улица Комсомольская

У еўрапейскіх гарадах вуліцы ў цэнтры звужаюць, каб абмежаваць рух аўтамабіляў, а ў Магілёве наадварот – пашыраюць.

Рэканструкцыя вуліцы Камсамольской дайшла да прыпынка “Каледж мастацтваў”, і стала бачна, што праезджую частку пашыраюць за кошт пешаходных тратуараў.

Магілёўскія гарадскія актывісты звярнулі ўвагу на брукаванку, якую знайшлі каля Драматычнага тэатру. Яе ўжо знялі і некуды прыстроілі.

Але цяпер стала зразумелым, што беды магілёўцаў на гэтым не скончыліся. Гарадская архітэктура аказваецца, вырашыла, што машынам і аўтобусам цесна на Камсамольскай, і звужае і так вузкія каля Каледжа мастацтваў пешаходныя дарожкі.

У многіх еўрапейскіх гарадах для машын звужаюць вуліцы, каб абмежаваць рух транспарту. Там уводзяць аплату за ўезд у цэнтр, выносяць дарогі ў тунэлі, развіваюць велаінфраструктуры і г.д. Гэта робіць цэнтры гарадоў вальнейшымі ад аўтамабіляў і больш экалагічнымі, а людзей здаравейшымі.

На вуліцы Камсамольскай усё адбываецца з дакладнасцю наадварот. Што дасць з’яўленне новай паласы для аўтобусаў і тралейбусаў? Праезд для аўтамабільнага транспарту стане сапраўды лягчэйшым. Але пешаходам да раварыстам і сёння там цяжка разыйсціся. А заўтра гэта стане зусім цяжкавырашальнай задачай.

Фота: mogilev.media

Магілёўскія камуністы ў пачатку 1980-х “прыватызавалі” амаль усю брукаванку з вуліцы Камсамольскай (былая Дваранская), але цудам захавалася адна лінза, якую яшчэ можна ўратаваць.

Работы па рэканструкцыі вуліцы Камсамольскай у Магілёве выявілі цудам захаваны кавалачак дарэвалюцыйнай брукаванкі, якую не выкарысталі для сваіх мэтаў камуністычныя ўлады горада 40 гадоў таму.

У сацыяльных сетках і чатах краязнаўчай накіраванасці магілёўцы жвава абмяркоўваюць адкрыццё сапраўднага бруку і яго далейшы лёс. Работнікі музея гісторыі горада таксама зацікавіліся брукам. Гісторыя яго ўзнікнення і знікнення па-свойму павучальная і безумоўна цікавая.

У Савецкі час падручнікі і гістарычныя нарысы апісвалі дарэвалюцыйны Магілёў як драўляны брудны горад, якому толькі Савецкая ўлада прынесла сучасныя даброты. Насамрэч, горад у цэнтры быў забудаваны мураванымі шматпавярховымі будынкамі. Ён меў тэлефон, тэлеграф, электрастанцыю, конку, водаправод і г.д. Цэтральныя гарадскія вуліцы былі пакрыты якасным каменным брукам.

У савецкі час доўга было не да брукавання дарог. Толькі з 1950-х гадоў пачалося масавае асфальтаванне гарадскіх вуліц. Са з’яўленнем цяжкога аўтамабільнага транспарту брукаваныя вуліцы пачынаюць мець даволі глыбокія каляіны з-за неглыбокай падсыпкі.

У еўрапейскіх краінах гэтая праблема вырашалася шляхам здымання дарагога бруку, рэканструкцыі асновы дарогі і ўкладкі бруку нанава. У СССР звычайна або паверх бруку клалі асфальт, або брук папросту прыбіралі.

У 1982 годзе камуністы дабудоўвалі мемарыяльны комплекс на Савецкай плошчы “Змагарам за Савецкую ўладу”. Для комплексу перад вечным агнём вырашылі пакласці прыгожую брукаваную маставую. Замест вырабкі новага бруку камень узялі з вуліцы Камсамольскай. А частку бруку паклалі перад абласным камітэтам камуністычнай партыі – зараз гэта гарвыканкам.

Яшчэ адно месца выкарыстання дарэвалюцыйнага бруку з вуліцы Камсамольскай – пляцоўка перад абласным ДАІ.

Учора пры рэканструкцыі вуліцы Камсамольскай выявілася, што застаўся яшчэ адзін невялікі лапік брукаванкі на рагу з вуліцай Першамайскай. Яна ўжо прыцягнула ўвагу магілёўцаў і выклікала гарачыя спрэчкі.

Што рабіць з брукам пакуль не вырашана. Найбольш рэальнымі і карыснымі выглядаюць прапановы пакінуць яе на пешаходным пераходзе праз вуліцу Камсамольскую ад драмтэатра да касцёла. Гэта стала б праявай павагі да працы нашых продкаў, цікавым турыстычным і гістарычным аб’ектам.