Даследаванне, якое правялі ізраільскае Упраўленне старажытнасцей, Тэль-Авіўскі універсітэт і Інстытут Вейцмана, выявіла найстаражытны ў чалавечай гісторыі прыклад выкарыстання галюцынагенных наркотыкаў, у тым ліку опіума.
Сляды наркатычнага рэчыва былі знойдзены ў керамічным посудзе, які адкапалі у Тэль-Йехудзе. Раскопкі праводзіліся яшчэ ў 2017 годзе перад будаўніцтвам новага жылога раёна і выявілі ханаанскія пахаванні перыяду позняй бронзы. Іх кераміка датуецца XIV стагоддзем да нашэй эры.
Найноўшая тэхналогія дазволіла выявіць сляды наркотыку ў васьмі керамічных сасудах. Частка керамікі выраблена на месцы, іншыя сасуды – на Кіпры.
“У Тэль-Егудзе знойдзены сотні магіл, датаваных XVIII-XIII стагоддзямі да н.э. У пахаванне клалі керамічныя посуд з ежай, неабходнай памерламу ў замагільным свеце. Прыносіліся ахвяры, а памінальная трапеза ладзілася прама на магіле – лічылася, што ў ёй удзельнічае і памерлы” – кажа доктар Рон Беэры.
Знаходка пацвярджае гіпотэзу, што опіум адыгрываў важную ролю ў гандлёвым абароце Заходняй Азіі. Гіпотэза ўзнікла яшчэ ў XIX стагоддзі, калі археолагам пачаў трапляцца посуд, які нагадвае зачыненую скрыначку маку. Была выказана здагадка, што гэта культавае начынне для захоўвання опіума.
Навукоўцы адзначаюць, што выкліканне духу памерлага было магічнай цырымоніяй, у якой маглі ўдзельнічаць і жрацы. Опіум відаць дапамагаў удзельнікам увайсці ў стан экстазу або дапамагаў духу памерлага дасягнуць замагільнага свету і сустрэцца з продкамі. На вялікі жаль, пісьмовых крыніц, якія расказваюць аб ролі наркотыку ў пахаванні, пакуль не знойдзена.
Доктар Лінарэс падкрэслівае: у перыяд позняй бронзы опіум быў адзіным наркотыкам, які выкарыстоўваўся ў Леванце. Яна нагадвае, што ў 2020 годзе падчас раскопак у Тэль-Арадзе на храмавым алтары былі выяўлены сляды марыхуаны. Аднак гэтая знаходка датавалася ўжо пазнейшым, жалезным векам.
