Tag: горисполком

У магілёўскім парку, які заклалі ўлады, паміраюць апошнія старыя вязы (фота)

Навіна ад

Дрэвы не вытрымалі апантанага ўпарадкавання тутэйшай мясціны Падміколля, зацеянага гарадскімі ўладамі. Па заяве Лукашэнкі, што Магілёву «не хапае лоску» гарвыканкам узяўся ствараць тут парк. Старыя дрэвы спачатку пілавалі, а тыя, што засталіся – сталі засыхаць. Нядаўна пад адным з дрэваў паставілі таблічку з надпісам «Дрэва падзякі» і абвязалі яго стужкамі.

Лукашэнка сваю незадаволенасць неўпарадкаванасцю гораду выказаў у 2016 годзе. Ад таго часу ў Падміколлі і трываюць працы. Тут узвялі пампезную лесвіцу, а днямі на глядзельнай пляцоўцы пры ёй паставілі помнік праваслаўнаму святару Георгію Каніскаму, супярэчлівай асобай беларускай гісторыі.

«Добраўпарадкаванне» Падміколля прывяло да аслаблення тутэйшых вязаў. Будаўнікі пракладалі ходнікі падсякаючы іх каранёвую сістэму, што прывяло да засыхання дрэваў.

У 2017 годзе заяўлялася, што ў выніку «упарадкавання» 40 працэнтаў тутэйшых вязаў пазасыхала. А перспектывы для выжывання астатніх былі сумнымі.

«Тут было ўнікальнае насаджэнне вязаў на плошчы 3 гектары. Нідзе ў Беларусі, акрамя як на Падмікольлі, не было такога памеру чыста вязавых насаджэнняў. І мы змаглі іх пахаваць» – казала адна з абаронцаў мясціны чыноўніку гарвыканкаму, які наведаўся на Падмікольле пасля зваротаў неабыякавых жыхароў абласнога цэнтру.

Замест старых дрэваў высаджваюцца алеі саджанцаў, якія не хутка стануць дрэвамі.

Краязнаўцы, пабачыўшы, што дзеецца ў Падмікольлі, зрабілі высновы аб адсутнасці канцэптуальнага бачання ў чыноўнікаў, якім мусіць быць парк. Паводле іх, працы пачаліся без узгаднення з Міністэрствам культуры, у той час як мясціна мае ахоўны статус, уваходзячы ў межы гістарычнага цэнтру гораду.

Незважаючы на гэта, Падміколле ўпарадкоўвалі экскаватарамі, якімі метадычна знішчалі ня толькі дрэвы, але падмуркі старой забудовы. Як сцвярджаюць рупліўцы магілёўскай даўніны, на Падмікольлі здаўна сялілася гарадская знаць. Тут выяўлена вялікая канцэнтрацыя сядзібных дамоў 18–19 стагоддзя. Яны захаваліся на ўзроўні цокальнага паверху ці падмурку. Усе яны сталі ахвярамі «упарадкавання». 

У Магілёве паставілі помнік святару Каніскаму. Улада не раіліся з гараджанамі, ці патрэбны манумент неадназначнаму персанажу беларускай гісторыі

Навіна ад

У адкрыцці помніка ўдзельнічалі асобы апранутыя ў казацкае. На чорных майках было напісана, што яны нібыта прадстаўнікі «беларускага казацтва».

Помнік Каніскаму паставілі на глядзельнай пляцоўцы побач з лесвіцай, якая вядзе ў Падмікольскі парк. На адкрыцьцё прыйшлі кіраўнікі гораду і аблвыканкаму. Мітрапаліт Мінскі і Заслаўскі Веніямін ўзнагародзіў Уладзімера Цумарава і Анатолія Ісачанку мэдалямі “святителя Георгия Конисского”. 

На адкрыцьцё помніка сабралася вялікая грамада людзей, якія называлі сябе праваслаўнымі. Па іх словах Каніскі вялікі дзеяч і святы. Некаторыя адзначалі, што ён  “абараніў Белую Русь ад каталікоў”.

Урачыстасць праходзіла побач з плошчай Арджанікідзэ. Яе ў 2016 годзе ўлады з ініцыятывы праваслаўных актывістаў хацелі пераназваць у гонар Каніскага. Тады было абвешчана грамадскае абмеркаванне, якое разгарнула палеміку ў беларускім інтэрнэце. Яно і выявіла неадназначнае стаўленне да святара, як гістарычнай асобы.

На епіскапскае служэнне ў Беларусь Каніскага запрасілі з Украіны ў 1755 годзе. Магілёўскай епархіяй ён кіраваў на зломе эпохаў у другой палове 18 стагоддзя. Падзеі таго часу прывялі да знікнення з палітычнай карты Еўропы Рэчы Паспалітай.

Па ўмацаванні на беларускіх землях расійскай улады, з ініцыятывы Каніскага прымусова пачалі навяртаць у праваслаўе ўніятаў, каталікоў ды пратэстантаў. Методыку, апрабаваную на Магілёўшчыне і Мсціслаўшчыне, пазней пашырылі на ўсю Беларусь.

Паводле ўкраінскага гісторыка Яраслава Фошчана, Георгій Каніскі, трапіўшы ў Беларусь, аказаўся закладнікам часу і ўмоваў, у якіх яму давялося дзеіць. Ён прасіўся, каб яго адправілі з архіепіскапскага служэння ў Рэчы Паспалітай ва ўкраінскі манастыр. Навуковец прызнае, што цяпер у гістарыяграфіі стаўленне да дзейнасці Каніскага палярныя.

У 1992 годзе вал «Красной звезды» пераназвалі у архірэйскі вал Каніскага. Тады гэта не выклікала ў грамадстве напружання і расцэньвалася як аднаўленне гістарычнай праўды.

6 жніўня 1993 году архіепіскап Георгій Каніскі быў далучаны да ліку мясцовых святых. Ягоны вобраз намаляваны на некалькіх праваслаўных святынях Магілёва. На Архірэйскім вале стаіць крыж у яго памяць, а на будынку былога архірэйскага палацу ўсталяваная шыльда са звесткамі пра яго жыццё.

Цяперашняя ўлада Каніскага ставіць у адзін шэраг з Еўфрасінняй Полацкай і іншымі прызнанымі беларускімі дзеячамі і асветнікамі.

Сама ж Беларусь успрымаецца ў свеце, як саўдзельніца вайны, распачатай Расіяй супраць Украіны. Адбылося гвалтоўнае здушэнне грамадскага пратэсту 2020 году. А, канчатковае рашэнне аб помніку Каніскаму было прынята ў 2021-ым. Грамадскага абмеркавання, як у выпадку пераназваннем плошчы, не абвяшчалася. Летась на месцы, дзе паставілі помнік Каніскаму, паклалі капсулу з пасланнем нашчадкам.

 

У Магілёве аднаўляюць помнік ахвярам Халакосту. Як тое робіцца, выклікае здзіўленне

Навіна ад

Мармуровая стэла развалілася на часткі, калі на яе падчас навальніцы абрынулася дрэва. Тое адбылося 29 чэрвеня.

Амаль увесь прамінулы час фрагменты помніка заставаліся на зямлі. Пляцоўку падмялі, а дрэва вывезлі. Цяпер узяліся за аднаўленне.

Ім займаецца, як удалося высветліць, будаўнічае ўпраўленне пры гарвыканкаме. Кантралююць хаду прац мясцовыя ідэолагі і пракуратура.

Для таго, каб паставіць на пастамент цяжкую з мармуру стэлу камунальнікі выкарыстоўваюць круглякі з парэзаных дрэў.

У наведнікаў яўрэйскіх могілак, дзе стаіць помнік, такі метад яго аднаўлення выклікае саркастычныя ўсмешкі. Паводле іх, у 21 стагоддзі існуе вялікі выбар тэхнічных сродкаў для гэтага. Наведнікі адзначаюць: узгрувашчванне на круглякі цяжкога фрагменту помніка небяспечнае для работнікаў.

У магіле пад помнікам пахаваныя парэшткі забітых у 1941 годзе нацыстамі нявольнікаў, створанага імі ж, гета. На выгравіраваным у мармуры надпісу няма згадкі пра нацыянальнасць пахаваных. Адзначана толькі, што тут спачываюць 2 тысячы загінулых «савецкіх грамадзян».

Пасля таго, як улада распачала кампанію збірання звестак і пошуку ахвяраў генацыду беларускага народу ля помніка сталі праводзіць пафасныя імпрэзы з удзелам школьнікаў і службоўцаў. Фотаздымкі з такіх мерапрыемстваў тыражавалі праўладныя медыі. У каментарах да іх не згадвалі Халакост і нацыянальнасць забітых.