Уладзімір Цумараў сышоў з пасады мэра Магілёва: актыў і пасіў былога граданачальніка

Былы мэр за 9 гадоў працы пакінуў пасля сябе разнастайную спадчыну. Паспрабуем падвесці першыя вынікі, бо шмат што па-сапраўднаму выявіцца значна пазней. Тым не менш, падаецца, што Віктар Шорыкаў і Уладзімір Цумараў – два прэтэндэнты на званне лепшага старшыні гарвыканкама часоў незалежнасці. 

Напачатку трэба сказаць, што крытыкаваць дзейнае начальства за памылкі і хваліць яго ж за добрыя справы пасля сыходу ў адстаўку – добры тон і нават норма ў дэмакратычным грамадстве. Падлізнікі ж робяць усё наадварот: яны лісліва хваляць чалавека, пакуль ён на высокай пасадзе, і аблайваюць яго адразу пасля сыходу. Сёння час калі крытыкаваць ужо позна, а час усхваляць яшчэ не прыйшоў. Можна казаць аб’ектыўна. 

Цумараў не быў белым і пухнатым. Яго часцяком крытыкавалі за аддаленасць ад патрэб простых людзей, за панскасць у пэўных сітуацыях, за праз калена зробленыя нават добрыя праекты, за гэтыя кіламетры тратуарнай пліткі… За што толькі яго не крытыкавалі. 

Але Цумарава ж хвалілі за інфраструктурныя пераўтварэнні ў горадзе, за тое, што не саромеўся быць проста чалавекам, падпяваў артыстам на канцэртах, як мэр быў дастаткова даступным і адкрытым і г.д.

Тут важна адзначыць і ўсведамляць, што ганебнай мянушкі да яго не прыклеілася. А гэта пра многае кажа. 

Што ж змянілася ў горадзе за гады яго кіравання? За што мы можам сказаць яму дзякуй? 

Актыў Цумарава: 

Першае, што згадваецца, гэта парк “Падміколле”. Сапраўднае дзецішча мэра. Мала хто здзівіцца, калі нейкі аб’ект у парку будзе праз шмат гадоў названы ягоным імем. 

Па другое, гэта масты. Усе магілёўскія масты праз Дняпро былі адрамантаваны пры ім, як і большасць іншых маставых пераходаў горада. Гэта было складана, патрабавала шматлікіх узгадненняў і вельмі значна. А ільвы на Пушкінскім мосце – нібыта напамін пра гэта. 

Рамонт дарожнага покрыва і разгрузка цэнтра горада  ад транспартных патокаў.  Адкрытая новая дарога-дублер для вуліцы Якубоўскага і Загараднай шашы. Капітальна адрамантаваныя Першамайская і Крупская і г.д. 

Мноства пешаходных дарожак у гады яго кіравання Магілёвам былі пабудаваны або адрамантаваны. 

Пасіў Цумарава: 

Парк “Падміколле” створаны без уліку прапаноў краязнаўцаў і эколагаў. У некаторых парк выклікае ўражанне безгустоўнай мешаніны розных стыляў, у той час як сапраўдныя каштоўнасці Падміколля былі груба выкарчаваныя. Бульдозерамі руйнавалі падмуркі старажытных камяніц. Мяшалі з брудам культурны слой. З-за неахайнай працы экскаватараў унікальныя дрэвы ў парку ссохлі. 

Так і не была створана сетка веладарожак. А тыя, што з’явіліся, праходзяць выключна ля буйных транспартных трас і экалагічна шкодныя для веласіпедыстаў. 

Бюджэтныя сродкі марнаваліся на тратуарную плітку, літаральна ўкапваліся ў зямлю, хаця маглі б быць выдаткаваны больш рацыянальна. Гранітная плітка на плошчы Славы ламаецца падчас кожнай уборкі снегу, тады як павінна была б быць доўгавечнай.

Няўлік думак жыхароў пры правядзенні рэканструкцый мікрараёнаў. Але, трэба прызнаць, што апошняя праблема носіць сістэмны характар і не магла быць вырашана ў рамках аднаго асобна ўзятага горада. 

Як бачым, пасля Цумарава засталіся дасягненні, пра якія можна казаць. Ад папярэдняга яму мэра гораду не засталося нічога, за выключэннем разбітых дарог. Сур’езна параўноўваючы значэнне розных мэраў горада, многія магілёўцы прыходзяць да высновы, што Віктар Шорыкаў і Уладзімір Цумараў – прэтэндэнты на званне лепшага старшыні гарвыканкама часоў незалежнасці. Пры іх шмат чаго было зроблена. 

Так што дзякуй, Уладзімір Міхайлавіч. Здароўя вам і плёну ў жыцці. 

У магілёўскім парку, які заклалі ўлады, паміраюць апошнія старыя вязы (фота)

Дрэвы не вытрымалі апантанага ўпарадкавання тутэйшай мясціны Падміколля, зацеянага гарадскімі ўладамі. Па заяве Лукашэнкі, што Магілёву «не хапае лоску» гарвыканкам узяўся ствараць тут парк. Старыя дрэвы спачатку пілавалі, а тыя, што засталіся – сталі засыхаць. Нядаўна пад адным з дрэваў паставілі таблічку з надпісам «Дрэва падзякі» і абвязалі яго стужкамі.

Лукашэнка сваю незадаволенасць неўпарадкаванасцю гораду выказаў у 2016 годзе. Ад таго часу ў Падміколлі і трываюць працы. Тут узвялі пампезную лесвіцу, а днямі на глядзельнай пляцоўцы пры ёй паставілі помнік праваслаўнаму святару Георгію Каніскаму, супярэчлівай асобай беларускай гісторыі.

«Добраўпарадкаванне» Падміколля прывяло да аслаблення тутэйшых вязаў. Будаўнікі пракладалі ходнікі падсякаючы іх каранёвую сістэму, што прывяло да засыхання дрэваў.

У 2017 годзе заяўлялася, што ў выніку «упарадкавання» 40 працэнтаў тутэйшых вязаў пазасыхала. А перспектывы для выжывання астатніх былі сумнымі.

«Тут было ўнікальнае насаджэнне вязаў на плошчы 3 гектары. Нідзе ў Беларусі, акрамя як на Падмікольлі, не было такога памеру чыста вязавых насаджэнняў. І мы змаглі іх пахаваць» – казала адна з абаронцаў мясціны чыноўніку гарвыканкаму, які наведаўся на Падмікольле пасля зваротаў неабыякавых жыхароў абласнога цэнтру.

Замест старых дрэваў высаджваюцца алеі саджанцаў, якія не хутка стануць дрэвамі.

Краязнаўцы, пабачыўшы, што дзеецца ў Падмікольлі, зрабілі высновы аб адсутнасці канцэптуальнага бачання ў чыноўнікаў, якім мусіць быць парк. Паводле іх, працы пачаліся без узгаднення з Міністэрствам культуры, у той час як мясціна мае ахоўны статус, уваходзячы ў межы гістарычнага цэнтру гораду.

Незважаючы на гэта, Падміколле ўпарадкоўвалі экскаватарамі, якімі метадычна знішчалі ня толькі дрэвы, але падмуркі старой забудовы. Як сцвярджаюць рупліўцы магілёўскай даўніны, на Падмікольлі здаўна сялілася гарадская знаць. Тут выяўлена вялікая канцэнтрацыя сядзібных дамоў 18–19 стагоддзя. Яны захаваліся на ўзроўні цокальнага паверху ці падмурку. Усе яны сталі ахвярамі «упарадкавання».