Category: Экалогія

Самыя гарачыя восем год на планеце

Навіна ад

Апошнія восем гадоў былі самымі гарачымі за ўсю гісторыю назіранняў, заявіла 6 лістапада Сусветная метэаралагічная арганізацыя ў дакладзе на адкрыцці штогадовай канферэнцыі ААН па змене клімату ў Шарм-Эль-Шэйху, Егіпет.

«Экстрэмальная спякота, засуха і разбуральныя паводкі закранулі мільёны людзей і прычынілі мільярдныя страты ў гэтым годзе. Відавочныя прыкметы і наступствы змены клімату становяцца ўсё больш драматычнымі» – сказана ў публікацыі.

На думку экспертаў Сусветнай метэаралагічнай арганізацыі, у 2022 годзе сярэдняя глабальная тэмпература будзе прыкладна на 1,15 градуса вышэй за сярэднюю тэмпературу даіндустрыяльнага перыяду 1850-1900 гадоў. 

Верагодна, бягучы год зойме 5-6-е месца ў спісе самых гарачых за гісторыю назіранняў, аднак “толькі пытанне часу, калі настане яшчэ адзін самы цёплы год”.

Вучоныя канстатуюць, што з 1993 года хуткасць павышэння ўзроўню мора падвоілася, а са студзеня 2020 года ўзровень мора вырас амаль на 10 міліметраў. Раставанне леднікоў у Альпах у 2022 годзе стала рэкордным: на гэта паўплывалі нізкае снежнае покрыва ў канцы зімы, неаднаразовае выпадзенне пылу з Сахары і працяглыя і інтэнсіўныя хвалі цяпла.

“Упершыню ў гісторыі нават у самых высокіх пунктах вымярэнняў снег не перажыў летні сезон, і таму не адбылося назапашвання свежага лёду” – гаворыцца ў публікацыі.

 

Найбольш пакутуюць тыя, хто невінаваты.

Канцэнтрацыі асноўных парніковых газаў працягваюць расці і дасягнулі рэкордных узроўняў. Для многіх леднікоў кропка незвароту ўжо пройдзеная, і раставанне будзе працягвацца сотні, калі не тысячы гадоў, што будзе мець сур’ёзныя наступствы для воднай бяспекі.

У Сусветнай метэаралагічнай арганізацыі нагадалі прыклады экстрэмальнага надвор’я ў 2022 годзе: засуху ва Усходняй Афрыцы, рэкордныя дажджы і паводкі ў Пакістане, серыю разбуральных цыклонаў на Мадагаскары і ў Паўднёвай Афрыцы, экстрэмальную спякоту ў Еўропе.

Паводка ў Пакістане

«Занадта часта больш за ўсё пакутуюць тыя, хто менш за ўсё адказны за змяненне клімату, як мы бачылі на прыкладзе жудаснай паводкі ў Пакістане і смяротнай працяглай засухі на Афрыканскім Рогу. Але нават добра падрыхтаваныя супольнасці сёлета пацярпелі ад экстрэмальных з’яў, пра што сведчаць зацяжныя хвалі цяпла і засуха ў значнай частцы Еўропы і паўднёвага Кітая» – сказаў прафесар Таалас.

Генеральны сакратар ААН Антоніу Гутэрыш назваў даклад “хронікай кліматычнага хаосу” і заклікаў удзельнікаў канферэнцыі ў Шарм-Эль-Шэйху “адказаць на сігнал трывогі ад планеты дзеяннем – амбіцыйным і рэальным дзеяннем у галіне клімату”.

У праграму канферэнцыі 2022 года ўпершыню было афіцыйна ўключана абмеркаванне механізму кампенсацый страт ад змен клімату для краін, якія развіваюцца – гэта адбылося ў выніку «інтэнсіўных перамоваў», паведамляе BBC News. Як піша Reuters, у папярэднія гады развітыя краіны перашкаджалі правядзенню афіцыйных абмеркаванняў; яшчэ нават на канферэнцыі 2021 года ЗША і ЕЗ заблакавалі стварэнне такога фонду.

Цыклон “Батсірай” на Мадагаскары

Кліматычныя змены ў Беларусі. 

З другой паловы 1970-х гадоў хуткасць росту тэмпературы ў краіне  склала 0,6 градуса за 10 гадоў. Гэтыя лічбы ў 3,5 раза перавышаюць хуткасць росту па ўсім зямным шары і практычна ў 2 разы перавышаюць хуткасць росту тэмпературы паветра над сушай паўночнага паўшар’я” – распавядаюць спецыялісты Белгідрамету.

З канца 1980-х гадоў змяненне тэмпературы паветра праяўлялася ў росце зімовых тэмператур. Аднак з другой паловы 1990-х і пачатку 2000-х гадоў пачалі расці тэмпературы і летняга перыяду, адзначаецца рост колькасці гарачых дзён з тэмпературай паветра плюс 25 градусаў і вышэй. У цэлым растуць максімумы тэмператур, змяняецца працягласць сезонаў года – павялічваецца працягласць лета і скарачаецца зіма. Таксама павялічваецца працягласць вегетацыйнага перыяду і скарачаецца ацяпляльны перыяд.

Што да змены характару выпадзення ападкаў на тэрыторыі Беларусі, то ў халодны перыяд года іх сума расце, а ў асобныя месяцы цёплага перыяду года – скарачаецца. Такія тэндэнцыі адзначаюцца ў чэрвені, жніўні і верасні, што разам з ростам тэмпературы паветра прыводзіць да павелічэння засушлівых умоў.

У будучыні, тэмпературы паветра будуць расці і да канца стагоддзя на тэрыторыі Беларусі сярэднегадавыя тэмпературы паветра могуць дасягаць адзнакі плюс 10-12 градусаў. Акрамя гэтага, у перыяд паміж 2020 і 2040 гадамі тэмпература паветра па ўсёй Зямлі павысіцца на 1,5 градуса. Так, змены клімату паўплываюць на навакольнае асяроддзе, галіны эканомікі і здароўе насельніцтва. 

 

 

На думку спецыялістаў Белгідрамета, важна ўдзяляць вялікую ўвагу ацэнцы рызык ад змянення клімату, распрацоўваць стратэгіі па адаптацыі эканомікі, навакольнага асяроддзя і насельніцтва.

Экологическая бомба на территории Шклова

Навіна ад

Городские очистные сооружения просто “захлебываются”, а от коммунального армагеддона Шклов пришлось спасать возможностями МЧС.

В январе 2022 года на заседании коллегии Могилевского областного комитета природных ресурсов и охраны окружающей среды было отмечено, что в прошлом году как министерство природных ресурсов, так и областные комитеты сработали достаточно стабильно и уверенно. Выполнены все программы и поручения, реализованы проекты, поэтому с чистой совестью соответствующие организации вошли в новый год. Это со слов первого заместителя министра природных ресурсов и охраны окружающей среды Болеслава Пирштука. Такое впечатление, что замминистра позабыл о существовании проблем с очистными сооружениями г.Шклова.

При этом, мы не будем акцентировать внимание в ряду недоработок министерства в борьбе за чистоту окружающей среды на таких вещах, как переработка бытовых отходов и извлечение из них вторичных материальных ресурсов. На проблемах загрязнения воздуха – а ведь на единую систему мониторинга его состояния выделено на текущий год порядка 4 млн рублей, и это огромная сумма. 

Мы обратим внимание на состояние очистных сооружений в небольшом райцентре Могилевской области – городе Шклове. Объект выбран не случайно. По итогам за 2021 год в области выявлено 17 случаев загрязнения водоемов сточными водами, виновниками в большинстве случаев являются коммунальные предприятия. Так вот, особенно проблемными в этом отношении по области являются города Мстиславль и Шклов.

В частности, экологическая бомба на территории Шклова, особенно касающаяся состояния чистоты воды в реке Днепр была заложена более 40 лет назад, когда начали строительство очистных сооружений в рассчете на потребности одной только бумажной фабрики “Спартак”. К нашему же времени уже особо отличились в “антиприродной” борьбе еще и льнозавод с молокоперерабатывающим предприятием. Но экономические интересы района превалировали над состоянием здоровья людей, а посему на природоохранные мероприятия особого внимания не обращали. В настоящее время к городской канализации подключены практически все организации города и многоэтажное жилье.

Канализация начала “захлебываться” стоками, оборудование выходить из строя – уже в 2021 году насосы не справились с нагрузкой и сломались. От коммунального армагеддона Шклов пришлось спасать возможностями МЧС.

И все эти годы общественность Шклова “била в колокола” по поводу издевательства над природой и людьми. Нельзя сказать, что власти не предпринимают мер по исправлению ситуации. Еще 7 лет назад приступили к реконструкции комплекса очистки городских стоков, выполнены работы на 17 млрд. руб. Пожалуй, главное, что было достигнуто в результате комплекса работ – проложили трубопровод через Днепр до очистных сооружений. Но в 2021 году эти работы остановились и, получается, что для местного населения и состояния воды в Днепре ничего сделано не было.

По-прежнему “недоработанные” сточные воды загрязняют окружающую среду. Характерным признаком таких вод стала пена, образующаяся круглый год в “диких” ручейках, “питающих” реку Днепр на протяжении десятилетий.

На фото: “Шкловский коктейль”

В текущем году местные власти совместно с министерством должны были проработать вопрос по шкловским очистным сооружениям с Банком развития на предмет выделения кредита в размере порядка 3,8 млн долларов водоканалу для реконструкции этих очистных сооружений. 

Увы, у властей остался лишь один метод воздействия на ситуацию – штрафные санкции (а это может потянуть на миллион рублей), что позволит отчитаться о повышенном внимании к данной проблеме. 

 

Бабруйск далучыўся да ратавання планеты ад забруджвання – тут адкрылі другі пункт збору пратэрмінаваных лекаў. У Магілёве няма ніводнага

Навіна ад

На Магілёўшчыне Бабруйск – адзіны горад, дзе трымаюцца новых стандартаў утылізацыі лекавых сродкаў. У двух мясцовых паліклініках паставілі спецыяльныя кантэйнеры для пратэрмінаваных медычных прэпаратаў.

У Бабруйску два пункты для збірання пратэрмінаваных лекаў

Першы ў Бабруйску такі кантэйнер з’явіўся летась у паліклініцы № 6, а другі днямі паставілі ў паліклініцы № 7, якая абслугоўвае некалькі мікрараёнаў, піша выданне «Бобруйский курьер».

У кантэйнеры выкідваюцца таблеткі, аэразолі, мазі, кроплі. Ад прэпаратаў расліннага паходжання ды сродкаў індывідуальнай абароны пазбаўляюцца іншым спосабам.

У гарадах Магілёўскай вобласці, акрамя Бабруйску, пункты збірання пратэрмінаваных лекаў адсутнічаюць. На гарачай лініі паліклінік абласнога цэнтру, як высветлілася, нічога не ведаюць пра новыя стандарты і неабходнасць утылізацыі старых лекаў. Мясцовыя фармацэўтычныя ўстановы пакуль не займаюцца вырашэннем такога пытання.

Чаму сталі зьбіраць пратэрмінваныя лекі?

Пункты збірання лекаў сталі разгортваць, каб пазбегнуць забруджвання навакольнага асяроддзя медыкаментамі. У пробах вады і глею, узятых на ачышчальных станцыях некалькіх буйных беларускіх гарадоў, была выяўленая прысутнасць цыпрафлаксацыну, левафлаксацыну, дратаверыну, дыклафенаку, эстрадыёлу.

bobrlife.by

Забруджванне навакольнага асяроддзя фармацэўтычнымі рэчывамі – новая глабальная экалагічная пагроза. Па ўсім свеце ў вадаёмах і нават у пітной вадзе праяўляецца прысутнасць лекаў. Антыбіётыкі, нейралептыкі, гарманальныя і іншыя прэпараты трапляюць у арганізмы жывёлаў і людзей ды выклікаюць хваробы, анамальныя паводзіны, прыводзяць да бясплоддзя.

Паменшыць некантраляванае фармацэўтычнае забруджванне дапамагае асобнае збіранне пратэрмінаваных лекавых сродкаў з утылізацыяй. Такая практыка ўкаранёная ў большасці краінаў Еўропы. Сабраныя лекі спальваюць пры высокай тэмпературы, або адбываецца іх мяккая хімічная ўтылізацыя.

Хто дапамог уладзе ўбачыць праблему?

У Беларусі першы кантэйнер для збору пратэрмінаваных лекаў устанавіла грамадская арганізацыя «Цэнтр экалагічных рашэнняў» у 2018 у Мінскай гарадской паліклініцы № 40. У снежні 2019 года эколагі з дапамогай баранавіцкіх грамадскіх актывістаў запусцілі праект «Прырода без фармацэўтычных адыходаў». Намаганнямі грамадскасці за год у 18 гарадах Беларусі было ўстаноўлена больш за 30 кантэйнераў і сабрана за год больш за 400 кілаграмаў пратэрмінаваных лекаў.

encrypted-tbn0.gstatic.com

На сусветную практыку абароны прыроды і актыўнасць грамадскасці звярнула ўвагу ўлада.

З 1 верасня 2020 года набыў моц новы Тэхнічны кодэкс устаноўленай практыкі «Ахова навакольнага асяроддзя і прыродакарыстанне. Правілы абыходжання з камунальнымі адходамі». Пратэрмінаваныя лекавыя сродкі выдзелены ў асобную групу камунальных адходаў і падлягаюць асобнаму збору. Распрацоўка формы спецыяльных кантэйнераў, выдзяленне месцаў для збору і вырашэнне іншых арганізацыйных задач ускладзена на мясцовыя выканаўчыя органы ўлады і работнікаў жыллёва-камунальнай гаспадаркі.

 

Сіноптыкі наваражылі дождж з парывамі ветру. Не забывайма на цяплейшую адзежу і парасон

Навіна ад

Магілёў апанавала позневосеньскае надвор’е. Холадна і дажджліва. Абвешчаны аранжавы ўзровень небяспекі. Адгалоскі жнівеньскай спёкі ў раннім бабіным леце былі нядоўгімі. Разлічваць на сонца не варта.

Паводле Белгідрамету, у сённяшні выхадны дзень пераважаць будзе воблачнае надвор’е. Часам дождж (верагоднасць ападкаў больш за 90%). 

«Тэмпература паветра +10…+12°C. Вецер паўднёва-ўсходні, 5-10 м/с. Парывы да 14 м/с», – паведамляюць сіноптыкі.

Па краіне моцныя залевы. Усюды дужыя парывы ветру.

Фота з рэсурсу blr.belta.by

Да +33 з жоўтым узроўнем небяспекі. Надвор’е ў Магілёве

Навіна ад

Спёка не пакідае край.

Белгідрамет папярэджвае аб неспрыяльнай гідраметэаралагічнай з’яве! Абвешчаны жоўты ўзровень небяспекі.

26 жніўня ў Магілёве сіноптыкі прагназуюць невялікую воблачнасць. Без ападкаў. Тэмпература паветра +31+33°C. Вецер няўстойлівы, 3-8 м/с.

У дзённы час у многіх мясцінах краіны максімальная тэмпература паветра дасягне +30+32°С, у паўднёвых раёнах +33+34°С, у Мінску максімальная тэмпература паветра дасягне +30+32°С.

Паводле інтэрнэт-рэсурсаў, якія падаюць звесткі аб гісторыі надвор’я, найніжэйшую тэмпературу жніўня фіксавалі ў Магілёве ў 2015 годзе – +10°С.

Годам раней 3 жніўня было найцяплей – +26°С

 

Спёка не сыходзіць. Купацца ў магілёўскі вадаёмах забаронена

Навіна ад

Спецыялісты санітарна-эпідэміялагічнай службы выявілі, што вада ў магілёўскіх вадаёмах, на якіх размешчаныя папулярныя ў гараджанаў пляжы, не адпавядае гігіенічным нарматывам па мікрабіялагічным і санітарна-хімічным паказчыкам.

Рэспубліканскі цэнтр гігіены, эпідэміялогіі і грамадскага здароўя піша, што мясцовай уладзе рэкамендавана забараніць купанне дзяцей, дарослых, а таксама заняткі воднымі відамі спорту ў магілёўскіх асяродках адпачынку:

– на гарадскім пляжы на Дняпры;

– на пляжы на Дняпры ля пасёлку Палыкавічы;

– на пляжы Пячэрскага вадасховішча;

– на пляжы Грабянеўскага вадасховішча.

Падобная, як у Магілёве сітуацыя ў некаторых іншых мясцінах вобласці.

– У Бабруйску на гарадскім пляжы на Бярэзіне;

– У Бабруйску на пляжы «Санаторый імя Леніна» на Бярэзіне;

– У Шклове на гарадскім пляжы, размешчаным паблізу “Лядовай арэны”;

– У Чавусах на пляжы на рацэ Бася, што на вуліцы Верхнеялаўскай;

– У Кіраўску на возеры “Селішча”.

Рэспубліканскі цэнтр гігіены, эпідэміялогіі і грамадскага здароўя інфармуе  аб змяненні сітуацыі  з вадаёмамі на сваёй інтэрактыўнай карце.

Прагноз надвор’я для тых хто выбіраецца ў свет: спёка, без ападкаў, аранжавы ўзровень небяспекі, не забудзьце прыхапіць вады

Навіна ад

Аб неспрыяльнай гідраметэаралагічнай абстаноўцы на 19 жніўня, папярэджвае Белгідрамет.

Ведамства піша, што абвешчаны «аранжавы ўзровень небяспекі». Удзень шмат дзе ў краіне максімальная тэмпература паветра сягне +32°С.

Паводле сіноптыкаў, у сталіцы максімальная тэмпература паветра да +30°С.

У Магілёве на градус ніжэй, да +29°С. Пераменная воблачнасць. Без ападкаў. Вецер паўночна-ўсходні, 6-11 м/с.

Спраўдзіць можна тут 

Магілёў у чаканні навальніцы. Неба зацягнула хмарамі. Зважайце на сябе

Навіна ад

На ўсходзе Беларусі сіноптыкі прагназуюць навальніцы. Абвешчаны аранжавы (!) узровень небяспекі. 

«Пры навальніцах месцамі моцныя залевы і шквалістае ўзмацненне ветру парывамі да 15-20 м/с, у асобных раёнах па паўднёвым усходзе – град», напісана  на сайце Белгідрамету.

У Магілёве, кажуць сіноптыкі, воблачна з праясненнямі.

«Кароткачасовы дождж, навальніца (верагоднасць ападкаў 80-90%). Тэмпература паветра +19, +21°C. Вецер паўночна-заходні, 4-9 м/с. Парывы да 14 м/с», – папярэджваюць спецыялісты па надвор’і.

У Магілёве на выхадныя сіноптыкі прагназуюць спёку. А што з пляжамі?

Навіна ад

Для аматараў акунуцца ў мясцовыя вадаёмы навіны безнадзейныя. Санэпідэмстанцыя не рэкамендуе гэтага рабіць.

Абласны цэнтр гігіены, эпідэміялогіі і грамадскага здароўя паведамляе, што паводле вынікаў лабараторнага кантролю вынесены прапановы аб абмежаванні або забароне купання дзяцей і дарослых на ўсіх пляжах абласнога цэнтру. Не раяць эпідэміёлагі займацца на магілёўскіх вадаёмах і воднымі відамі спорту.

Вада не адпавядае гігіенічным нарматывам на Дняпры – гарадскі пляж і пляж у пасёлку Палыкавічы а таксама Пячэрскім, Грабянёўскім і Вільчыцкім вадасховішчах, піша быхаўская раёнка “Маяк Прыдняпроўя”

У гараджанаў застаецца магчымасць акунацца ў вадаёмы паблізу сваіх лецішчаў, ці кінуць усё і паехаць на курорты.

Тым часам, сіноптыкі з Белгідрамету  прагназуюць 6 жніўня на большай частцы краіны спёку да 32 градусаў. Захаваецца жоўты ўзровень небяспекі.

У Магілёве скварыць будзе меней. Паветра прагрэецца да 29 градусаў. Увечары ў нядзелю магчымы дождж. Беражыце сябе.

 

У Беларусі з’явіліся іспанскія смаўжы. Толькі не бярыце іх у рукі! Фота

Навіна ад

Велічыня папуляцыі іспанскага смаўжа ў Беларусі мізэрная, але можна чакаць, што адсутнасць натуральных ворагаў і камфортныя ўмовы надвор’я паспрыяюць яго пашырэнню ў нашых краях.

Нават зімняе надвор’е нашых шырот дастаткова камфортнае для гіганцкага малюска. І на стадыі лічынкі, і на стадыі дарослай жывёлы ён спакойна трывае мінусавыя тэмпературы.

З 2010-х гадоў гэтага смаўжа пачалі сустракаць у Падмаскоўі, затым і ў больш паўночных рэгіёнах Расіі. Нядаўна іспанскі атрутны малюск быў заўважаны пад Мінскам – пра гэта паведамілі ў тэлеграм-канале «Мінск-Навіны».

Спецыялісты раяць не дакранацца да гіганцкага малюска рукамі, паколькі яны могуць быць пераносчыкамі вялікай колькасці захворванняў.

Гіганцкі смоўж яркага аранжавага, альбо карычневага колеру насамрэч родам з Партугаліі. У пачатку ХХ стагоддзя з пацяпленнем клімату ён стаў распаўсюджвацца на поўнач па Еўропе. Рассяленне іспанскага – яго яшчэ называюць партугальскім, лузітанскім – смаўжа на нашых землях спецыялісты звязваюць з масавай закупам пасадачнага матэрыялу ў Еўропе. Яго выкарыстоўваюць падчас добраўпарадкавання тэрыторый. З пасадачным матэрыялам сюды трапілі лічынкі смаўжоў, якія адаптаваліся да кліматычных умоваў Усходняй Еўропы.

Смаўжы вырастаюць да вялікіх памераў, аж да 15 сантыметраў. Памер і агрэсіўны колер палохаюць птушак, таму гэты інвазійны шкоднік не мае натуральных ворагаў у экасістэме і бесперашкодна распаўсюджваецца ў новай для сябе прыродзе. Галоўным чынам ён паражае культурным раслінам, якімі харчуецца.