Знешні выгляд уязных знакаў з боку трас Хоцімск-Клімавічы і Хоцімск-Касцюковічы абнавіўся дзякуючы намаганням супрацоўнікаў сферы культуры. Культработнікі пафарбавалі кожны ўяздны знак, якія цяпер выглядаюць больш свежымі – паведамляе хоцімская раённая газета “Шлях Кастрычніка”.
Гэта падзея адбылася на фоне конкурса на стварэнне ўяздой кампазіцыі Хоцімска, які ўжо распачаўся і завершыцца ў траўні, пра што раней пісалі mogilev.media.
Фота “Шлях Кастрычніка”
Значная колькасць тэрыторый Слаўгарадскага, Чэрыкаўскага, Краснапольскага і Касцюковіцкага раёнаў Магілёўшчыны ўваходзяць у зону адчужэння, наведваць якую без спецыяльных прапускоў забаронена. Раз у год, на Радаўніцу, гэтая забарона здымаецца, каб блізкія змаглі наведаць пахаванні сваіх родных і прыбрацца на іх. Наведванне зоны без прапускоў дазваляецца сёлета з 22 па 25 красавіка з 9.00 да 17.00.
Пры гэтым наведвальнікам неабходна прытрымлівацца асноўных правіл бяспекі. Ні ў якім разе не распальваць кастры і не спальваць смецце – яго можна толькі адносіць на спецыяльныя пляцоўкі.
Таксама, пры рабоце на могілках неабходна паклапаціцца пра ўласную бяспеку – працаваць у медыцынскіх масках і пальчатках, пасля завяршэння страсануць сваю верхнюю вопратку, вымыць адкрытыя ўчасткі цела прывезенай з сабой вадой. Асаблівую ўвагу варта надаваць дзецям, каб яны не адхіляліся ад дарослых.
Фота з адкрытых крыніц, ілюстрацыйнае.
Банкамат на вуліцы Чапаева ў Хоцімску, размешчаны на будынку ПМК-276, абслугоўваў добрую палову горада на паўночна-заходняй ускраіне. Два іншых гарадскіх банкаматы размешчаныя толькі ў цэнтры. Цяпер жа банкамат на Чапаева прыбралі, заклаўшы яго былое вакенца цэглай – піша “Шлях Кастрычніка”. Насельніцтву мікрараёна цяпер давядзецца карыстацца банкаматамі на вуліцах Пралетарскай, 38 і Ленінскай, 20, прычым да абодвух аднолькавая адлегласць – паўтара кіламетры ад ПМК-276.
Фота: “Шлях Кастрычніка”
Як паведамляе хоцімская раённая газета “Шлях кастрычніка”, адкрыты конкурс на стварэнне ўяздой кампазіцыі ўжо распачаўся і будзе праходзіць да сярэдзіны траўня ў два этапа.
Камісія конкурса вызначыць не больш за пяць лепшых праектаў, якія пасля будуць выстаўляцца на грамадскае абмеркаванне.
Фота з адкрытых крыніц
Ён прыбыў у Магілёў напярэдадні. «У тым манастыры царква саборная вялікая, будынак у царкве ладнай разьбяной працы пазалочаны. Тая царква ўся падпісана насценным лістом ладным, іканастас разны пазалочаны, вялікі, ладнай працы».
Дзяржаўны дзеяч ВКЛ, мецэнат. Заснавальнік першага на Беларусі перыядычнага выдання – «Gazeta Grodzieńska». Адміністратар каралеўскіх эканомій: Гарадзенскай, Брэсцка-Кобрынскай, Шавельскай, Аліцкай і Магілёўскай.
Яго намаганнямі Гродна зрабілася месцам працы розных дзяржаўных устаноў: Скарбовай камісіі, Вярхоўнага Трыбунала, задворнага асэсарскага суда.
Заснаваў у горадзе і яго ваколіцах шэраг мануфактур, адчыніў гарадскі тэатр, кадэцкі корпус, гандлёвую, землямерную, медыцынскую, тэатральную і іншыя школы, друкарню.
У 1775 годзе набыў у Вільні друкарню, выдаваў календары, часопіс «Gazety Wileńskie».
Палымяны прыхільнік асветы, усталявання роднай мовы. Прапаноўваў Ж.-Ж. Русо пераехаць жыць у Гродна або ў Белавежскую пушчу.
Пахаваны ў фамільным склепе ў Жалудоцкім касцёле.
Помнікі Тызенгаўзу ўстаноўлены ў Гродзенскім Фарным касцёле, Паставах, яго імем названа плошча ў Гродне.
Сімвал Парыжа, кахання ў закаханых парачак з усяго свету. Першапачаткова задумвалася як часовая канструкцыя і была пабудавана ўсяго за 2 гады на Марсавым полі ў якасці ўваходнай аркі на тэрыторыю экспазіцыі Сусветнай выставы 1889 года. Пазней названа ў гонар свайго канструктара Г. Эйфеля.
Ажурнае збудаванне складаецца з 18 000 металічных дэталяў, для злучэння якіх было выкарыстана 2,5 мільёны заклёпак. Металічныя канструкцыі важаць 7300 тон, а агульная вага, уключаючы неметалічныя элементы, складае 10000 тон.
15 мая 1889 года на вежу падняліся першыя наведвальнікі.
324 мятровая вежа была самай высокай ў свеце да 1930 года.
Ваенны ўрач. Доктар медыцыны.
Скончыў Імператарскую Ваенна-медыцынскую акадэмію. Прымаў удзел у барацьбе з эпідэміямі тыфа, халеры ў Вяцкай губерні.
Служыў урачом у розных флоцкіх экіпажах. Аддаваў перавагу не практычнай, а эксперыментальнай медыцыне, якой ён з захапленнем заняўся па прапанове і пад кіраўніцтвам І. Паўлава.
Удзельнік руска-шведскай экспедыцыі (1899–1901) па градусным вымярэнні на архіпелагу Шпіцберген. На востраве збіраў гідралагічны і заалагічны матэрыял.
Удзельнік руска-японская вайны.
У яго гонар названа гара на ўсходзе Зямлі Тарэля вострава Заходні Шпіцберген.
Польскі паэт, гісторык літаратуры, літаратурны крытык, эсэіст.
Скончыў Дзісенскую гімназію, Віленскі ўніверсітэт.
Выкладаў у Браслаўскай прыватнай гімназіі, выдаў у мясцовай друкарні два зборнікі вершаў. Перад вайной працаваў у Вільні.
Пасля пачатку ІІ Сусветнай вайны быў мабілізаваны ў польскую армію і ўдзельнічаў у баявых дзеяннях пад Львовам. У 1939–1941 гадах быў зняволеным ў савецкім лагеры, з якога ўцёк у Вільню. У 1941 годзе быў арыштаваны НКУС і адпраўлены ў канлагер на Урал, зноў уцёк і ўступіў у армію генерала Андэрса, удзельнічаў у баявых дзеяннях 2-га корпуса на тэрыторыі Італіі.
У 1946 годзе стаў сузаснавальнікам польскага ПЭН клуба і пераехаў на пастаяннае жыхарства ў Англію.
У Вялікабрытаніі займаўся выдавецкай, літаратурнай дзейнасцю, кіраваў выдавецтвам Польскага літаратурнага таварыства, утрымліваў уласную друкарню. Як доктар і прафесар выкладаў ва ўніверсітэтах Англіі, Амстэрдама, Гайдэльберга.
Беларускі пісьменнік, перакладчык. Узнагароджаны літаратурнымі прэміямі «Гліняны Вялес» за кнігу вершаў «Пенаты», імя М. Стральцова за паэтычную творчасць.
Скончыў Бабруйскую школу-інтэрнат № 1, Маскоўскі інстытут інжынераў сельскагаспадарчай вытворчасці.
Працаваў у Бураціі, на нафтаправодзе «Дружба» ў Наваполацку, у «Галоўтранснафце» (Гомель), на нафтаправодах Цюменскай вобласці.
Жыве ў Вільнюсе. Выдаваў газету «Рунь».
Аўтар вершаў, зборнікаў паэзіі, прозы, дзіцячых кніг.
Пераклаў вершы Ц. Норвіда, Б. Лесьмяна, Л. Стафа, М. Зэрава, П. Грабоўскага.
НАТА просьбу не задаволіла.
Беларускі паэт і празаік.
Працаваў у школах і ўніверсітэце ў Баранавічах. Заснавальнік маладзёжнага і скаўцкага руху ў г. Баранавічы, адзін з заснавальнікаў Баранавіцкага філіяла БАЖ.
Аўтар, сааўтар кніг, зборнікаў паэзіі, апавяданняў, афарызмаў, вершаў, эсэ, якія друкаваліся ў многіх газетах, часопісах «Першацвет», «Бярозка», «Маладосць», «Полымя», «Дзеяслоў».
Памёр 10 лютага 2011 года.
1969 год. Памёр Мікалай Шчаглоў-Куліковіч (1893-1969).
Беларускі кампазітар, этнограф, паэт, музыколаг, дзеяч беларускага руху ў эміграцыі, аўтар музыкі гімна на словы М. Багдановіча “Пагоня”, адзін з арганізатараў Тэатра оперы і балета Беларусі, дырыжор яго сімфанічнага аркестра, дырыжор сімфанічнага аркестра Усебеларускага Радыёкамітэту, музычны рэдактар Беларускага радыё.
У красавіку 1944 года ў Мінскім гарадскім тэатры паставіў оперу «Усяслаў Чарадзей» на вершы Н. Арсенневай.
Заснаваў у Нью-Ёрку беларускі хор, кіраваў беларускімі хорамі ў Кліўлендзе і Чыкага. Пакінуў вялікую музычную спадчыну.
У пасведчанні аб нараджэнні месцам нараджэння запісана Масква па месцы прапіскі бацькоў.
Савецкі і расійскі хакеіст. Заслужаны майстар спорту СССР. Правёў у НХЛ 12 сезонаў у складзе каманд «Ванкувер Кэнакс», «Фларыда Пантэрз» і «Нью-Ёрк Рэйнджэрс». За сваю хуткасць атрымаў мянушку “Руская ракета”.
У рэгулярных сезонах НХЛ правёў 702 гульні, у якіх набраў 779 ачкоў (437 шайб і 342 перадачы). Па сярэдняй колькасці шайб за матч (0.623) займае пятае месца ў гісторыі НХЛ. Шэсць разоў удзельнічаў у матчах усіх зорак, а ў 2000 годзе атрымаў прыз самаму каштоўнаму гульцу матчу ўсіх зорак.
Член залы славы Міжнароднай федэрацыі хакея і Залы хакейнай славы. Уваходзіць у спіс 100 найвялікшых хакеістаў за ўсю гісторыю НХЛ.
Беларускі акцёр. Заслужаны артыст. Уладальнік медаля Ф. Скарыны.
Скончыў Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут.
Працаваў акцёрам, загадчыкам трупы ў Нацыянальным драматычным тэатры імя Якуба Коласа, дырэктарам Беларускага тэатра «Лялька» (Віцебск).
Сыграў больш за 40 ролей у тэатры, у тым ліку ў пастаноўках «Несцерка» В. Вольскага, «Прымакі» Янкі Купалы, «Званы Віцебска» У. Караткевіча, «Чорная нявеста» А. Дударава, «Апошнія сведкі» С. Алексіевіч.
27 сакавіка адбылося прызначэнне новых старшынь райвыканкамаў у Круглым, Хоцімску і Чавусах. Кіраўнікамі сталі адпаведна Сяргей Ермаліцкі, Геворг Мелканян і Дзмітрый Акуліч.
Замест затрыманага з-за карупцыйнага скандала, пра які пісалі mogilev.media Андрэя Бунакова новым генеральным дырэктарам “Белшыны” прызначаны былы намеснік галоўнага інжынера па тэхнічным развіцці Аляксандр Кавалёў – піша БелТА.
Фота: БелТА
Ролік “Хоцімск-турыстычны край” агучвае пяцігадовая дзяўчынка Серафіма з самага ўсходняга раённага цэнтра Беларусі. Прычым расказвае яна пра гісторыю, паданні, адметнасці і цікавосткі Хоцімска па-беларуску.
Фота з адкрытых крыніц
Динамика производства сельскохозяйственной продукции в Хотимском районе практически копирует промышленную ситуацию: взлет на 6,4 и 9,2 %% в 2017 г. и 2020 г. соответственно, а потом: крутое пике до уровня 81,9 % к предыдущему году в 2018; 95,1 % в 2019 г. и 91,7 % в 2021 г. И, опять же, исключение 2020 г. – рост на 5,2 %, а по сути откат до уровня 2015 г. Апофеоз падения по итогам 2022 г – 80,8 % к 2021 г.
В производстве растениеводческой продукции район держался до 2018 г., а потом падение в производстве зерна на 33 %, картофеля в 2017 г. произвели всего лишь 37 % к уровню предыдущего года. В 2022 г. производство зерна (21 289 т.) показало минимум со времени реализации Указа, а урожайность “скатилась” до 21,4 ц/га или на 95 % даже к уровню 2021 г.
К “чести” хотимчан, в зоне ЮВР (юго-восточный регион) есть два района – Климовичский и Костюковичский, которые показали еще более низкую урожайность зерновых – 15,5 и 16,4 ц/га соответственно. Эти “достижения” отбрасывают районы в 1960-е годы прошлого века с их проблемами с химизацией, механизацией и мелиорацией земель.
Особое внимание и непонимание вызывает “любовь” района к производству картофеля – в сельхозорганизациях района в 2022 г. произвели его 157 тонн или 29,3 % к уровню предыдущего года, и при урожайности всего лишь 75 ц/га – ниже урожайность наблюдалась только в 2017 г. (64 ц/га) и в 2020 г. (49 ц/га). Картофель – “убийца” экономики и плодородия пашни в любом районе, а в Хотимском с их супесями тем более.
При всем уважении к льноводам района, показатели урожайности льноволокна, увы, также не на высоте – 4-е место в области из 8 льноводческих районов. Кстати, как и картофель, лен на почву оказывает крайне неблагоприятное влияние.
Возможно, неудачи в растениеводстве в ЮВР можно каким-то образом списать на высокий уровень выщелачивания и инфильтрации питательных элементов (в основном, азота) в подземные горизонты. Но с этим бороться можно квалифицированным руководством, правильными севооборотами и повышенными дозами внесения органических удобрений, что как раз и отсутствует в районе.
Да и в целом инвестиции в растениеводство в районах Кричевской зоны бесперспективны из-за низкого уровня плодородия земель – просто нужно поддерживать достигнутые в прошлые годы результаты. Увы, в Хотимском районе эффективность хозяйствования в последние годы скатилась до низшего предела и, особенно, в животноводстве.
Отметим, что резкое снижение объемов производства животноводческой продукции также начались после вступления в силу Указа по развитию ЮВР. За последние 7 лет поголовье крупного рогатого скота уменьшилось почти на 3 тыс. голов, коров – на 300 голов. Реализация скота на убой снизилась на 1 200 тонн (на 42 %), производство молока “упало” на 10 600 тонн или на 43 %.
По удою молока на 1 корову за год район скатился со 102 на 114 место в республике из 118 районов. Казалось бы, хуже некуда, но все антирекорды побил январь 2023 г. Мяса в районе нарастили 30 тонн или в 5,6 раза меньше прошлогоднего уровня. Молока надоили 82,1 %, а удой на 1 корову составил 84,6 % к январю 2022 г.
Перспективу в животноводстве явно подрывает нехватка кормов (75,8 % к уровню предыдущего года), в том числе и концентратов – меньше осталось на начало года на 70 %.
Одно радует, что на фоне тотального падения уровня производства реальная зарплата выросла в январе на 0,3 %.
В 2023 г. в Хотимске будут проводиться областные “Дожинки” и район должен показать все лучшее, на что способна его экономика и руководители. Можно сделать акцент на возросший объем инвестиций в 2022 г. (105,2 %), с другой стороны строительно-монтажные работы “пострадали” на 21,6 %.
Да и жилья в прошлом году ввели в эксплуатацию на 77,5 % к уровню 2021 г., а если учесть, что и в 2021 г. в сравнении с 2020 г. ввод жилья составил всего лишь 52,8 %, становится еще более грустно. Печальный фон хотимской экономики завершает снижение реальной зарплаты за 2022 г. на 3,7 % по отношению с предыдущим годом.
Поднять район за счет промышленности весьма проблематично: льнозавод и так (слава Богу) работает в три смены, хлебозавод лишнюю продукцию выпускать не будет – себе дороже. Производство трепела с их оригинальными схемами реализации до дожинок правоохранительные органы, пожалуй, трогать не будут – с этим точно успеется (слишком все сладко для перекупа, а потому и бдительность страдает).
Мала надежда и на частный сектор: фермерские хозяйства не рвутся в расширение своей деятельности, а из переработки активничали только деревопереработчики. Как оказалось, контрабандисты и два частника с пилорамами практически вырезали весь деловой лес в районе. Дошло до абсурда: житель Хотимска, осуществляющий предпринимательскую деятельность по переработке леса на территории РФ, вместе с работниками Батаевского лесничества Костюковичского лесхоза совершали хищение деловой древесины. Впрочем, подобное явление зафиксировано прокуратурой и в соседних районах.
Что можно посоветовать хотимскому истеблишменту: в ближайшее время исправить ситуацию можно только за счет агросектора района. Заметим, что в растениеводстве максимальные показатели производства (а параллельно и в животноводстве) сельскохозяйственной продукции получены в 2017 и 2020 гг., но как раз в это время вносились максимальные дозы органических и минеральных удобрений.
Уж для одного района несколько “лишних” сотен тонн минералки можно найти из запасов области, а с органикой можно и самим разобраться. Расширить посевы рапса и уже в этом году немного поправить финансы сельхозорганизаций. На перспективу: севооборот, насыщенный бобово-злаковыми многолетними травами, оптимальные площади под кукурузу и овощи, разобраться с необходимостью выращивания картофеля. Избегать монокультуру, ввести в практику пожнивные культуры, в том числе и сидераты.
А в животноводстве еще проще: бывать на фермах руководству хозяйств и района и уже этот шаг в сторону производства резко увеличит надои и качество реализуемого молока (только половина идет сортом “экстра”); разобраться с выходом телят на 100 коров – по итогам года немного больше 50 %, а это один из худших показателей в республике. Обратить внимание на сохранность стада. Вовремя принятые меры позволят к дожинкам кардинально поправить дела в производстве всех видов продукции, а районному начальству не ударить лицом в грязь.
Фото из открытых источников
Хотимск – самый восточный район Беларуси, и почти самый малый по площади: в Могилевской области меньше только Кричевский и Дрибинский районы. Численность населения тоже невелика – около 10 000 человек (меньше только в Дрибинском и Краснопольском районах). Такая же картина с плотностью населения – 12 человек на 1 км2, еще меньше в Славгородском (10), Глусском (9), Кличевском (8) и Краснопольском (7) районах. Хотимский район ежегодно по разным причинам теряет в среднем 300 человек – один небольшой колхоз. И так низкий демографический потенциал продолжает ухудшаться.
Хотимск расположен на окраине области: железнодорожное сообщение отсутствует, а по автомобильным дорогам до Могилева более 200 км, до Минска – 400. С восточной стороны он граничит с российской нищетой и оригинальными схемами выживания (контрабанда промышленных товаров и продуктов питания с белорусской территории, а также лес, металлолом), что, кстати, позволяет обогащаться и белорусской нелегально работающей публике.
Местные люди трудолюбивы, но богатством не разбалованы – такие выживут при любой власти и уровне достатка. Еще одна особенность Хотимского района – последствия аварии на Чернобыльской атомной станции обошли его стороной. Тем не менее, показатели естественной убыли населения в Хотимском районе намного хуже, чем в соседних Костюковичском и Климовичском, а также в Краснопольском и Славгородском районах. Хуже и показатели социально-экономического развития его территории.
Наличие в Хотимске в парке аттракционов единственного в Могилевской области колеса обозрения (копия расположенного в Минске в парке им. Горького) напрашивается на сравнение с Парижем с его Эйфелевой башней и Лувром. Жители Хотимска к достопримечательности привыкли, а вот гостям района в диковинку – многие из них изначально (до посещения поселка) не верили в цивилизацию на краю области.
Кстати, в начале 2010-х гг. именно в Хотимске велись съемки фильма “Чернобыль” – колесо обозрения было также копией расположенного в г .Припяти, навечно закрытого по причине аварии на ЧАЭС.
Еще в большей степени удивляет гостей Свято-Троицкая церковь, построенная в 1861 г. в честь отмены крепостного права и представляет собой уменьшенную в 10 раз копию Московского храма Христа Спасителя. Кстати, к ее реставрации в начале 1990-х годов был причастен уроженец Борисова Анатолий Чубайс.
Еще одна достопримечательность Хотимского района имеет хозяйственный статус – это Хотимский льнозавод. Построенный еще в 1932 г., он неустанно выдает продукцию до сих пор, и даже в настоящее время завод работает в три смены. Там относительно высокая зарплата, там занятость, там уверенность в будущем.
В районе определенную привлекательность имеют хлебозавод, частное предприятие по добыче и расфасовке трепела, трудовые места в госучреждениях. Увы, этого недостаточно для обеспечения радостного проживания на территории района – численность населения с 1996 г. уменьшилось на 7 800 человек или на 44 %.
А это уже провал государственной политике на территории конкретного района при которой население предпочитает умирать вдали от малой родины. Кстати, и рожать тоже. И это несмотря на действие Указа № 235 от 08.06.2015 г. “О социально-экономическом развитии Юго-восточного региона Могилевской области”, по которому 7 районов Могилевщины (среди них и Хотимский) уже получили более миллиарда рублей инвестиций.
Экономической пустыней называют территорию, которой присущи упадок деловой активности, сокращение уровня производства, демографическая депопуляция, снижение занятости населения и уровня его жизни. Все эти признаки в социально-экономическом развитии Хотимского района не только присутствуют, но и имеют тенденцию нарастающего свойства.
Как ни странно, именно с введением в действие Указа № 235 дела в Хотимском районе заметно ухудшились – то ли так и не смогли реализовать возможности (само с неба упадет), то ли несерьезно отнеслись к проработке инвестпроектов, но в Хотимском аграрном районе сильно пострадала в целом экономика, в частности, и сельское хозяйство.
В целом с 2015 по 2022 гг. число занятых в районе сократилось на 700 чел. – с 4 600 до 3 900 или на 15,7 %. Особенно катастрофичная ситуация создалась в 2020 г., когда соотношение принятых и уволенных работников составило 83,8 %, хуже тогда сработал в области только Круглянский район – 81,9 %.
За все годы реализации Указа зарплата в районе колебалась в пределах 18-20 места по области, постоянно “обгоняя” только Мстиславский район. Индекс промышленного производства от государственной помощи немного приподнялся в 2015-2016 гг., а потом вошел в крутое пике с минимумом к уровню предыдущего года в 2020 г. – 87,5 %.
На руинах прошлых лет показатели 2021 г. (114,6 %) в промышленности особого восторга не вызвали в виду безосновательности в закреплении тенденции.
Тотальный же провал в экономике района спровоцировало падение уровня производства в сельском хозяйстве района.
(продолжение следует)
Фото: “Шлях Кастрычніка”
Паводле афіцыйнай статыстыкі Белстат за 2022 год самымі дэпрэсіўнымі, з самымі нізкімі заробкамі і мільённымі крэдытамі з’яўляюцца пяць раёнаў краіны.
Самы бядотны стан у двух: Шаркаўшчынскім Віцебскай вобласці з сярэднім месячным заробкам 1 005 рублёў 5 капеек (383 даляры) і 8,4 мільёнамі рублёў пратэрмінаваных пазык і Кармянскім Гомельскай вобласці з заробкам 1 007 рублёў 6 капеек (384 даляры) і 19 мільёнамі рублёў пратэрмінаваных пазык.
Адразу тры раёны Магілёўскай вобласці занялі з 3-га па 5-е месцы антырэйтынгу: Хоцімскі, Слаўгарадскі і Мсціслаўскі. І гэта пры тым, што ўсе яны падпадаюць пад Указ ад 8 чэрвеня 2015 года №235 «Аб сацыяльна-эканамічным развіцці паўднёва-усходняга рэгіёна Магілёўскай вобласці» і маюць пэўныя прэферэнцыі.
У Хоцімскім раёне за 2022 год рэальны заробак упаў на 3,7% і склаў 1036 рублёў 8 капеек (395 даляраў) і вырасла пратэрмінаваная запазычанасьць на 6,2 мільёны рублёў – да ўзроўню 19,2 мільёны рублёў. На тэрыторыі раёна працуе ільнозавод і 6 сельскагаспадарчых арганізацый.
У Слаўгарадскім раёне з сярэднім заробкам 1045 рублёў (398 даляраў) 13,3% арганізацый стратныя. Тут пратэрміноўка крэдытаў складае 16,8 мільёны рублёў, у раёне нулявыя замежныя інвэстыцыі. З прамысловасці працуюць філіялы “Бабушкина крынка” і прадпрыемства “Красный пищевик”.
Самую вялікую пратэрміноўку мае Мсціслаўскі раён – 34,5 мільёны рублёў (пры чыстым прыбытку 2,9 мільёна). У раёне 5,2 мільёны рублёў пазык толькі за паліўныя рэсурсы. Тут сярэдні заробак за 2022 год склаў 1047 рублёў 50 капеек (399 даляраў). І гэта пры тым, што ў раён летась укладаліся замежныя інвэстары на 254,3 тысячы даляраў. У раёне дзейнічае вытворчасць малака, льну і хлебабулачных вырабаў.
Фотаздымак мае ілюстрацыйны характар
