Tag: помнік

Магілёўскаму ваяру-каліноўцу Царуку ўсталявалі надмагільны помнік у Літве

Навіна ад

Дзякуючы сабраным беларусамі грошам удалося ўсталяваць надмагілле магілёўскаму ваяру-каліноўцу Аляксандру Царуку ў Літве.

Пасля звароту да неабыякавых беларусаў удалося сабраць неабходныя сродкі на ўстаноўку помніка і добраўпарадкаванне магілы Аляксандра Царука – актывіста з Магілёва, дабраахвотнікау Палка Кастуся Каліноўскага з пазыўным “Сашко”. Пра гэта паведаміў грамадскі актывіст Ілля Міронаў на сваёй старонцы ў Фэйсбук.

“Аляксандр Царук, добраахвотнік батальёна Каліноўскага з пазыўным “Сашко”, памёр у мінулым годзе 13 красавіка ў Літве. Ён прайшоў праз беларускія турмы, фронт і рак. Вялікая падзяка ўсім, хто паўдзельнічаў, хто дасылаў грошы і падтрымліваў”, – напісаў Ілля Міронаў.

Паводле яго, было сабрана 1 260 еўра, якія пайшлі на помнік, устаноўку помніка і скамейку, вазу і падсвечнік.

Да грамадскасці па дапамогу звярталася дачка Аляксандра Царука, якая таксама жыве ў Літве.

Аляксандр Царук быў магілёўскім актывістам, назіральнікам на прэзідэнцкіх выбарах у 2020 годзе, за што атрымаў каля 40 сутак арышту сумарна. У 2022 годзе пасля поўнамаштабнага ўварвання расійскай арміі ва Украіну ён далучыўся да Палка Каліноўскага. Ён быў удзельнікам боя, у якім загінуў камандзір батальёна Павел “Волат” Суслаў і прыкрываў эвакуацыю групы.

Пазней праблемы са здароўем прымусілі Аляксандра Царука вярнуцца на лекаванне ў Вільню, дзе ён памёр ад анкалогіі.

Фота: Фейсбук Іллі Міронава

У Магілёве адкрылі помнік ахвярам генацыду, які ніяк і нікім не даказаны

Навіна ад

Помнік-сведчанне гістарычнай і юрыдычнай хлуслівасці цяперашняй беларускай улады з’явіўся ў Магілёве.

“Памятны знак, прысвечаны ахвярам генацыду беларускага народа ў гады Вялікай айчыннай вайны” — так афіцыйна называецца помнік, які быў адкрыты 21 чэрвеня па вуліцы Раўчакова.

Сёння ў Беларусі адмаўленне т.зв. генацыду беларускага народа пераследуецца Крымінальным кодэксам. За такое “злачынства” прадугледжана пакаранне ў выглядзе пяці гадоў пазбаўленнен волі. І гэта пры тым, што факт менавіта “генацыду беларускага народу” ніяк і нікім не даказаны.

Паводле Канвенцыі ААН 1948 года і Міжнароднага крымінальнага суда, генацыд — гэта дзеянні, скіраваныя на поўнае або частковае знішчэнне пэўнай нацыянальнай, этнічнай, расавай або рэлігійнай групы як такой. Галоўнае тут — наяўнасць умыснага намеру знішчыць групу менавіта як этнас або нацыю.

Падчас Другой сусветнай вайны Беларусь была арэнай масавых забойстваў, спаленых вёсак і карных аперацый. Але галоўная мэта нацыстаў была — каланізацыя і эксплуатацыя тэрыторый, а не поўнае знішчэнне беларусаў. План «Ост» прадугледжваў рэзкае скарачэнне мясцовага насельніцтва праз гвалт, галодную смерць і высяленне, але юрыдычна гэта часцей трактуецца як злачынствы супраць чалавечнасці і ваенныя злачынствы, а не як генацыд у чыстым выглядзе.

Падчас вайны на тэрыторыі Беларусі адбылося масавае вынішчэнне яўрэяў — гэта прызнана сусветнай супольнасцю як Халакост, то бок генацыд яўрэйскага народа. Таксама быў генацыд цыганскага народу — Параймос, і гэта таксама задакументавана і прызнана міжнароднымі структурамі. Для беларусаў не было дакументаванага асобнага плана, які б дакладна апісваў іх знішчэнне менавіта як этнічнай групы.

Для юрыдычнага прызнання патрэбен судовы працэс: ці Міжнародны крымінальны суд, ці спецыяльны трыбунал. У выпадку Беларусі ніколі не праводзіўся міжнародны суд, які б прызнаў факт генацыду беларускага народа на аснове расследавання з дакументамі, сведчаннямі і вывадамі.

Ніхто не спрачаецца, што беларусы панеслі страшэнныя страты і пацярпелі ад жорсткіх і сістэмных злачынстваў нацыстаў. Але па строгіх юрыдычных крытэрах генацыд — гэта дакументальна зафіксаваная спроба знішчыць народ як этнас. Такіх прамых дакументаў і міжнароднага прысуду па «генацыдзе беларускага народу» няма. Таму гісторыкі і юрысты ўжываюць тэрміны «злачынствы супраць чалавечнасці», «ваенныя злачынствы», «масавыя рэпрэсіі», але не «генацыд» у прававым сэнсе. Але ці мае гістарыная праўда якое-небудзь значэнне для сённяшняй улады ў Беларусі, калі яе скажэнне ва ўгоду ідэалогіі ёсць значна важнейшым?

Фотаздымак: тэлеграм-канал “Исаченко ОНЛАЙН”