З пачатку 2023 года ў Магілёўскім рэгіёне зафіксавана чатыры выпадкі смерці ад няякаснага алкаголя.
– Апошні сёлета выпадак стаў рэкордным па канцэнтрацыі спірту – расказаў “Магілёўскім ведамасцям” дзяржаўны медыцынскі судовы эксперт-хімік Аляксандр Іваноў – Ён здарыўся з 62-гадовым мужчынам, якога знайшлі мёртвым у кватэры ў Магілёве. Пры правядзенні экспертызы ў крыві нябожчыка выяўлены метанол, які ў пяць разоў перавышаў смяротную канцэнтрацыю – 5%. Па прыкладных падліках мужчына выпіў ад 0,5 да 1 л алкаголю на метанолавым спірце.
Як правіла, метанолзмяшчальныя вадкасці, якія ўжываюць людзі – гэта аўтамабільныя шклоамывальнікі кантрафактнага паходжання, набытыя з рук або фальсіфікаваныя спіртныя напоі.
Крыніцы mogilev.media паведамляюць, што сярод ахвяр атручэння метанолам у бягучым годзе – два супрацоўнікі праваахоўных органаў, што атруціліся ў Палыкавічах.
Вечарам 22 чэрвеня на трасе М-8 вадзіцель турыстычнага аўтобуса Neoplan сутыкнуўся з красоверам Nissan, ад удару аўтобус з’ехаў у правы па ходзе руху кювет і перакуліўся. У салоне знаходзіліся 50 чалавек разам з кіроўцам – практычна ўсе з Магілёва і Магілёўскага рэгіёна.
Па медыцынскую дапамогу пасля аварыі звярнуліся 17 чалавек, у бальніцу хуткай медыцынскай дапамогі Віцебска дастаўлены 4 чалавекі, з іх адзін дзіцёнак 16 гадоў. У Віцебскую абласную бальніцу дастаўлены 7 чалавек, з іх адзін дзіцёнак 12 гадоў. Пазней у прэс-службе МУС паведамілі, што ў лякарні працягвае знаходзіцца толькі адна жанчына – жыхарка Гомеля 1978 года нараджэння.
Аўтобус з 49 турыстамі ехаў з Магілёва ў Санкт-Пецярбург. Ён належыць гомельскай фірме, кіроўца таксама жыхар Гомеля.
На ўікенд у Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць сярэднесутачныя тэмпературы вышэй за +20°С, ноччу каля +17°С, днём +25° +28°С.
Будзе пераважаць воблачнае з ападкамі надвор’е. Працягласць дня паменшыцца на 1 хвіліну да 17 гадзін 8 хвілін 25 чэрвеня. У нядзелю сонца ўзыйдзе ў 4:28, зойдзе ў 21:36.
23 чэрвеня, пятніца – надвор’е абяцае быць воблачным. Днём тэмпература падрасце да +27°С і пераважна без ападкаў. На працягу сутак будуць паступаць паветраныя масы з паўночнага-захаду, поўначы, у другой палове дня – з паўднёвага захаду, хуткасць вятроў 2-4 м/с. Растучы Месяц. Магнітнае поле няўстойлівае.
У суботу, 24 чэрвеня, пераважна воблачна. Уноч да +17°, уранні і ўвечары да +22°С, днём слупкок тэрмометра падымецца да +26°С, месцамі і ў асобных раёнах да +28°С. Надвор’е пратрымаецца ў першай палове ў асноўным без ападкаў, у другой палове, асабліва пад вечар, магчымы дажджы . На працягу сутак будуць паступаць паветраныя масы з паўднёвага захаду і паўночнага усходу, хуткасць вятроў 1-4 м/с, пры парывах да 6-8 м/с. Растучы Месяц. Магнітнае поле спакойнае.
У нядзелю, 25 чэрвеня, прагназуецца пераважна даждлівае надвор’е, у другой палове магчымы навальніцы, уноч і раніцай да +17°С, удзень паветра прагрэецца да +26°С, у асобных раёнах да +28°С. З рання і да вечара вызначаць надвор’е будуць заходнія і паўночна-заходнія вятры хуткасцю 2-4 м/с. Месяц расце.
Ранак панядзелка 26 чэрвеня пачнецца з воблачнага надвор’я, з ранішнімі тэмпературамі да +14°С, з паўночна-заходнімі вятрамі хуткасцю да 2 м/с. У другой палове дня вялікая верагоднаць дажджоў, тэмпература да +26°С.
Толькі сем раёнаў Магілёўскай вобласці ўсё яшчэ трапляюць пад забарону на наведванне лясоў. Гэта самыя заходнія раёны рэгіёна – Асіповіцкі, Бабруйскі, Глускі, Кіраўскі і Клічаўскі, а таксама Горацкі і Дрыбінскі.
На астатняй тэрыторыі Магілёўскага рэгіёна забароны знятыя цалкам, альбо ўведзены толькі абмежаванні на масавыя мерапрыемствы і распальванне кастроў. Інтэрактыўную мапу забарон на наведванне лясоў можна пабачыць тут.
Падчас вясновай перапланіроўкі Камсамольскай вуліцы і сквера Герцана, які неўзабаве вярнуў сабе гістарычную назву Тэатральны, быў дэмантаваны фантан. Зараз вядуцца работы па будоўлі новага.
Плануецца, што фантан будзе адкрыты, калі не на дзень горада, то на пачатку ліпеня.
Фантан упрыгожыць новы твор магілёўца, скульптара Андрэя Вараб’ёва. Вядома, што яго праца будзе прысвечана тэме кахання, але падрабязнасці пакуль не раскрываюцца, каб захаваць інтрыгу.
Тэатральны фантан – улюбёнае месца многіх пакаленняў магілёўцаў. Яшчэ ў 2020 годзе выношваліся планы па стварэнню тут “цэнтра прыцягнення творчых сіл”. Такая ідэя агучвалася тады дырэктарам Магілёўскага драмтэатра Андрэем Новікавам, горача падтрымлівалася тагачасным дырэктарам Музея гісторыі Магілёва Аляксеем Бацюковым, тым больш, што дадзеная пляцоўка ўжо станавілася месцам рэалізацыі асобных мерапрыемстваў. Напрыклад, у 2019 годзе ўдзельнікамі міжнароднага арт-праекта “Магілёў вачыма гасцей” гэты фантан быў творча размаляваны.
Нагадаем, што Тэатральны сквер вярнуў сваю гістарычную назву на пачатку гэтага лета. Ён месціцца за драмтэатрам – паміж вуліцамі Болдзіна і Камсамольскай – да вуліцы Ленінскай. Гэта найстарэйшы сквер горада, закладваўся ў 1829 годзе пры губернатары М. Мураўёве, як сад. Сквер быў агароджаны, летам у ім граў духавы аркестр.
Пэўны час сквер называўся Мураўёўскім, у гонар губернатара, душыцеля паўстанняў 1830 і 1863-1864 гадоў. Потым – Тэатральным. У 1917-1919 гадах сквер меў назву Дняпроўскі, у 1919-2023 гадах – імя Герцэна.
Некалькі гадзін дактары змагаліся за жыццё хлопчыка 2014 года нараджэння, але выратаваць яго не ўдалося.
Кампанія падлеткаў днём 20 чэрвеня каталася на самаробным плыце на дняпроўскай затоцы ў Магілёве каля гандлёвага цэнтра “Е-Сіці”. Плыт быў імправізаваным – шчыт з дошак. Сярод іншых, на плыце плавалі два браты 2010 і 2014 гадоў нараджэння. У нейкі момант малодшы з братоў зваліўся ў ваду і пачаў тануць – ён не ўмеў плаваць.
Кампанія падлеткаў не здолела выцягнуць хлопчыка з вады самастойна. Старэйшы брат патэлефанаваў ратавальнікам, астатнія спалохаліся і разбегліся. Яшчэ жывога, дзіцёнка даставілі ў абласную дзіцячую бальніцу. Медыкі змагаліся за яго жыццё некалькі гадзін, але выратаваць хлопчыка не ўдалося – паведамляе прэс-служба МНС.
Актыўны продаж унікальных артэфактаў заўважылі стваральнікі ініцыятывы “Спадчына” на платформе Telegram – магілёўскія прадаўцы выставілі на расійскіх інтэрнэт-пляцоўках пячныя “кароны”, кафлю. Мінкульт – “фактаў крадзяжу не зафіксавана”.
“Шэры” продаж беларускіх артэфактаў на папулярных інтэрнэт-пляцоўках цягнецца ўжо дзесяцігоддзямі, і гэты стыхійны працэс усё часцей вядзе да паступовага вымывання каштоўнасцяў з тэрыторыі нашай краіны. Характэрную карціну зафіксавалі энтузіясты, стваральнікі папулярнага Telegram-канала “Спадчына”.
“Аднойчы на аўкцыёне натыкнуўся на прыгожую кафляную карону. – піша аўтар канала – Яна была выраблена на знакамітым заводзе Песельніка ў Копысі. Прадукцыя завода ў 1896 была адзначана бронзавым медалём Усерасійскай выстаўкі ў Магілёве за высокую якасць. Яе пастаўлялі ў сам Пецярбург.”
Падобная пячная кафля – рэдкая сямейная спадчына, але ўсё ж яна часам сустракаецца ў старых пабудовах з пячным абсталяваннем. Верагодна, у Магілёве сфармавалася пэўная колькасць прыхільнікаў ці калекцыянераў, якія сталі ўласнікамі падобных упрыгожванняў і цяпер распрадаюць свае здабыткі.
Разрабаваная Беларусь застаецца донарам культурных каштоўнасцей
“На [розных] пляцоўках адшукалася з паўтузіны падобных высокамастацкіх вырабаў, як асобных карон і кафляў, так і поўных пячных камплектаў. Амаль на ўсіх клеймы копыскага завода. – працягвае аўтар канала “Спадчына”.
І амаль усе прадаваліся з Магілёва. Можа б і прайшоў міма “прыватнай уласнасці”, але, па-першае, для мяне відавочна, што такая кафля знятая не з сялянскай хаты, а з інтэр’ераў забяспечаных мяшчан, а мо і нават з прызнаных помнікаў архітэктуры Падняпроўскага рэгіёна. Па-другое, што мела вырашальнае значэнне, прадаўцы прапаноўвалі даставіць беларускую кафлю ў Маскву… Бедная, разрабаваная ўсімі Беларусь у 2023-м застаецца донарам культурных каштоўнасцей!”
Што варта адзначыць – бізнэс у магілёўскіх прадаўцоў (ці прадаўца) цягнецца і даўно, і досыць млява. Як бачна з даціроўкі на фотаздымках, выстаўленых на інтэрнэт-аўкцыёнах, асобныя экспанаты рахтаваліся да продажу яшчэ ў 2013 годзе.
Аўтар канала “Спадчына” напісаў звароты ў Магілёўскі і Віцебскі аблвыканкамы, каб праверылі, ці можна гэтыя культурныя каштоўнасці вывозіць з Беларусі без дазволу Міністэрства культуры, праверылі адкуль іх знялі, і паглядзелі ці не варта выкупіць іх для музеяў.
Аблвыканкамы тэмай не зацікавіліся
Аблвыканкамы, гледзячы па адказах, асабліва тэмай не зацікавіліся – маўляў, гаспадры каштоўнасцяў знялі элементы аздаблення са сваіх дамоў, у музях такая кафля і так ёсць, а грошай, каб яе выкупляць, як заўсёды няма. У ведамствах унутраных спраў адказалі, што заяваў аб выкраданні не было, значыць – усё законна. Адзінае, што даведаўся аўтар – што традыцыі копыскай кафлі рыхтуюцца надаць статус гісторыка-культурнай каштоўнасці.
Больш парадаваў адказ з міністэрства культуры. Там адказалі: “У дачыненні да пячных кафляў, згаданых у вашым звароце, магчымы толькі часовы вываз па-за межы Рэспублікі Беларусь.» Пераважнае права набыцця культурных каштоўнасцей застаецца за беларускай дзяржавай.
“У цяперашні час адна з усталяваных асоб звярнулася ў Музей гісторыі Магілёва з мэтай перадачы кафлі, другая – будзе выкарыстоўваць у інтэр’еры уласнага дома.”
То бок, выглядае, што міністэрства культуры і іншыя інстанцыі змаглі звязацца з людзьмі, якія выставілі на продаж беларускую кафлю з опцыяй дастаўкі ў Маскву, але службовых асоб задаволілі вусныя тлумачэнні пра добрыя намеры.
На сямі пляжах рэгіёна – у абласным цэнтры і ў раёне Шклова – уведзены абмежаванні на адпачынак на вадзе.
На чатырох пляжах Магілёўскай вобласці дзейнічае поўная забарона на купанне дарослых і дзяцей, на заняткі воднымі відамі спорту. Гэта Святое возера і кар’еры ў пасёлку Брады ў Магілёве, гарадскі пляж на Дняпры ў Шклове і пляж на правым беразе пруда каля вёскі Путнікі пад Шкловам.
Яшчэ на трох пляжах дзейнічае абмежаванне на купанне дзяцей. Гэта пляж у Палыкавічах пад Магілёвам, Пячэрскае водасховішча і затока на вуліцы Фаціна ў абласным цэнтры. Актуальную мапу забарон можна пабачыць тут.
