До 29 декабря здесь будут проходить встречи с народными коллективами которые представляют районы Могилёвской области. Также в нескольких палатках можно приобрести поделки и сувенирную продукцию мастеров, полакомиться имбирными пряниками и другими сладостями.
Новогоднюю ярмарку – «Зімовыя ўзоры» организовал Могилевский областной методический центр народного творчества и культурно-просветительной работы, расположенный напротив драмтеатра.
Так же второй год районы Могилёвской области представляют выставку ёлок, каждая из которых отличается друг от друга и ни одна не похожа на рядом стоящую.
Есть сшитая из материала, а несколько других сплетены из виноградной и ивовой лозы. Игрушки искусно сплетены из соломки, а вот висят керамические колокольчики. Одна из лесных красавиц украшена раскрашенными пластиковыми бутылками, так и хочется назвать ее эко-елкой.
В первой половине дня, сразу после сказочного представления, с детьми играют сказочные герои, а ближе к вечеру на ступеньках ОНМЦ проходят концерты народных, фольклорных коллективов. Так будет до 29-го декабря, спешите увидеть. Выставка ёлок будет проходить на открытой площадке до 31-го декабря.
Таксама на каталіцкае Раство будзе трансляцыя з Ватыкана.
24 снежня ў 21:45 пачнецца жывая трансляцыя святочнай імшы з касцёла Успення Прасвятой Багародзіцы ў Магілёве на тэлеканале “Беларусь-1” – паведамляе БелТА. Узначаліць яе дапаможны біскуп Магілёўскай дыяцэзіі Аляксандр Яшэўскі. Адразу пасля гэтага, у 23:30, тэлеканал пакажа святочную імшу з Ватыкана з удзелам Папы Рымскага Францішка.
Раніцай 25 снежня ў 7:25 на «Беларусь-1» са Словам на Божае Нараджэнне да вернікаў звернецца кіраўнік Рымска-каталіцкай царквы ў Беларусі, арцыбіскуп-мітрапаліт Мінска-Магілёўскі Юзаф Станеўскі.
У 15:30 у трансляцыі з Ватыкана пасланне і благаслаўленне Папы Францішка «Гораду і свету» пакажа тэлеканал «Беларусь 3».
У Муравільскай сярэдняй школе Касцюковіцкага раёна адкрыўся музейны пакой «Куток былога», паведамляе golk.by.
Сама школка невялічкая – усяго 65 вучняў. Пад адным з ею дахам прытуліўся і дзіцячы садок з 16 выхаванцамі.
У аграгарадку Муравілле 249 двароў і 556 жыхароў (амаль траціна насельніцтва сельскага савета, другі па велічыні населены пункт апасля аграгарадка Шарэйкі). У пасяленне падведзены прыродны газ, працуюць пошта, аддзяленне банка, АТС, урачэбная амбулаторыя, цэнтр культуры, дом сацыяльных паслуг, бібліятэка, міні-маркет “Родны кут”. Цяпер яшчэ адным элементам культурнай інфраструктуры стаў«Куток былога».
Калісьці ў школе быў пакой з экспанатамі, а не музей. А зараз дзякуючы намаганням кіраўніка па ваенна-патрыятычнаму выхаванню Мікалаю Данілаву тут з’явіўся краязнаўчы куток з разнастайнымі экспанатамі – фатаздымкі, грашовыя купюры, манеты, сельскагаспадарчы інструмент, прадметы побыту, якія выраблены мясцовымі майстрамі ў мінулых стагоддзях, адзенне і абутак, тэхніка…
Сабраныя экспанаты адлюстроўваюць мясцоваю даўніну і сялянскі побыт, савецкую эпоху, гады Вялікай Айчыннай вайны, жыццё акцябратаў, піянераў.
Ёсць надзея, што зборы будуць паступова папаўняцца новымі рарытэтамі.
Амаль цэлы год пайшоў у М. Данілава на ўладкаванне музейнага пакоя, і на «здабычу» экспанатаў. Да гэтай працы былі прыцягнуты і педагогі, і самі вучні: вялася пошукавая дзейнасць, ствараліся стэнды, раздрукоўваліся фотаздымкі выдатных землякоў, удзельнікаў Вялікай Айчыннай вайны, юных партызан.
На адкрыцці музея выступіла намеснік старшыні райвыканкама Валянціна Манушэнка:
– Мне спадабалася, што педагогі і вучні гэтай школы неабыякавыя да гісторыі. Не сумняваюся, гэта абавязкова станоўча адаб’ецца на далейшым выхаванні і адукацыі дзяцей, яны атрымаюць карысны досвед падчас знаёмства з гісторыяй сваёй радзімы. Музей мае патэнцыял. Тут можна ладзіць урокі па гісторыі Беларусі, вывучаць на мясцовым матэрыяле гісторыю Вялікай Айчыннай вайны, роднага краю.
Наш каментар. Адкрыццё краязнаўчага пакойчыка «Куток былога» – выдатная падзея. Маем пажаданне, каб тут была адлюстравана таксама і гісторыя пасялення з наваколіцамі дарэвалюцыйнага часу, каб з’явіліся матэрыялы пра паданні ўзнікнення назваў рэк, балот, лясоў і пасяленняў, пра старажытныя паселішчы, падзямеллі, мясцовыя таржкі, мануфактуры, храмы, пра герояў-паўстанцаў, выбітных адраджэнцаў беларушчыны.
Наша даведка. Назву сённяшняга аграгарадка Муравілле Пралетарскага сельсавета мала хто ўзгадае ў краіне, Магілёўскай вобласці, нешмат пра яе гісторыю ведае і большасць жыхароў Касцюковіцкага раёна. А тым часам пасяленне ўзнікла больш за 500 гадоў назад, вядома па летапісных звестках з ХVІ стагоддзя як вёска Мар’янвілле, Мар’янвіль, Лістапады, але насельніцтва тут з’явілася на 1000 гадоў раней, аб чым сведчаць старажытныя курганы.
У 1786 годзе тут пабудавана драўляная царква Раства Багародзіцы (Св. Дзевы Марыі – Мар’яны). Тут захаваліся рэшткі падземных хадоў былога манастыра. Да 1930-х гадоў вёска была вядома пілігрымкамі, якія ладзіліся да Абраза Святой Марыі з немаўляткам. У ХVІІІ-ХІХ стагоддзях на мясцовай мануфактуры вырабляліся цудоўныя керамічныя вазы, у ХІХ стагоддзі праводзіўся штогадовы таржок. Тут нарадзіўся А. Галавінскі, дзеяч беларускага адраджэння, прадстаўнік Рады БНР на Украіне, супрацоўнік Вышэйшага Савета народнай гаспадаркі БССР.
На плошчы імя Кірава таксама адбудзецца ўрачыстая цырымонія запальвання галоўнай ёлкі раёна.
Навагодняя прыгажуня заняла сваё традыцыйнае месца яшчэ ў пачатку снежня, але падрыхтоўка да сустрэчы зімовых святаў зацягнулася. І вось нарэшце ўсё гатова да адкрыцця. Пачатак 21 снежня ў 17.30.
А ў кіраўскім магазіне “Універмаг” ужо размешчана прыгажуня-ёлка, якая здольная здзейсніць жаданне дзетак – выхаванцаў прыёмных сямей і дзіцячых дамоў сямейнага тыпу. Кожны можа выбраць пісьмо з ёлкі, якое напісана хлопчыкамі і дзяўчынкамі, набыць у магазіне падарунак і пакінуць яго дзіцяці-аўтару ў чароўным куфэрку Дзеда Мароза. Пры жаданні ўзамен можна ўзяць сувенір, які вырабілі дзіцячымі рукамі.
Атрыманне геральдычнага сімвала Горкамі адбылося 27 жніўня 1867 года. Гэтаму папярэднічала ператварэнне паселішча ў павятовы цэнтр, што юрыдычна было замацавана 28 снежня 1861 года.
Дагэтуль Горкі былі толькі казённым мястэчкам, а павятовы цэнтр знаходзіўся ў Копысі, з якога ў Горкі і былі пераведзены павятовы суд з дваранскай аптэкай, павятовае казначэйства, паштовая кантора, гарадская бальніца, канцылярыя і іншыя ўстановы.
Важна адзначыць, што першы варыянт гарадскога сімвала быў распрацаваны яшчэ ў 1862 годзе, аднак ён не быў зацверджаны. Другі варыянт гарадскога сімвала атрымаўся ўдалым, пазнавальным і сэнсава звязаным з асаблівасцямі месца.
На эмблеме Горак выяўлены тры горкі, яікя адлюстроўваюць халмісты ланшафт горада і ваколіц. У сваю чаргу зялёныя калоссі, што вырастаюць з гор, абазначаюць паселішча як цэнтр развітога земляробства. Сапраўды ў гэты час Горкі ператварыліся ў цэнтр сельскагаспадарчай адукацыі, бо ў 1840 годзе была адкрыта земляробчая школа, якая ў 1848 г. была ператворана ў земляробчы інстытут. Аднак шчыт герба горада на той час падзяляўся на дзве часткі, дзе адну займаў сучасны сімвал Горак, а другую герб Магілёўскай губерні. Боль за тое, тагачасны герб з двух частак быў аздоблены вежай з трыма зубцамі.
Вось як гэта выглядала – на прыкладзе іншых гарадоў і мястэчак Магілёўшчыны
На працягу часу герб горада панёс некаторыя змяненні:знікла вежа з зубцамі і герб Магілёўскай губерні, аднак самая галоўная эмблема засталася і менавіта яна сімвалізуе цяперашнія Горкі.
Навучэнцаў і настаўнікаў сустракалі прыказкамі і прымаўкамі пра хлеб, бульбу, сала і іншую ежу, рэцэптамі страў беларускай кухні, якія пасля ўсе змаглі пакаштаваць у сталовай.
Школьныя павары пастараліся, каб зрабіць шэраг страў звязаных з народнай кухняй. На сняданак яны прыгаваталі бутэрброд “Купалле”, на абед – крупеню, салат «Агеньчык», дранікі, калбаскі па-магілёўску, а на полудзень – бабку, узвар з сухафруктаў, кісель з яблык.
Гэтая падзея адбылася ў сценах чавускай сярэдняй школы №1. У холе першага паверха школьнага будынку была зладжана сустрэча-прэзентацыя «Прывiтанне – запрашэнне» для навучэнцаў у стылі беларускіх традыцый, з музычным суправаджэннем у стылізаваных народных касцюмах. Падчас мерапрыемства была асветніцкая частка, дзе ўсіх прысутных пазнаёмілі з асаблівасцямі беларускай кухні, з спосабамі апрацоўкі і прыгатавання прадуктаў і страў рознага кшталту.
Акрамя музычна-забаўляльнай і асветніцкай часткі ў Дзень беларускай кухні навучэнцам раздавалі анкеты “Мая любімая беларуская страва”. Між іншым частымі адказамі чавускіх школьнікаў былі бабка, дранікі, бліны і калдуны. Заканчэнне гастранамічнага свята ў сценах установы адукацыі адзначылася правядзеннем інтэрв’ю «Беларуская кухня для мяне…» для навучэнцаў старэйшых класаў і маніторынгам «Пустая талерка» сярод школьнікаў малодшых класаў.
Натуральна, што падобныя мерапрыемствы вельмі важныя, асабліва ў школах, каб нагадаць навучэнцам пра іх карані, асабліва на фоне заціскання і згортвання ўсяго нацыянальнага афіцыйнай уладай у Беларусі.
Далёка не ва ўсіх жыхароў раённых цэнтраў Магілёўшчыны, а тым больш вяскоўцаў, ёсць магчымасць наведаць з дзецьмі рэзідэнцыю Дзеда Мароза ў Белавежскай пушчы.
Пагэтаму ў некаторых раёнах вырашылі зрабіць часовыя рэзідэнцыі для таго, каб падарыць дзеткам святочны і добры настрой напярэдадні і падчас калядных святаў. Натуральна, што дабрацца да такой сядзібы Дзеда Мароза, не выязджаючы за межы раёна, значна прасцей.
Зусім нядаўна пачала прымаць маленькіх гасцей сядзіба Дзеда Мароза “Лясная казка” ў вёсцы Гусарка Клімавіцкага раёна. Адкрылася сядзіба казачнага персанажа тэатралізаваным прадстаўленнем “Грынч – выкрадальнік Новага года”, якое было паказана першым наведвальнікам рэзідэнцыі: выхаванцам дзіцячага садка “Сонейка” і навучэнцам пачатковых класаў раённай гімназіі. Тэатральныя прадстаўленні, якія ладзяцца Клімавіцкім цэнтрам дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі, будуць праводзіцца да Новага года. Плануецца, што ў гасцях у мясцовага Дзеда Мароза пабудуць каля 400 хлопчыкаў і дзяўчынак з усяго Клімавіцкага раёна.
Яшчэ адна рэзідэнцыя Дзеда Мароза з’явілася ў Дрыбінскім раёне. Размясцілася яна побач з Грамячай крыніцай каля аграгарадка Расна. На тэрыторыі рэзідэнцыі ёсць домік для прыёму гасцей, ёлка, якая ўпрыгожана гірляндамі і мішурой. Хлопчыкаў і дзяўчынак на ёй сустракаюць казачныя персанажы, якія дзякуючы фантазіі арганізатараў – супрацоўнікаў культуры і адукацыі – ствараюць дзеткам атмасферу сапраўднага свята.
Маленькія наведвальнікі разам са сваімі бацькамі могуць паўдзельнічаць ў займальных інтэрактыўных гульнях, здзейсніць падарожжа па рэзідэнцыі, а самыя смелыя могуць адправіць пісьмо са сваімі запаветнымі марамі галоўнаму Дзеду Марозу краіны.
20 снежня 1522 года Вялікі князь Літоўскі Жыгімонт І даў дазвол князю Юрыю Гальшанскаму-Дубравіцкаму на заснаванне мястэчка Глуск-Дубравіцкі.
Сам Глуск быў вядомы з XIV стагоддзя, калі ў 1396 годзе Вялікі князь літоўскі Вітаўт перадаў Глуск і Глускую воласць у валоданне князя Івана Гальшанскага. Сёння гэтае месца называюць вёска Гарадок, яна размешчана ў 18 км ад сучаснага Глуска.
У 1522 годзе Юрый Гальшанскі-Дубравіцкі пабудаваў драўляны замак з абарончым валам, драўлянымі вежамі, уздымным мостам над глыбокім ярам на высокім беразе ракі Пціч. Так быў закладзены новы сучасны Глуск, якому Вялікі князь ВКЛ і кароль Польшчы Жыгімонт II Аўгуст у 1525 г. даў грамату на правядзенне кірмашу ў горадзе, што паскорыла тэмпы развіцця паселішча.
Глуск-Дубравіцкі з’яўляецца на картах з XVI стагоддзя. Так, Глуск ёсць на карце Еўропы 1555 года нямецкага картографа Каспара Фопеля, на карце ВКЛ 1613 года Томаша Макоўскага.
Па звестках кнігі “Памяць. Глускі раён”, у 1551 годзе ў Глуску налічвалася 124 дамы. Цэнтральная вуліца называлася Вялікая. Яна мела ўмацаванне і адны вароты – Слуцкую браму. У той час побач з замкам стаялі дом на падклецці, канюшня, свіран, камора, пякарня, кухня, лазня. На рынку, які размяшчаўся каля Пцічы, знаходзілася карчма і 12 крам.
У дамове 1571 года паміж князямі Заслаўскімі і Настассяй Чартарыйскай аб падзеле маёнтка Глуск названы некаторыя размешчаныя тут пабудовы: драўляны замак з трыма вежамі і 34 гароднямі (гародня – гэта прамавугольны зруб з бярвення ці брусоў, тып абарончага збудавання ў Х – ХVІІІ стст.). На замкавым дзядзінцы стаялі чатыры свірны, дом на падклецці з дзвюма святліцамі, каморай і сенцамі ды іншыя збудаванні.
У 1628 годзе ў Глуску была пабудавана праваслаўная царква, крыху пазней – касцёл бернардзінцаў. У 1638 годзе ў мястэчку ўжо было 14 вуліц і 331 зямельны ўчастак, дзве царквы ўніяцкія, трэцяя – праваслаўная. Жылі ў мястэчку пераважна мяшчане, слугі феадала, яго падданыя, многія з іх паходзілі з сялян. Сярод мяшчан былі даволі багатыя гандляры, рамеснікі, якія мелі вялікія зямельныя надзелы.
У XVI – XVIII стагоддзях ўладальнікамі Глуска і замка былі князі Гальшанскія, Чартарыйскія, Палубінскія, Радзівілы, Юдыцкія. Замак існаваў да канца 18 стагоддзя.
Так распачалася гісторыя Глуска на яго сённяшнім месцы.
Mogilev.media продолжает знакомить вас с воспоминаниями одного из организаторов, творческих вдохновителей блистательного театрального действия “M@rt-контакт”. От которого могилевчанам, похоже, только и остались – воспоминания. Субъективные заметки бывшего главного режиссера Могилевского областного драмтеатра Владимира Петровича мы нашли в его небольшом и уютном блоге, и с любезного разрешения автора решили опубликовать без изменений и с сохранением авторского стиля для наших уважаемых читателей. Предыдущий выпуск Субъективных заметок вы можете найти здесь.
Часть 7.
“M.@rt-контакт” Субъективные заметки.
То, что изложено ниже, моё видение ситуации и моя правда.
Немаловажной составляющей Молодёжного театрального форума “M.@rt-контакт”, было его открытие и закрытие. Каждый фестиваль старался сделать открытие и закрытие максимально праздничными и запоминающимися. Вот и мы стали думать, накидывать варианты. Исходили из того, что форум заявлен как молодёжный, значит, на открытии должны были быть только молодые актёры. Ведущих мы тоже определили из молодёжи. Решили одеть их в рваные джинсы, кеды и майки с логотипом фестиваля.
Первым, написавшим сценарий открытия фестиваля, стал режиссёр нашего театра, Виктор Куржалов. Со свойственной ему скрупулезностью Виктор вгрызался в огромный объём сухой информации, систематизировал её, доводил до ума, приводил в удобоваримый для потенциального зрителя вид.
Надо сказать, что придуманный им “скелет” открытия форума не менялся из года в год, только обрастал новым “мясом”. Тем не менее, информации было много: нужно было назвать театры, участвующие в основной программе, познакомить со специальной программой (мастер-классы, встречи с режиссёрами, “молодая режиссура”), а также представить жюри фестиваля, гостей, спонсоров… Это был огромный объём текста.
Задавала ритм всему этому довольно скучному перечислению специально подобранная музыка, которая своим звучанием не давала отвлечься от произносимой со сцены информации, и конечно, энергия молодых актёров, увлеченно и с огоньком выполняющих поставленные перед ними задачи. Никто не был забыт, никто не был обижен. А со временем это стало фишкой нашего фестиваля и его неотъемлемой частью.
Мне тоже два раза пришлось придумывать открытие и закрытие форума. Искались и находились необычные ходы. Насколько они “заходили” зрителю об этом может сказать только сам зритель. Но мы старались).
Очень креативно подошла к открытию фестиваля, возглавлявшая тогда театр, Екатерина Аверкова. Артисты, занятые в представлении открытия и закрытия, придумали себе характеры и вместе с Екатериной подобрали одежду соответствующую их персонажу. Получилась компания очень милых “сущностей”, которые говорили только на им понятном языке. Они были везде: в фойе, в гардеробе, зале, на улице, в буфете, в зрительном зале. Прекрасен был их облик, поведение (у каждого индивидуальное и неповторимое), их взаимодействие со зрителем.
Случилось так, что спектакль на основной сцене в драмтеатре по каким-то причинам задержался, а другой спектакль, в театре кукол, не мог начаться, из-за отсутствия жюри и критиков, которые досматривали спектакль в драмтеатре. Две “сущности” в фойе кукольного театра, заполненном пришедшим на спектакль зрителем, в исполении Елены Кривонос и Алексея Цибина в течении часа разыгрывали импровизационное представление. Это было смешно, трогательно и очень театрально. Артисты спасали ситуацию, заполнив собой создавшуюся паузу. Это был чистейшей воды интерактив и это было круто.
Совсем по-другому обстояло дело с закрытием фестиваля. Да, в конце звучали слова “Закрытие фестиваля” сопровождавшиеся выстрелом больших хлопушек с конфетти и серпантином, но даже придуманное и отрепетированное, оно не могло реализоваться по не зависящим от нас причинам.
Дело в том, что закрытие должно было состояться после просмотра последнего спектакля, плюс ещё совещание членов жюри и их обсуждение и оценки только что отсмотренного спектакля, награждение лауреатов, вручение Гран-при, выступление молодёжного жюри, и в довесок ко всему, 27 марта – Международный день театра!!!
У всех участников к тому времени в глазах отчётливо читался прощальный банкет, а у остальных поход в ночной клуб “Cuba”, чтобы отметить закрытие фестиваля и профессиональный праздник. Да и у зрителя, после просмотра двух-трёх часового спектакля смотреть ещё на какое-то действо уже не было сил. Короче, закрытие всегда из-за этого комкалось, все старались быстрее всё закончить и наконец-то выдохнуть и сбросить напряжение. И надо сказать это неплохо удавалось, но это тема отдельной главы…
Раскопкі дрэнажнай і каналізацыйнай сістэмы антычнага тэатра Калізей дазволілі прыадкрыць таямніцу харчавання гледачоў падчас прадстаўленняў і баёў гладыятараў на арэне. Упершыню былі знойдзены парэшткі піцы, якую смакавалі на трыбунах старажытныя рымляне.
Як паведаміла агенцтва Reuters, раскопкі праводзіліся ў паўднёвым калектары, які быў заблакаваны і не выкарыстоўваўся з 523 г. да н.э., калі Калізей прыйшоў у заняпад і перастаў быць арэнай.
Паколькі старажытная сістэма каналізацыі была забітая смеццем і зямлёй, а вада не ўвайшла туды, многія рэчы былі некранутымі альбо заставаліся ў добрым стане. Але каб атрымаць іх, археолагам прыйшлося выкарыстоўваць дыстанцыйных робатаў.
У сістэме дрэнажу арэны было сярод іншага знойдзена насенне інжыра, вінаграду, вішань, ажыны і дыні, а таксама сляды маслін і грэцкіх арэхаў. Адкрылі і парэшткі страў, якія, верагодна, былі прататыпам сучаснай піцы. Прынамсі ўсё ўказвае на гэта. Як мяркуюць вучоныя, усе стравы былі падрыхтаваны проста на трыбунах на імправізаваным барбекю.
Акрамя таго, у дрэнажнай сістэме былі знойдзены рэшткі жывёл, якія выкарыстоўваліся ў бітвах і розных гульнях на арэне: косці мядзведзяў, львоў і ягуараў, а таксама сабак, сярод якіх былі нават таксы.
Сярод іншых знаходак – больш за 50 бронзавых манет канца рымскага перыяду, а таксама срэбная манета каля 170 года нашай эры, адчаканеная ў гонар дзесяцігоддзя праўлення імператара Марка Аўрэліўса.
“Такія знаходкі даюць нам уяўленне пра вопыт і звычкі тых, хто прыходзіў сюды на доўгія прадстаўленні” – сказаў Альфонсіна Русо, дырэктар археалагічнага парку Калізея.
