На Клімаўшчыне асвяцілі крынічку на тэрыторыі зніклай вёскі

Новае жыццё крыніца атрымала дзякуючы братам Андрэю і Сяргею Волікавым – ураджэнцам вёсцы Юр’евічы, якая ў сярэдзіне 2010-х гадоў знікла з карты Клімавіцкага раёна. Але крыніца раней не з‘яўлялася святой, таму яе асвячэнне – з’ява выключна сучасная. 

Браты Волікавы хоць нарадзіліся і выраслі ў Юр’евічах, але з цягам часу з’ехалі ў горад і цяпер займаюцца перавозкамі пасажыраў на маршрутных таксі. Тым не менш пра месца, дзе нарадзіліся, не забыліся, і ў роднай вёсцы вырашылі ўладкаваць пасеку. Падчас прыездаў у родныя мясіны браты і ўспомнілі пра крыніцу, якая некалі паіла вяскоўцаў смачнай вадой.

Волікавы прызнаюцца, што было няпроста адшукаць гэтую крыніцу, бо знаёмыя з дзяцінства месцы зараслі дрэвамі і густой травой. Імі шмат зроблена ў справе ўпарадкавання юр’еўскай крыніцы. Побач з самой крыніцай з цягам часу была зроблена яшчэ і купеля, у якую вернікі могуць акунацца. 

На выходных адбылося асвячэнне крыніцы і купелі ў былой вёсцы Юр’евічы, якое правёў настаяцель Мілаславіцкай і Звянчацкай цэркваў айцец Мікалай. Крыніца была асвечана ў гонар Ціхвінскай іконы Божай Маці. На асвячэнні воднага аб’екта было нямала людзей, бо Волікавы арганізавалі на сваіх маршрутках бясплатны падвоз клімаўчан да крыніцы. Жадаючых прыехаць было нямала. Былі таксама вяскоўцы з навакольных паселішчаў – Мілаславічаў, Макеевічаў, Перавалачні і нават некаторыя жыхары суседняга Шумяцкага раёна Расійскай Федэрацыі – паведамляе клімавіцкая раённая газета “Родная ніва”.  

Пасля асвячэння ўсе ахвочыя змаглі набраць крынічнай вадзічкі ў прынесеныя з сабой ёмістасці, а некаторыя не прамінулі і магчымасці акунуцца ў новаствораную купелю.

Ад рэдакцыі. “Упарадкаванне” крыніцы з удзелам праваслаўнай царквы і мясцовых уладаў адбылося тыпова бязграматнае, бо не адпавядае народным традыцыям і толькі шкодзіць экалогіі вясковага воднага аб’екта. Замест традыцыйнага драўлянага зруба і акуратнага экалагічнага падыходу да вады пляцоўка вакол крыніцы зацэментавана, быў зроблены абсалютна непатрэбны дрэнаж. Сама крыніца закавана ў бетонныя кольцы і ўсёй прыроднай яе прыгажосці цяпер не ўбачыш. 

Таксам важна адзначыць, што вясковая крыніца ў Юр’евічах колісь не лічылася святой, а вызнавалася мясцовымі жыхарамі выключна як добрая пітная вада. Аднак цяпер мясцовая праваслаўная царква яе асвяціла і прызнае святой, праўда звязана сакральнасць выключна з царкоўным культам без аніякіх народных традыцый, бо ранейшага ўшанавання воднага аб’екта папросту не было. Даследчыкі-этнографы называюць падобную з’яву сучаснай сакралізацыяй крыніц, калі водны аб’ект асвячаецца царквой ў гонар нейкага святога, хоць крыніца ніколі мясцовым насельніцтвам не вызначалася асаблівай. 

Фота: “Родная ніва”

Пад Касцюковічамі згарэла царква, а цяпер гібеюць касцёл і бровар пачатку ХХ стагоддзя

Драўляная царква другой паловы ХІХ стагоддзя згарэла, а касцёл з броварам закінуты і разбураюцца ў вёсцы Канічы Касцюковіцкага раёна

Вёска Канічы была адметнай сваёй багатай архітэктурнай спадчынай: касцёлам, царквай і броварам. Яшчэ некалькі год таму ў Канічах знаходзілася закінутая драўляная царква Раства Багародзіцы, пабудаваная на пачатку 1860-х гг. Нягледзячы на тое, што драўляная царква была разбурана і паступова ператваралася ў руіны, яе было магчыма захаваць як помнік драўлянай архітэктуты (на загалоўным фота). Цяпер гэта ўжо немагчыма, бо царква ў 2019 годзе згарэла дашчэнту.

Яшчэ адным помнікам культавай архітэктуры Канічаў з’яўляецца касцёл Святых Анёлаў Ахоўнікаў, які быў пабудаваны ў 1910 годзе. За савецкім часам храм спрабавалі зруйнаваць, вырываючы кавалкі сценаў з дапамогай трактароў, але цалкам знішчыць будынак не атрымалася – разбуранымі апынуліся толькі дзве калоны пры ўваходзе. Касцёл з’яўляецца помнікам архітэктуры неараманскага стылю. На сённяшні момант ён закінуты і пакрысе разбураецца пад уздзеяннем часу.

Ад шляхецкага роду Цеханавецкіх, якія некалі валодалі Канічамі, застаўся толькі бровар з чырвонай цэглы, які знаходзіцца амаль пасярод вёскі. Пабудаваны ён быў у 1913 годзе. На сёння яго тэрыторыя парасла дрэвамі і кустоўем. Сярод усіх мясцовых архітэктурных помнікаў мінуўшчыны ён найлепш захаваўся. 

Дарэчы, Канічы – гэта даўняе мястэчка гістарычнай Мсціслаўшчыны, колішняе ўладанне беларускага магнацкага рода Цеханавецкіх. Паселішча згадваецца ў гістарычных крыніцах з пачатку XVI стагоддзя. 

Фота з адкрытых крыніц

Драўляны праваслаўны храм сярэдзіны XIX стагоддзя ператвараецца ў руіны ў Касцюковіцкім раёне

Галоўная славутасць вёскі Гаўрыленка, што ў 30-ці кіламетрах ад горада Касцюковічы  – Свята-Пакроўская праваслаўная царква. Яна была ўзведзена ў 1863 годзе на беразе рэчкі Зубр. 

У 1884 годзе ў царкве была адкрыта прыходская школа і ёй належала 37 дзесяцін зямлі. Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі, калі бальшавікі вялі барацьбу з рэлігіяй, царква была зачынена. У савецкі час тут размяшчалася збожжасховішча. У пачатку 90-х гадоў з храма быў вывезены ў горад Клімавічы пазалочаны іканастас.

Гісторыя царквы авеяна легендамі. Адна з іх – падземны ход, які нібыта звязваў яе з капліцай на мясцовых могілках. Некаторае падабенства ходу захавалася да гэтага часу, але, на жаль, на сёння гэты магчымы ход засыпаны зямлёй.

Дзіўнай прыгажосці храм, які без перабольшвання можна назваць перлінай драўлянага дойлідства, доўгі час з’яўляўся сельскім духоўным цэнтрам. Як бачна, гэты каштоўны гістарычны помнік у хуткім часе можа ператварыцца ў руіны і знікнуць з твару зямлі. Натуральна, што праблема разбурэння помніка ўзнікла не зараз, але з кожным годам стан сакральнай пабудовы пагаршаецца.

Між іншым царква знаходзіцца ў прасторным скверы, размешчаным у цэнтры вёскі. Аднак цяпер вакол царквы парасло шмат дрэў і ў далейшым гэта тэрыторыя можа ператварыцца ў лес, у якім і следу не будзе ад храма.

Фота з адрытых крыніц

Уладзімір Зяленскі ўвёў санкцыі супраць мітрапалітаў Украінскай праваслаўнай царквы 

Санкцыі забяспечваюць замарожванне актываў і забарону на правядзенне камерцыйнай дзейнасці. Яны накладзены супраць сямі іерархаў Украінскай праваслаўнай царквы (УПЦ) Маскоўскага патрыярхату за прамаскоўскую і калабаранцкую дзейнасць.  

У апошнія тыдні служба бяспекі Ўкраіны праводзіла шэраг ператрусаў у цэрквах і манастырах УПЦ. 22 лістапада адбыліся ператрусы ў Кіева-Пячэрскай Лаўры, а ў цэлым у апошнія тыдні СБУ правярала больш за 350 царкоўных структур і 850 чалавек.

Паведамляецца пра знаходкі друкаваных матэрыялаў, расійскай літаратуры, якая прасоўвае прарасійскія ідэі. На тэрыторыі храмаў таксама былі выяўлены людзі без дакументаў, грамадзяне Расіі, расійскія пашпарты, а таксама і вялікія сумы грошай у грыўнях, доларах і рублях.

Украінская праваслаўная царква пасля пачатку поўнамаштабнага расійскага ўварвання ва Украіну ў лютым гэтага года пачала аддаляць сябе ад Масквы. У траўні яе Сінод абвясціў пра сваю “поўную незалежнасць”. Аднак яна захоўвае цесныя сувязі з Маскоўскім патрыярхатам. Расійская праваслаўная царква афіцыйна не прызнала гэтае рашэнне.

Прэзідэнт Украіны дэкрэтам зацвердзіў рашэнне, якое раней было прынята Саветам нацыянальнай бяспекі і абароны. СБУ патлумачыў, што цяперашнія фігуранты патрапілі ў спіс санкцый за дапамогу і абгрунтаванне расійскай агрэсіі супраць Украіны, а таксама за прасоўванне ідэй “рускага свету” ва Ўкраіне, за супрацоўніцтва з акупацыйнымі расійскімі ўладамі. 

У санкцыйным спісе, які апублікаваны на сайце прэзідэнта Украіны, чатыры мітрапаліты: Запарожскі і Мелітопальскі мітрапаліт Лука, Луганскі і Альчэўскі мітрапаліт Пантэлеймон, мітрапаліт Барыспальскі і Броварскі Антоні, мітрапаліт Чарнавіцкі і Букавінскі Мялеці, арцыбіскуп Канстанцінаўскі Паісі, настаяцель Свята Ўспенскага сабора ў Херсоне Алексі і настаяцель Мелітопальскага Свята Савінскага манастыра Іаан.

Да ведама, Украінская праваслаўная царква (Маскоўскага патрыярхату) мае 12 тысяч парафій з усіх 29 тысяч, якія маюцца ва Ўкраіне. Для параўнання, ва ўсёй вялікай Расіі сёння паводле афіцыйных дадзеных усяго 22 тысячы цэркваў і малітоўных памяшканняў. А актыўных праваслаўных прыхаджан ва Ўкраіне амаль столькі ж, колькі ва ўсёй Расіі. 

Санкцыі прадугледжваюць блакаванне актываў, перадухіленне зняцця капіталу за межамі Украіны, абмежаванне гандлёвых аперацый. Святары не змогуць набыць зямлю, прыватызаваць дзяржаўную ўласнасць. Акрамя таго, усе яны будуць пазбаўлены дзяржаўных узнагарод Украіны.

Згодна з тэкстам дакумента, кабінет міністраў павінен неадкладна падрыхтаваць законапраект, каб перадухіліць дзейнасць ва Украіне, “афіляваных з цэнтрамі ўплыву ў Расійскай федэрацыі рэлігійных арганізацый”.

Фота з адкрытых крыніц