На ваеннага эксперта распачатая крымінальная справа за «садзейнічанне экстрэмісцкай дзейнасці».
На размешчаным праўладнымі тэлеграм-каналах відэа Лябядок кажа, што ўдзельнічаў у акцыях пратэсту і даваў інтэрв’ю «каналам, якія ў нас прызнаныя экстрэмісцкімі».
Пра затрыманне Лебядка стала вядома 13 ліпеня. На наступны дзень зʼявілася«пакаяльнае відэа» з ім. Яму прысудзілі 15 дзён адміністрацыйнага арышту, па сканчэнні якіх на волю ён не выйшаў.
Лебядок вёў тэлеграм-канал аб ваеннай і інфармацыйнай бяспецы.
Паводле праваабаронцаў брэсцкі суд прызнаў яго вінаватым у «садзейнічанні экстрэмісцкай дзейнасці».
Студэнта Беларускай дзяржаўнай акадэміі авіяцыі затрымалі ў чэрвені 2022 года. Паводле следства, ён «сістэматычна прадстаўляў інфармацыю» аб руху авіятэхнікі ў Баранавічах тэлеграм-каналу, які сілавікі прызналі экстрэмісцкім».
На праўладных тэлеграм-каналах зʼявілася відэа, на якім мужчына тлумачыць, што быў затрыманы за тое, што ў тэлеграм-чаце абразіў Аляксандра Лукашэнку і «распаўсюджваў матэрыялы экстрэмісцкіх каналаў».
Праваабаронцы высветлілі, што гэта Валерый Тумілевіч. Яго затрымалі 17 ліпеня, а праз тры дні прысудзілі 10 содняў адміністрацыйнага арышту. Па іх сканчэнні на волю ён не выйшаў.
Па папярэдніх дадзеных, яе затрымалі за «парушэнне парадку арганізацыі або правядзення масавых мерапрыемстваў». Нагодай, нібыта, стала аватарка ў сацыяльных сетках.
Па звестках праваабаронцаў, былую журналістку TUT.ВY затрымалі на віцебскім вакзале па вяртанні з камандзіроўкі. Перад гэтым ёй тэлефанавалі сілавікі з прапановай «прыйсці на размову».
Разам з ім судзяць Аляксандра Фядуту, Юрыя Зянковіча, Вольгу Голубовіч, Дзяніса Краўчука. Іх вінавацяць у «змове з мэтаю захопу дзяржаўнай улады неканстытуцыйным шляхам».
Крымінальную справу разглядае Мінскі абласны суд. Працэс будзе адкрытым. Пачнецца а 14 у Мінскім раённым судзе.
Пяцёх абвінавачаных затрымалі ў сярэдзіне красавіка 2021 года.
Лукашэнка тады заявіў, што яны нібыта рыхтавалі замах на яго і ягоных сыноў.
Паведамлялася, што арыштаваныя мелі такія намеры і абмяркоўвалі іх на зум-канфэрэнцыях.
Праваабаронцы прызналі палітвязнямі ўсіх арыштаваных, акрамя Зянковіча.
Перад яго пачаткам у судовую залю пусцілі журналістаў праўладных мэдыяў.
Фігурантамі справы з’яўляюцца таксама псіхіятр Дзьмітрый Шчыгельскі, экс-супрацоўнік спэцпадраздзялення МУС «Алмаз» Ігар Макар, а таксама Аляксандр Перапечка, Павел Кулажанка і Віталь Макаранка, якія пражываюць за мяжой.
Адпаведнае распараджэнне ўжо атрымалі кіраўнікі прадпрыемстваў, кажа кіраўнік магілёўскага гарвыканкаму Ўладзімір Цумараў. Ягоныя калегі з аблвыканкаму адзначаюць, што сёлетняе жніво пройдзе інакш, чым у мінулыя гады. Чыноўнікі ў агучванні планаў на ўборачную ўжываюць вайсковую тэрміналогію.
«Патрабуецца мабілізацыя ўсіх сіл, – заяўляе ён. – Для магілёўцаў дапамога сялу – практыка не новая. Штогод у перыяд уборачнай кампаніі адпраўляем неабходную тэхніку, задзейнічаем працоўныя рэсурсы. Адпаведнае распараджэнне ўжо атрымалі кіраўнікі прадпрыемстваў Магілёва».
Уладзімір Цумараў, піша «Веснік Магілёва» удзельнічаў у «вялікая рэспубліканскай селектарнай нарадзе па пытаннях уборачнай кампаніі», якую праводзіў Аляксандр Лукашэнка. Па ягоных словах «у Беларусі вырашчаны добры ўраджай збожжавых і зернебабовых культур, хоць цяперашняя пільніца прагназуецца няпростай з-за пэўных сюрпрызаў надвор’я».
Па выніках нарады Цумараў і распарадзіўся кінуць на жніво працаўнікоў прадпрыемстваў.
Чыноўнікі з аблвыканкаму заяўляюць, што сёлетняе жвіно ў Магілёўскай вобласці пройдзе па спецыяльным сцэнарыі. Спачатку камбайны з паўночных раёнаў будуць перакінуты на поўдзень, каб хутчэй завяршыць уборачную там, а потым лавінай пойдуць па рэгіёне, паведамляесайт Магилёўскага аблвыканкаму.
Звесткі пра пераслед паводле праваабаронцаў, мэдыяў і родзічаў тых, хто зазнае яго.
Сяргей Сацук
Следчы камітэт перадаў супраць рэдактара выдання «Ежедневник» крымінальную справу ў пракуратуру для далейшага накіравання ў суд.
Журналіст за кратамі ад 8 снежня 2021 года. Першапачаткова яго абвінавацілі ў «Атрыманні хабару». У траўні сканчаўся максімальны тэрмін утрымання рэдактара пад вартай па гэтай справе, і яму выставілі абвінавачанні па новых артыкулах: «Распальванне варожасці з выкарыстаннем службовых паўнамоцтваў» і «Перавышэнне службовых паўнамоцтваў з карысных ці іншых памкненняў».
Ірына Слаўнікава
Дзяржаўны абвінаваўца патрабуе для журналісткі 4 гады пазбаўлення волі.
Пра гэта даведаліся яе калегі. Працэс над Слаўнікавай праходзіць у закрытым рэжыме ў Гомелі.
Журналістку затрымалі разам з мужам 30 кастрычніка ў мінскім аэрапорце. Яе судзяць за «арганізацыю і падрыхтоўку дзеянняў, якія груба парушаюць грамадскі парадак», або «актыўны ўдзел у іх, а таксама за стварэнне ці ўдзел у экстрэмісцкім фармаванні».
Аляксандр Казакевіч
Музыку і экс-палітвязня затрымалі ў Маладзечне
Праваабаронцы паведамляюць, што прычына невядомыя.
19 ліпеня Вольга Дубовік прызнала яго вінаватым за «абразу прадстаўніка ўлады» і прысудзіла 1,5 гады «хатняй хіміі», а таксама выплаціць 2 тысячы рублёў на карысць трох «пацярпелых».
Падзеі апошніх гадоў раскідалі беларусаў па свеце. Творцы спрабуюць займацца сваімі справамі і ў эміграцыі.
Аляксандр Ждановіч, вядомы беларускі актор і рэжысёр з канца лютага 2022 года жыве ў Грузіі. Артыст апынуўся на чужыне праз пераслед на радзіме.
Пра жыццё ў выгнанні ён апавядае чытачам Магілёў.media.
Хто такі Аляксандр Ждановіч
Па заканчэнні сталічнага Тэатральна-мастацкага інстытуту ў 1985 годзе Аляксандр Ждановіч працаваў у Нацыянальным драматычным тэатры імя Горкага.
За час артыстычнай кар’еры ўвасобіў на сцэне мноства знакавых вобразаў у п’есах Шэкспіра, Булгакава, Камю ды іншых. З 1982 году, як актор, зняўся ў больш чым сарака мастацкіх фільмах.
Асобная роля, якой Аляксандр Ждановіч прысвяціў 18 год жыцця, гэта Маляваныч у знакамітай дзіцячай «Калыханцы» на беларускім тэлебачанні.
Аляксандр Ждановіч пабываў у сумнавядомым жодзінскім ізалятары. 8 лістапада 2020 году ён быў затрыманы на Маршы народаўладдзя і асуджаны на 8 содняў адміністрацыйнага арышту.
За ўдзел у акцыях пратэсту актора звольнілі з Нацыянальнага драматычнага тэатру.
Незадоўга да ад’езду з радзімы ім сталі цікавіліся спецслужбы, выклікалі на допыт у Дэпартамент фінансавых расследаванняў.
Выехаў у Грузію. У сталіцы краіны Аляксандра Ждановіча пазнаюць. Да яго падыходзяць тутэйшыя беларусы са словамі: «О, Маляваныч, прывітанне!».
Планаў вялікіх не раблю
– Аляксандр, прайшло амаль паўгода пасля Вашага пераезду. Сцішылася дарожная ліхаманка, супакоіліся нервы – што прыгадваецца, якія ўражанні хочаце пераказаць словамі, азіраючыся на апошнія падзеі?
– Ніколі, ні ў якім сне не мог уявіць, што нешта падобнае адбудзецца са мной. Змяняць штосьці ў 58 гадоў дастаткова складана. Аднак, я спрабую вырашаць праблемы ў маім жыцці па меры іх з’яўлення. На сённяшні дзень стараюся рабіць так, як робяць дзеці – жыць адным момантам.
Я не цешуся ілюзіямі, што ўсё хутка скончыцца, што гэта сітуацыя працягнецца нядоўга. Але, і планаў вялікіх не раблю. Не абвяшчаю доўгатэрміновых прароцтваў пра свет і пра жыццё. Шмат пра што можна разважаць, але я лічу, што не маю права навязваць камусьці свае меркаванні, выдаваць уласныя думкі за ісціну ў першай інстанцыі.
Ці адчуваеце сябе выгнаннікам?
Ну, а як жа? Безумоўна! Калі адказаць на гэта пытанне проста, то я час ад часу лаўлю сябе на думцы, што гэта сон. У нейкі момант нібыта прачынаюся, і пытаюся сам у сябе: «А дзе гэта я? Што я тут раблю? Чаму я тут апынуўся?» Зразумела, часам бывае вельмі сумна, але я змагаюся.
Пра магчымае сваяцтва з тэатральным дзеячам пачатку 20 стагоддзя
– У 1920-1921 годзе першым кіраўніком Беларускага дзяржаўнага тэатру быў Фларыян Ждановіч, які ставіў шмат п’ес беларускіх аўтараў на нацыянальнай мове беларусаў. Нядаўна мінула 100 год, а часы цяпер вельмі падобныя – эміграцыя творчай інтэлігенцыі, «чырвоны тэрор», рэпрэсіі ды іншае. Ці ёсць сувязь па лініі продкаў з вядомым тэатральным дзеячам?
– Калі паступаў у інстытут, мноства людзей цікавіліся: «О, Ждановіч! Ці не з тых самых?». Пытанні бянтэжылі, паколькі я быў звычайны дваровы хлапчук, не надта дасведчаны ў гісторыі тэатральнага руху. Мая сям’я не мела ніякага дачынення ні да тэатру, ні да мастацтва ўвогуле.
Зразумела, што факт аднолькавага прозвішча дае вялікую верагоднасць на сваяцкія сувязі, але беспадстаўна сцвярджаць, безумоўна, не варта. Толькі аднойчы ў мяне быў непасрэдны кантакт з сям’ёй Фларыяна Ждановіча. За савецкім часам у Астрашыцкім Гарадку быў дом адпачынку «Тэатральны». Некалькі разоў мы адпачывалі там з сям’ёй.
Прыехалі чарговы раз, калі разгортваліся падзеі з ГКЧП (Дзяржаўны камітэт па надзвычайным становішчы ў СССР – самаабвешчаны орган улады ў СССР, які існаваў з 18 па 21 жніўня 1991 года). Менавіта тады сустрэўся з яго дачкой – Ірынай Фларыянаўнай Ждановіч. Жанчына была ўжо сталага ўзросту. Мы прадставіліся, пазнаёміліся, яна запрасіла ў госці, правялі разам вечар. Болей ніякіх сувязяў не ўгадваецца.
Сольны канцэрт адбыўся ў Жодзінскай турме, у камеры №34
– Напрыканцы нашай размовы хацелася б даведацца пра тэатральную праграму «Часы не выбіраюць», па сутнасці Ваш аўтарскі вечар, які павінен адбыцца 26 ліпеня ў Тбілісі.
– Перадгісторыя гэтай праграмы такая. Калі ў Мінску праходзілі дваровыя канцэрты ў 2020 годзе, я бываў на іх, слухаў, прыглядаўся. З «белай зайздрасцю» назіраў, як спяваюць розныя выканаўцы.
А я не спяваю, так вось атрымалася. Аднак мне хацелася нейкага ўдзелу. Праграмы для індывідуальных выступаў у мяне былі, але зусім іншыя. Зразумела, я шмат чытаў, шмат меў вершаў у сваім рэпертуары. Але нічога, так бы мовіць, «актуальнага» да падзей 2020 года ў мяне не было.
І вось, я пачаў шукаць матэрыял, збіраць вершы, каб яны адпавядалі трагічным і глабальным падзеям самых апошніх часоў. І гэта ўсё зацягнулася да таго моманту, пакуль мяне не схапілі на адным з маршаў пратэсту.
І першы мой сольны канцэрт адбыўся ў Жодзінскай турме, у камеры №34. Гэта была «зала» з усімі прыкметамі тэатральнай. Нават выглядала як амфітэатр: вось тут «параша» нібыта з прыступкамі, тут «кармушка» (дзверы), а насупраць – нібыта «партэр», «бельэтаж», «балкон», дзе сядзелі, ляжалі мужыкі, а я ім чытаў Бродскага.
Пасля таго, як я выйшаў на свабоду, мы яшчэ час ад часу збіраліся на раёне – па чыіхсьці хатах, кватэрах. Гэта былі сапраўдныя нелегальныя, альтэрнатыўныя кватэрнікі. Але потым усіх пачалі «зачышчаць», «прэсаваць» – ператрусы, вобшукі, арышты, выклікі ў міліцыю, пагрозы…
Вось, такім чынам і ў такіх умовах нараджалася гэта праграма. Прыходзьце ўсе, хто жадае. Будзе шмат чаго чытацца з найлепшых твораў як беларускай літаратуры, так і замежнай: творы Максіма Багдановіча, Уладзіміра Караткевіча, Анатоля Сыса, Іосіфа Бродскага, Восіпа Мандэльштама. Асноўная тэма якіх – выклікі сучаснасці, якія былі ў жыцці творцаў ва ўсе часы.
Беларусь падпісала Орхускую канвенцыю 30 кастрычніка 2001 году. Праз 21 год афіцыйны Мінск угледзеў прадузятае і дыскрымінацыйнае стаўленне з боку кіроўных органаў канвенцыі, факты ціску на суверэнную дзяржаву.
Таму, вырашыў спыніць свой удзел у Канвенцыі аб доступе да інфармацыі, удзеле грамадскасці ў працэсе прыняцця рашэнняў і доступе да правасуддзя па пытаннях, якія датычацца навакольнага асяроддзя. Тое прадугледжана ўказам «Аб выхадзе Рэспублікі Беларусь з міжнароднага дагавора», які падпісаў Аляксандр Лукашэнка, піша БЕЛТА, спасылаючыся на яго прэс-службу.
«Нягледзячы на дасягнутыя вынікі ў выкананні ўзятых на сябе міжнародных абавязацельстваў у адпаведнай сферы, у кастрычніку 2021 года Беларусь сутыкнулася з прадузятым і дыскрымінацыйным стаўленнем з боку кіроўных органаў канвенцыі, фактамі ціску на суверэнную дзяржаву», – адзначаецца ў публікацыі.
Орхуская канвенцыя названа так, бо была падпісаная ў дацкім горадзе Орхус у 1998 годзе. 38 краін-падпісантаў дамовіліся падтрымліваць правы чалавека на спрыяльнае навакольнае асяроддзе і даваць людзям удзельнічаць у рашэннях адносна навакольнага асяроддзя.
У Беларусі неаднаразова былі скандалы і пратэсты, звязаныя з экалагічнымі праблемамі ў пытаннях будаўніцтва «брудных» заводаў ці не інфармаваннем аб аварыях на атамнай электрастанцыі. У 2021 годзе ўлады ліквідавалі дзясяткі экалагічных арганізацый.
Вярхоўны суд ліквідаваў з ініцыятывы Генеральнага пракурора цягам тыдня пяць прафсаюзных арганізацыяў. Адпаведная заява была напраўленая ў суд напачатку чэрвеня.
– Беларускага незалежнага прафсаюзу гарнякоў, хімікаў, нафтаперапрацоўшчыкаў, энергетыкаў, транспартнікаў, будаўнікоў і іншых работнікаў;
– Беларускага прафсаюзу работнікаў радыёэлектроннай прамысловасці;
– Асацыяцыі прафсаюзаў «Беларускі Кангрэс дэмакратычных прафсаюзаў».
Першымі былі ліквідаваныя 13 ліпеня Беларускі прафсаюз работнікаў радыёэлектроннай прамысловасці і Беларускі незалежны прафсаюз. Лідары гэтых арганізацыяў утрымліваюцца пад вартай.
У зняволенні трымаюць і актывістаў прафсаюзаў, лёс якіх вырашаўся на судовых пасяджэннях 14 і 18 ліпеня. Яны скончыліся пастановаю аб спыненні іх дзейнасці.
Паводле Генеральнага пракурора з 2020 году «дзейнасць асобных прафсаюзаў на тэрыторыі Беларусі набыла палітызаваны характар», а «замест выканання ўскладзеных функцыяў кіраўніцтва і чальцы гэтых арганізацыяў бралі ўдзел у дэструктыўнай дзейнасці, несанкцыянаваных мерапрыемствах, распаўсюджвалі інфармацыйную прадукцыю экстрэмісцкага зместу».
На няправільныя паводзіны расіян паскардзілася Ірына Дарафеева на «Славянскім базары» падчас прэсавай канферэнцыі прызёраў розных гадоў конкурсу маладых выканаўцаў.
«У мяне ёсць адна мара, – казала яна, – каб беларускіх артыстаў не выразалі з расійскага эфіру. Мы ж, людзі мастацтва, заўсёды за кансалідацыю. У рамках Саюзнай дзяржавы рэалізавана мноства праектаў ва ўсіх сферах, але чамусьці культуры ўдзяляецца менш увагі. А гэта сапраўды тое, што нас аб’ядноўвае, што застанецца. Вядома, праца артыста незаўважанай не застаецца, але хочацца, каб яе ацаніла як мага больш людзей», – напісанана сайце газеты «СБ. Беларусь сегодня».
Хто такая Ірына Дарафеева.
Спявачка, заслужаны артыстка Рэспублікі Беларусь (2007), дацэнт кафедры мастацтва эстрады Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэту культуры і мастацтва, дэпутат Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Беларусі VI склікання.
Ірына Дарафеева – дэпутат мае падзяку ад Лукашэнкі.
Паводле прэсы ў 2007 годзе Дарафеева стала аб’ектам пільнай увагі кіраўніка дзяржавы і яго ўдзелу ў ейным лёсе.
На дзень нараджэння Лукашэнкі яна яму падарыла песню: ««Ангел мой несравненный, неземной и нереальный»». У адказ на гэта кіраўнік дзяржавы публічна павіншаваў спявачку ў дзень яе нараджэння з экрана тэлевізара.
Карпаратыўную мастацкую калекцыю збіраў Белгазпрамбанк, калі ім кіраваў Віктар Бабарыка. У 2020 годзе ён быў канкурэнтам Лукашэнкі на прэзідэнцкіх выбарах і апынуўся ў няволі. Карціны год пабылі пад арыштам, як рэчавыя доказы.
Уся калекцыя налічвала 150 твораў сусветна вядомых беларускіх мастакоў, а таксама скульптуры, старадрукі. Увесь збор ацэньваўся ў 20 мільёнаў долараў. У Магілёў прывезлі 38 палотнаў, пісаў раней Магілёў.media.
Іх паказваюць у выставачнай залі Музею гісторыі Магілёва. Выстава называецца «Тихая жизнь». Яе адкрыццё адбылося 15 ліпеня.
З клопатам пра беларускую культуру і з разуменнем неабходнасці вяртання на радзіму беларускай спадчыны збіралася гэта калекцыя. На адкрыцці ніводным словам не згадалі Віктара Бабарыку, нібыта, гэтае імя забаронена называць услых.
На выставе прадстаўленыя карціны жывапісу і графікі вядомых у свеце, але паўзабытых ці невядомых на радзіме, беларускіх мастакоў.
Аснову экспазіцыі склалі пейзаж і нацюрморт. Карціны разнастайныя па стылістыцы, задаволяць самага прыдзірлівага наведніка.
Найбольшую ўвагу грамады, якая прыйшла на адкрыццё, прыцягвалі карціны касцюмера, дызайнера і сцэнографа шматграннага ў творчасці, Леона Бакста; знакамітага Фэрдынанда Рушчыца – удзельніка аб’яднання «Свет мастацтва», заснавальніка жанру мадэрнісцкага пейзажа ў мастацтве Беларусі; Абрама Маневіча – ураджэнца Магілёўшчыны, блізкага сябра Альберта Эйнштэйна. І безумоўна, Хаім Суцін! Яго творчасць прадставіла адно палатно, але вельмі экспрэсіўнае.
Выстава мастацкіх шэдэўраў «Тихая жизнь» прабудзе ў Магілёве да 28 жніўня.
На ягоны погляд развіццё клеткавых тэхналогіяў зробіць з Беларусі лідарам “не толькі на постсавецкай прасторы”, а біялогія і біятэхналогія можа стаць для краіны «фішкай».
«СБ Беларусь сегодня» піша, што Дзмітры Піневіч расказаў Лукашэнку аб інтэграцыі біялогіі і медыцыны.
Па словах урадоўцы Міністэрства аховы здароўя разам з Міністэрствам адукацыі зрабіўшы рэвізію напрамкаў, звязаных з генетыкай, біяінжынерыяй, біяманіторынгу і персаніфікацыйным лячэннем, угледзелі, што Беларусь тут, калі не лідар, то нічым не саступае топавым пазіцыям.
Дзьмітры Піневіч адзначае, што «беларуская нацыянальная біятэхналагічная карпарацыя, праекты, якія рэалізуюцца ў індустрыяльным парку «Вялікі камень», вытворчасць новых лекавых прэпаратаў, уласных вакцын» – гэта плён узаемадзеяння з Міністэрствам адукацыі і Акадэміяй навук.
Дзмітры Піневіч анансаваў павышэнне заробкаў усім медыкам, перадае Белта. На колькі – не сказаў. Папрасіў пачакаць прыняцця канчатковага рашэння і адзначыў, што гэта напярэдадні прафесійнага свята «Дня медычных работнікаў» – падарунак ад Лукашэнкі, які «мы павінны адпрацаваць на працоўных месцы».
