Category: Навіны Крычава

Што ў Крычаве з помнікамі архітэктуры – адзін аднавілі, астатняе разбурылі

Навіна ад

Адрэстаўравалі толькі палац Пацёмкіна-Галынскіх, і на гэтым клопат пра спадчыну палічылі завершаным. Стайні палаца, вінакурню, піўзавод знішчылі, плябанія ў занядбаным стане

Лёс крычаўскай архітэктурнай спадчыны яскрава сведчыць нам пра ўменне мясцовых чыноўнікаў пускаць пыл у вочы. Мясцовыя вертыкаль і прэса гадамі ўсхваляюць на сваіх старонках рэстаўрацыю палаца Пацёмкіна-Галынскіх – архітэктурнай перліны горада. Аднак гэта адзіны аб’ект гісторыка-культурнай спадчыны ў старадаўнім Крычаве, які быў адноўлены ў часы незалежнай Беларусі. Што ж да астатняй архітэктурнай спадчыны горада, то яна як быццам бы ўжо і не патрэбная і нават лішняя. 

Што да палаца – ён быў пабудаваны на працягу 1778-1787 гг. па праекце Івана Старова ў стылі класіцызму, аднак змяніў архітэктурны выгляд пры Галынскіх.

У 1980-х гадах пачаліся работы па рэстаўрацыі палаца, але з-за недахопу фінансавання помнік быў закансерваваны на дваццаць год. Урэшце ў 2003 годзе будынак быў уключаны ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей. З гэтага часу пачалося аднаўленне і рэстаўрацыя аб’екта гісторыка-культурнай спадчыны, якое было завершана ў 2008 годзе. У гэты ж час у помнік архітэктуры пераехаў мясцовы краязнаўчы музей. Дарэчы, на сайце мясцовага райвыканкама можна прачытаць змястоўны матэрыял, прысвечаны падрабязнай гісторыі эклектычнага помніка і сучаснай музейнай экспазіцыі, што ў ім знаходзіцца. 

І гэта адзіны станоўчы прыклад. У той жа самы час страчаных і занядбаных гістарычных аб’ектаў у Крычаве – процьма. Яскравы прыклад, акрамя самога палаца Пацёмкіна-Галынскіх побач з ім захаванымі доўгі час заставаліся стайні, якія былі часткай палацава-паркавага комплексу.  Падчас рэстаўрацыі палаца ўнікальная гаспадарчая пабудова канца XVIII стагоддзя была практычна знішчана, засталіся толькі падмуркі, аб чым пісалі mogilev.media. Падмуркі ад былых стайняў, якія непасрэдным чынам адносіліся да палацава-паркавага комплексу, цяпер знаходзяцца за жалезным плотам музейнай тэрыторыі ў разбураным і занядбаным стане.

Пра стайні ў Крычаве зараз нагадвае толькі банер з выявай дваранскай карэты з рамізнікам на фоне палаца Пацёмкіна-Галынскіх. Выглядае такі банэр як сапраўдны здзек над знішчанай ўнікальнай гаспадарчай пабудовай.

Будынак вінакурні таксама аказаўся знішчаным. Узведзены ён быў яшчэ напрыканцы XVIII стагоддзя. Першы яго ўладальнік – «святлейшы» князь Рыгор Пацёмкін, які наладзіў там скураную вытворчасць. Але неўзабаве ўладальнікам стаў мясцовы шляхціц Іван Галынскі. Менавіта ён перапрафіляваў вытворчасць і наладзіў выпуск спірту. З канца XVIII стагоддзя і ажно да 1940-х гадоў у гэтым будынку была размешчана вінакурня, а пазней спіртзавод.

З пасляваеннага часу – піўны завод. Пасля таго, як напрыканцы 1990-х піўзавод быў закрыты мясцовымі ўладамі, будынак знаходзіўся ў занядбаным стане. Рэстаўрацыі гэтага цікавага помніка прамысловай архітэктуры, на вялікі жаль, так і не адбылася.

Гэты помнік прамысловай гісторыі Крычаў страціў назаўжды, бо на пачатку 2020 года яго зруйнавалі. Цяпер на месцы былой вінакурні знаходзяцца некалькі пагоркаў з будаўнічым смеццем, кавалкі сценаў са старой чырвонай цэглы, а таксама не да канца зруйнаваныя падмуркі, пра што паведамлялі mogilev.media.

У занядбаным стане на сённяшні дзень знаходзіцца будынак былой плябаніі. Нягледзячы на тое, што за савецкім часам яе перабудавалі ў двухпавярховы будынак пошты, аднак ён і дагэтуль ўяўляе сабой гістарычную каштоўнасць. Плябанія – адзінае, што захавалася ад касцёльнага комплексу, хоць і не захавалася ў аўтэнтычным выглядзе. Цяпер будынак плябаніі-пошты закінуты, з выбітамі вокнамі і дзвярыма, аб чым таксама пісалі mogilev.media. 

Фота з адкрытых крыніц

Жорсткі дзіцячы садок у Крычаве – фотафакт

Навіна ад

Менавіта так выглядае дворык для прагулак у крычаўскім яслях-садку.

Так-так, гэта менавіта дзіцячы садок. Яслі-сад №3 у цэнтры горада Крычава, на вуліцы Камсамольскай – не вучылішча і не малалетка. Менавіта ў такім утульным дворыку даводзіцца бавіцца дзеткам падчас прагулак. Можна шышкі пазбіраць (побач расце некалькі дрэў, яны за кадрам), можна пакідацца зямлёй, а зімой снегам. 

Зусім нядаўна садок зачыніўся на рамонт – пагэтаму на глыбокім снезе дворыка не бачна сцежак, пратаптаных маленькімі дзіцячымі ножкамі. Але і перад рамонтам дворык выглядаў гэтак жа сама. Наўрадці нешта памяняе і рамонт – плануецца, што ён будзе касметычны знешне і збольшага ўнутраны. На дадзены момант у будынку садка дзе-нідзе ўжо ўсталяваны новыя вокны і дзверы. 

Адзіная радасць для выхаванцаў садка, такім чынам – вясёлы малюнак, размешчаны на адной са сценаў.  

Фота: mogilev.media

Пад Магілёвам гарэла машына, кіроўцу выратавалі. У Крычаве мужчына загінуў на пажары

Навіна ад

За мінулыя суткі на Магілёўшчыне зафіксаваны два надзвычайных здарэнні – паведамляе прэс-служба МНС. 

У Крычаве кая 23.00 19 лютага адбыўся пажар у прыватным доме. Яго гаспадар, непрацоўны мужчына 1972 года нараджэння, быў знойдзены мёртвым. Прычына пажара ўдакладняецца.

Каля вёскі Палыкаўскія Хутары пад Магілёвам загарэлася легкавое аўто. Людзі, што апынуліся побач, здолелі выратаваць кіроўцу яшчэ да прыезду пажарных.

Фота ілюстрацыйнае.

На пажарах выратаваліся двое – у Горках і Крычаве

Навіна ад

Мужчына 1984 года нараджэння сам здолеў пагасіць агонь у сваёй хаце ў Горках – паведамляе прэс-служба МНС. З апёкамі і з атручэннем прадуктамі гарэння ён шпіталізаваны. Пажар адбыўся раніцай 15 люттага.

У той жа дзень у Крычаве загарэлася кватэра на другім паверсе трохпавярховага дома ў мікрараёне Сож. Жанчыну 1957 года выцягнулі з полымя ратавальнікі. Яна шпіталізаваная. Паводле папярэдняй версіі, прычынай пажару стала неасцярожнасць пры курэнні.

Фота: МНС

У Крычаве каналізацыя выцякае проста ў рэчку

Навіна ад

У невялікую рэчку Крычаўку, што ўпадае ў Сож, сцякае каналізацыйны ручай, які падпітваецца вадой са сцёкавай трубы новага жылога квартала.   

Побач з дамамі ў мікрараёне Камсамольскі ў Крычаве знаходзіцца вялікі маляўнічы яр, які працінае невялікая рэчка Крычаўка. Яна мае тры водных прытока, адзін з якіх з’яўляецца каналізацыяй. Размешчана каналізацыя ў лагчынцы побач з новай школай №8. Вада, якая выцякае з яе, ператвараецца ў моцны ручай, які нясе сваю брудную ваду ў Крычаўку. Прычым гэтай каналізацыі ўжо і не адзін дзясятак год.

У гэты ж каналізацыйны ручай, які мае непрыемны пах, выліваецца вада са сцёкавай трубы трох новых дамоў мікрараёна, што будаваліся на працягу 2018-2020 гадоў. Праблема са сцёкавай трубой узнікла яшчэ ўвесну 2020 года, аднак яна не вырашана да сённяшняга дня, бо ні мясцовыя жыхары, ні супрацоўнікі крычаўскай санэпідэмстанцыі гэтай праблемы, відаць, не заўважаюць.

Адзначым, што на працягу 2019-2020 гадоў крычаўскімі чыноўнікамі абмяркоўвалася пытанне адаптацыі берага Крычаўкі ў ланшафтна-рэкрэацыйную зону. Больш за тое, у Крычаўскім райвыканкаме ў гэты ж час адбыліся грамадскія абмеркаванні наконт экалагічнай ацэнкі градабудаўнічага праекта – будаўніцтва новага жылога квартала каля школы №8, якія да пазітыўных вынікаў не правялі.

Фота: mogilev.media 

У Крычаве зачынілася адзіная кнігарня

Навіна ад

У горадзе зачынілася кнігарня Магілёўсаюздрука, газетныя шапікі больш не працуюць, а таксама скарацілася колькасць бібліятэк у горадзе.

На сённяшні дзень у 24-тысячным Крычаве няма ніводнай крамы ці шапіка, дзе можна было б набыць газету альбо кнігу. Усе шапікі Магілёўсаюздрука зачыніліся яшчэ летась увесну. Тады ж перастала працаваць адзіная кніжная крама ў горадзе – Магілёўсаюздрука.

Будынак былой кніжнай крамы на сённяшні дзень пустуе. Газетныя шапікі і кнігарня зачыніліся, затое горад масава апанавалі “табакеркі”, пра што раней пісалі mogilev.media.

Скарацілася і колькасць гарадскіх бібліятэк, якіх цяпер налічваецца ў Крычаве чатыры. Невялікая бібліятэка, што знаходзілася па вуліцы Гогаля (злучаецца з гарадскім паркам на тэрыторыі мікрараёна Сож), была пятай. Яна размяшчалася ў былым будынку некалі культавай відэатэкі, і цяпер зачыненая. Кнігі з гэтай невялікай бібліятэчкі былі перавезены ў бібліятэку №1 Крычава, а сам цагляны будынак ніяк не выкарыстоўваецца. 

Фота: mogilev.media

Пад Крычавам мужчына забіў сужыцельку падчас застолля, святкуючы выхад з турмы

Навіна ад

У турму мужчыну саджалі за нанясенне цяжкіх траўм і пагрозу забойствам той жа сужыцельніцы.

61-гадовы жыхар аграгарадка Батвінаўка Крычаўскага раёна выйшаў з турмы пасля адсідкі за прычыненне цяжкіх цялесных пашкоджанняў і пагрозу забойствам сужыцельніцы. Жанчына сустрэла свайго каханага чалавека застоллем, набыўшы закуску і спіртное – паведамляе Следчы камітэт. 

Падчас святочнага застолля пара пасварылася, адбылася бойка, падчас якой мужчына ўдарыў жанчыну па твары. У адказ тая схапілася за нож. 

Мужчына забраў нож і ў час змагання з жанчынай нанес ёй як мінімум пяць нажавых раненняў у рукі. Як потым высветлілася, яны былі смяротнымі з-за разрыву артэрый Мужчына ж пасля бойкі лёг спаць. Назаўтра ён знайшоў жанчыну нежывой, у лужыне крыві. Жыхар аграгарадка сам папрасіў суседзяў выклікаць міліцыю. Ён затрыманы.

Фота: Следчы камітэт Беларусі

Спартыўны комплекс у Крычаве пераплаціў камунальнікам 650 тысяч рублёў, заведзена справа

Навіна ад

Кантралёрамі камітэта дзяржкантроля Магілёўскай вобласці было ўстаноўлена, што Крычаўскім фізкультурна-аздараўляльным комплексам на працягу некалькіх гадоў аплачваліся завышаныя больш чым у два разы рахункі, якія прад’яўляліся яму за паслугі цеплазабеспячэння мясцовым камунальным прадпрыемствам «Камунальнік».

Як паведамляюць у абласным ведамстве, па выніках праверкі было выяўлена больш за 650 тысяч рублёў сродкаў, якія незаконна атрымлівала жыллёва-камунальная структура «Камунальнік».   

Прычынамі правапарушэння з’яўляюцца адсутнасць належнага кантролю за цеплавой энергіяй, якую спажываў Крычаўскі фізкультурна-аздараўляльны комплекс, а таксама ўтойванне камунальнікамі расходу паліва на кацельні і аб’ёмаў фактычнай яе вытворчасці.

Па матэрыялах гэтай праверкі следчымі органамі ў дачыненні да службовых асоб камунальнага прадпрыемства Крычава ўзбуджана крымінальная справа.

Фота ілюстрацыйнае.

У Крычаве зруйнавалі маслазавод

Навіна ад

Былы крычаўскі маслазавод ператварыўся ў горы смецця, усе завадскія будынкі знішчаны

Усе будынкі маслазавода на сённяшні момант зруйнаваны, а гэта – галоўны адміністрацыйны будынак, пост аховы, вытворчыя і складскія памяшканні. Тэрыторыя былога маслазавода агароджана, ад завадскога комплекса засталося толькі куча будаўнічага смецця, якое разграбаецца экскаватарам і вывозіцца грузавымі машынамі. 

Нагадаем, што працы па знішчэнні прамысловай зоны былога маслазавода пачаліся яшчэ летась, у кастрычніку. Спачатку былі зруйнаваны толькі некаторыя склады. Актывізавалася праца ўжо ў лістападзе, калі была разламана і знішчана большая частка працоўных памяшканняў. 

Горад згубіў пэўную турыстычную адметнасць – нестандартна спалучаныя кампазіцыя-эмблема з найменнем горада і выявай палаца Пацёмкіна-Галынскіх у блакітна-белых колерах на фоне складскіх памяшканняў і ваданапорная вежа маслазавода, а таксама бетонная агароджны бела-блакітнай расфарбоўкі прыкоўвалі ўвагу гасцей Крычава. 

Крычаўскія чыноўнікі і жыхары вёскі адстаялі магазін

Навіна ад

Крычаўскаму чынавенству і мсціслаўскаму райпо ўдалося дасягнуць кампрамісу на карысць вяскоўцаў.

Яшчэ ў пачатку студзеня гэтага года мсціслаўскае спажывецкае таварыства хацела зачыніць сваю краму ў вёсцы Ермакоўка Крычаўскага раёна, аднак мясцовыя жыхары і крычаўскае чынавенства былі супраць такога рашэння – пісалі mogilev.media. Урэшце, праз месяц крычаўскім чыноўнікам, кіраўніцтву мсціслаўскага райпо і жыхарам вёскі Ермакоўка ўдалося дасягнуць кампрамісу. 

Сельская крама працягне сваю працу, бо яе закрыцця не жадаюць не толькі ермакоўцы, але і жыхары суседніх вёсак. Акрамя таго, для павелічэння рознічнага тавааабарота ў краме ўсталяваны тэрмінал для безнаяўных разлікаў па банкаўскіх картках, а гэта значыць што ўзровень паслугаў вясковай крамы палепшыўся. Тым больш што сельская крама знаходзіцца недалёка ад ажыўленай трасы.     

Фота ілюстратыўнае.