Галоўныя падзеі 2022 года на Магілёўшчыне – наш дайджэст

Падзеяй года, без усялякіх альтэрнатыў, стала злачыннае ўварванне расійскай арміі ва Украіну.

І, нажаль, яно адбывалася ў тым ліку і з выкарыстаннем Магілёўшчыны ў якасці плацдарма, чаму міністр замежных спраў Украіны прама назваў Беларусь суагрэсарам, а жыхары нашага рэгіёна мусілі канстатаваць – у такіх зверствах, як трагедыя ў Бучы, вінаватыя таксама і мы.

Аднак ёсць і прыклады супраціўлення гэтай крывавай заруцы. Адной з падзей года смела можна назваць учынак бабруйскіх рэйкавых партызан, якіх са стралянінай затрымлівалі ў красавіку 2022 года.

Эканамічныя санкцыі, удзел Беларусі ў агрэсіі Расіі супраць Украіны прывялі да масавага скарачэння замежных інвестыцый у нашым рэгіёне, сыходу брэндаў і вытворчасцяў. Так, У красавіку 2022 года скарачэнне штату на 800 чалавек абвясціла магілёўскае “ВМГ індустры”, а ў чэрвені заснавальнік зусім закрыў вытворчасць. З Магілёва сыйшоў Jusk, H&M, з “Ольсай” перасталі супрацоўнічаць замежныя кампаніі.

Па Магілёўшчыне пракаціўся цэлы каскад банкруцтваў дзяржаўных прадпрыемстваў, якія адыгрывалі значную сацыяльную ролю ў рэгіёне. Збанкрутавалі “Магілёўхлебапрадукт”, “Магілёўсаюздрук”, закрыўся быхаўскі завод прадукцыі пад брэндам “Хозяин-Барин”

Летам 2022 года адбываўся суд над палітыкам з Магілёўшчыны, лідарам БНФ Рыгорам Кастусёвым, які адпрэчыў усе абвінавачванні, але быў асуджаны на 10 гадоў. 

У абласным цэнтры змяніўся старшыня гарвыканкама – замест Уладзіміра Цумарава гарвыканкам узначаліў Аляксандр Студнеў. Таксама з новым мэрам пазнаёміўся Бабруйск.

Ліпень 2022 года праходзіў пад выразным акцэнтам цукровай панікі, што пракацілася па ўсёй краіне.

У Магілёве каля лесвіцы на Падміколле паставілі помнік Георгію Каніскаму.

Таксама, сярод галоўных навінаў можна назваць звестку, што пачалося праектаванне новага музея на Буйніцкім полі, хоць з першых жа крокаў праект апынуўся ў палоне гігантаманіі і пафасу.

У Клімавічах на пяць месяцаў закрылі мост, у Чэрыкаве – на два гады, а ў Магілёве вагоны сыходзілі з рэек.

У чэрвені на Быхаў абрынуўся жуткі град, галоўны сцяг Магілёва ў ліпені навальніцы ператварылі ў анучу, а перад Галоўпаштамтам у абласным цэнтры паставілі чамусьці віцебскую ратушу

“Сіліконавая Барбі” з Магілёва станавілася “Міс Масквы”, а ў Горках вырасцілі гіганцкі памідор.

Яшчэ ў 2022 годзе мы сачылі за лёсам дзяўчынкі што немаўляткай захварэла на каранавірус і доўга рэабілітавалася, а таксама чакалі ў магілёўскім БРУ скандальна вядомых расійскіх вундэркіндаў.

Гэта не ўсе навіны года, якія хацелі б асвяціць mogilev.media – чакайце далей наш дайджэст добрых навінаў, антыдайджэст і спіс тых, з кім мы развіталіся ў 2022 годзе.

У Магілёве адкрылі Віцебскі тупік і ў ім адразу захрасла машына – фота

“Вішу на днішчы. – напісаў у Тэлеграм-канале “Флудилка ДПС Могилёв ГАИ” карыстальнік Ігар – Легкавая не кранае з месца нават.”

Дарога праз Віцебскі тупік злучае Першамайскую вуліцу і праспект Міра праз пасёлак Дачны. Яна зручная для трафіка паміж гэтымі магістралямі, бо без гэтага шляху аўтамабілістам прыходзіцца ездзіць праз цэнтр горада, каб трапіць з паўночных мікрараёнаў Магілёва ў заходнія. Пуцеправод быў зачынены ў сувязі з будаўніцтвам новага мікрараёна, пра які пісалі mogilev.media. Перад самым Новым годам Віцебскі тупік адкрылі для руху але лепш бы пакуль не адкрывалі, як бачым.

Фота: Флудилка ДПС Могилёв ГАИ

Студзень 2023 года ў Магілёўскай вобласці – доўгатэрміновы прагноз, народныя прыкметы

У старабеларускай мове месяц назваўся стычень (як і ў польскай –  Styczeń) пры гэтым славянская назва выкарыстоўвалася побач з лацінскай формай генвар. У выданнях Ф. Скарыны даецца народная назва студзеня – стычень, таксама яна ўпамінаецца ў «Храналогіі» Андрэя Рымшы (1581). 

Слова студень выкарыстоўвалася ў старабеларускіх тэкстах у значэнні «холад».

Назва, ужываная ў сучаснай беларускай літаратурнай мове, узнікла ў асяроддзі газеты «Наша ніва» і набыла больш-менш канчатковую форму ў 1912 годзе, калі ў календары «Нашай нівы» былі пададзены прапанаваныя назвы месяцаў з тлумачэннямі. 

Паслядоўна ў «Нашай ніве» ўжываліся такія варыянты назвы: у 1907 – январ (стычань), у 1908 – стычань, у 1909 – январ, у 1910-1912 – студзень (январ); далей – студзень бо дужа сцюдзёна»).

Іахім фон Зандрарт, Студзень, 1642.

“Студзень – году пачатак, зіме сярэдзіна”.

За гэты месяц паўдзённая вышыня сонца павышаецца на 8º (на 22 студзеня), амаль на 1,5 гадзіны павялічваеца дзень, але гэта недастаткова, каб паўплываць на тэмпературу паветра ў бок яе павышэння, – піша П. Лярскі ў кнізе “Прырода Магілёўскай вобласці” (2005).

У студзені сярэдняя шматгадовая тэмпература паветра ніжэйшая за снежаньскую толькі на 1ºС, у межах вобласці вагаецца ад -8,3º у Горках да -6,8ºС у Бабруйску. У Магілёве яна складае -7,6ºС.

Самая халодная трэцяя дэкада студзеня – на 1ºС ніжэй за пачатак месяца. Адзін раз на 4 гады сярэдняя тэмпература паветра ў студзені ніжэйшай за -10º, адзін раз на 20 гадоў -13ºС і ніжэй.

Студзень 1987 года стаў самым халодным за ўсю гісторыю метэаназіранняў з паказчыкам – 17,1ºС (у 1950 годзе -15ºС). А рэкорд цяпла пабіў студзень 1989 года, -0,6º (да гэтага быў рэкорд 1925 года  -0,9ºС).

Глыбокія і доўгія адлігі пад уплывам марскога умеранага паветра, калі тэрмометр паказвае +3 +5ºС у студзені на тэрыторыі Магілёўшчыны не такія ўжо і рэдкія. 11 студзеня 2005 года у Магілёве фіксаваўся рэкорд +9,8º С.

У студзені нас турбуе і Арктыка. Арктычныя паветраныя масы часта прыносяць “калядныя маразы” – у канцв другой, пачатку трэцяй дэкады. 

17 студзеня 1940 года быў пастаўлены рэкорд абсалютнай мінімальнай тэмпературы ў Магілёве -37,3º. Былі пастаўлены рэкорды і ў іншых месцах: Горкі -39,5ºС, Касцюковічы -38,1ºС, Бабруйск і Прапойск (з 1945 года – Слаўгарад) -37,4ºС, Клічаў -37,0ºС. 

А вось на тэрыторыі Жорнаўскай лясной доследнай станцыі ў Асіповіцкім раёне слупок тэрмометра ўвогуле ўпаў да адзнакі -41ºС – самая нізкая з калі-небудзь адзначаных у Магілёўскай вобласці. Ад такіх марозаў поўнасцю загінулі граб і арэшнік.

У студзені менш за ўсё адліг.  Дзён без адліг у Бабруйску – 21, Горках – 24.

За месяц у сярэднім выпадае ападкаў 40-45 мм. У 1915 годзе ў Магілёве выпала іх рэкордная колькасць – 103 мм, а ў 1947 годзе толькі толькі 3 мм. Амаль рэкордным па ападках стаў і 2004 год – 99,7 мм.

Сярэдняя вышыня снегавога порыва на канец месяца складае 25-30 см, а вось снежны 2004 год даў у студзені вышыню – 60 см.

Пры вялікіх марозах у Магілёве глеба прамярзае да 130 см пры адсутнасці значнага покрыва снега.

Доўгатэрміновы прагноз на студзень 2023 года (можа спраўдзіцца на 30%) такі: 

Пасля адлігі на пачатку года, яшчэ магчыма адліга ў сярэдзіне месяца. У асноўным прагназуюцца тэмпературы паветра ўдзень ад -2 да -10ºС, уночы ад -5 да -13ºС, у самую халодную дэкаду студзеня начныя тэмпературы могуць скласці -10 -17ºС. Прагназуецца 2 дні ясных, 12 перменна ясных, 17 з воблачнасцю. 18 дзён будзе без ападкаў, 13 – з ападкамі, у тым ліку 4 – снег з дажджом.

Народныя прыкметы

Калі ў студзені дажджы – дабра не жджы.

Як студзень цёплы на лік, дык завідны сакавік.

Студзень пагодны – будзе год плодны.

Калі студзень добра марозіць, селянін лучынку паліць і дровы з лесу возіць.

Калі студзень імглісты – мокры год, калі халодны – позняя вясна і халоднае лета.

Студзень мяце – ліпень залье.

История “M.@rt-контакта” от Владимира Петровича – отдых, общение, знакомства и встречи…

Mogilev.media продолжает знакомить вас с воспоминаниями одного из организаторов, творческих вдохновителей блистательного театрального действия “M@rt-контакт”. От которого могилевчанам, похоже, только и остались – воспоминания. Субъективные заметки бывшего главного режиссера Могилевского областного драмтеатра Владимира Петровича мы нашли в его небольшом и уютном блоге, и с любезного разрешения автора решили опубликовать без изменений и с сохранением авторского стиля для наших уважаемых читателей. Предыдущий выпуск Субъективных заметок вы можете найти здесь

Часть 9

“M.@rt-контакт” Субъективные заметки.

То, что изложено ниже, моё видение ситуации и моя правда.

Отдых, общение, знакомства и встречи…

Фестиваль, это не только показ спектаклей, их обсуждение, посещение мастер-классов, но и общение, налаживание связей, встречи людей, которые не виделись десятилетиями. И для этого должно было быть место, куда после сыгранного спектакля могли пойти актёры, режиссёры, и другой театральный и околотеатральный люд. 

Таким местом в Могилёве был ночной клуб “CUBA” с радушным хозяином, нашим другом, любителем театра и артистов, Виталиком Озеровым.  “Кубу” любили, она была местом встреч, знакомств, общения, необязательного трёпа, расслабления после только-что сыгранного конкурсного спектакля. 

Иногда случалось, что в клубе встречались коллективы нескольких театров, из разных городов и стран. Находили друг друга однокурсники, коллеги, с которыми когда-то пересекались на театральных подмостках, ученики одного Мастера, но разных годов выпуска, или просто друзья друзей… 

И глядя на всё, ты понимал, что огромная, разношёрстная театральная семья, связанная общими интересами, мыслящая в одном направлении, неизлечимо больна Театром. И ещё приходило понимание, что эта часть фестиваля едва ли не самая важная, и что на неё отведено меньше всего времени. Трезво понимаю, что огромные коллективы с техническими службами, держать лишний день фестивалю очень затратно, но при этом выхолащивается вся прелесть участия в фестивале. Коллектив приехал, показал спектакль, (удача, если есть возможность остаться на обсуждении), и спешно уехал. При этом нет никакой, или очень-очень редкая возможность, посмотреть спектакли других театров. Сама идея фестиваля-праздника становится тогда несколько умозрительной. Потому очень нужна мощная спонсорская поддержка, с которой у нас “увы и ах”… 

Это не голословное утверждение. Есть пример Театрального фестиваля “Реальный театр” в Екатеринбурге. Не знаю механизмов их спонсирования, но 75-летие театра, совмещённое с проведением фестиваля, по прошествии лет очень ярко запечатлелось в памяти.

Отдельно хочется сказать несколько слов о Виталике Озерове, бывшем владельце ночного клуба “CUBA”. Этот человек любил театр, любил актёров, предлагал свою площадку под театральные постановки, придумывал креативные праздники с нашими актёрами, такие, как “Новый год” в мае месяце со Снегурочкой и Дедом морозом одетыми соответственно погоде, или вечер со Снежной Королевой, величественно восседающей на троне в самый разгар лета. Виталик не пропускал ни одной премьеры, некоторые спектакли смотрел по нескольку раз, и всегда приводил в театр своих друзей.

Мечта Виталика Озерова сбылась, когда в рамках фестиваля “M.art-контакт” в ночном клубе “CUBA” показали несколько интерактивных постановок словенского театра “KUD LJUD” и спектакль Cafe “Поглощение”, режиссёра Евгения Корняга.  А также на площадке клуба проходили небольшие сольные концерты могилевских музыкантов в поддержку форума.

В программе форума также предусматривались экскурсии по достопримечательностям города Могилёва. На это не всегда хватало времени, но тем не менее, некоторые добирались до Подникольского женского монастыря. Многие любили ходить пешком из гостиницы через площадь с “Звездочётом” и дальше, по “Большой садовой”, ныне “Ленинской”, шли к театру. Когда погода не капризничала, городу уделяли больше внимания, но это было довольно редко, стоял март иногда со снегом, а иногда с серой изморозью и пронизывающим ветром. 

На каком-то фестивале на такую погоду “нарвался” польский уличный театр. Хоть у них и было написано в райдере, что погода для их выступления не помеха, тот день они скорее всего запомнят надолго. Их выступление проходило на “Площади Славы”, стояла минусовая температура с порывистым пронизывающим всё и вся ветром. Женщины выступали в трико и лёгких платьях, мужчины в кожаных жилетках на голое тело. Спектакль был ярок, талантливо исполнен, но сюжет не запомнился, так как не покидала мысль, как они это всё выдерживают? 

Зрителей, а их было человек сто, едва спасала зимняя и демисезонная одежда. Парни прикрывали собой девушек, а “одиночки” искали место, где ветер был менее силён.

Так что март был всегда непредсказуем, и от его настроения складывалась “культурная программа” прибывших на фестиваль.

Но это был бонус от природы, который мог быть, или не быть, ведь главное происходило на театральных подмостках.

А на них царил праздник, под названием ТЕАТР!

Прагноз надвор’я на першы тыдзень 2023 года. Першая палова з лістападаўскім характарам, другая – са студзеньскім. Адліга зменіцца маразамі да -12 °С

У панядзелак, 2 студзеня, паводле прагнозаў сіноптыкаў, на тэрыторыі Магілёўскай вобласці захаваюцца станоўчыя тэмпературы: ноччу 0 +2°, месцамі да +4  +6°С, днём +5 +6°С, месцамі да +8°С. Магчыма, што 2 студзеня разам з 1 студзеня, можа стаць самым цёплым днём бягучага студзеня. Вецер паўднёва-усходні, хуткасцю да 6 м/с. Па большай частцы вобласці прагназуюцца дажджы, воблачна. На асобных участках дарог захаваецца галаледзіца, уранні і да 12:00 чакаецца туман. 

У аўторак, 3 студзеня, чакаецца воблачнае надвор’е з дажджамі па большай частцы вобласці. Ападкі прынясуць заходнія вятры. Хуткасць ветра да 7-9 м/с. Тэмпература ноччу +1  +4 °С, месцамі да +6°С. Дзённыя тэмпературы дасягнуць рысак +4  +5°С, месцамі да +7 °С. На асобных участках дарог галаледзіца, уранні чакаецца туман.

У сераду, 4 студзеня, пачнецца невялікі прыток халоднага паветра з паўночнага захада. У ноч да 0  -1°С, днём каля 0- -1°С. Прагназуецца снег на большай тэрыторыі вобласці. Хуткасць ветра да 6 м/с.

У чацвер, 5 студзеня, працягнецца прыток халоднага паветра. Вецер паўднёва-усходні, хуткасцю да 4-6 м/с, месцамі да 10 м/с. І ноччу і днём будуць панаваць адмоўныя тэмпературы, у дзень слупок тэрмометра апусціцца да -2°С, месцамі да -5-6°С. Вялікая верагоднасць ападкаў у выглядзе снега.

У пятніцу, 6 студзеня, паўночна-усходнія паветраныя масы прынясуць хвалю пахаладання: у ноч да  -6°С, месцамі да -8°С, удзень да -4   -6°С. Усталюецца воблачнае з праясненнямі надвор’е. Хуткасць ветра да 5 м/с, месцамі да 8-10 м/с. Раніцой магччымы ападкі, днём без ападкаў.

На праваслаўныя Каляды, 7 студзеня, субота, чакаецца “каляднае” надвор’е. Паўночна-усходнія вятры прынясуць арктычныя паветраныя масы, будзе ясна, без ападкаў, тэмпература ноччу да -10 – 12°С, месцамі да -14°С, удзень да -8  -10°С. Хуткасць ветра да 5 м/с.

У нядзелю, 8 студзеня, прагназуецца воблачнае надвор’е, пераважна без ападкаў. Вецер паўднёва-заходні, хуткасцю 2-4 м/с. Тэмпература паветра ўноч да -10 °С, днём да -6°С. У апошні дзень школьных канікул выпадае добрая магчымасць пахадзіць на лыжах.

Магілёвец увайшоў у сотню лепшых аверлокераў – разгоншчыкаў камп’ютараў – у свеце

Аверклокер і энтузіяст Максім з Магілёва ўвайшоў у топ-100 вынікаў у бенчмарку 3DMark CPU Profile і заняў там 92-е месца сярод лепшых аверклокераў свету – паведамляе Onliner.

Дзякуючы тонкай наладцы сістэмы і разгону яму ўдалося атрымаць вынік 19 541 бал, які адпавядае 92-му месцу ў агульнасусветным заліку.

Аверклокінг (ад англ. overclocking) – гэта павышэнне хуткадзейнасці кампанентаў кампутара за кошт эксплуатацыі іх у фарсіраваных, няштатных рэжымах працы.

– Трапленне ў залу славы 3DMark або Hall of Fame ускладнялася тым, што там дамінуюць 64-ядзерныя працэсары AMD Ryzen Threadripper PRO 5995WX, заснаваныя на мікраархітэктуры Zen 3, і 64-ядзерныя працэсары AMD Ryzen Threadripper 3990X. 32-ядзерныя працэсары AMD. Аднак, дзякуючы здольнасцям працэсараў Intel добра разганяцца і навыкам разгону, 28-ядзерны Super HEDT у маіх руках змог пакінуць ззаду чыпы AMD – распавёў выданню Максім.

Фота ілюстрацыйнае

Святочныя мерапрыемства ў Магілёве на Навагоднюю ноч

Магілёўцаў запрашаюць адсвяткаваць Новы год на плошчы Адзінства. З 23:30 31 снежня да 2:00 1 студзеня тут разгорнецца святочнае мерапрыемства — “Начная ДыскаЁлка”.

У праграме – выступленне артыстаў цыганскага шоу “Джалма” і абласной філармоніі, ды-джэя “Мажора”. Таксама запланаваны шматлікія конкурсы, сярод гледачоў будуць разыграныя прызы і сувеніры.

Адзначыць свята можна будзе яшчэ на 12 адкрытых пляцоўках у горадзе. 

З 1:00 да 2:00 жыхароў абласнога цэнтра чакаюць каля Магілёўскага мясакамбіната і «Бабулінага гладыша». 

З 1:00 да 3:00 – каля кінатэатраў “Космас” і “Ветразь”; каля Дамоў культуры філіяла ААТ «БЕЛАЗ» і «Магатэкса» (вул.Грышына, 87);

А таксама на вуліцах: 

  • Цярохіна-Залатавустаўскага; 
  • Крупскай, 137 (каля Палаца гімнастыкі); 
  • Куляшова, 20; 
  • Каралёва, 8; 
  • Прафсаюзнай, 21; 
  • Бярозаўскай, 12.

Акрамя таго, у першы дзень новага года з 14:00 да 16:00 на плошчы Адзінства пройдзе дзіцячая гульнявая праграма “Калі б я быў Дзед Мароз”, а з 18:00 да 21:00 святочны дзень працягне навагодняя дыска-праграма “Харавод. НонСтоп”.

Фота ілюстрацыйнае

Самы вялізны Зайка-2023 павіншаваў жыхароў мікразоны ў Магілёве – людзі самі зладзілі дзеткам свята

Жыхары кааператыўных дамоў на Саломенцы самі арганізавалі дзецям атмасфернае навагодняе свята з удзелам двухмятровага Зайца – сімвала 2023 года.

За дзень да заканчэння каляндарнага года вясёлае і кранальнае свята для дзетак адбылося ў дварах вуліцы Каштанавая. Дзеці і дарослыя вадзілі карагоды, танчылі, упрошвалі бабу Ягу расчараваць Дзеда Мароза і паклікаць Новы Год.

Пастаноўка казкі “Марозка” стала нечаканым і вельмі прыемным падарункам для жыхароў мікрараёна. У адрозненні ад афіцыйных святкаванняў у цэнтры горада тут усё прайшло па сямейнаму. Усім хапіла ўвагі казачных герояў і іх цяпла. 

Данілка (11 гадоў): “Я быў на навагоднім свяце ў Палацы піянераў. Там было больш эфектаў, але была простая пастаноўка. А тут лепш! Тут мы самі ігралі і танцавалі з жывымі лялькамі!”  

Арганізавалі свята самі жыхары кааператыўных дамоў мікразоны, якія нанялі аніматараў. Артысты дзейнічалі раскавана і нязмушана, завялі публіку і атрымалі заслужаную падзяку. 

Але лепш самім паглядзець фрагмент відэа замалёўкі. Прыемнага прагляду і добрага навагодняга настрою! 

Фота, відэа: mogilev.media

Геннадий Головчик – часы не идут уже два года

Вышло интервью легендарного могилевского мастера. 

“Время – деньги, время лечит, время не ждет” – ролик под таким названием появился на Youtube-канале проекта “Правая Дубравенка”, который запланировал серию интервью-историй с замечательными жителями города Могилева. Первый гость проекта – легендарный могилевский часовщик Геннадий Головчик”.

Часы на Театральной площади в Могилеве не идут уже почти два года. После увольнения из “Музея истории Могилева” в Ратуше, часовщик Геннадий Головчик потерял должность распорядителя на городских башенных часах. 

История о том, как он стал часовщиком, воспоминания о тридцати годах работы на башенных часах на Театральной площади – в видео.

Роўна 80 гадоў таму загінуў Цярохін, які збіў таранам два “Юнкерса” над Магілёвам за адзін бой

Праслаўлены, ён так і не стаў Героем Савецкага Саюза. Яго імем названа вуліца ў магілёўскім Задняпроўі, а таксама яму прысвечаны верш Канстанціна Сіманава.

Мікалай Цярохін увайшоў у гісторыю Другой Сусветнай вайны, як адзін з двух савецкіх лётчыкаў (разам з А. Хлабыставым), якія тройчы ўчынілі паветраны таран. Але Цярохіну удалося пратараніць два самалёты за адзін бой у небе над Магілёвам.

20 ліпеня 1942 года камандуючы авіяцыяй 52-й арміі паслаў у Маскву прадстаўленне на маёра Цярохіна Мікалая Васільевіча, дзе значылася, што лётчык “варты вышэйшай урадавай узнагароды звання “Героя Савецкага Саюза” і, у адпаведнасці з указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета Саюза ССР ад 20 мая 1942 года, ордэна “Айчыннай вайны 1-й ступені”.

Але маёр М. Цярохін не атрымаў звання Героя ні летам 1942 года, ні пасля сваёй гібелі ў паветраным баі 30 снежня 1942 года.

Пры абароне Магілёва, 10 ліпеня 1941 года, старшы лейтэнант Мікалай Цярохін камандаваў звяном у 161-м знішчальным авіяцыйным палку 43-й знішчальнай авіядывізіі Заходняга фронту.

У гэты дзень ён у паветраным баі збіў адразу 3 варожыя самалёты, у тым ліку два таранам. За гэты бой ён быў узнагароджаны вышэйшым у СССР ордэнам Леніна.

Узгадвае адзін з непасрэдных сведкаў гэтага подзвігу, Герой Савецкага Саюза Міхаіл Дзевятаеў:

“У тую ліпеньскую раннюю раніцу адбыўся памятны няроўны бой над Магілёвам, удзельнікам якога аказаўся і я…

Калі накацілася хваля бамбавікоў, на аэрадроме было толькі 3 звяна… Камандзір звяна старшы лейтэнант Цярохін павёў сваіх лётчыкаў проста на галаўное звяно бамбавікоў. Напярэдадні ён ужо збіў “Юнкерс”. Цяпер яму не шанцавала: бліжэйшы да яго бамбёр, які Цярохін паліваў агнём сваіх кулямётаў, не гарэў. Растраціўшы боезапас, лётчык вырашыў тараніць ворага, не даць яму сысці. Ён падышоў да “Юнкерса” ушчыльную і шрубай свайго І-16 секануў яму хваставое апярэнне. Нямецкі бамбавік перайшоў у некіравальнае падзенне.

Вось тут – тое і здарылася тое, што можна ўбачыць раз у жыцці. “Юнкерсы” ішлі вельмі шчыльна. Пратаранены Цярохіным бамбавік ударыў крылом свайго вядучага. Той рэзка адвярнуў налева і сутыкнуўся з левым… Так на маіх вачах усё галаўное звяно Ju-88 і павалілася на зямлю…”

Бой Мікалая Цярохіна на гэтым не скончыўся. Ён спускаўся на парашуце ў асяроддзі збітых ім нямецкіх лётчыкаў, якія таксама прызямляліся на парашутах. Экіпаж аднаго з “Юнкёрсаў” страляў у нашага лётчыка з пісталетаў. Цярохін адстрэльваўся. Прызямліліся яны на полі, за некалькі кіламетраў ад аэрадрома. Да месца прызямлення падаспелі калгаснікі. Яны абяззброілі немцаў і звязалі ўсіх адной вяроўкай, канец якой далі ў рукі Цярохіну. Так ён і з’явіўся на камандны пункт дывізіі – з пісталетам у адной руцэ і з вяроўкай, якой былі злучаны палонныя немцы – у другой”.

Неўзабаве пасля бою, у палку пабываў Канстанцін Сіманаў. У выніку размовы з адважным лётчыкам у блакноце пісьменніка з’явіўся наступны запіс:

“Старшы лейтэнант Цярохін. Спачатку збіў аднаго “Юнкерса”. Выйшлі ўсе патроны. Тараніў другога “Юнкерса” плоскасцю па хвасце. Паламаў толькі кансоль. Трэцяга “Юнкерса” ўдарыў маторам у хвост. У яго, калі выкідваўся з парашутам, ірваная рана , разбіты моцна твар…”.

Сіманаў выказаў сваё захапленне мужнасцю пілота ў баладзе “Сакрэт перамогі”, своеасаблівым паэтычным апісанні паветранага тарана.

Мікалай Цярохін нарадзіўся ў 1916 годзе ў вёсцы Чардынь Пензенскай вобласці. Загінуў 30 снежня 1942 года. Пахаваны ў г. Валдай Наўгародскай вобласці.