24 ліпеня ў гісторыі. Распушчальная кава. Падзенне метэарыта. Першы Буквар. Нарадзіўся артыст Г. Гарбук.

Дзень нараджэння распушчальнай кавы.

24 ліпеня 1938 года дзякуючы швейцарскаму хіміку Максу Моргенталеру з кампаніі Nestle на рынку з’явілася першая папулярная марка гэтага напою – Nescafe. 

Такая кава стала абавязковай у рацыёне амерыканскіх салдат падчас Другой сусветнай вайны.

Распушчальная кава карыстаецца вялікім попытам з-за лёгкасці прыгатавання. 

Штодня ў свеце выпіваецца каля 2,5 мільярдаў кубкаў кавы, і больш за палову прыпадае на долю распушчальнай. 

У скандынаўскіх краінах, ФРГ больш за 70% насельніцтва п’юць заварную каву, а бразільцы, амерыканцы, беларусы, наадварот, больш любяць распушчальную.

1618 год. У Еўе (цяпер Вевіс, Літва) выдадзены першы «Буквар мовы славенскай…».

Першы ў свеце элементарны падручнік пад назвай “Буквар”. А другі буквар надрукаваў магілёвец Спірыдон Собаль (1631).

1790 год. Упершыню ў гісторыі дакументальна зафіксавана падзенне метэарыта на Зямлю.

Метэарыт упаў у Паўднёва-Заходняй Францыі, каля гасконскага гарадка Барбатан.

Хоць гэтае здарэнне было афіцыйна засведчана мясцовымі ўладамі, адзін з акадэмікаў Клод Бертолле заявіў: “Як сумна, што цэлы муніцыпалітэт заносіць у пратакол народныя казкі, выдаючы іх за сапраўды бачанае, тады як не толькі фізічным чыннікам, але і наогул нічым разумным гэта нельга растлумачыць”.

Будучы ўпэўненымі, што “гасконцы заўсёды былі вялікімі фантазёрамі і выхвалякамі”, навукоўцы прынялі пастанову, якая заклікала суграмадзян надалей не рэагаваць на падобныя “забабоны”.

У той час навукоўцы яшчэ не верылі, што метэарыты падаюць на Зямлю з касмічнай прасторы. Толькі ў 1803 годзе рэальнасць “нябеснага” паходжання метэарытаў была імі афіцыйна прызнана. Калі ў мястэчку Эгле выліўся жудасны “каменны дождж”, які ўсыпаў зямлю аскепкамі і быў засведчаны мноствам узбуджаных відавочцаў, Французская акадэмія навук змушаная была пагадзіцца, што гэта сапраўды былі “камяні з неба”.

1820 год. Нарадзіўся Люцыян Крашэўскі (1820-1892).

Беларускі і польскі мастак, фатограф, прыродазнавец, краязнавец. Брат Юзэфа Крашэўскага і Каятан Крашэўскага. Ілюстратар іх твораў.

Аказваў дапамогу ўдзельнікам паўстання 1863-1864 гадоў, за што быў сасланы на Урал.

Рабіў замалёўкі помнікаў архітэктуры і народных тыпаў на Гродзеншчыне. У ссылцы навучыўся фатаграфаваць, рабіў здымкі краявідаў Панямоння.

Памёр 2 лютага 1892 года.

1884 год. У Магілёве створана губернская паштова-тэлеграфная кантора 3-га класа.

Да 1890 года ў Магілёўскай губерні дзейнічалі паштова-тэлеграфныя канторы: Магілёўская, Гомельская, Аршанская, Шклоўская, Рагачоўская, Горы-Гарэцкая, Чэрыкаўская, Мсціслаўская, Быхаўская, Сенненская, Дубровенская, Клімавіцкая, паштова-тэлеграфныя аддзяленні: Чавускае, Прапойскае, Веткаўскае, Копыскае, Ляднянскае, Хаславіцкае, Бабрскае, Чачэрскае, Касцюковіцкае, Краснапольскае, Любавіцкае, Руднянскае, Добрушскае, Коханаўскае, Талачынскае і Смальянскае; паштовыя аддзяленні: Бялыніцкае, Манастыршчынскае, Раснянскае, Пятровіцкае, Шамаўскае і Кармянскае. 

Да пачатку XX стагоддзя дзейнічала 29 паштова-телеграфных і 35 паштовых аддзяленняў, у самім Магілёве было 12 паштовых скрынь.

Кантора ў Оршы

1896 год. Нарадзіўся Аляксандр Орса (1896-1959).

Беларускі педагог, грамадскі і культурны дзеяч.

Скончыў настаўніцкія курсы ў Навагрудку, Карлаў ўніверсітэт у Празе.

Выкладаў у навагрудскіх беларускай гімназіі, школах, педвучылішчы. Падчас Другой сусветнай вайны быў школьным інспектарам Навагрудскай акругі.

Прымаў удзел у Другім Усебеларускім кангрэсе. У 1944 выехаў у Германію, дзе быў дырэктарам Беларускай гімназіі імя Янкі Купалы ў Рэгенсбургу (Міхельсдорф).

З 1949 года ў Нью-Ёрку. Адзін з заснавальнікаў Беларуска-амерыканскага задзіночання, стваральнік першай парафіі Беларускай аўтакефальнай праваслаўнай царквы, Беларускага інстытута навукі і мастацтва, арганізатар першых беларускіх школ у Нью-Ёрку. Уваходзіў ва ўрад БНР у эміграцыі (міністр асветы).

Памёр 2 лістапада 1959 года.

1911 год. Нарадзіўся Анатоль (Акім) Астрэйка (1911-1978).

Беларускі паэт, журналіст.

Працаваў у газетах розных гарадоў, у тым ліку ў Горках.

Падчас Вялікай Айчыннай вайны быў адказным сакратаром сатырычнай газеты-плаката «Раздавім фашысцкую гадзіну».

У 1948-1953 гадах – адказны сакратар часопіса «Вожык».

Аўтар вершаў, зборнікаў, кніг вершаў, вершаванай казкі «Елка», паэмы для дзяцей «Прыгоды дзеда Міхеда», тэкстаў многіх беларускіх песень: «Ой бацька мой, Нёман», «Песня пра Заслонава», «Шаўковыя травы», «Песня мінаеўцаў».

Памёр 23 жніўня 1978 года.

1921 год. Падчас аперацыі ў Маскве памёр Сцяпан Булат (1894-1921).

Беларускі палітычны дзеяч, журналіст. Працаваў загадчыкам аддзела ЦК КП(б)Б па працы ў вёсцы.

Рэдактар газеты «Савецкая Беларусь», заснавальнік і рэдактар газеты «Белорусская деревня».

Адстойваў ідэю беларускай дзяржаўнасці, дамагаўся пашырэння БССР на ўсход, беларусізацыі краю, надання беларускай мове статуса дзяржаўнай. На смерць Сцяпана Булата адгукнуліся вершамі Янка Купала, Міхась Чарот, Зм. Бядуля.

1934 год. Нарадзіўся Генадзь Гарбук (1934-2018).

Беларускі акцёр тэатра і кіно. Народны артыст Беларусі. Лаўрэат Дзяржпрэмій БССР і СССР.

Працаваў у Нацыянальным акадэмічным тэатры імя Янкі Купалы. Сыграў больш за 50 роляў у тэатры і больш за 50 у кінастужках.

1941 год. Абаронцы Магілёва з 394-га палка палкоўніка Я. Слепакурава на заходнім беразе Дняпра захапілі 3 нямецкіх штабных аўтамашыны і штабнога афіцэра.

У машынах былі ўзнагародныя знакі, сцягі, падарункі для нямецкіх салдат, якія павінны былі ўзяць Маскву.

Магілёў быў цалкам акружаны 16 ліпеня, аднак абаронцы працягвалі ўпарта змагацца.

У гэты ж дзень Заходні фронт падзелены на Заходні і Цэнтральны.

1976 год. Нарадзіўся Іван Ціхан.

Беларускі атлет, кідальнік молата, чэмпіён Беларусі, Еўропы, трохразовы чэмпіён свету, сярэбраны прызёр Летніх Алімпійскіх гульняў у Рыа-дэ-Жанейра (2016), шматразовы рэкардсмэн. 

Заслужаны майстар спорту Беларусі. Старшыня Беларускай федэрацыі лёгкай атлетыкі.

1984 год. Адкрыты для наведвальнікаў Клімавіцкі краязнаўчы музей.

Створаны паводле рашэння ЦК КПБ 11 ліпеня 1978 года. Размяшчаецца ў асабняку князёў Мяшчэрскіх.

Асноўны фонд музея налічвае каля 6 000 адзінак захоўвання, навукова-дапаможны – каля 8 000.

Найбольш цікавыя прадметы з калекцый музея: бівень маманта, каменныя прылады працы 3-2-га тыс. г. да н.э., кнігі ХІХ стагоддзя, прадметы нумізматыкі, ткацтва, народнага побыту, узоры зброі, творы выяўленчага мастацтва. Экспазіцыя музея размешчана ў 6 залах: «Прырода раёна», «Далёкае мінулае», «Сацыялістычная рэвалюцыя», «Вялікая Айчынная вайна», «Прамысловасць раёна», «Знакамітыя землякі».

2009 год. Міністэрства сувязі і інфарматызацыі Рэспублікі Беларусь увяло ў паштовы зварот марку “350 гадоў Баркалабаўскай іконе Божай Маці”.

Ікона з’явілася ў Баркалабаўскім жаночым манастыры (заснаваны 24 чэрвеня 1641 года Б. Статкевічам каля мястэчка Баркалабава) у 1659 годзе.

Паводле падання з манастырскага архіва рускі князь Пажарскі вяртаўся «з Польшчы», маючы пры сабе патаемна гэты абраз Багародзіцы. Калі атрад князя праходзіў каля манастыра, «абраз стаў нерухомы» і ніякія намаганні людзей не здолелі зрушыць яго з месца. Пажарскі зразумеў, што абраз жадае застацца ў манастыры і перадаў яго ігуменні Фацінні Кіркораўне.

Фота з адкрытых крыніц.

“Заўжды ЦІКАVА” – у Магілёве пачаўся рэбрэндынг Беларуснафты

У цэнтры горада на Касцерні пасля рамонта адкрылася аўтазапраўка, якую зачынялі ў канцы лета. Скандальная запраўка каля плошчы Арджанікідзэ прайшла рамонт і рэбрэндынг. Цырымонія адкрыцця прайшла без помпы, але крыху ўрачыста, з выкарыстаннем беларускай мовы, удзяржаўных і нацыянальных колерах.

Па амаль што бел-чырвона-белай дарожцы, хоць і ў акружэнні чырвона-зялёных шарыкаў, першыя пакупнікі прайшлі ў кавярню і гандлёвы маркет, зрабілі набыткі і атрымалі падарункавыя сертыфікаты.

“Заўжды ЦІКАVА” – новы вобраз Беларуснафты. У чэрвені 2018 года кампанія зарэгістравала свой новы брэнд пад назвай “ЦIKAVA”. Ён быў спецыяльна распрацаваны для кавярняў і крам, якія ўваходзяць у АЗС кампаніі.

Раней на запраўках Беларуснафты вадзіцелі і пасажыры маглі толькі перакусіць, выпіць каву і з’есці ў асноўным хот-догі. Цяпер на АЗС маюцца кафэ – крамы з больш шырокім спектрам фаст-фуду, а на некаторых з іх маюцца стравы ад шэфповара.

Маркетолагі вырашылі спалучыць англійскае і беларускае гучанне асноўных напояў вадзіцеляў аўтамашын. У выніку чай (гарбата) і кава сталі асновай новага брэнда. Семантыка слова “ЦІКАVА”, як тлумачаць маркетолагі, ідзе ад “tea” (па англійскі гучыць як “ці”), а кава дадае нацыянальнага каларыту. Гэты інтэрнацыянальны брэнд быў задуманы як запамінальны і яркі вобраз, які выконвае камунікатыўную функцыю і з’яўляецца неад’емнай часткай сучаснай, пазнавальнай АЗС.

Злучэнне вымаўлення назвы брэнда з беларускай мовай утварае цёплае і хатняе стаўленне да брэнда большасці наведвальнікаў нашых аўтазаправачных станцый, якое заснавана на любові да роднай зямлі. Для замежных гасцей стаўленне да брэнда ЦІКАVА асацыюецца, як дачыненне да прадукту беларускага рынку. І гэта, у сваю чаргу, павышае канкурэнтаздольнасць і прывабнасць брэнда – лічаць супрацоўнікі кампаніі.

Раней каля Магілёва рамонт і рэбрэндынг быў зроблены на тэрыторыі Магілёўскага раёна на 7-й аўтазапраўцы па Чавускай шашы, і вось цяпер першай у Магілёве рэканструявана 99-я запраўка. Знаходзіцца сучасная электра- і паліўная запраўка ў гістарычным цэнтры горада – на знакамітай Касцерні – скрыжаванні завулка Пажарны, вуліц Карла Маркса і Боткіна.

У новай кавярні маецца некалькі копій гістарычных краявідаў Магілёва. Гэта невыпадкова. Мяркуецца, што, зазірнуўшы ў “ЦІКАVА”, наведвальнік не толькі адпачне, але і атрымае інфармацыю пра цікавыя і прыгожыя месцы ў Беларусі, за кубкам напою распрацуе свой турыстычны маршрут па краіне.

Першым наведвальнікам, здаецца, усё спадабалася, але яны адзначылі пэўны дысананс. Справа ў тым, што за выключэннем беларускамоўнага брэнда ўсё астатняе – указальнікі, назвы страў, чэкі рускамоўныя.

Фота: mogilev.media

Расія без Tchibo. Найбуйнейшы вытворца кавы развітаўся з расійскім рынкам праз вайну ва Ўкраіне

Tchibo прадала сваю даччыную кампанію ў Расіі і спыніла сваю дзейнасць у гэтай краіне.

Адразу пасля пачатку вайны ва Ўкраіне пастаўкі ў Расію гэтай кампаніяй кавы былі спынены. Тое ж было зроблена з абсмажваннем кавы Tchibo у кантрактнага расійскага вытворцы. Кампанія заблакавала маркетынгавую дзейнасць і прысутнасць у расійскім сегменце інтэрнэту.

«Мы агаломшаныя і ўзрушаныя вайной супраць Украіны і той трагедыяй, якую яна выклікала. Нашы думкі з усімі ахвярамі ў рэгіёне і мільёнамі людзей, якія былі вымушаныя пакінуць свае дамы ў выніку вайны» – адзначана на сайце кампаніі.

Там жа гаворыцца, што «з самага пачатку вайны мы падтрымлівалі арганізацыі дапамогі, такія як Чырвоны Крыж, грашыма і натуральнымі ахвяраваннямі з нашай штаб-кватэры ў Германіі».

У паведамленні адзначаецца: філіялы кампаніі ў суседніх краінах таксама робяць тое ж, што ў галаўны офіс.

У Расіі рэкламным слоганам кампаніі быў выраз «Даваць найлепшае».

Tchibo – чацвёрты вытворца кавы ў свеце і найбуйнейшы пастаўшчык абсмаленай кавы ў шэраг краінаў Еўропы. Апроч продажу кавы, галаўная кампанія распаўсюджвае нехарчовыя тавары, прадае турыстычныя паслугі і інш. Абарот Tchibo у 2020 году склаў 3,13 мільярдаў еўра.

фота: wikimedia.org