Tag: раскопки

Антычную піцу і рэшткі таксы адкапалі ў Калізеі, і гэта стала навуковай сенсацыяй

Навіна ад

Раскопкі дрэнажнай і каналізацыйнай сістэмы антычнага тэатра Калізей дазволілі прыадкрыць таямніцу харчавання гледачоў падчас прадстаўленняў і баёў гладыятараў на арэне. Упершыню былі знойдзены парэшткі піцы, якую смакавалі на трыбунах старажытныя рымляне.

Як паведаміла агенцтва Reuters, раскопкі праводзіліся ў паўднёвым калектары, які быў заблакаваны і не выкарыстоўваўся з 523 г. да н.э., калі Калізей прыйшоў у заняпад і перастаў быць арэнай. 

Паколькі старажытная сістэма каналізацыі была забітая смеццем і зямлёй, а вада не ўвайшла туды, многія рэчы былі некранутымі альбо заставаліся ў добрым стане. Але каб атрымаць іх, археолагам прыйшлося выкарыстоўваць дыстанцыйных робатаў.

У сістэме дрэнажу арэны было сярод іншага знойдзена насенне інжыра, вінаграду, вішань, ажыны і дыні, а таксама сляды маслін і грэцкіх арэхаў. Адкрылі і парэшткі страў, якія, верагодна, былі прататыпам сучаснай піцы. Прынамсі ўсё ўказвае на гэта. Як мяркуюць вучоныя, усе стравы былі падрыхтаваны проста на трыбунах на імправізаваным барбекю.

Акрамя таго, у дрэнажнай сістэме былі знойдзены рэшткі жывёл, якія выкарыстоўваліся ў бітвах і розных гульнях на арэне: косці мядзведзяў, львоў і ягуараў, а таксама сабак, сярод якіх былі нават таксы.

Сярод іншых знаходак – больш за 50 бронзавых манет канца рымскага перыяду, а таксама срэбная манета каля 170 года нашай эры, адчаканеная ў гонар дзесяцігоддзя праўлення імператара Марка Аўрэліўса.

“Такія знаходкі даюць нам уяўленне пра вопыт і звычкі тых, хто прыходзіў сюды на доўгія прадстаўленні” – сказаў Альфонсіна Русо, дырэктар археалагічнага парку Калізея.

“Знаходка здзівіла” – дырэктар Інстытута гісторыі НАН Беларусі пра артэфакт з княскім знакам Ізяслава

Навіна ад

Донца гаршчка з гербам князя Ізяслава было знойдзенае 13 жніўня на раскопках мінскага гарадзішча. Пра сенсацыйны артэфакт паведаміў стваральнік музею “Стары Менск” Глеб Лабадзенка.

“Сенсацыя на раскопках у Старым Менску – знойдзена донца гаршка з асабістым гербам князя Ізяслава – то бок, гэта канец Х – пачатак ХІ ст., аналагаў няма, гэта першая такая знаходка ў Беларусі!” – напісаў Лабадзенка ў Фэйсбуку. Ягоны допіс падаваў Магілёў.media.

Дырэктар Інстытута гісторыі НАН Беларусі Вадзім Лакіза прызнаецца “знаходка нас здзівіла, таму што гэты сімвал – трызубец, які ўдалося інтэрпрэтаваць як асабісты княскі знак Ізяслава – сына Рагнеды і князя Уладзіміра Святаслававіча”. 

“Вядомы факт, што пасля канфлікту Уладзімір выслаў Рагнеду з сынам на радзіму, але невядома, куды менавіта. Лічылася, што ў Заслаўе. Дарэчы, герб гэтага горада паўтарае знойдзены сімвал. Але ў Заслаўі не знаходзілі падобных знакаў. Знаходка можа сведчыць аб тым, што гэтыя тэрыторыі маглі быць аддадзены Кіевам князю Ізяславу і ўвайшлі ў Полацкае княства ў канцы 10 – пачатку 11 стагоддзя”, цытуе Вадзіма Лакізу выданьне “СБ. Беларусь сегодня”.

Раскопкі гарадзішча на рацэ Менка пачалі з пачатку лета. Паводле Вадзімы Лакізы гэтая мясціна – ўнікальны гісторыка-культурны комплекс ды археалагічны аб’ект для краіны. 

“Найважнейшы для разумення гісторыі беларускай дзяржаўнасці” – адзначае ён. 

Рагвалод, Рагнеда, яе сын Ізяслаў – летапісныя легенды беларускай гісторыі. Кіеўскі князь Уладзімір забіў Рагвалода, бацьку Рагнеды, і гвалтам зрабіў яе жонкай. Яна спрабавала яго забіць, калі дазналася, што ён хоча ажаніцца з іншай. 

Ейнага сына Ізяслава, які за матчыны крыўды кінуўся быў на бацьку з кінжалам, Полацк прызнаў за свайго валадара і так аднавілася полацкая дынастыя Рагвалодавічаў. Другі яе сын Яраслаў, вядомы як Мудры, княжыў у Кіеве.

У Магілёве канчаткова знішчана гістарычная забудова мясцовай больніцы хуткай дапамогі

Навіна ад

На яе месцы выкапаны катлаван пад новы корпус. Разбурэнне старых шпітальных будынкаў выклікала неадназначную рэакцыю краязнаўцаў і шараговых магілёўцаў.

Старажылы крытыкавалі планы знішчэння старых карпусоў

Будаўніцтва новага корпусу наспела даўно, бо шпіталю 220 гадоў, і аднаўляць матэрыяльную базу было неабходна. Крытых пераходаў паміж старымі будынкамі не было. Гэта абцяжарвала аказанне паслуг, замінала аператыўнасці ўзаемадзеяння.

Праектанты, відаць, палічылі, што новыя карпусы дазволяць размясціць у ім усе асноўныя службы і падраздзяленні больніцы, што створыць камфортныя ўмовы працы для медперсаналу і знаходжання пацыентаў.

Разам з тым, іх будаўніцтва выклікала неадназначную рэакцыю магілёўцаў. Старажылы крытыкавалі планы знішчэння старых карпусоў, хай сабе і не ўнесеных у спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў.

Тэрыторыю вінзавода хацелі аддаць больніцы

«Тэрыторыя шпіталя складвалася досыць хаатычна з 1802 года, – распавядае доктар, які адпрацаваў у шпіталі больш за 40 гадоў. – Двор быў забудаваны несіметрычна лячэбнымі і гаспадарчымі будынкамі. Але ў гэтай неўпарадкаванасці была свая прывабнасць».

Суразмоўца параўноўвае іх з старой забудовай Прагі і Вільні, дзе «блытаніна вуліц і ёсць той самай прывабнасцю».

«Навошта было знішчаць старое, калі праз плот тэрыторыя вінзаводу, якую раней планавалі аддаць больніцы?», – пытаецца ён.

Знішчана гістарычная мясціна ў цэнтры гораду

Да меркаванняў мясцовых краязнаўцаў звыкла не прыслухаліся. У выніку 4 старыя шпітальныя карпусы бязлітасна знеслі.

«Яны, вядома ж, патрабавалі рамонту, былі шэрыя і нудлівыя, – згадвае пацыентка, якая лячылася ў больніцы, – Але хворыя любілі ў добрае надвор’е адпачываць у двары, ад якога мала што цяпер засталося. Ім падабалася хадзіць па тых крывых пераходах».

«Нават са зламанай нагой выходзіла, – дадае яна. – Будынкі былі не надта высокія, суразмерныя з людзьмі. Вока адпачывала…».

Са старымі карпусамі звязана шмат добрых гісторый пра аказанне дапамогі пацыентам, пра нашых старых дактароў, а ў новых яны яшчэ толькі будуць нараджацца, – кажуць медсёстры больніцы.

Пакуль вынік будаўніцтва – знішчэнне даўно сфармаванай мясціны ў цэнтру гораду. Якімі будуць новыя карпусы пакажа толькі час.