Вялікая субота, Страсная Субота

Субота перад Вялікаднем –  асаблівы дзень, дзень смутку. У гэты дзень вернікі  здзяйсняюць малітвы, наведваюць храм і завяршаюць падрыхтоўку да свята Вялікадня, успамінаюць пахаванне Ісуса Хрыста

У праваслаўных храмах праводзяцца асаблівыя богаслужэнні. У іх лік уваходзіць Хрэсны ход вакол храма з плашчаніцай. 

У Вялікую суботу сыходзіць Жыватворны агонь у храме Труны Гасподняй у Іерусаліме — ён сімвалізуе нерукатворнае святло Уваскрэсення Хрыстовага. З Іерусаліма яго развозяць у розныя краіны свету. Прывязуць яго самалётам і ў Беларусь у галоўны праваслаўны храм краіны – Свята-Духаў кафедральны сабор.

У Вялікую Суботу працягваецца пост, але можна есці посны хлеб, арэхі, сухую садавіну,  гародніну, мёд. Пад забаронай хатнія справы, праца ў садзе і на агародзе, святкаванне вяселляў і дзён нараджэнняў, ужыванне алкаголю, лаянка і свары. 

Гэты дзень таксама называецца Ціхай Суботай, калі неабходна настроіцца на атмасферу маючага адбыцца свята.

Нягледзячы на забароны, у гэты дзень можна выконваць апошнюю падрыхтоўку да свята – пячы пасачкі і фарбаваць яйкі.

У Страсную суботу вернікі нясуць да храмаў прыгатаваныя стравы, соль, пасху, фарбаваныя яйкі, свечы каб асвяціць. 

У гэты дзень добра раздаваць міласціну і дапамагаць тым, хто жыве ў нястачы, прасіць прабачэння ў блізкіх, а таксама самому адпусціць усе крыўды.

Фота mogilev.media

Бацькоўская субота 18 лютага – традыцыйнае свята перад Масленіцай

У Беларусі ў суботу, за два дні да пачатак Масленіцы адзначаецца Бацькоўскі дзень, Сусветная, Мясапустная субота – у гэты дзень памінаюць памерлых продкаў. Сёлета Бацькоўская субота прыпадае на 18 лютага.

У гэты дзень традыцыйна наведваюць памінальныя службы ў храмах, асвячаюць стравы для памінальнага стала. На  памінальнай вячэры на стол традыцыйна выстаўлялі няпарную колькасць страў, запальвалі свечку. Абавязковай стравай на стале была куцця, з напояў – кісель.

Пасля вячэры пакідалі для продкаў-нябожчыкаў страву. Лічылася, што «Бацькі» пад покрывам начной цемры выходзяць з-за печкі і ядуць пакінутае. 

Што нельга рабіць – забаронена лаяцца і высвятляць адносіны са сваімі блізкімі, сябрамі, суседзямі, адмаўляць у міласціне. Нельга дакараць памерлых, паднімаць рэч, якая ўпала на зямлю на могілках, праводзіць урачыстасці.

Што можна рабіць – схадзіць у царкву на памінальную службу, або памаліццца за памерлых дома, наведаць могілкі, каб навесці там парадак, падаць міласціну. 

Лічыцца, што ў ноч на Бацькоўскую суботу можа прысніцца прарочы сон.

Народныя прыкметы

Калі ў гэты дзень марознае надвор’е – будзе спякотнае лета. 

Калі няма снега –  то лета будзе засушлівым. 

Калі пайшоў снег – хутка будзе адліга. 

Калі дзень цёплы – маразоў больш не будзе.