Раніцай 11 мая на вуліцы Касманаўтаў у Магілёве тралейбус уехаў у металічную агароджу. У выніку аварыі пацярпеў кіроўца, ён шпіталізаваны. Ніхто з пасажыраў не пацярпеў. Прычынай аварыі стала тое, што ў дарозе стала дрэнна вадзіцелю тралейбуса – паведамляе прэс-служба абласнога УУС.
Фота: УУС
Ратавальнікі, якія прыбылі на месца пажару, знайшлі моцнае задымленне на дзевятым паверсе і падпаленую акрылавую ванну паміж дзевятым і тэхнічным паверхамі дома.
Яны абследавалі бліжэйшыя жылыя памяшканні і ў адной з кватэр знайшлі 14-гадовую дзяўчынку, якая знаходзілася дома адна. Пры дапамозе спецыяльнай маскі яе вывелі з задымленага памяшкання і перадалі медыкам. З атручэннем чадным газам дзяўчынка шпіталізавана. З другой кватэры, таксама пры дапамозе масак, ратавальнікі эвакуіравалі 38-гадовую жанчыну і яе 11-гадовага сына. Яны не пацярпелі – паведамляе прэс-служба міністэрства па надзвычайных справах.
У выніку пажару закураны сцены ў пад’ездзе. Прычына пажару высвятляецца.
Фота: mogilev.mchs.gov.by
Магілёўскі гарвыканкам і Цэнтралізаваная сістэма бібліятэк абвясцілі пра правядзенне фотаконкурса, прысвечанага Магілёву. Удзел у ім могуць узяць як прафесійныя фотамастакі, так і аматары. Намінацый тры – “Прагулкі па Магілёве”, “Магілёў у асобах”, “Магілёў гераічны”. Для ўдзелу ў конкурсе неабходна адправіць свае работы і заяўку на адрас электроннай пошты [email protected]. Заяўкі прымаюцца да 15 чэрвеня, вынікі будуць падведзеныя 30 червеня. Усе ўдзельнікі атрымаюць дыпломы, а пераможцы – грашовыя прэміі. Ад аднаго аўтара можна высылаць не больш за чатыры фотаздымка – паведамляе БелТА.
Фота: mogilev.media
На вуліцы Чкалава ў Клімавічах загарэўся драўляны дом. Пажар жылля быў заўважаны не адразу, пагэтаму запозненае выяўленне ўзгарання пабудовы не пакінула шанцаў на выратаванне жыхару дома – 52-гадоваму мужчыне.
У выніку пажару пашкоджана маёмасць і ўнутранае аздабленне ў доме. Папярэдняя прычына здарэння – неасцярожнае абыходжанне з агнём пры курэнні, паведамляе клімавіцкая раённая газета “Родная ніва”.
Фота “Родная ніва”
На ўяздным знаку Хоцімска, а таксама на сайце мясцовага райвыканкама заснаванне раённага цэнтра адносяць да 1430 года. Такую ж самую інфармацыю можна знайсці ў артыкуле пра Хоцімск у рускай Вікіпедыі. Сапраўды, доўгі час была прынята думка аб тым, што гэты населены пункт вядзе сваю гісторыю з першай паловы XV стагоддзя.
У гістарычнай літаратуры ХІХ стагоддзя часта памылкова сцвярджалася, што Хоцімск нібыта згадваецца ў лепапісных крыніцах як вёска Хоцімль – уладанне вялікага князя Свідрагайлы часоў ВКЛ. Такое напрявільнае датаванне і атаесамленне Хоцімска тыражуецца да сённяшняга часу як у краязнаўчай літаратуры і нават зрэдку ў энцыклапедычных выданнях.
Сур’ёзныя гістарычныя і археалагічныя даследаванні паказалі, што ніякага паселішча ў XV стагоддзі на тэрыторыі Хоцімска не было, а з’явілася яно значна пазней. Як сцвярджае даследчык гарадоў Магілёўскага Пасожжа Андрэй Мяцельскі, гістарычныя крыніцы ў XVІ-XVІІ стагоддзях на тэрыторыі Хоцімскага раёна згадваюць няшмат населеных пунктаў.
Невялікая колькасць населеных пунктаў можа тлумачыцца неспакойным жыццём усходніх межаў Рэчы Паспалітай і наяўнасцю агрэсіўнага суседа – Вялікага княства Маскоўскага. Увогуле, двухсотгадовы перыяд амаль бесперапынных войнаў паміж Вялікім княствам Маскоўскім і Вялікім княствам Літоўскім, а пасля Рэчы Паспалітай і Расіяй прывёў да таго, што на мяжы з абодвух бакоў існавала пэўная слабазаселеная паласа лясоў.
Як сведчаць гістарычныя крыніцы па гісторыі Крычаўскага староства, значная колькасць населеных пунктаў на яго ўсходзе ўзнікае ў пачатку XVІІІ стагоддзя. Падобная карціна назіраецца і з расійскага боку. Толькі пасля заключэння “”вечнага міру” паміж Рэччу Паспалітай і Расіяй у 1686 годзе памежная зона абедзьвух дзяржаў перастае быць тэрыторыяй ваенных канфліктаў і пачынае актыўна асвойвацца.
Сённяшні раённы цэнтр Хоцімск згадваецца як слабада Хоцімск ў інвентары Крычаўскага староства 1709 года. Прычым у ім жа пазначаецца, што Хоцімск будзе на “слабадзе” да 1710 года. У сваю чаргу слабада – гэта буйное сельскае пасяленне, жыхары якога часова вызвалены ад выплаты падаткаў на карысць уладальніка зямлі.
Улічваючы, што слабоды даваліся на 10-15 гадоў, то можна меркаваць, што Хоцімск быў засвананы недзе ў 1695-1700 гадах. Такой пазіцыі прытрымліваецца вядомы гісторык і археолаг Андрэй Мяцельскі, які даследаваў мінуўшчыну Хоцімска.
На працягу трох дзесяцігоддзяў вёска Хоцімск або Хоцімск Вялікі, як пісалі назву паселішча ў гістарычных крыніцах, развіваўся актыўна, павялічваючыся ў колькасці насельніцтва і тэрыторыі. Аднак у далейшым паселішча стала занепадаць, а колькасць жыхароў імкліва скарачацца.
Прычынай гэтаму стаў горад Радзівілаў, які быў заснаваны насупраць вёскі Хоцімск, на левым баку ракі Бесядзь. Паводле інвентара Крычаўскага староства, мястэчка было заснавана па прывілею канцлера ВКЛ Караля Станіслава Радзівіла ў 1714 годзе, які і назваў новаўтворанае паселішча ў свой гонар. Праз дзесяць год, у 1724 годзе, населенаму пункту Радзівілаў быў нададзены статус горада.
У сваю чаргу вёска Хоцімск размяшчалася на правым беразе Бесядзі – на той частцы сучаснага аднайменнага раённага цэнтра, якая і зараз вядома сярод мясцовага насельніцтва як “стары Хоцімск”. Такім чынам, сучасны Хоцімск ўтварыўся у выніку зліцця вёскі Хоцімск, заснаванай у канцы XVІІ стагоддзя і мястэчка Радзівілаў, заснаванага ў 1714 годзе. Падобныя высновы пацвярджаюцца археалагічнымі матэрыяламі, бо найбольш раннія знаходкі (фрагменты керамікі, кафлі), якія сустракаюцца тут, адносяцца да XVІІІ стагоддзя.
Не менш цікава было і з назвай мястэчка, якое пэўны час называлася двума назвамі – і Хоцімск, і Радзівілаў. Так працягвалася некалькі дзесяцігоддзяў. Па нейкіх прычынах назва Радзівілаў дрэнна прыжывалася на новым месцы і ўвесь час збівалася на назву размешчанай побач вёскі – Хоцімск. Магчыма, пры заснаванні горада сюды была пераселена частка жыхароў Хоцімска – адсюль і заняпад вясковага паселішча.
Нават калі староства перайшло ад Радзівілаў пад уладу Мнішкаў у 1760 годзе, то афіцыйная назва заставалася ранейшай – Радзівілаў. Хоць найменне Хоцімск таксама актыўна выкарыстоўвалася, і нават пазначаецца на тагачасных картах.
У 1772 годзе адбываецца першы падзе Рэчы Паспалітай, у выніку чаго ўсходнія межы краіны, у тым ліку і Крычаўскае староства, апынуліся ў складзе Расійскай імперыі. Новая адміністрацыя, відаць, і вырашыла пытанне з дваістай назвай горада на карысць Хоцімска.
Так, у “Описании Кричевского графства или бывшего староства 1786 г.” Андрэя Мейера згадваецца толькі мястэчка Хоцімск, а пра Радзівілаў у яго няма ніякіх звестак. Так з цягам часу назва Радзівілаў сціраецца з памяці і застаецца толькі назва Хоцімск.
Назва Хоцімск антрапанімічнага, адыменнага паходжання. Яна пайшла ад стараславянскага аднаасноўнага імя Хоцім, у якім аснова ад славянскага *xoteti “хацець” пашыраная фармантам -im-. Цікава, што гэты фармант балцка-славянскага паходжання, бо ўжываўся не толькі ў славянскай, але і ў пруска-літоўскай антрапаніміі.
Акрамя Хоцімска, з падобнымі назвамі вядомы паселішча Хаціслаў і Хацімцы. Ёсць звесткі аб тым, што ў мінулым слова Хоцімск вымаўлялася з націскам на і — Хацімск.
Двухасноўныя імёны з асновамі xot- далі таксама такія тапонімы абапал цяперашняй мяжы Беларусі і Расіі як Хатовіж, Хіславічы, Хацясловічы, Дабрахотаўка, Самахотаўка. У гэтым трансгранічным рэгіёне больш за два дзясяткі такіх адыменных назваў.
Разам з навуковым тлумачэннем наймення Хоцімска прысутнічае і легендарнае. У раённым цэнтры існуе гарадская легенда пра князёўну Хаціму, якая нібыта стала заснавальніцай Хоцімска. У свой час паданне натхніла ўраджэнца раёна, беларускага паэта Пятра Прыходзьку на стварэнне паэмы «Дар князёўны». Паэтычны твор мае рамантычны змест, у якім распавядаецца пра князёўну Хаціму, якая злучыла свой лёс з маладым Ладам, што моцна пакахалі адзін аднаго. Вобраз князёўны натхніў і супрацоўніка мясцовай газеты, паэта Аляксандра Аляксандрына на стварэнне п’есы, прысвечанай Хаціме.
А напачатку 2018 года ў райцэнтры нават паставілі скульптуру легендарнай Хаціме вышынёй больш за два метра. Князёўна выраблена з кампазітнай поліэфірнай смалы, якая па сваіх характарыстыках мала чым адрозніваецца ад металу або бронзы. Скульптуру Хацімы ўсталявалі ў цэнтральным скверы райцэнтра.
Фота з адкрытых крыніц
Футбольны клуб «Тарпеда» Бабруйск вельмі паспяхова адкрыў дамашнюю праграму для сваіх балельшчыкаў у першым туры чэмпіянату Беларусі ў другой лізе. Паўтысячы заўзятараў на бабруйскім стадыёне імя Аляксандра Пракапенкі на працягу матча ўбачылі ажно 19 мячоў. Прычым 18 галоў было забіта ў браму быхаўскай каманды, якая нічога не змагла супрацьпаставіць зматываваным гульцам бабруйскага клуба.
Ужо у першым тайме бабруйчане забілі сем мячоў быхаўскім футбалістам. У другім тайме сітуацыя для апошніх лепш не стала, бо пасля перапынку тарпедаўцы накалацілі 11 мячоў быхаўскай камандзе, якая змагла адказаць грозным супернікам толькі адным галом.
Менш відовішчным атрымаўся матч у Глуску паміж мясцовым клубам “Пціч” і гасцямі – круглянскім клубам “Зара”. Абедзьве каманды паказвалі адносна роўны футбол, а прысутныя гледачы маглі назіраць упартую барацьбу.
Хоць глускія футбалісты стараліся парадаваць сваіх заўзятараў хаця б адным забітым мячом, але рэалізаваць небяспечныя моманты каля брамы суперніка змаглі толькі гульцы “Зары”. Прычым зрабілі гэта двойчы, а вось футбалісты “Пцічы” так і не забілі сваім візаві. Свісток суддзі засведчыў сканчэнне матча на карысць гасцей 0-2.
Фота: bobr.by і glusk.by
Сельхозхимия – сокращенное название отрасли сельского хозяйства, связанное с технологией использования минеральных удобрений для повышения плодородия почвы и урожайности, ядохимикатов от сорняков, болезней и вредителей сельскохозяйственных растений.
Организационно «Сельхозхимия» оформилась еще в 1979 г. на базе ряда подразделений Министерства сельского хозяйства и Госкомсельхозтехники СССР, занимающихся вопросами химизации сельскохозяйственного производства, в виде ВПНО «Союзсельхозхимия», в БССР соответственно «Белсельхозхимия».
Следует отметить, что с 1986 г. сотрудники предприятий и организаций «Белсельхозхимии» принимали активное участие в ликвидации последствий аварии на Чернобыльской АЭС.
Шкловская райсельхозхимия была выделена из районного объединения «Сельхозтехника» и сыграла весьма положительную роль в развитии сельхозорганизаций Шкловского района. В те времена через сельхозхимию шли поставки минеральных удобрений в хозяйства Круглянского (из-за отсутствия железной дороги) и Шкловского районов, осваивались большие объемы по внесению органических удобрений и обработке посевов против сорняков и вредителей сельскохозяйственных растений.
Становление райсельхозхимии было сложным и требовало не только пополнения основных средств, но и убедительных доводов руководителям хозяйств для наращивания объемов работ на полях шкловщины. Ситуация в лучшую сторону изменилась с приходом на должность руководителя Виктора Горнака – приняв в 1983 г. организацию с убытками в 400 тыс. рублей, вскоре вывел ее на прибыль в 2 млн. руб.
При Викторе Яковлевиче численность работников возросла с 110 чел. до 275, резко поднялась зарплата, а сельхозхимия вышла на передовые позиции в республике.
Территория организации по благоустройству стала примером для других предприятий, радовали глаз цветочные клумбы и оригинальный фонтан, административное здание на окраине Шклова выглядело шедеврально.
Но прошли годы, новой системе хозяйствования райсельхозхимия оказалась лишней, основная территория пришла в запустение. Ничего уже не напоминает о былой славе райсельхозхимии. Административное здание превратилось в отхожее место, стало бесхозным…
Немного хулиганы поиздевались над Лениным в ленинской же комнате
По всему зданию живьем вырвана «энергетика»
А вот что стало с уютным директорским кабинетом
Здесь когда-то размещался транспорт сельхозхимии
В запустении и реммастерские (даже на металлолом не удосужились сдать сломанную технику)
На базе химизации сегодня хозяйствует «Агромашсервис»
Будем считать, что жизнь на территории бывшей сельхозхимии продолжается.
Удивляет другое, как можно было эффективное производство в перестроечные времена и в бурные 1990-е сегодня практически уничтожить без надежды возрождения?
Фото: mogilev.media
З-за страты еўрапейскіх рынкаў збыту, восем арганізацый Магілёўскага рэгіёна працуюць з недазагрузкай вытворчых магутнасцей – паведамілі ў Камітэце дзяржкантроля “Магілёўскім ведамасцям”. Гэта прадпрыемствы трубавай, дрэваапрацоўчай прадукцыі, мяккіх дахавых і гідраізаляцыйных матэрыялаў.
Фота: “Магілёўскія ведамасці”
Інспектары Міністэрства па падаках і зборах выявілі, што прадпрыемства ў Бабруйску, якое займаецца выпускам пластмасавых вырабаў для бдаўнічага сектара, наўмысна занізіла памеры абавязковых выплат у бюджэт. 22 супрацоўнікі арганізацыі былі аформленыя як індывідуальныя прадпрымальнікі. Такім чынам наймальнік пазбягаў выплат у Фонд сацыяльнай абароны насельніцтва і падаходных падаткаў – замест зарплаты з работнікамі разлічвадіся як з ІП.
Праверкай грашовая ўзнагарода гэтых “індывідуальных прадпрымальнікаў” была прызнана іх заработнай платай, у сувязі з чым прадпрыемства было прызнана падатковым агентам і з усіх сум выплачаных фізічным асобам даходаў яно абавязана вылічыць падаходны падатак з фізічных асоб.
Сума, прад’яўленая да аплаты, разам з пянёй, склала 317 тысяч рублёў – пішуць “Магілёўскія ведамасці”.
Фота ілюстрацыйнае
Дробныя дарогі на памежжы з Расіяй на тэрыторыі Магілёўскай вобласці пачалі перакопваць і завальваць дрэвамі. Гэта адбываецца на фоне ўвядзення шчыльнага пашпартнага кантролю на мяжы ўсіх грамадзян, якія прыбываюць у Беларусь з Расіі. Такі кантроль пачаўся 5 мая, хутка пасля серыі дыверсій на чыгуначных шляхах у Бранскай вобласці.
Шматлікія СМІ паведамлялі пра ўзнікненне доўгіх чэргаў з аўтамашын на расійскім баку мяжы. Цяпер жа, верагодна, вырашана перакрыць альтэрнатыўныя шляхі пранікнення ў Беларусь з тэрыторыі Расіі. Дробнымі дарогамі на памежжы пераважна карыстаюцца мясцовыя жыхары, а таксама кантрабандысты.
Вечарам 9 мая стала паяўляцца інфармацыя пра чэргі і з адваротнага боку мяжы. Так, “Фонтанка” піша пра чэргі з аўтамабіляў на 4-5 гадзін на трасе з Віцебска праз прапускны пункт Лабок. “Стаю больш за 4 гадзіны – паведаміў выданню адзін з аўтамабілістаў – наперадзе бачная мяжа, белы знак, КПП і за ім 100 метраў прыкладна. Гэта значыць, мяркуючы па колькасці машын наперадзе, яшчэ паўтары-дзве гадзіны стаяць.”
Фота ілюстрацыйнае
