Крычаўскія гісторыкі знайшлі шэраг цікавых дакументаў, а менавіта некалькі даваенных дакументаў, пасведчанне аб шлюбе 1945 года, а таксама апублікавалі найгрышы карэннага крычаўляніна, які ў час акупацыі навучыўся граць на губным гармоніку ад нямецкіх жаўнераў
Даследчыкі знайшлі ў прыватным архіве тры цікавых даваенных дакумента, два з якіх аказаліся беларускамоўнымі і датуюццца 1938 годам. Два аднатыпных дакумента напісаны жыхаркай Крычава Гнедко (у дзявоцтве Рэйда) Наталляй Кандрац’ёўнай, дзе яна на беларускай мове звяртаецца ў раённы аддзел з просьбай уладкаваць яе на працу ў дзіцячыя яслі. Прычым яна тлумачыць, што скончыла пяцімесячныя курсы па падрыхтоўцы ў педінстытут і нават была прынята на першы курс універсітэта, але “па сямейным абставінам не змагла паехаць на вучобу”.
А вось яе маці Рэйда Васса таксама напісала ліст, але крыху пазней, у лютым 1940 года. Яго змест не менш цікавы, бо ён ілюструе як няпроста жылі людзі перадваенны час, хоць ніхто і не думаў, што можа быць вайна. У лісце 78-гадовая жанчына на руска-беларускай трасянцы звяртаецца да намесніка крычаўскага райкома каб з яе прыбралі падатак на будынкі і абгрунтоўвае гэты тым, што непрацаздольна, яе муж памёр, а сама яна не мае нават “тридневнаго пропитания” – паведамляе інстаграм-старонка “Невядомы Крычаў”.
Даволі цікавым таксама з’яўляецца пасведчанне аб шлюбе, якое датуецца красавіком 1945 года, калі яшчэ нават не скончылася Другая сусветная вайна, хоць Беларусь была вызвалена. Але ў Крычаве ў гэты час ва ўсю ўжо гулялі вяселлі.
Аднак вішанькай на торце стаўся апублікаваны запіс двух нагрышаў нямецкіх мелодых карэнным крычаўлянаным Крыжэвічам Васілём 1929 года нараджэння. Яго гісторыя ўнікальна тым, што будучы 11-12 падлеткам ён навучыўся граць на губным гармоніку ад нямецкіх жаўнераў і пранёс сваё музыкальнае захапленне праз усё жыццё. Ён з легкасцю мог найграць нямецкую папулярную песню “Lilli Marleen” і нават напець нямецкімі словамі, а таксама выканаць нямецкі вальс, не кажучы ўжо аб народных танцавальных мелодыях ці папулярных савецкіх песнях.
Толькі паслухайце гэтыя найгрышы на Soundcloud:
А яшчэ пачытайце нетыповы ўспамін пра вайну нашага героя:
“Дык у мяне іх не адна [маецца на ўвазе губная гармошка], у мяне былі іх чорт знаіць: і двайныя гармошкі, у немцаў купляў. Карты купляў, прадаваў розную ерунду. Прі немцах краску браў, соду прадаваў на базарі, маркі сабіраў. У мяне марак прапала большэ тышчы марак нямецкіх… – Так што маркі хадзілі тут у нас? Хадзілі маркі. Наша дзесятка, дзесяць рублей сталінскіх – адна марка нямецкая, замешчала дзесяць рублей”.
Фота “Невядомы Крычаў”.
