал – в. Гаі”) да павароту на в. Гаі.
Наведвальнікі мерапрыемства могуць карыстацца паслугамі грамадскага транспарту.
Фота: УУС
Пайшлі клубніцы, першая маліна і вішні – што па чым на рынках у Магілёве
На Мінскім рынку ў Магілёве за пяцілітровае вядзерца клубніцы просяць 30 рублёў. На прывакзальным кірмашыку за такое самае – 22.
Першыя ягады маліны можна сустрэць ужо бадай на ўсіх міні-рынках горада, хоць і няшмат. Звычайна прадаюць па два-тры стаканчыкі і прыгаворваюць, што гэта першы ўраджай сёлета. За адзін стаканчык 6 рублёў.
Трохі патаннела маладая бульба, але ўсё залежыць ад памераў. Вось такая бульбачка сярэдняй дробнасці каштуе 3,0-3,5 за кіло, а яшчэ некалькі дзён таму было чатыры рублі – пісалі mogilev.media.
Клубніцы – 8 рублёў за кілаграм буйная, і 6 сярэдняя.
Сем рублёў просяць за кілаграм чарэшні.
Лясная ягада па-ранейшаму рэдкая і дарагая. Паўлітровая баначка землянікі каштуе восем рублёў. Чарніцы сустракаюцца рэдка і чамусьці крыху танней – па 6 за слоік. Таксама можна сустрэць першую вішню.
Ну, і россыпы зеляніны на любы густ.
Фота: mogilev.media
28 чэрвеня ў гісторыі. Разгром рускіх захопнікаў. Памідоры – ядомыя. Дэтанатар І Сусветнай. Таямнічая смерць Песняра. Вызваленне Магілёва. Герой з 9-й роты.
1615 год. У Еўропу з Кітая прывезены першы чай.
У партугальскім порце прышвартаваўся карабель, на борце якога ў ліку іншага заморскага тавара была дробна пасечаная чорная пацяруха з Кітая – чай.
Яе яшчэ звалі “кітайскай травой”, але мала хто тады ўяўляў, што гэта такое і як яна выглядае: еўрапейцам прыходзілася здавольвацца апавяданнямі вандроўцаў, мараплаўцаў і гандляроў. Звязана гэта было з тым, што чай у Кітаі лічыўся нацыянальным здабыткам, яго забаранялася вывозіць пад страхам смяротнага пакарання.
Стагоддзямі ён быў даступны толькі эліце і манахам. Заварачныя чайнікі з’явіліся ў XIV стагоддзі ў Кітаі разам з чайнай цырымоніяй. З развіццём гандлю і таварна-грашовых адносін манаполія Кітая на чай і чаяванне ўпала.
1660 год. Войскі Рэчы Паспалітай разграмілі рускіх захопнікаў пад Палонкай каля Навагрудка.
Войскі Рэчы Паспалітай – дывізія С. Чарнецкага (4 000 чалавек), харугвы П. Сапегі, А. Палубінскага і С. Кміціча (6 000) разбілі маскоўскае войска на чале з І. Хаванскім (быў царскім ваяводам у Магілёве ў 1656-1658 гг.).
Палонкаўская бітва – першая буйная перамога Рэчы Паспалітай на канцавым этапе вайны 1654-1667 гадоў, якая спыніла маскоўскую аблогу Ляхавіцкага замка і прывяла да вызвалення зямель ВКЛ па Дняпры і Дзвіне.
У 1994 годзе на месцы бітвы быў усталяваны памятны камень, у 2010 адбыўся фестываль з удзелам прадстаўнікоў рыцарскіх клубаў.
1820 год. Даказана, што памідоры ядомыя. Да гэтага яны адназначна лічыліся атрутнымі.
Так, у кнізе “Поўнае кіраўніцтва па садоўніцтве”, выдадзенай у Даніі ў 1774 годзе, паведамлялася, што памідоры “вельмі шкодныя, бо зводзяць з розуму тых, хто іх есць”.
А ў 1776 годзе асабісты кухар Дж. Вашынгтона Джэймс Бэстлі спрабаваў атруціць будучага прэзідэнта, падаўшы яму на абед смажаніну, якая была багата ўпрыгожана свежымі памідорамі. Вашынгтон забабонамі не пакутаваў і з апетытам з’еў усё, тады як кухар быў настолькі ўпэўнены ў поспеху сваёй задумы, што адразу ж данёс камандуючаму ангельскімі войскамі аб хуткай смерці галоўнакамандуючага каланістаў.
Вашынгтон пражыў яшчэ 23 гады, а ліст Бэстлі чамусьці не патрапіў да адрасата і праляжаў у тайніку больш за 40 гадоў, пакуль не быў знойдзены ў тым жа 1820 годзе. Але калі крыху раней раскрытая таямніца патрэсла б уяўленне сучаснікаў жахлівасцю плана выкарыстання памідораў-забойцаў, то зараз яна выклікае толькі ўсмешкі.
1914 год. У Сараеве сербскім студэнтам Гаўрылам Прынцыпам забіты аўстра-венгерскі эрцгерцаг Франц Фердынанд.
Гэта паслужыла нагодай да пачатку 1 жніўня 1914 года Першай Сусветнай вайны (1914-1918).
Падчас гэтай вайны ў рускае войска былі прызваныя 900 000 беларусаў, з якіх загнула каля 70 000.
У 1915-1918 гадах пад нямецкай акупацыяй была палова Беларусі, яшчэ палова была прыфрантавой зонай. Колькасць бежанцаў-беларусаў склала ад 1,5 да 2,2 мільёнаў. У 1915-1918 гадах у Магілёве знаходзілася руская Стаўка галоўнакамандуючага.
1919 год. Падпісаны Версальскі мірны дагавор: афіцыйна завершылася Першая Сусветная вайна і ўтворана Ліга Нацый.
Ліга Нацый – пэўны правобраз ААН.
Ліквідавана ў 1946 годзе. Мэты Лігі Нацый: раззбраенне, прадухіленне ваенных дзеянняў, забеспячэнне калектыўнай бяспекі, урэгуляванне спрэчак паміж краінамі, паляпшэнне якасці жыцця на планеце.
1923 год. Нарадзіўся Уладзімір Чантурыя (1923-1988).
Беларускі архітэктар, гісторык архітэктуры, доктар архітэктуры, прафесар.
Працаваў у інстытуце «Белдзяржпраект», у Беларускім політэхнічным інстытуце.
Аўтар навуковых прац, прысвечаных даследаванню і прапагандзе архітэктурнай спадчыны Беларусі, фундаментальных «Гісторыі архітэктуры Беларусі да 1917 г.», «Атлас помнікаў архітэктуры і мемарыяльных комплексаў Беларусі» і іншых.
Кіраваў абмерамі помнікаў беларускай архітэктуры (1954-1970) і абследаваннем гістарычных гарадоў БССР (1970-1982).
1941 год. Без сур’ёзных перашкод нямецкія танкі і мотапяхота ўвайшлі ў Мінск, Мар’іну Горку, Бабруйск.
З 28 чэрвеня 1941 да 3 ліпеня 1944 года сталіца БССР знаходзілася пад нямецкай акупацыяй. У горадзе і наваколлях было створана 9 лагераў і яўрэйскае гета, дзе было знішчана больш за 400 000 чалавек.
1942 год. Пры цьмяных абставінах у Маскве загінуў народны паэт Беларусі Янка Купала (1882-1942).
Упаў у лесвічны пралёт з 10 паверха гасцініцы «Масква».
Існуе тры версіі – няшчасны выпадак, самагубства, і найбольш верагодная, забойства. Афіцыйнай версіяй была абвешчана першая – няшчасны выпадак, быццам Купала ўпаў выпадкова. Аднак вышыня парэнчаў у гасцініцы “Масква” гэтаму пярэчыць. Папулярнай была таксама версія пра самазабойства, аднак яна не стыкуецца з паводзінамі паэта перад смерцю – у бадзёрым настроі, ён пакінуў сваіх сяброў у нумары гатэля, каб “кое з кім пагаваыць”. На забойства і супраціўленне Купалы перад смерцю ўказвае тое, што на месцы, адкуль адбылося падзенне, застаўся адзін яго туфель.
Пахаваны на Ваганькаўскіх могілках у Маскве.
Неаднаразова з 1921 года падвяргаўся рэпрэсіям і ганенням з боку савецкіх уладаў.
1944 год. Савецкія войскі пад час аперацыі “Баграціён” вызвалілі ад нямецка-фашысцкіх войск Магілёў, Быхаў, Асіповічы, Клічаў, Круглае, Крупкі, Лепель, Старыя Дарогі.
1947 год. У памяць аб Янку Купале імем народнага паэта названа беларуская гімназія ў нямецкім Рэгенсбургу.
Гэта адбылася ў 5-ю гадавіну трагедыі.
8-класная гімназія адчынілася 10 снежня 1945 года ў лагеры для перамешчаных асоб з мэтай падрыхтоўкі беларускай моладзі для паступлення ў ВНУ. Працавала да 1950 года: у 1947/1948 у Міхельсдорфе, у 1949/1950 – у Розенгайме, у астатнія – у Рэгенсбургу.
Пры гімназіі існавала вучнёўская бурса, дзе жылі дзеці без бацькоў, дзейнічала скаўцкая арганізацыя, працавалі літаратурны, драматычны, спартыўны гурткі.
Адбылося 5 выпускаў. У розны час гімназію ўзначальвалі А. Орса, М. Рагажэцкі, А. Вініцкі.
1988 год. Ураджэнцу г. Магілёва Андрэю Мельнікаву (1968-1988) пасмяротна прысвоена званне Герой Савецкага Саюза.
Гераічна загінуў у Афганістане.
Прататып галоўнага героя расійскай кінастужкі “9 рота” (2005).
СШ №28 г. Магілёва носіць яго імя. У школьным музее экспануецца яго кулямёт.
1991 год. Савет Эканамічнай Узаемадапамогі (СЭУ) спыніў свае існаванне.
Гэта адбылося на 46-й сесіі арганізацыі ў Будапешце.
СЭУ (1949-1991) – адказ на амерыканскі “план Маршала” па адбудове пасляваеннай Еўропы. У розны час у СЭУ уваходзіла 11 сацыялістычных краін. У рамках СЭУ рэалізаваны праекты: нафтаправод “Дружба”, адзіная энергасістэма “Мір”, вытворчасць “Ікаруса” і іншыя.
У Магілёве пройдзе “Вялікі распродаж”
Дваццаць гандлёвых сетак і крамаў Магілёва абвясцілі пра акцыю “Вялікі магілёўскі распродаж” – піша Тэлеграм-канал “Магілёў – мой горад”.
У магазінах “Квартал”, “Радыус”, “Мясноў”, “Ома”, “Белвест”, “Тройка” будуць прадастаўлены дадатковыя прома-акцыі за кошт зніжэння гандлёвай надбаўкі. У сетцы магазінаў “Перекресток”, а таксама ў магазінах “Ярмарка”, “Бакалея”, “Камунарка”, “Белмаркет”, “Детмир”, “Юбілейны”, Універмаг “Цэнтральны”, “8 Сакавіка”, “Электрасіла”, магазінах “Суседзі”, “Капеечка”, “Вайкікі”, “Чырвоны харчавік” будуць прадастаўлены скідкі да 55 працэнтаў на асобныя групы тавараў.
Акцыя пройдзе з 29 чэрвеня па 2 ліпеня.
Фота: mogilev.media
Усе лясы Магілёўшчыны адкрыты для наведвання
Абмежаванні захаваліся толькі ў чатырох раёнах вобласці – Бялыніцкім, Круглянскім, Магілёўскім і Шклоўскім.
На мапе забарон на наведванне лясоў практычна ўся Магілёўшчына зялёнага колеру. Выключэнне – паўночна-заходні рэгіён вобласці.
Тут можна наведваць лясы, але нельга распальваць вогнішча і праводзіць масавыя мерапрыемствы ў лясах, і канечне – кідаць пад ногі недапалак.
Фота з адкрытых крыніц
Крымінальныя хронікі даўняга Магілёва – пра што пісала гарадская дарэвалюцыйная прэса
Mogilev.media працягваюць экскурс у архіўныя навіны дарэвалюцыйнага Магілёва. Гэтым разам – крымінальная хроніка за 27 чэрвеня 1912 года.
Сёння ў Магілёве чакаюцца збоі ў рабоце святлафораў
27 чэрвеня з 9:00 да 16:00 у Магілёве будуць праводзіцца планавыя работы па тэхнічным абслугоўванні сістэмы ўпраўлення святлафорнага рэгулявання, у сувязі з чым магчымы збоі ў рабоце святлафорных аб’ектаў – папярэджвае прэс-служба абласнога УУС.
Фота: mogilove.by
27 чэрвеня ў гісторыі. Пакаранне З. Серакоўскага. Званне Героя – О. Шміту. Утварэнне ТБМ. Беларускамоўная Гайнаўка. Помнік Альгерду.
Сусветны дзень рыбалоўства (World Fisheries Day, з 1985 года).
Рыбалка – адно з самых масавых захапленняў чалавека, актыўны від адпачынку, які спрыяе ўмацаванню фізічных сіл, здароўя і псіхалагічнага стану.
Чалавек пачаў займацца рыбалоўствам у далёкім мінулым. Яшчэ ў старажытных людзей з’явіліся гарпуны і гаплікі. А першую вуду змайстравалі недзе 16 000 гадоў назад з палкі і прымацаванай да яе ліяны. У Старажытным Егіпце вынайшлі сеткі і сачкі
Па дадзеных Харчовай і сельскагаспадарчай арганізацыі ААН, у цяперашні час аб’ём прадукцыі сусветнага прамысловага рыбалоўства штогод складае каля 90 мільёнаў тон, з іх вылаў у морах – прыкладна 90%, астатняе – ва ўнутраных вадаёмах. Рыбалоўныя промыслы забяспечваюць прамую і ўскосную занятасць да 120 мільёнаў чалавек ва ўсім свеце, з’яўляюцца магутным фактарам развіцця тэрыторый, садзейнічаючы вырашэнню праблемы занятасці і дабрабыту насельніцтва.
1581 год. Магілёў адбіваецца ад маскоўскіх акупантаў.
Падчас Лівонскай вайны, горад у чарговы раз абложвала рускае войска ваяводаў Дз. Хварасцініна і Катырова-Растоўскага. Штурм адбіты з вялікімі стратамі для ворага.
1697 год. Каралём Рэчы Паспалітай і вялікім князем ВКЛ абраны Аўгуст II Моцны (1670-1733).
Курфюрст саксонскі (1694-1733), кароль Рэчы Паспалітай і вялікі князь ВКЛ (1697-1706, 1709-1733). Імкнуўся да абсалютнай улады і да пераўтварэння ВКЛ у незалежную дзяржаву, больш клапаціўся пра развіццё Саксоніі. Саюзнік Пятра I, пры ім пачалося актыўнае ўмяшанне Расіі ва ўнутраныя справы Рэчы Паспалітай.
Скараціў войска з 80 000 да 18 000 у Рэчы Паспалітай і да 6 000 у ВКЛ.
1707 год. Расійскае войска ўзяло Быхаў.
Гэта адбылося ў другі раз падчас Паўночнай вайны (1700-1721).
Першы раз Быхаў быў захоплены рускімі 5 кастрычніка 1702 года з прычыны пераходу уладальнікаў горада Сапегаў на бок Швецыі. Тады Пётр I зруйнаваў горад і замак. У 1707 годзе горад і замак заняты, каб не дапусціць туды шведскія войскі.
1784 год. Нарадзіўся Лявон Бароўскі (1784-1846).
Беларускі і польскі літаратуразнаўца, публіцыст, прафесар Віленскага ўніверсітэта.
Адзін з заснавальнікаў рамантызму ў польскай літаратуры. Аказаў значны ўплыў на А. Міцкевіча, першы хто распазнаў у ім нацыянальнага генія.
1863 год. Рускія карнікі павесілі на Лукішскай плошчы ў Вільні Зігмунта Серакоўскага (1826-1863).
Серакоўскі – адзін з кіраўнікоў паўстання 1863-1864 гадоў. Капітан расійскага Генштаба, супрацоўнік часопісаў «Колокол» і «Современник».
Быў у ссылцы разам з Т. Шаўчэнкам. Саратнік М. Дабралюбава, М. Чарнышэўскага, А. Герцана, Дж. Гарыбальдзі. Яшчэ ў 1857 годзе стварыў у Санкт-Пецярбургу рэвалюцыйную суполку афіцэраў, куды ўваходзілі і браты Каліноўскія. Месца яго пахавання да 2017 года было невядомым.
Пасля апоўзня на гары Гедыміна ў Вільнюсе была знойдзена магіла мужчыны са звязанымі ззаду рукамі і з залатым пярсцёнкам на пальцы з выгравіраваным на ім надпісам па-польску «Zygmónt Apolonija», які дазволіў індэнтыфікаваць яго як З. Серакоўскага (Апалонія – імя ягонай жонкі).
1905 год. Пачалося паўстанне на браняносцы “Князь Пацёмкін Таўрычаскі”.
Абураныя гнілой ежай, паўсталі матросы браняносца, які знаходзіўся ў Тэндроўскай затоцы пад Адэсай. Часткай перабіўшы, часткай арыштаваўшы афіцэраў, яны прывялі карабель у ахопленую стачкай Адэсу.
Але ні насельніцтва, ні іншыя караблі паўстанне не падтрымалі, і, не маючы магчымасці папоўніць запасы вугалю і харчавання, пацёмкінцы сышлі ў Канстанцу і здаліся румынскім уладам. Вернуты Расіі браняносец быў перайменаваны ў “Святога Панцеляймона”. У 1917 году ён ізноў стаў “Пацёмкіным”, а ў 1918-м – у пазбяганне захопу інтэрвентамі ўжо пад імем “Змагар за волю” быў падарваны бальшавікамі.
1925 год. Нарадзілася Лідзія Арабей (1925-2015).
Беларускі празаік, крытык, літаратуразнавец, пісьменніца, кандыдат філалагічных навук.
Даследчыца творчасці А. Пашкевіч (Цёткі). Аўтар шмалікіх твораў, у тым ліку «Сузор’е Вялікай Мядзведзіцы», «Пошукі кахання», «Ісці ў разведку».
1929 год. Камісія ЦК ВКП(б) па вывучэнні практыкі правядзення новай нацыянальнай палітыкі ў БССР раскрытыкавала дзейнасць беларускай творчай інтэлігенцыі, кіраўніцтва.
Камісія працавала з 9 мая 1929 года. Пасля крытыкі пачалася барацьба з нацыянал-дэмакратызмам, сфабрыкавана справа гэтак звананага “Саюза вызвалення Беларусі”, пачаліся арышты дзеячаў навукі і культуры, праводзіцца палітыка абмежавання беларускай мовы. А ў 1933 годзе праведзена рэформа правапісу, якая штучна наблізіла беларускую мову да рускай.
1937 год. Званне Героя Савецкага Саюза прысвоена ўраджэнцу Магілёва Ота Шмідту (1891-1956).
Першы ў Магілёўскай вобласці Герой Савецкага Саюза. Савецкі матэматык, географ, геафізік, астраном. Даследчык Паміру, Поўначы, галоўны рэдактар першай Вялікай савецкай энцыклапедыі.
Акадэмік АН СССР, Украінскай АН, акадэміі навук ЗША. Распрацаваў касмаганічную гіпотэзу ўтварэння целаў Сонечнай сістэмы ў выніку кандэнсацыі каласонечнага газава-пылавага воблака.
Яго імем названы першы савецкі навуковы ледакол, вуліцы, плошчы у 1 200 населенных пунктах былога СССР.
У Магілёве ёсць праспект імя славутага ўраджэнца. У 1956 годзе былі прапановы па перайменаванню Магілёва ў Шмідт-на-Дняпры. У адным з інтэрнатаў па праспекце Шмідта размешчаны мемарыяльны куток вучонага, да 1990-х гадоў працаваў музей пры магілёўскім Палацы піянераў.
1941 год. НКУС распачаў масавыя расстрэлы палітзняволеных у Віцебску.
За 3 дні было забіта каля 2 000 чалавек. Было зроблена ўсё, каб вязняў не змаглі вызваліць немцы.
1941 год. На станцыю Лупалава прыбылі першыя эшалоны са штабам 61-га корпуса і 110-й стралковай дывізіі, якім ставілася задача па абароне Магілёва.
У Магілёўскі абкам партыі прыбылі прадстаўнікі Стаўкі вярхоўнага галоўнакамандуючага маршалы Савецкага Саюза К. Варашылаў і Б. Шапашнікаў. Яны 1 ліпеня прынялі ўдзел ў першай нарадзе пад Магілёвам, каля в. Малая Бароўка, па абароне Дняпроўскага рубяжа і стварэнні падпольных атрадаў у тыле ворага.
1944 год. Падчас аперацыі “Баграціён” войскамі 1-га Беларускага фронту пад камандаваннем К. Ракасоўскага пачалося вызваленне ад нямецкіх войск Бабруйска.
Знаходзіўся пад акупацыяй з 28 чэрвеня 1941 года. Поўнасцю вызвалены 29 чэрвеня.
1989 год. На Устаноўчым з’ездзе заснавана «Таварыства беларускай мовы імя Францішка Скарыны» (ТБМ).
За гады сваёй дзейнасці ТБМ дасягнула значных поспехаў у пашырэнні ўжывання беларускай мовы ў сучасным беларускім грамадстве.
8 лістапада 2021 года Вярхоўны суд Беларусі прыняў рашэнне аб ліквідацыі арганізацыі.
2007 год. Рада горада Гайнаўка (Польшча) прыняла закон аб выкарыстанні беларускай мовы як дапаможнай у мясцовай адміністрацыі.
У Гайнаўцы самая вялікая ўдзельная вага беларусаў сярод усіх гарадоў Польшчы.
У шэрагу школ і гімназій сотні дзяцей як дадатковы прадмет вывучаюць беларускую мову. Акрамя таго, дзейнічаюць гімназія і ліцэй з дадатковым навучаннем беларускай мовы, дзе гэты прадмет з’яўляецца абавязковым.
Гайнаўка – адзін з найбольш значных цэнтраў беларускай культуры ў Польшчы. Тут у 1990 годзе была адкрыта першая экспазіцыя Гайнаўскага музея помнікаў беларускай культуры. Цяпер музей мае 3 будынкі, 6 экспазіцыйных залаў, кіназалу, бібліятэку, гатэль. У музейнай экспазіцыі прадстаўлены сельскагаспадарчыя прылады працы, творы народнага мастацтва і культурныя здабыткі беларусаў у Польшчы.
Царква Святой Тройцы – месца правядзення штогадовага міжканфесійнага фестывалю царкоўнай музыкі, лаўрэатамі якога шматразова станавіліся калектывы з Беларусі.
2014 год. У Віцебску на Рыначнай адкрыты помнік Альгерду.
Першы і адзіны помнік вялікаму князю ВКЛ у Беларусі, другі конны помнік у краіне – пасля помніка Усяславу Чарадзею ў Полацку. Усталяваны на Рыначнай плошчы ў Віцебску насупраць Свята-Васкрасенскай царквы.
Адкрыццё прымеркавана да 1040-годдзя Віцебска.
Вага 3,5 тоны, вышыня скульптуры 3,6 м, пастамента — 2,8 м.
