“Удар был сильный. Меня качнуло” – история едва не свершившегося на сцене убийства.

Продолжаем знакомить наших читателей с театральными зарисовками известного могилевского актера и режиссера Владимира Петровича, который ведет свой блог “Субъективные заметки”.

История едва не свершившегося убийства.

Получилось так, что мы в “погоне за лучшей жизнью” оказались в Национальном Академическом драматическом театре им. Якуба Коласа в городе Витебске. Проработали в нём два года, с 1985 по 1987 год. Из ярких впечатлений, гастроли по Прибалтике в городе Каунасе и Таллинне, и месяц сельских гастролей, проведённый на Браславских озерах.

В то время театром руководил Валерий Мазынский. И вот он как-то решил: “А не замахнуться ли нам на Вильяма, понимаете ли, нашего Шекспира?” И замахнулся. Замах длился то ли шесть, то ли девять месяцев.
Театр стал дружно репетировать “Ромео и Джульетту”.

— Две равно уважаемых семьи
В Вероне, где встречают нас событья,
Ведут междоусобные бои
И не хотят унять кровопролитья.

Как раз “междуусобные бои” мы стали репетировать в первую очередь. Пьеса начинается с массового побоища, ну а дальше всем известный сюжет.

К нам приставили специалиста по постановке боя, выдали специально выкованные для спектакля мечи и кинжалы, каждая пара, или несколько человек, с помощью инструктора придумывали рисунок боя, и потом тупо, методично оттачивали каждый свою партию. Надо отдать должное, что довели бои до автоматизма, так что работали только руки, голова не подключалась.Травматизма за время репетиций не припомню.

Теперь об оружии. Оно доставило много хлопот. Случай произошедший со мной. Мы уже на сцене. Отрабатываем бой. Наступая на “противника”, я наношу боковой удар, меч выскальзывает из моих рук и остриём летит в зал, где легко пробивает материал, которым были накрыты кресла и вонзается в спинку одного из них. Благо, это была репетиция и в зале никого не было.

В этом инциденте моей вины было мало. Дело в том, что ручки мечей были сделаны из гладко отшлифованного дерева и сверху покрыты лаком. Результат – несовместимое сочетание потных ладоней и лакированной рукоятки. После всеобщего кратковременного шока, была дана команда обмотать рукоятки верёвкой. Одна проблема была решена.

Вторая проблема была в стали, из которой эти мечи были сделаны. Она была очень мягкая, и при ударе плашмя легко гнулась, образуя букву “Г”. Что однажды и произошло у меня на спектакле. Меч сразу был выброшен в кулисы, пришлось заканчивать драку с одним кинжалом. Но было стыдно, что допустил при зрителях такой косяк.

Третья проблема – человеческий фактор. Конечно, мечи и кинжалы были тупыми, хотя я в драках вонзал их в сцену и это было эффектно. Но тут была своя хитрость. Я вонзал кинжал всегда по волокнам пола сцены.

Подхожу к сути истории. У меня была роль Тибальта, племянника леди Капулетти. Горячий, задиристый, безбашенный персонаж. Ромео играл только-только закончивший институт, молодой артист Михаил К. Видно, Михаилу понравился эффект вонзания кинжала в сцену, и он даже нашел где его использовать.

И вот вижу, идет Миша по коридору, с восхищением смотрит на свой кинжал, трогает пальцем острие. Я остановил его, взял в руки кинжал и глазам своим не поверил. На острие кинжала была боевая заточка. Я накричал на него и заставил вернуться и закруглить острие. Скрепя сердце, он это сделал. Благодаря этому дальнейшее произошло именно так, как произошло.

Почему это меня так дернуло? Этим кинжалом он в пьесе меня убивает. К слову сказать, до случившегося, а это был спектакль где-то 17, он меня так усердно тыкал кинжалом, что на теле оставались ровно столько синяков, сколько мы сыграли спектаклей. Спасала одежда в несколько слоев сшитая из ткани двунитки.

В этот злополучный спектакль все шло хорошо, я только что убил Меркуцио, Меркуцио, перед тем как умереть, с долей скепсиса, иронии и трагизма, проклял оба враждующих дома, Ромео вызывает меня на бой, мы красиво, технично деремся. Я ударом ноги сшибаю Ромео, он падает, я из далека (второе мое вонзание оружия в сцену) бросаю меч в Ромео, (при этом не теряю контроля), Ромео откатывается, меч эффектно вонзается, я понимаю, что не попал, бегу добивать противника, и… получаю кинжалом в лицо.

Удар был сильный. Меня качнуло, почему-то стало желто в глазах, кровь хлынула из двух ноздрей и раны. Я понимаю, что нельзя “светиться” в таком виде зрителю. Спиной продвигаюсь к своей мизансцене возле столба, сползаю по нему и “умираю”.

Дальше выбегают два семейства, жители Вероны, герцог, и пятнадцать минут идут разбирательства, кто зачинщик, а кто жертва? Первым порывом у коллег было остановить спектакль. Я показал глазами, что жив, все относительно нормально, продолжайте спектакль.

Я сидел, а кровь все шла и шла. Из складок одежды образовалось некое подобие чаши, вот туда она и стекала. Могу с уверенностью сказать, что лучше эта сцена не игралась ни до, ни после. Играли быстро, по делу, эмоционально, а некоторые дамы были на грани обморока. Как только, свет стал гаснуть, мужчины бросились ко мне, помогли встать и отвели в гримерку.

Потом был травмопункт, где сказали, что мне очень повезло, что кинжал попал в кость, если бы чуть выше – то лезвие вышло бы с другой стороны. Это меня утешило, и мы распрощались.

Через несколько дней, при встрече, я спросил Мишу: “Что это было?”
Его ответ меня сразил напрочь: “Но ведь у Шекспира написано, что Ромео убивает Тибальта случайно, защищаясь…”
Я: “Так что, все репетиции и 17 спектаклей ты не видел куда бросаешь руку с кинжалом?!!”
Миша: “Нет”

Фото иллюстративное

Што паглядзець у Клімавічах – топ-5 цікавостак

Прадстаўляем экскурсію выхаднога дня ў адзін з самых усходніх гарадкоў на карце Беларусі.

Некаторыя ведаюць Клімавічы па нядрэнных бальзамах, якія робяць на мясцовым лікёра-гарэлачным заводзе. Але ў першую чаргу па гэтым некалі павятовым цэнтры можна пагуляць з цікавасцю, бо ў ім ёсць свае адметныя мясціны і славутасці, а таксама ўласная атмасфера і багатая гісторыя.

Сядзібны дом Мяшчэрскіх


Знаёмства з Клімавічамі лепш за ўсё пачаць з дастаткова ўнікальнага будынка для нашай краіны – асабняка князёў Мяшчэрскіх. У цэнтры горада можна ўбачыць прыгожы будынак незвычайны па форме, што вылучаецца вытанчанай разьбой. Вядомы ён як сядзібны дом князёў Мяшчэрскіх, які быў пабудаваны ў 1867 годзе ў псеўдарускім стылі. Гэта помнік драўлянага дойлідства ХІХ стагоддзя, што размешчаны на вуліцы Савецкай.

Драўляны, аднапавярховы, амаль квадратны ў плане будынак з прыбудовай у паўнёва-заходняй частцы. Кампазіцыя галоўнага фасада трохчасткавая. У асабняку да Кастрычніцкай рэвалюцыі жыла з сям’ёй Марыя Мікалаеўна з Мяшчэрскіх, жонка апошняга клімавіцкага павятовага маршалка Мікалая.

Гэта архітэктурны помнік бяспрэчна з’яўляецца візітоўкай горада і менавіта тут да нядаўняга часу знаходзіўся Клімавіцкі раённы краязнаўчы музей.

Цяпер турысты могуць таксама сфатаграфавацца са скульптурай княжны Мяшчэрскай, прысеўшы да яе на лаўку каля будынка асабняка. Зрабіў яе беларускі скульптар, ураджэнец Клімавіч Леанід Ячнеў. Па задумцы аўтара, сядзіць сабе такая рамантычная асоба на лаўцы і трымае на каленях кнігу.

Постсавецкі Ільіч і копіі моаі – статуй з вострава Пасхі

Аддаляючыся ад сядзібнага дома Мяшчэрскіх, але працягваючы рушыць па вуліцы Савецкай, можна пабачыць скульптуру хрэстаматыйнага Леніна. Скульптар “апрануў” постаць правадыра пралетарыята ў паліто, якое развіваецца. Знаходзіцца скульптура Леніна насупраць будынка з калонамі ў стыле савецкага ампіра – раённага Цэнтра культуры. Ільіч адметны тым, што яго паставілі ўжо ў 90-х гадах, бо папярэднюю бронзавую скульптуру галоўнага бальшавіка скралі. Прычым бронзавы Ленін быў работы знакамітага беларускага скульптара Заіра Азгура.

Калі пайсці яшчэ  далей, то на рагу вуліц Ленінскай і Савецкай можна ўбачыць тры невялікіх статуйкі вельмі падобныя на моаі – каменныя маналітныя статуі з вострава Пасхі, што знаходзіцца ў Ціхім акіяне. Яны вытыркаюцца з зямлі толькі на 20-30 сантыметраў і хаваюцца сярод галінак туек.

Гасціны дом канца ХІХ ст., будынак земскай ўправы, гарадскі парк

Гарадская забудова канца ХІХ — пачатку ХХ стагоддзя Клімавічаў прадстаўлена шэрагам цагляных будынкаў, пафарбаваных у розныя колеры і падобных на казачныя домікі. Сярод іх адметным з’яўляецца гасціны дом канца ХІХ стагоддзя. Зараз ён пустуе і знаходзіцца ў стане кансервацыі. Яшчэ адносна нядаўна ў ім месціўся раённы ваенкамат.

Мсяцовай славутасцю з’яўляецца і будынак Клімавіцкага цэнтра дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі, у якім за часамі Расійскай імперыі знаходзілася земская ўправа. Гэты драўляны будынак на цагляным падмурку часта прыцягвае ўвагу турыстаў з-за сваёй адметнай архітэктуры.

Побач знаходзіцца гарадскі парк, у якім праходзіць штогадовы дзіцячы міжнародны фестываль “Залатая пчолка”. Парк быў закладзены яшчэ ў другой палове ХІХ стагоддзя і яму болей за 150 год. Некаторыя старыя дрэвы з тых часоў захаваліся дагэтуль.

Некалі гэта быў бульвар, які з цягам часу трансфармаваўся ў парк са стандартнымі савецкімі помнікамі. У ім знаходзіцца помнік воіну-вызваліцелю, пафарбаванаму ў бронзавы колер у памяць аб вайне 1941-1945 гг., самалёт Су-9 як напамін таго, што на тэрыторыі Клімавіцкага раёна размяшчалася эскадрылля 28-га гвардзейскага знішчальнага авіяцыйнага палка.

Між нішым, на тэрыторыі парка яшчэ да 1960-х гг. знаходзілася царква Іаана Прадцечы, якую разбурылі за савецкім часам. Мясцовыя жыхары распавядаюць, што ад царквы ішоў падземны ход да месца сённяшняй рэдакцыі раённай газеты “Родная ніва”, дзе некалі спачатку быў манастыр, а пасля турма. На тым месцы, дзе была царква, зараз мемарыяльны комплекс.

Акрамя помнікаў у парку можна ўбачыць цікавыя малыя архітэктурныя формы: ліхтары “ён” і “яна”, арыгінальную драўляную елку, скульптуры жывёл.

Калі вы прыедзеце ў Клімавічы з дзеткамі, ім яўна будуць даспадобы атрыкцыёны з надпісам “Вітаўт”.

Помнік ахвярам Халакосту і яўрэйскія могілкі

Вельмі важным і цікавым месцам для разуменне мінуўшчыны Клімавічаў з’яўляюцца яўрэйскія могілкі. Яны знаходзяцца ў межах горада ў трохкутніку вуліц Карла Маркса, Пралетарская і Камсамольская.

Цяперашні раённы цэнтр Клімавічы быў некалі яўрэйскім мястэчкам, дзе палова насельніцтва была іўдэямі. Адпаведна, у горадзе была моцная яўрэйская абшчына з уласнымі ўстановамі адукацыі, крамамі і сінагогамі.

Клімавічы былі адным з прыкметных цэнтраў хасідызму, хаця не менш уплывовымі ў горадзе былі і ідэйныя праціўнікі хасідаў – прыхільнікі міснагедаўскага накірунку іўдаізму.

Паводле перапісу 1939 г. у Клімавічах пражывала 1693 яўрэяў з 9551 усіх жыхароў горада. Падчас акупацыі горада войскамі Трэццяга Рэйха большая частка яўрэйскага насельніцтва была знішчана, уратавацца змаглі нямногія.

У 2018 годзе дзякуючы фонду імя Саймана Марка Лазаруса з Вялікабрытаніі быў усталяваны гранітны манумент на яўрэйскіх могілках Клімавіч у памяць аб ахвярах Халакосту з надпісам на трох мовах – беларускай, англійскай і іўрыце.

Што да саміх могілак, то на іх знаходзіцца  амаль чатырыста мацэў, пятая частка з якіх пашкоджана. Старая частка могілак змяшчае больш за 200 надмагілляў, новая – больш за 150. Шмат захавалася каменных надмагілляў пачатку ХХ ст. Як правіла, усе яны ўяўляюць сабой валуны, на адным з бакоў якіх выбіта кароткая эпітафія – імя нябожчыка, імя бацькі і дата смерці. Адзначым, што надмагіллі ў Клімавічах амаль не маюць арнаменту ці іншых упрыгожванняў. Дарэчы, яўрэяскія могілкі ў Клімавічах застаюцца дзеючымі да сённяшняга дня.

Дзякуючы намаганням мясцовай яўрэйскай абшчыны ў 2017 годзе гарадскія ўлады Клімавіч паставілі могілкі на ўлік у камунальны аддзел райвыканкама і падтрымліваюць на іх парадак. У 2021 годзе была праведзена каталагізацыя могілак пад кіраўніцтвам Магілёўскай яўрэйскай абшчыны.

Свята-Міхайлаўская царква з каменнымі надмагіллямі

Яшчэ адным цікавым і адметным помнікам з’яўляецца Свята-Міхайлаўская царква – праваслаўны храм, пабудаваны ў 1848 годзе. Знаходзіцца ў цэнтры горада, на гістарычным Рынку. Помнік архітэктуры позняга класіцызму, хоць некаторыя спецыялісты заўважаюць у ім змяшэнне стыляў – эклектыку.

Храм візуальна досыць цяжкавагавы, але з іншага боку мае нестандартнае аблічча. Царква складаецца з крыжовага асноўнага аб’ёму і прыбудаваных да яго паўкруглай апсіды з усходу і квадратнага бабінца з захаду. Над сяродкрыжжам узвышаецца вялікі светлавы васьмігранны барабан з купалам. Бабінец завершаны трох’яруснай вежай-званіцай. Купал і званіца ўвенчаныя галоўкамі. На сённяшні момант праваслаўны храм Клімавічаў з’яўляецца аб’ектам Дзяржаўнага спісу гісторыка-культурных каштоўнасцей Беларусі.

Галоўная рэліківія царквы – цудадзейны абраз Іверскай Прасвятой Багародзіцы, напісаны і асвечаны ў 1899 годзе. Раней на сценах храма быў яшчэ і роспіс на біблейскія тэмы.

Дастаткова цікава, што на прылеглай тэрыторыі да царквы знаходзіцца масіўны каменны крыж, які раней хутчэй за ўсё знаходзіўся на старадаўніх могілках. Побач з каменным крыжам знаходзіцца камень, які таксама мог некалі служыць надмагіллем на старых могілках. Знаходзяцца два каменных аб’екта на невялікім узвышшы, што нагадвае курган.

Фота з адкрытых крыніц

Стала вядома, калі сёлета пройдзе “Мсціслаўскі фэст”

Фестываль сярэднявечнай культуры “Мсціслаўскі фэст 2023” адбудзецца 5-6 жніўня 2023 года – паведамляюць арганізатары.

Пачынаючы з 1 лютага адкрыта рэгістрацыя патэнцыйных удзельнікаў мерапрыемства. На сённяшні дзень ужо падалі свае заяўкі вулічны тэатр на хадулях “Весёлые Великаны”, гурты “Frozen Garden”, “STEEL RAIN”, “Граф Чапский” з інтэрактыўнай праграмай.

Да ўдзелу ў фэсце запрашаюцца музычныя гурты, вогненныя тэатры, тэатральныя і танцавальныя калектывы. 

Двухдзённы фэст штогадова (акрамя 2020 года па прычыне пандэміі) праводзіцца ў старажытным Мсціславе з 2008 года.

У Мсціславе на Замкавай гары адновяць гарадскую забудову часоў Кіеўскай Русі

На працягу 2023 года плануецца рэканструкцыя гарадской забудовы XII – XIV стагоддзяў на Замкавай гары ў Мсціславе. 

Першасная задача, якая стаіць перад будаўнікамі – захаваць трохяруснасць вежы-данжона на Замкавай гары – распавяла БелТА начальнік аддзела ідэалагічнай працы, культуры і па справах моладзі Мсціслаўскага райвыканкама Наталля Біскуп. Таксама плануецца рэканструкцыя элемантаў гістарычнай гарадской забудовы ў такім выглядзе, як гэта было ў часы Кіеўскай Русі.

– Грошы для гэтых работ ужо атрыманы. Цяпер мы знаходзімся на этапе карэкціроўкі праектна-каштарыснай дакументацыі, паколькі яна распрацоўвалася яшчэ ў 2016 годзе і на сённяшні дзень страціла актуальнасць. Працуем у цесным звязку з Міністэрствам культуры – гэта ж гісторыка-археалагічны помнік, аб’ект не просты. Заказчыкам выступае УКБ.

Карэкціроўка і ўзгадненне праектна-каштарыснай дакументацыі зоймуць некалькі месяцаў, пасля гэтага на Замкавай гары пачнуцца рэканструкцыйныя працы. Яны будуць падзелены на некалькі этапаў. Да канца гэтага года плануецца завяршэнне будаўніча-мантажных работ аб’ектаў на Замкавай гары.

Фота: БелТА

На вышытай мапе Беларусі кожны рэгіён будзе прадстаўлены сваімі этнаграфічнымі славутасцямі

У межах праекта «Культурная спадчына Беларусі» будзе створана вялікая карта краіны, дзе кожны рэгіён будзе прадстаўлены праз яго знакамітыя традыцыі. Над рэалізацыяй праекта працуюць майстры Дамоў рамёстваў, спецыялісты клубных арганізацый, а таксама іншыя ўмельцы з усіх куткоў краіны. 

Галоўная асаблівасць вышытай карты заключаецца ў тым, што на ёй будуць адлюстраваны асноўныя сімвалы матэрыяльнай і нематэрыяльнай культурнай спадчыны кожнага рэгіёну Рэспублікі Беларусь. Карта Магілёўскага краю прадстаўлена рознымі брэндамі. Гэта і «Крычаўскі канёк» Крычаўскага раёна, і «Залатая пчолка» Клімавіцкага раёна, і «Саламяныя павукі» Быхаўскага раёна, і «Блакітная крыніца» Слаўгарадскага раёна. А вось Мсціслаўшчына прэзентуецца абрадам «Варвараўская свечка» (на фота).

Адзначым, што з нагоды запуска праекта “Культурная спадчына Беларусі” ў Магілёўскім абласным метадычным цэнтры народнай творчасці і культурна-асветнай работы быў праведзены двухдзённы абласны семінар-практыкум па вышыўцы мапы Беларусі. 

Работа над праектам вышыванай карты рэспублікі са славутасцямі працягнецца да пачатку вясны. Мяркуецца, што вялікая карта стане арт-аб’ектам, здольным упрыгожыць любое масавае свята, буйное культурнае мерапрыемства або нават салідную міжнародную выставу.  

Фота library.mogilev.by

“Еўрабачанне” у 2023 годзе пройдзе ў Ліверпулі, але ў колерах Украіны і Брытаніі

З-за агрэсіі Расіі ва Ўкраіне фінал Eurovision-2023 перанесены з Украіны ў Брытанію. Англічане робяць усё магчымае, каб даць належнае леташнім украінскім пераможцам. 

У 2022 годзе ў конкурсе перамагла ўкраінская рэп-група Калуш, таму менавіта ва Ўкраіне павінен быў прайсці фінал 2023 года. Але яшчэ ў чэрвені стала зразумела, што правесці конкурс у краіне, дзе працягваецца вайна, немагчыма. У выніку фінал конкурсу быў перанесены ў Брытанію, якая летась заняла другое месца.

Музычнае спаборніцтва пройдзе ў Ліверпулі. Арганізатары прадставілі свой лагатып у выглядзе сэрцаў у нацыянальных колерах Украіны і Брытаніі, якія “змагаюцца ва ўнісон”. Класічнае шматслойнае сэрца ў сінім, жоўтым, ружовым і фіялетавым колерах стане сімвалам шоў. Ён пройдзе пад лозунгам “Мы аб’яднаны музыкай”. 

Вялікі фінал спаборніцтваў адбудзецца на Liverpool Arena ў суботу, 13 мая, а паўфіналы 9 і 11 мая. Удзельнікі з Украіны аўтаматычна праходзяць у галоўны фінал разам з так званым “Вялікімі пяці”, у якія ўваходзіць і Вялікабрытанія. 

Украіну будзе прадстаўляць група Tvorchi (“творчыя”), якія граюць электронную музыку.

Фота ўзята з адкрытых крыніц. 

Не было бы счастья, да несчастье помогло – Владимир Петрович, театральные заметки

Продолжаем знакомить наших читателей с театральными зарисовками известного могилевского актера и режиссера Владимира Петровича, который ведет свой блог “Субъективные заметки”.

В моей режиссерской практике было два случая, когда мужскую роль в пьесе я поменял на женскую. И это был не оригинальный режиссерский ход, не замороченный концепт, а стечение обстоятельств, вынудившие меня на это решение. 

Первый мой спектакль, в качестве режиссёра, был поставлен по пьесе Славомира Мрожека “В открытом море”. Это заявлялось как самостоятельная работа. Были приглашены актеры театра, состоялась читка, и мы стали потихоньку “копать” материал. Чем неблагодарна самостоятельная работа c репертуаром в театре провинциального городка, замешанная на добровольных началах? А тем, что в городе один драматический театр, труппа занята под завязку – спектакли, репетиции, выезды, плюс ко всему у каждого свои дела, у кого-то дети, кто-то болеет, у кого-то “халтура”… 

А мы могли собираться в свободное от работы время, то есть, время личное. А тут ещё один из главных героев (хотя там главные все) решил покинуть нас, пришлось предлагать роль другому артисту. К слову, после нескольких репетиций и он перестал ходить, не очень внятно объяснив причину ухода. Работа останавливалась.

То, что в театре что-то репетируется, не осталось незамеченным труппой, хотя мы не делали из этого секрет. И вот одна из актрис, а конкретно, Галина Лобанок, все любопытствовала, чем мы там занимаемся, не найдётся ли работа и для неё? Чтобы было понятно дальнейшее, вкратце о пьесе. 

Три человека – Крупный обломок, Средний обломок и Мелкий обломок на плоту в открытом море. Если проще, Крупный – правящая элита, Средний –  среднестатистический работяга и Мелкий – интеллигенция. Пьеса начинается с объявления, что провиант на плоту закончился, есть всем хочется и это надо как-то решать. Поступило предложение КОГО-ТО из присутствующих на плоту съесть. А так как “все мы люди цивилизованные” то и проблему надо решать цивилизованно. То есть, устроить предвыборную компанию, дебаты, голосование… Короче, конечно съели Мелкого. Вернее, так его идеологически обработали, что он сам себя предложил на съедение. 

Однако вернёмся к репетиционному периоду. 

Ситуация была безвыходная. Или прекращать работу, или…

Стали советоваться. 

Проделан путь, пьеса хорошая, силы и время потрачены, не останавливаться же на пол пути?!.

Короче, решили пригласить, нарезавшую круги возле репетиционного зала, Лобанок. Первое желание было дать ей роль Мелкого обломка. 

Почитали… 

Послушал… 

Понял, что взять и просто съесть женщину – моветон.

И решил предложить роль Крупного обломка. 

Вот здесь надо пояснение. Дело в том, что Крупный обломок выступает в роли правящего класса, эдакого идеолога, беспринципного и жестокого, но “соблюдающего все демократические процедуры”. А Галина, на тот момент, юное создание, играющая девочку Элли в “Волшебнике Изумрудного города”, эдакая легкая, обаятельная, красивая девушка. 

И вот тут начался настоящий трэш, с которым, правда, Галина блестяще справилась. Меняли всё; тембр голоса, мимику, пластику, речь. Было нелегко. В итоге, благодаря Галине Лобанок, спектакль получил новое звучание, обострил конфликт, внес некоторую пикантность и в завершении, на молодёжном театральном фестивале “Надзея“ в городе Гродно, Галина получила приз за лучшую женскую роль. 

К слову, благодаря ей, спектакль поставили в расписание на две недели, что дало повод наконец-то его закончить.

Вторым спектаклем, где мне пришлось поменять пол персонажа, стал спектакль “Билокси блюз” по пьесе Нила Саймона.

В спектакле заняты пять парней и две девушки. Парни, это новобранцы проходящие обучение на военной базе перед отправкой на фронт. Время действия, Вторая мировая война.

Большая часть действия происходит в казарме. Это я все к чему? За недели три до премьеры уходит один из парней, потому что поступил в питерский театральный институт. На тот момент заменить его было некем. Встал вопрос, или останавливать и замораживать работу до лучших времён, или… 

Этим “или” оказалась Елена Кривонос, которая предложила себя на роль отсутствующего бойца, во время совместной прогулки с нашей собакой.

Предложение мне показалось настолько диким, что я отказался его обсуждать. Первые мысли. Война, казарма, двухъярусные койки, много парней и среди них, на равных правах, девчонка. Бред.

Но зерно было вброшено и его стали методично поливать. Через день мысль уже не казалась такой бредовой. Оправдывалось это умозрительными допущениями основанными на том, что у них там контрактная армия, а вишенкой на торте, для полного самоуспокоения, стал фильм “Солдат Джейн”)) Короче, я дал себя уговорить. 

Да простит нас Нил Саймон, но его пришлось дописать, переписать и местами подкорректировать. На выходе, девушка Джейн Карни, жила в одной казарме с парнями, бегала 20-ти километровый кросс, отжималась, подтягивалась, вступала в мужские конфликты. Появилась неявная любовная линия к главному герою, а сцена похода отделения к проститутке, проявила глубину ее чувства к нему. 

Появились разные смыслы, материал зазвучал более объемно. Не обошлось, правда, без замечания критика, который обозвал все это неправдой, мол такого в американской армии быть не может, потому что не может быть никогда. Что, впрочем не помешало спектаклю получить на Международном молодежном театральном форуме “M@rt-контакт” приз, “За лучший актёрский ансамбль”

Хочу сказать слова благодарности сложившимся обстоятельствам и людям, которые помогли эти обстоятельства разрулить. 

Спасибо, дорогие!

 

Амаль паўтара дзясяткі помнікаў археалогіі на Магілёўшчыне пазбаўлены аховы

14 помнікаў Асіповіцкага, Бабруйскага, Бялыніцкага і Мсціслаўскага раёнаў выключаны са Спісу помнікаў і фактычна прызнаны страчанымі.  

Пастановай Міністэрства культуры на падставе рашэння Навукова-метадычнай рады ў студзені 2023 года шэраг помнікаў археалогіі рэгіёна – найперш курганы ды курганныя могільнікі, а таксама адно гарадзішча – пазбаўлены ахоўнага статусу.

У Беларусі помнікі гісторыі і культуры, у тым ліку археалогіі, знаходзяцца на асаблівым палажэнні і могуць быць выключаны з Дзяржаўнага спісу пры наяўнасці заключэння аб іх поўным вывучэнні і толькі па рашэнні Міністэрства культуры. Такая высокая ступень аховы павінна забяспечваць захаванасць помнікаў ад знішчэння. 

І вось Міністэрства вырашыла вельмі спецыфічна ахоўваць археалагічную спадчыну вобласці – выключыць помнікі з ахоўнага спісу. У Асіповіцкім раёне выключана найбольшая колькасць помнікаў – 9, у Бабруйскім – 2, у Бялыніцкім – 1, у Мсціслаўскім – 2. 

Абвінавачванне ў знішчэнні гісторыка-культурнай спадчыны ў адрас Міністра культуры А. Маркевіча будуць па-чалавечы зразумелыя, але горкая праўда заключаецца ў тым, што дэ факта пастанова прызнае існуючы стан рэчаў. З-за нездавальняючай аховы амаль усе гэтыя курганы ўжо знішчаны ў ранейшыя або цяперашнія часы. Іх папросту няма. Часам спецыялісты  не могуць нават знайсці месца, дзе раней быў курган. 

У дадзенай сітуацыі археолагаў і краязнаўцаў заўсёды найбольш бянтэжыць выключэнне гарадзішчаў, бо той жа вал ці роў – гэта элементы фартыфікацыйнага дойлідства. І таму пры поўным вывучэнні археалагічнага пласта яны працягваюць мець гісторыка-архітэктурную вартасць, і было б лагічна захоўваць іх як помнікі гісторыі, а не проста выкідаць са Спісу. 

Адзінае ліквідаванае ў пастанове гарадзішча І тыс. г. нашай эры знаходзіцца каля вёскі Лютня на 0,3 км на захад ад вёскі на беразе ракі Суточка.  Як можна было непрыкметна знішчыць цэлае гарадзішча – незразумела. 

На вялікі жаль, адсутнасць рэальнай сістэмы аховы помнікаў археалогіі пры іх фармальнай юрыдычнай абароне дазваляе думаць, што гэтая пастанова Савета Міністраў будзе не апошняй. І яшчэ шмат археалагічных помнікаў будзе выведзена са спісу гісторыка-культурных каштоўнасцяў.

Палымяныя абяцанні некаторых магілёўскіх парламентарыяў пра тое, што распрацоўка сістэмы абароны помнікаў, найперш археалогіі – іх галоўнае перадвыбарчае абяцанне народу, так і застаецца пустым гукам. 

Фота з адкрытых крыніц.

Ліквідуецца “Кнігазбор” – буйнейшы выдавец беларускай літаратуры

Інфармацыю пра пачатак працэсу ліквідацыі ПУП “Кнігазбор” размясціў на сваёй старонцы ў Фэйсбук выдавец Генадзь Вінярскі.

– Вось і скончылася мая эпапея выдаўца. – напісаў ён у ФБ – 27 гадоў працы, каля 3 тысяч найменняў кніг, сустрэчы з аўтарамі, прэзентацыі, выставы… Сёння здаў у Міністэрства інфармацыі Пасведчанне выдаўца.

У хуткім часе пачнем працэс ліквідацыі ПУП “Кнігазбор”.

Наша даведка.

«Беларускі кнігазбор» — кніжны праект класікі беларускай літаратуры і літаратуры пра Беларусь ад старажытнасці да нашых дзён. Заснаваны Міжнародным Фондам «Беларускі кнігазбор» ў 1995 годзе. Асноўная дзейнасць — падрыхтоўка кніг праекта. 

Ідэя была распрацавана беларускім пісьменнікам і літаратуразнаўцам Кастусём Цвіркам. Сярод заснавальнікаў Фонда былі: Н. Гілевіч, Р. Барадулін, С. Шушкевіч, Р. Гарэцкі, В. ЗуёнакГ. Бураўкін, А. Клышка, К. Цвірка, Г. Вінярскі, В. КіпельА. Баршчэўскі  і іншыя.

Распачыналі дзейнасць тры чалавекі — К. Цвірка (прэзідэнт), Г. Вінярскі (выканаўчы дырэктар) і Марына Адамовіч.

Першай надрукаванай кнігай стала «Ян Чачот. Выбраныя творы» (1996). Першыя тамы Фонд выдаваў пры частковай дзяржсубсідыі, пазней – за ўласныя сродкі і пры дапамозе спонсараў. Наклады першых тамоў былі ад 4 000 да 10 000 («Філаматы і Філарэты»).

У  2006 годзе змянялася назва з МФ «Беларускі кнігазбор» на МГА «Беларускі кнігазбор» і на МГА «Белкнігазбор». Пад канец 2018 года Аб’яднанне спыніла сваю дзейнасць, але каардынаванне працы па збору і апрацоўцы матэрыялаў, па падрыхтоўцы да друку кніг праекта «Беларускі кнігазбор» працягвала ПУП «Кнігазбор» выдаўца Г. Вінярскага. 

Новае свята будзе праводзіцца ў Слаўгарадскім раёне – “Народная прыпеўка”

У Слаўгарадскім раёне будзе праводзіцца новае свята традыцыйнай культуры – “Народная прыпеўка”, паведамляе Нацыянальны прававы інтэрнэт-партал.

Гэта прадугледжана рашэннем Слаўгарадскага раённага выканаўчага камітэта ад 29 снежня 2022 года

Арганізатарамі “Народнай прыпеўкі” выступаюць  аддзел ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі Слаўгарадскага райвыканкама і ДУК “Цэнтралізаваная клубная сістэма Слаўгарадскага раёна”.

Свята накіравана на развіццё і папулярызацыю жанру народнай прыпеўкі, традыцыйнай ігры на гармоніку, на захаванне лепшых узораў фальклорнай спадчыны і мясцовага аўтэнтычнага матэрыялу.

Мерапрыемства будзе праводзіцца ў фармаце біенале – адзін раз на два гады. 

Праграмай мерапрыемства прадугледжаны конкурсныя выступленні па намінацыях: “Выканаўцы прыпевак” (індывідуальныя выканаўцы), “Гарманісты” (ансамблі гарманістаў ад двух і больш выканаўцаў),

“Групы і ансамблі” (фальклорныя гурты, ансамблі народнай песні).

Чакаецца, што ў ім будуць удзельнічаць творчыя калектывы і індывідуальныя выканаўцы як Слаўгарадскага, так і іншых раёнаў, гарадоў, замежных краін.

Дату, тэрмін і месца правядзення свята будзе вызначаць арганізатар – райвыканкам.

Фота носіць ілюстрацыйны характар