Сакавік – месяц святла, і няўстойлівага надвор’я, здольны прыпаднесці сюрпрызы

Сакавік – першы каляндарны вясновы месяц. Але феналагічная вясна пачынаецца ў Магілёўскай вобласці толькі ў апошняй дэкадзе месяца.  

За пачатак вясны бярэцца дзень, калі зацвітае арэшнік. Па сярэдніх дадзеных назіранняў, гэта адбывецца ў Бабруйску 25 сакавіка, у Магілёве 27 сакавіка, у Горках 31 сакавіка. У Магілёве раз на 20 гадоў дата пачатку вясны прыпадае на 10 сакавіка, адзін раз на 20 гадоў – пазней за 10 красавіка. 

Вясна на тэрыторыі Магілёўскай вобласці, па сутнасці, укладваецца ў адзін месяц – красавік, бо па сярэдніх датах “укладваецца” у Бабруйску да 1 мая, у Магілёве – да 2 мая, у Горках – да 5 мая. 

Сакавік  – месяц святла. 

21 сакавіка ў дзень роўнадзенства дзень роўны 12 гадзінам, у канцы месяца амаль 13 гадзін, гэта азначае, што ў параўнанні з лютым ён прырасце на 2 гадзіны. Сонца падымаецца над гарызонтам на 36° (22 снежня ў Магілёве і на яго шырыні – 12,5°), сонечная радыяцыя павялічваецца ўдвая ў параўнанні з лютым, рэзка падымаецца тэмпература паветра – на 4°С. Аднак у межах Магілёўскай вобласці яна застаецца на адмоўным узроўні.

Сярэдняя тэмпература сакавіка ў Бабруйску   -1,6°С, у Горках  -3,3°С. Але анамальныя амплітуды тэмператур сакавіка вельмі значныя – да 55°С. Так, у Магілёве на пачатку сакавіка 1964 года тэрмометр паказваў  -35°С, а ў 1913 годзе  +19,8°С.

У сакавіку выпадае каля 40 мм ападкаў. Розніца паміж рознымі часткамі Магілёўскай вобласці па ападках неістотная, а па гадах значная: у 1950 годзе сакавіцкія ападкі ў Бабруйску склалі 2 мм, а у 1912 годзе ў Магілёве выпала 110 мм.

Як правіла, снегавое покрыва дэградуе  ў сярэднім 14 сакавіка на паўднёвым захадзе, 23 – на паўночным усходзе вобласці, у Магілёве – 22 сакавіка. Адхіленні ад сярэдніх паказчыкаў налічваюць тыдні.

Адносная вільготнасць паветра памяншаецца да 80%, узрастае доля яснага неба – да 26% дзён, скарачаецца колькасць пахмурнага – да 14%. Звычайна 3–6 дзён з туманамі, 2 дні з галалёдам, 2 – з крышталічнай намараззю.

Часцей за ўсё на рэках пачынаецца крыгалом, у асобныя гады назіраецца разводдзе. Скарачаецца глыбіня прамярзання глебы. Гатовы да абуджэння дрэвы, першацветы.

З зімовых кватэр накіроўваюцца ў месцы гняздоўяў амялушкі, снегіры, чачоткі. Ажываюць гракоўнікі.

Пачынаецца новы сезон у дачнікаў. Сакавік – самы адказны перыяд для садавода – час абразання, а ў раннія дні вясны і прышчэплівання дрэў. Прышчэпліванне трэба рабіць да набухання пупышак.

Папярэдні прагноз надвор’я на сакавік 2023.

Паводле папярэдніх мадэляў, сакавік у гэтым 2023 годзе будзе дастаткова суровы. Ён пацвердзіць статус вельмі няўстойлівага месяца з традыцыйнымі вяртаннямі халадоў, узмацненнем маразоў, арктычнымі ўварваннямі і зарадамі снегу, але сярэднямесячная тэмпература ўсё ж чакаецца вышэй за норму на 2-4°С.

Пры ўсім гэтым нагадваем, што да доўгатэрміновых прагнозаў трэба ставіцца філасофскі: дакладнасць вагаецца ў межах 60-70%.

Невялікія маразы зменяцца калянулявымі тэмпературамі, у асноўным будзе пахмурна

Надвор’е на бліжэйшыя дні – канец лютага, пачатак сакавіка.

На новы рабочы тыдзень, на які прыпадае першы тыдзень паста ў праваслаўных, канец лютага і пачатак сакавіка, у Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць неустойлівае надвор’е, з невялікімі маразамі ўночы і блізкімі да нуля тэмпературамі ўдзень, у асноўным пахмурнае, з праясненнямі і ападкамі. Працягласць дня з панядзелка да пятніцы вырасце на 18 хвілін і дасягне 10 гадзін 54 хвіліны.

Сінаптычны прагноз на панядзелак, 27 лютага: раніцай -6 -4°С, удзень каля -2 -4°С, увечар -5 -10°С. Прагназуюцца снегапады, пахмурнае з праясненнямі надвор’е. Вецер днём заходні і паўночна-заходні, пад вечар – паўночны, які і прынясе паніжэнне тэмператур, хуткасцю да 3-5 м/с. На дарогах галаледзіца.

Кірыла (народны каляндар). Прыкметы.

Добрае надвор’е на Кірылу абяцае працяг маразоў.

У аўторак, апошні дзень месяца, 28 лютага, надвор’е абяцае быць пахмурным з праясненнямі, з невялікім снегам. Раніцай тэмпература -5 -10°С, але паўночна-заходнія вятры прынясуць з Балтыкі ужо павышэнне тэмператур да 0 +1°С. Хуткасць ветра 4-6 м/с.

Прыкметы. Вялікія ледзяшы прадказваюць, што вясна будзе доўгай.

У сярэдзіне рабочага тыдня і ў першы дзень сакавіка, будзе крышачку марознае з невялікім снегам, пераважна пахмурнае надвор’е. Уранні -1 -3°С, удзень -2 -3°С, увечары -4 -5°С. На працягу сутак працягнецца панаванне паўночна-заходніх вятроў хуткасцю да 3–5 м/с. Пераважна без ападкаў.

Прыкметы. Звычайна ўпершыню ў новым годзе з’яўляюцца кучавыя аблокі.

У чацвер, 2 сакавіка, пры пануючых заходніх вятрах хуткасцю да 5-7 м/с, з рання прагназуецца невялікі мароз да -5 -6°С, днём тэмпература падрасце да 0 +1°С, увечары каля 0°С. Пахмурна, пераважна без ападкаў.

Вялікапакутнік Фёдар. Прыкметы.

З гэтага дня варона пачынае будаваць гняздо.

Якое надвор’е на Фёдара, такое яна і ўлетку.

У апошні дзень працоўнага тыдня, 3 сакавіка, па папярэдняму прагнозу будзем чакаць у асноўным пахмурнае без ападкаў надвор’е з панаваннем заходніх вятроў хуткасцю 3-5 м/с. Раніцай каля -1°С, днём да +1 +2°С, да ночы тэмпература будзе вагацца каля 0 -2°С.

Які сноп – пшанічны, жытні ці іншы пакрыецца больш інеем, на той і ўраджай будзе больш.

Птушку-аўсянку пачыталі, ды прыгаворвалі: “балёк у яе жаўтлявы, хрыбцік зялёны”.

З’яўленне звычайнай аўсянкі азначала набліжэнне цёплых вясновых дзён.

Пасля марозаў прыйдзе Масленіца са снегам і дажджом.

Надвор’е на выходныя – чакаюцца тэмпературныя «арэлі».

На выходныя ў Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць скачок тэмператур, у сярэднім на 12°С. Пасля іх – зноў маразы. Установіцца пасля яснага надвор’я пераважна пахмурнае. Пройдуць снег, снег з дажджом, а ў суботу і дождж. Працягласць дня расце на 4-5 хвілін і ўжо ў пятніцу, 24 лютага складзе амаль 10,5 гадзін. Усход сонца а 7:59, заход а 18:24. Расце Месяц.

Сінаптычны прагноз на апошні рабочы дзень тыдня, 24 лютага: раніцай да -4°С, а па адчуваннях  -10°С, удзень да -1 +2°С, уноч да +2°С. Неба будзе пахмурным, на працягу большай часткі дня пройдзе снег, які да ночы пяройдзе ў дождж. Вецер паўднёва-заходні і паўднёвы, хуткасцю да 4-6, месцамі да 8 м/с. На дарогах галаледзіца. Месцамі магчымы туман. 

Верагодна, надвор’е не перашкодзіць зяцям прымаць сваіх цёшч на бліны ў пяты дзень Масленічнага тыдня.

Вялес, Улас, Аўлас (народны каляндар). Прыкметы.

Уласьеўскія маразы апошнія, якія завяршаюць зіму: “Улас збей Рог з зімы”.

Суботняе, 25 лютага, надвор’е абяцае быць у асноўным пахмурным, раніцай прагназуецца дождж, у абед – снег, снег з дажджом, у другой палове дня – невялікі снег. Раніцой і ўвечары тэмпература +1 +2°С, днём чакаецца +2 +4°С. На асобных участках дарог захаваецца галаледзіца. Прагназуецца панаванне паўднёвых і паўднёва-заходніх вятроў, хуткасцю да 4-6 м/с, месцамі пры парывах – да 8 м/с.

Народныя прыкметы і традыцыі.

У гэты дзень не толькі святкавалі, але і выносілі на мароз пасяўное насенне, бо верылі, што прамарожанае насенне дасць лепшы ўраджай.

Чым сцюдзёней надвор’е ў гэтыя дні, тым цяплей будзе сакавік.

Адлятаюць на поўнач амялушкі (па-руску свиристели).

У Дараваную нядзелю, у апошні дзень Масленічнага тыдня, 26 лютага, раніцай і ўдзень магчымы тэмпературы да 0 -2°С, да ночы ртутны слупок тэрмометра панізіцца да -3 -5°С. На працягу сутак вызначаць надвор’е будуць заходнія і паўднёва-заходнія вятры хуткасцю да 3-5 м/с, месцамі да 6-8 м/с. 

Пахмурнае с невялікім снегам надвор’е не перашкода для спальвання пудзіла Зімы, сустрэчы Вясны.

Прыкметы. Чым халадней у гэты дзень, як і падчас усяго апошняга тыдня лютага, тым больш спякотным і сухім будзе лета.

Новы працоўны тыдзень з апошнімі двума днямі лютага – 27 і 28 пачнецца з марозаў, праўда, невялікіх.

Фота: mogilev.media 

Маразы да -18°С, снег – надвор’е на Масленіцу

На новы рабочы тыдзень, на які прыпадае Масленіца, у Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць лютаўскае, з маразамі да -18°С надвор’е, з праясненнямі зімовага неба, з ападкамі. Працягласць дня з панядзелка да пятніцы вырасце на 17 хвілін і дасягне 10 гадзін 25 хвілін. 

У першы дзень Масленіцы, панядзелак, 20 лютага – раніцай і ўвечары да -2 0°С, удзень каля 0 -2°С. Прагназуюцца снегапады, пахмурна. Вецер у першай палове дня заходні і паўночна-заходні, хуткасцю да 8-10 м/с у другой палове дня памяняецца на паўднёвы хуткасцю да 5 м/с. На працягу сутак будзе неустойлівае геамагнітнае поле. На дарогах захаваецца галаледзіца.

Лука (народны каляндар). Прыкметы.

Калі дзьме паўдзённы вецер – да ўраджаю яравых.

Калі сонца заходзіць чырвона – да халоднага лета. Да вятроў калючых.

Аблокі плывуць высока – да добрага надвор’я. Сінія аблокі плывуць – цяпло нясуць.

У аўторак, 21 лютага, на Дзень роднай мовы, надвор’е абяцае быць пахмурным, з невялікім снегам. Раніцай тэмпература 0 -1°С, але паўночныя вятры прынясуць ужо днём паніжэнне тэмператур да -2 -3°С, да ночы да -5 -7°С, месцамі да -10°С. Хуткасць ветра 3-5 м/с, месцамі да 7-10 м/с.

Захар (народны каляндар)

Чым халаднейшы апошні тыдзень лютага, тым цяплейшы апошні тыдзень у сакавіку.

Перастае кляваць (“дзяўбсці”) рыба.

У сярэдзіне рабочага тыдня, 22 лютага, маразы ўзмацняцца, пакажа свой нораў люты. Уранні ўжо слупок тэрмометра апусціцца да -10 -12°С, месцамі пры праясненнях нават і ніжэй. Удзень каля -8 -10°С, да ночы слупок тэрмометра апусціцца да -13 -15°С. Пахмурна з праясненнямі. На працягу сутак працягнуць панаваць паўночна-заходнія і паўночныя вятры хуткасцю да 3–5 м/с. Ціск высокі, таму – без ападкаў.

Нічыпар (народны каляндар)

На Нічыпара ноч цёмная – уцякае зіма.

У чацвер, 23 лютага, пры пануючых паўночных вятрах хуткасцю да 5 м/с, захаваецца марознае надвор’е: уранні слупок тэрмометра упадзе да рэкордных тыднёвых  -16  -18°С, у некаторых месцах, магчыма, і да -20°С, днем тэмпература падрасце да -8   -10°С, увечары каля -9 -11°С. Ясна, пераменна воблачна. Вецер паўднёвы і паўднёва-ўсходні, хуткасцю да 2-3 м/с. Пахмурна, без ападкаў.

Прохар (народны каляндар)

Прыйшоў Прохар ды Улас – хутка вясна ў нас.

На Прохара і зіма-зіма завохкала, а люты бушуе, але вясну чуе.

На Прохара пачынаецца паварот на вясну.

Прыйшоў Прохар – вясна зазірнула на двор.

У апошні дзень працоўнага тыдня, 24 лютага, па папярэдняму прагнозу будзем чакаць у асноўным пахмурнае снежнае надвор’е з рэем на павышэнне тэмператур. Раніцай -5 -8°С. Дзённыя паўднёвыя і паўднёва-заходнія вятры хуткасцю да 5 м/с прынясуць пацяпленне і снег: днём да 0 -1°С, месцамі да -2°С, да ночы тэмпература можа падняцца да адзнакі 0 і вышэй за 0°С.

Вялесаў дзень. Валоссе. Валосы. Улас, Аўлас (народны каляндар). Сярэдзіна зімы.

Уласаў дзень — каровіна свята. Каля Уласа сем маразоў – тры да Уласа, адзін на Уласа і тры пасля Уласа.

Фота: mogilev.media 

Надвор’е на канец тыдня – ваганні тэмпературы ад 0 да -4°С, снег, завіруха, вецер

На выходныя ў Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць адносна цёплае для зімы надвор’е, невялікія начныя маразы, пахмурнасць, з праясненнямі, узмацненне вятроў. Працягласць дня расце на 4-5 хвілін і ўжо ў суботу, 18 лютага складзе амаль 10 гадзін. Усход сонца а 8:13, заход а 18:12.

Вялікіх марозаў да -24 -27°С, як у 1979 годзе, і цяпла да +6 +8°С, як ў 1998 годзе не прагназуецца.

Сінаптычны прагноз на апошні рабочы дзень тыдня, 17 лютага: раніцай да -3  -4°С, удзень да -3°С, уноч да -2°С, неба захаваецца пахмурным, на працягу дня пройдзе невялікі снег, уночы чакаецца снегапад. Вецер паўднёва-усходні хуткасцю да 4-7, месцамі да 10 м/с. На дарогах захаваецца галаледзіца. Уноч і ўранні месцамі магчымы туман, раніцай і днём ў асобных раёнах – наліпанне мокрага снега.

Суботняе, 18 лютага, надвор’е абяцае быць у асноўным пахмурным, у першай палове дня магчымы снегапад, у другой палове – невялікі снег. Раніцой і ўвечары тэмпература 0 +2°С, днём чакаецца +2 +4°С. На асобных участках дарог захаваецца галаледзіца. Прагназуецца панаванне паўднёва-ўсходніх і заходніх вятроў, хуткасцю да 8 м/с, месцамі пры парывах – да 10 м/с.

Агата (народны каляндар). Прыкметы.

Калі ў гэты дзень мароз, то вясна будзе “дружная”, а лета – сухое і спякотнае.

18 лютага 1979 года ў пустыні Сахара, на поўдні Алжыра выпаў снег.

У нядзелю, 19 лютага, раніцай і ўдзень магчымы тэмпературы да 0 +1°С, уноч да 0 -1°С. На працягу сутак працягнуць заходнія вятры хуткасцю да 4-8 м/с, месцамі да 10-12 м/с. На працягу дня магчымы невялікі снег, пахмурнае, месцамі з праясненнямі надвор’е. Захаваецца галаледзіца.  

Вукола Цялятнік.

Мароз на Вуколу прадвесціць, што вясна будзе бурлівай, а лета сухім і спякотным.

19 лютага 1855 года ў Еўропе была створана першая карта надвор’я.

Фота: mogilev.media

Днём да +2°С, невялікія маразы, воблачна, невялікі снег – прагноз на рабочы тыдзень

На новы рабочы тыдзень у Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць адносна цёплае для лютага дзённае надвор’е, невялікія начныя маразы, пахмурнасць, з праясненнямі. Працягласць дня з панядзелка да пятніцы вырасце на 16 хвілін і дасягне 9 гадзін 55 мінут. У канцы працоўнага тыдня сонца ўзыйдзе а 8:15 і зойдзе у 18:10.

Сінаптычны прагноз на панядзелак, 13 лютага такі: раніцай да -1 0°С, удзень да +2°С, уноч да 1 +2°С, неба зноў пахмурнее, толькі месцамі магчыма праясненне, у асноўным без ападкаў. Вецер заходні і паўднёва-заходні, хуткасцю да 5, месцамі да 6–7 м/с. На дарогах захаваецца галаледзіца.

Мікіта Конік. Народныя прыкметы:
На Мікіту чырвоны агонь у печы абяцае халоднае надвор’е, а белы цёплае.
Галкі і вароны крычаць бесперапынна – будзе снегапад, а магчыма, і завіруха.
У аўторак, 14 лютага, надвор’е абяцае быць пахмурным, з невялікім снегам. У Дзень закаханых ужо вее вясной: раніцай да 0 +1°С, днём чакаецца тэмператра каля +1 +2°С, уноч каля 0 -1°С. На дарогах захаваецца галаледзіца. Прагназуецца панаванне паўночна-заходніх і паўночных вятроў, хуткасцю да 5 м/с, месцамі – да 8 м/с.

Валянцін. Трыфан Зорысты. Народныя прыкметы:

Калі вецер моцны і халодны, то і вясна не будзе песціць цяплом, а лета будзе дажджлівым.
Калі на вуліцы штыль, то вясна будзе цёплай.
Калі неба на Трыфана зорна – вясна позняя.
Зорапад на Трыфана прадвесціць ціхую вясну.
Калі на Трыфана ідзе снег – вясна будзе дажджлівая.
Калі ў Трыфанаў дзень халады пачнуцца – вясна будзе позняя і халодная.

У сераду, 15 лютага, раніцай магчымыя тэмпературы да -2 -3°С, удзень каля 0°С, да ночы слупок тэрмометра апусціцца да -5 -6°С. На працягу сутак працягнуць панаваць паўночна-заходнія і паўночныя вятры хуткасцю да 3–5 м/с. На дарогах захаваецца галаледзіца. Раніцой і днём пераважна пахмурнае надвор’е, пераважна без ападкаў, увечары магчыма праясненне.

Грамніцы. Зіма з летам сустрэліся: сонца на лета, зіма на мароз.
Раніцай на Грамніцы снег – да ўраджаю ранняй збажыны, апоўдні – сярэдняй, увечары – позняй.
На Грамніцы сняжок – увесну дажджок.
Кропель на Грамніцы прадвесціла ўраджай пшаніцы.
Грамніцы – час апошніх зімовых маразоў.
Калі неба бяззорнае – вясна заплача позна.

На чацвер, 16 лютага, прагназуецца наступнае надвор’е: уранні да -6°С, днем тэмпература падрасце да -2 0°С, да ночы зноў апусціцца да – 4 -5°С. Вецер паўднёвы і паўднёва-ўсходні, хуткасцю да 2-3 м/с. Пахмурна, без ападкаў.

Сямён і Ганна.
Калі на Сямёна і Ганну снег валіць шматкамі – лета будзе дажджлівым.

У апошні дзень працоўнага тыдня, 17 лютага, прагназуецца ў асноўным пахмурнае надвор’е. Раніцай -4 -5°С. Паўднёвыя і паўднёва-заходнія вятры хуткасцю да 3–4 м/с удзень і ўвечар прынясуць пацяпленне і снег: днём да -1 -2°С, месцамі да 0, а к ночы тэмпература вырасце да 0 +1°С.

Сцюдзёны Мікола.
Рэдкі год у гэты дзень не было маразоў.
Мікалай Сцюдзёны – час звярыных вяселляў
Калі лес счарнеў, значыць варта чакаць адлігу.
Калі доўгія сухія яловыя галіны згінаюцца – будзе завіруха, а калі распростваюцца – надвор’е будзе спрыяльным.

Катаклізмы.

16 лютага 1600 года зафіксавана першае моцнае еўрапейскае пахаладанне. Яно было звязана з выбухам вулкана за тысячы кіламетраў ад нашых земляў, у Паўднёвым Пяру – ажыў Хуайнапуціна (Huaynaputina, на мове кечуа – “малады вулкан”).

Пасля гэтага ў Еўропе фактычна не было лета – снег мог выпасці нават у чэрвені, пастаянна ішоў халодны дождж. У некаторых беларускіх хроніках пісалася, што Балтыйскае мора замярзала да «Гоцкага вострава» (Готланд), і да яго можна было даехаць ледзь не на санях. Караблі не плавалі, рыбу не лавілі і не перавозілі.

Глыбокае прамярзанне беларускіх рэк, асабліва Нёмана і Дзвіны, вельмі турбавалі мясцовых купцоў, для якіх гэтыя рэкі былі асноўнымі гандлёвымі шляхамі. У пачатку XVII стагоддзя у нашых гарадах згадваюцца лядовыя кірмашы, калі гандаль выходзіў па-за межы гарадскіх рынкаў і размяшчаўся проста на лёдзе. Тое было прывольна, навокал рынка можна было будаваць лядовыя крэпасці і кідацца сняжкамі.

Хроніка размешчанага недалёка ад Быхава Баркулабаўскага манастыра падае жудасныя карціны прыроднай і гуманітарнай катастрофы, якая ахапіла Рэч Паспалітую і ВКЛ. Пачаўся “вялікі голад”. У суседняй Масковіі за 1601-1604 гады ён забраў 500 000 жыццяў.

Прагноз на люты – невялікія маразы, нязначныя ападкі, тэмпературы ад 0 да -6º

Папярэдні доўгатэрміновы прагноз надвор’я.

Шматлікія мадэлі надвор’я на люты сведчаць пра тое, што месяц будзе з марозным надвор’ем, у сярэднім ад 0 да -6ºС, у асобныя дні ад -3 да +2 ºС, самыя мінімальныя начныя тэмпературы могуць дасягнуць адзнакі -9 -12 ºС. Большая частка дзён месяца будуць пахмурнымі, з невялікімі ападкамі. 

Люты – апошні месяц зімы. У народзе яго называюць па-рознаму, часцей «люцень», паколькі бываюць яшчэ ў гэты час лютыя маразы. А яшчэ “Люты – ілгун: адзін бок грэе, другі студзіць”. Існуе прымаўка: “Люты – месяц люты, пытаецца: як абуты?”.

У гэтым апошнім каляндарным зімовым месяцы хутчэй расце паўдзённая вышыня сонца, падаўжаецца дзень, з ім расце і сонечная радыяцыя, тэмпература паветра. Але месяц застаецца пахмурным. У сярэднім сонца закрыта аблокамі 16 дзён, бывае і 23. Ясных дзён мінімум 2, максімум – 7.

Сярэдняя тэмпература лютага на 0,7ºС вышэйшая за студзеньскую і складае ў Магілёве -6,9ºС, у Бабруйску -6,8º. Самая нізкая тэмпература лютага на Магілёўшчыне ў Горках -7,8ºС. 

Адзін раз на 33 гады сярэдняя тэмпература лютага ніжэй за -15ºС. У лютым 1940 года адзначаны абсалютны мінімум сярэднемесячных тэмператур у вобласці  -19ºС. 

Пад уплывам Атлантыкі і патокаў міжземнаморскіх паветраных мас з Балкан часта фарміруецца цёплае лютаўскае надвор’е.

Так, у 1990 годзе сярэдняя тэмпература лютага склала +1,7 ºС, што было на 8,6 º вышэй за норму. У гэтым жа годзе быў адзначаны і самы высокі абсалютны максімум лютаўскіх тэмператур: у Магілёве +12,9º, Бабруйску +14,9º. 

Амплітуда крайніх тэмператур складае амаль 52ºС, сярэдніх 21º – усё гэта вынік “свавольства” цыркуляцыйных працэсаў.

Паўднёвыя сцены дамоў, схілы дахаў добра праграваюцца і нават у марознае надвоор’е назіраецца капёж. Нездарма месяц называюць “бакагрэй”, “бакі грэй”, бо сонейка пачынае прыпякаць.

У лютым выпадае невялікая колькасць ападкаў – 32-35 мм, але характэрна іх вялікая зменлівасць. У 1890 годзе у Магілёве выпала толькі 1 мм, а у 1926 годзе – 81 мм.

У лютым пераважаюць вятры паўднёвых напрамкаў, у сярэднем хуткасцю 4,1 м/с. У гэтым месяцы да паловы дзён могуць быць з мяцеліцамі.

Прыкметы аб надвор’і ў лютым.

У пачатку лютага цёпла, растае снег – да добрага ўраджаю.

Калі люты халодны – да спрыяльнага лета.

Люты халодны і сухі – жнівень гарачы.

Люты цёплы – да халоднай вясны.

Яркія зоркі ў лютым – да марозу, цьмяныя – да адлігі.

Калі люты выдасца дажджлівым, то такімі ж можна чакаць вясну і лета.

Пагодлівы люты прадвесціць засуху летам.

Моцныя маразы – да кароткай зімы.

У канцы лютага шмат доўгіх ледзяшоў – да доўгай вясны.

Чым халадней апошні тыдзень лютага, тым цяплей будзе ў сакавіку.

Гром у лютым – да моцных вятроў.

Мокры снег, завіруха, вятры прагназуюцца на пачатку наступнага тыдня

Умовы надвор’я ў Магілёўскай вобласці хутка пагоршацца.

Паводле прагнозу сіноптыкаў, у пачатку наступнага тыдня – напрыканцы студзеня ў Магілёўскай вобласці ўмовы надвор’я пагоршацца. Пры захаванні воблачнага надвор’я, чакаецца парывісты вецер, завіруха, наліпанне мокрага снегу. 

30 студзеня, у панядзелак,  ноччу месцамі, днём у многіх раёнах прагназуюцца ападкі ў выглядзе снега, мокрага снега, днём снега з дажджом і ўзмацненне ветру парывамі да 15-20 м/с.

Месцамі мяцеліца, наліпанне мокрага снегу, галалёд, на дарогах галалёдзіца. Тэмпература ўначы 0 -5°С, днём ад -3 да +2°С.

31 студзеня, у аўторак, на большай частцы тэрыторыі чакаецца снег, мокры снег. Месцамі слабая мяцеліца, наліпанне мокрага снега, на дарогах галалёдзіца. Тэмпература паветра на працягу сутак захаваецца ў інтэрвале -3 +2°С.

У першы дзень апошняга каляндарнага зімовага месяца 1 лютага, серада, прагназуецца месцамі кароткачасовыя ападкі: снег, мокры снег. На асобных участках дарог захаваецца галалёдзіца. Тэмпература ўначы ад -2 да -9°С, днём ад -4 да +1°С.

Камфортныя тэмпературы, але пераважна пахмурна. Прагноз надвор’я на выходныя

27 студзеня, у пятніцу, на большай частцы тэрыторыі Магілёўскай вобласці прагназуецца воблачнае надвор’е, месцамі з праясненнямі, з адмоўнымі тэмпературамі, блізкімі да 0°С і невялікімі ападкамі. Тэмпература ноччу да -2  -5°С, удзень да 0  -1°С. На дарогах захаваецца галаледзіца. Даўжыня дня ўжо складае 8:35, ён павялічыўся ў Магілеве на 1 гадзіну і 11 хвілін, але сонца і святла не хапае.

На працягу дня будуць панаваць паўднёва-заходнія вятры, у асноўным, невялікай хуткасцю да 1-2 м/с.

Снежнае покрыва на палях практычна адсутнічае або вышыня яго не перавышае 1-4 см, у асобных паўночна-заходніх раёнах 8-9 см. Больш значны мерзлы пласт таўшчынёй 10-29 см захоўваецца толькі ва ўсходняй частцы Віцебскай і на паўночным усходзе Магілёўскай вобласці – паведамляе Белгідрамет. 

Народныя прыметы на 27 студзеня:

Белыя аблокі абяцаюць мароз.

Калі дрэвы пакрыліся шэраню – быць цяплу.

Калі ў марозны дзень пайшоў снег – да пацяплення.

28 студзеня, у суботу, прагназуецца воблачнае надвор’е, магчыма праясненне. Ападкі малаверагодны. Тэмпература ноччу да -4°С, удзень да -1°С. Месцамі туман, слабы галалёд. Вецер усходне-заходні, хуткасцю да 4 м/с.

Павел па народнаму календару.

Калі на Паўла вецер – год будзе волкі (вільготны).

Зорная ноч абяцае добры ўраджай ільну.

Калі зоркі моцна блішчаць – быць марозу, а калі зоркі цьмяныя, то будзе цёпла. Калі з поўначы паказаліся хмары, то адлігі не чакай.

Снежны буран днём на Паўла прадвесціць моцны мароз ноччу.

Дзень ведзьмакоў. У даўніну лічылася, што ў гэты дзень ведзьмакі могуць перадаваць вучням свае здольнасці, у тым ліку для ўздзейнічання на надвор’е.

29 студзеня, у нядзелю, захаваецца воблачнае з праясненнямі надвор’е. Пераважна без ападкаў. Начныя тэмпературы складуць -4 -6°С, днём слупок тэрмометра падымецца не вышэй -2°С. Месцамі туман, слабы галалёд, на дарогах галалёдзіца. Вецер паўднёва-заходні, хуткасцю да 5 м/с.

Ў даўніну казалі: які ў гэты дзень мароз – такая і летняя спякота.

У панядзелак, 30 студзеня, узмацніцца вецер, хуткасць да 7-9 м/с, пры парывах да 10-12 м/с. Прагназуецца снег, завіруха.

Магілёўшчына плыве з-за адлігі. Надвор’е на выходныя

20 студзеня, у пятніцу, на большай частцы тэрыторыі Магілёўскай вобласці сіноптыкі прагназуюць воблачнае надвор’е з плюсавымі тэмпературамі і ападкамі. Тэмпература ноччу да +1°С, удзень +2 +4°С. Дажджы на працягу дня. 

Месцамі туман, слабы галалёд, на дарогах галалёдзіца. На працягу дня вятры будуць мяняць свой накірунак з паўднёвага на паўночны, з паўднёва-заходняга на паўночна-заходні. Хуткасць ветра да 2-4 м/с.

Пад уплывам ападкаў працягнецца дэградацыя снежнага покрыва.

Рэкі выходзяць за берагі

У сувязі з дажджамі на ўсім працягу Бярэзіны, Сожа, на Дняпры на ўчастку Магілёў – Жлобін назіраецца няпоўны ледастаў і ледастаў з палонкамі. Павялічыліся прасторы з адкрытай воднай паверхняй, лёд пацямнеў і растае на месцы.

На рэках назіраецца рост узроўняў вады. На прытоку Сожа рацэ Проня каля вёскі Ляцягі ўзровень вады на 24 см перавышае небяспечную высокую адзнаку. Узровень вады блізкі да небяспечна высокай адзнакі назіраецца на  Бярэзіне каля Бабруйска.

21 студзеня, у суботу, прагназуецца воблачнае надвор’е, пераважна без ападкаў. Тэмпература ноччу да +1°С, удзень да +2С. Месцамі туман, слабы галалёд. Вецер пераважна усходняга напрамку хуткасцю да 7 м/с.

Амяльян

У народзе Амяльян. У большай частцы выпадкаў на гэты дзень былі снежныя завірухі, снегапады.

Калі на Амяльяна паўднёвы вецер, то лета навальнічным будзе.

Ясны дзень абяцае засушлівае лета.

Сусветны дзень снега

22 студзеня, у нядзелю, захаваецца воблачнае надвор’е. Пераважна без ападкаў. Начныя тэмпературы складуць 0 -1°С, днём слупок тэрмометра дасягне адзнак +2 +3°С. Месцамі туман, слабы галалёд, на дарогах галалёдзіца. Вецер усходні, паўнёва-усходні хуткасцю да 5 м/с.

У апошнюю нядзелю студзеня з 2012 года святкуецца Сусветны дзень снега (World Snow Day), дзень зімовых відаў спорту. Але ў гэтым годзе свята пройдзе без снега. У сувязі з гэтым, раённае спартыўнае свята “Касцюковіцкая лыжня — 2023” пераносіцца на іншы час.

Народныя прыкметы

Калі хатняя жывёла, выпушчаная на двор, імкнецца вярнуцца ў хлеў – быць снегу і холаду.

Ясны дзень абяцае добры ўраджай.

Надвор’е дня характарызуе ўвесь верасень.

Але студзень, па ўсіх прагнозах, павінен выйсці на свае шматгадовыя сярэднія тэмпературныя паказчыкі.

Ужо з панядзелка, 23 студзеня, пачнецца плаўнае ўстойлівае паніжэнне тэмператур, пахмурнае надвор’е зменіцца на яснае.