Дадатковую пенсію можна будзе атрымліваць да 10 гадоў, палавіну будзе даплочваць дзяржава, а афіцыйна беспрацоўным нічога не свеціць.
Пачынаючы з 1 кастрычніка працоўныя беларусы змогуць уносіць сродкі для налічэння дадатковых пенсійных выплат. Галоўная ўмова – да наступлення пенсіі па ўзросце павінна заставацца не менш як тры гады.
Трохузроўневая пенсійная сістэма
Сучасная пенсійная сістэма ў Беларусі мае трохузроўневы характар. Першы ўзровень – гэта абавязковая сацыяльная пенсія, якая гарантуецца кожнаму грамадзяніну. Яе выплочваюць інвалідам, асобам, што дасягнулі пенсійнага ўзросту, але не атрымліваюць працоўнай пенсіі, а таксама некаторым іншым катэгорыям насельніцтва. Памер сацыяльнай пенсіі, усталяваны з 1 лютага, не перавышае 327 рублёў.
Другі ўзровень пенсійных выплат – працоўная пенсія. Мужчыны атрымліваюць яе з 63 гадоў, а жанчыны з 58, а памер залежыць ад велічыні працоўнага стажу, узроўню зарплаты і некаторых іншых акалічнасцяў. Гэты пенсійны ўзровень яшчэ называюць салідарным, калі з падаткаў працуючых зараз людзей выплачваюцца пенсіі бягучаму пакаленню пенсіянераў.
Салідарная пенсія ёсць практычна ва ўсіх краінах свету, прычым часцей за ўсё яна ўяўляе сабой гарантаваны пенсійны мінімум, які забяспечваецца дзяржавай.
Трэці пенсійны ўзровень, накапляльная пенсія – гэта дадатак да двух папярэдніх. Значыць, чалавек працягвае атрымліваць звычайную працоўную пенсію, а накапляльная выплачваецца звыш таго.
Накапляльная пенсія фарміруецца за кошт добраахвотных страхавых выплат, якія рабіў працаўладкаваны грамадзянін краіны на працягу некалькіх гадоў перад выхадам на пенсію. Гэтыя страхавыя выплаты чалавек можа аформіць ужо ў самым маладым узросце, але не пазней чым за тры гады да выхаду на пенсію.
Па прынцыпе “3+3”
Памер страхавых выплат таксама вызначае сам чалавек, у наступных межах – ад 1 да 10 працэнтаў ад зарплаты. Пры гэтым такі самы працэнт, але не больш за 3% ад зарплаты, у страхавыя ўнёскі робіць выплату прадпрыемства, на якім працуе грамадзянін. Самаму прадпрыемству гэтая выплата потым будзе кампенсавацца дзяржавай.
Накапляльная пенсія будзе выплочвацца, аднак, не да канца жыцця, а толькі на працягу пяцігадовага, альбо дзесяцігадовага тэрміну пасля выхаду на пенсію. Гэта залежыць ад таго, якую дамову заключыў будучы пенсіянер са страхавой кампаніяй, якая з’яўляецца адзіным аператарам па забеспячэнні накапляльнай пенсіі. Гэтай страхавой кампаніяй з’яўляецца дзяржаўнае прадпрыемства “Стравіта”.
Працэдура накаплення новага віду пенсіі выглядае наступным чынам – падсумуем.
Грамадзянін, які мае сталую працу, заключае дамову з кампаніяй “Стравіта” на акумуляцыю пэўнай часткі яго заробку. Дамову са страхавой кампаніяй не можа заключыць чалавек, які нідзе не працуе, з’яўляецца самазанятым, ІП, альбо адвакатам, натарыюсам. Таксама да праграмы накапляльных пенсій не змогуць далучыцца людзі, якія працуюць на прадпрыемствах, што знаходзяцца ў стадыі ліквідацыі альбо банкруцтва.
Але вернемся да сярэднестатыстычнага грамадзяніна. Падпісаўшы дамову на адлічэнне часткі заробку ў якасці страхавых пенсійных выплат, ён пачынае назапашваць пэўную суму сродкаў на сваім страхавым рахунку. Гэтыя сродкі не могуць быць запатрабаваныя ім раней, чым адбудзецца выхад на пенсію. Да сродкаў, якія ашчаджаў грамадзянін, а таксама дакладала за яго дзяржава (мяркуюць, што найчасцей будзе выкарыстоўвацца формула “3+3”) будзе дадавацца даходнасць у межах стаўкі рэфінансавання Нацыянальнага банку. Зараз яна складае 12% у год. Гэтая даходнасць – тое самае, што працэнт ад банкаўскага дэпазіту – гарантаваны дадатак да акумуляваных сродкаў.