Чэмпіянат свету па футболе ў Катары падарыў чалавецтву эпічны фінал і вярблюджы грып

Аргенціна і Месі ў неверагоднай барацьбе перамаглі Францыю і Мбапэ ў фінале фіналаў чэмпіянатаў свету.  Але адначасова тысячы балельшчыкаў абмяняліся вірусамі новага для чалавецтва вярблюджага грыпу і ўжо старога кавіду. 

Фінал фіналаў!

Менавіта так называюць апошні матч чэмпіянату свету па футболе аглядальнікі. Драматургія матчу – наўмысна не прыдумаеш. Лік 3:3 (4:2 па пенальці)! Галы пасля неверагодных камбінацый, драматычныя пенальці і два камбэкі зборнай Францыі. Але ў канцы была тая справядлівасць, якую Месі заслужыў усім сваім футбольным жыццём.

Аргенціна гуляла лепш за французаў амаль увесь матч і вяла 2 мячы. Французы першы ўдар па варотах зрабілі недзе на 75 хвіліне. Здавалася, вось яна аргенцінская перамога. Але як ужо было не раз, каманда Месі дазволіла зраўняць лік у канцы гульні. Новы французскі футбольны кароль сказаў сваё важкае слова.  І тут Аргенціна паплыла.

У апошнія гады ў падобнай сітуацыі ў поглядзе Месі была нейкая наканаванасць паразы. Здавалася, што ён апускаў рукі, калі супернік паказваў характар. Але не на гэтым чэмпіянаце. Тут Месі – злы мужык, які вядзе сваіх мальцаў наперад. Ён мацюкае супернікаў пасля матчу, ругае судью, паказвае прыклад… 

І быў дадатковы час. Месі ізноў вывеў Аргенціну наперад. Але дурная рука, пеналь ад Мбапэ, і зноў лік роўны 3:3. У серыі пенальці футбольны божанька аднавіў справядлівасць: 4:2, і Аргенціна чэмпіён. А Месі афіцыйна каранаваны. Нарэшце ён чэмпіён свету.

Справядлівасць

Такая драматычная перамога нават лепш, чым калі б Аргенціна ўтрымала свае 2:0 у асноўны час. І галоўнае – усё гэтым разам справядліва. 

Польскі суддзя даваў пенальці па ходу матчу ў абодвы бакі. Гульцы гралі чэсна, за выключэннем аднаго правакацыйнага выпрошвання пенальці ад французаў. Але суддзя разабраўся.

Аргенціна была лепшай. Яна была камандай. Яна больш жадала перамогі, і яна яе атрымала. І была б страшэнна няправільнай, нелагічнай перамога Францыі. А такі шанц быў у канцы асноўнага часу. Вось тады б усе пісалі пра несправядлівасць лёсу. А цяпер кароль футбола афіцыйна каранаваны. У Аргенціне – нацыянальнае свята. 

Для ФІФА таксама лепш не прыдумаеш. Такая вывеска! Аргенціна супраць чэмпіёнаў свету з Францыі. Месіі супраць Мбапэ. Усё супер. Месі забіў два галы (плюс 1 у серыі пенальці), Мбапэ – тры (+1) і стаў лепшым бамбардзірам чэмпіяната. Але чэмпіён – Месі, які згуляў сваю апошнюю гульню на чэмпіянатах свету.

Вярблюджы грып

Пасля чэмпіянату медыкі прагназуюць успышку новага грыпу (MERS). Аб яго небяспецы спецыялісты папярэджвалі яшчэ да чэмпіянату. 

Першы дыягназ гэтага грыпу быў пастаўлены дзесяць гадоў таму – у 2012 годзе. За гэты час па ўсім свеце было зарэгістравана 2600 выпадкаў – у асноўным на Аравійскім паўвостраве, пра гэта піша Сусветная арганізацыя аховы здароўя. Лічыцца, што вярблюды з’яўляюцца прыроднымі носьбітамі віруса, які адносіцца да таго ж сямейства вірусаў, якое выклікала пандэмію Covid.

Сімптомы новага віруса: ліхаманка, кашаль, ваніты. Да гэтага часу няма спецыяльнага лячэння гэтага захворвання, таму лекары проста спрабуюць палегчыць сімптомы пацыента. Каля 35% хворых MERS паміраюць.

Успышка букета з грыпу, кавіду і страўнікаваых інфекцый ужо назіраецца ў некаторых краінах Бліжняга Ўсходу. Бальніцы забіты пацыентамі.

Футбольныя фанаты, якія знаходзіліся ў Катары ці тыя, хто ўжо прыехаў дадому, павінны слухаць свой арганізм. 

Новага чэмпіёна Аргенціну і вярблюджы грып – вось такую неспалучальную спадчыну можа падарыць нам чэмпіянат свету па футболе ў Катары. 

Дзень у гісторыі. 11 снежня. Міжнародны дзень гор. ВКЛ страціла калонію Табага. У Мінску заснавана першая паліклініка. Дзень памяці паэта Сяргея Грахоўскага

Сусветны дзень дзіцячага тэлебачання (World Children’s Television Day, другая нядзеля снежня, з 1994 года)

Тэма дзіцячага тэлебачання вельмі актуальная ў наш час, магчыма, таму, што мы ўсе выхадцы з дзяцінства. Свята аб’яўлена Дзіцячым фондам ААН (ЮНІСЕФ).

Кожны год, другая нядзеля снежня на ўсіх тэле- і радыёкампаніях свету эфірны час прысвячаецца дзецям і дзіцячым перадачам.

Магчыма, шмат хто з сучасных хлопчыкаў і дзяўчынак у будучыні будзе працаваць на тэлебачанні.

 

Міжнародны дзень танга (International Tango Day). 

Святкуецца ў дзень нараджэння аргенцінскага спевака і кінаакцёра, “Караля танга” Карласа Гардэля (1887-1935). 

Слова “танга” адразу асацыюецца ў нас са словам “запал”. У гэтым танцы ёсць гісторыя кахання і жыцця, выяўленая целам пад музыку. 

Слова “танга” з’явілася значна раней, чым сам танец. Першапачаткова гэтае слова выкарыстоўвалася на адным з Канарскіх астравоў для пазначэння “сходы афрыканцаў для танцаў, для ігры на барабанах”, дарэчы, гэтыя барабаны таксама зваліся “танга”.

Танга нарадзілася ў Буэнас-Айрэсе як танец бедных кварталаў, імігрантаў.

Яно было забаронена ў Германіі і СССР у 1920-1930-я гады.

У Аргенціне ў гэты дзень праводзіцца чэмпіянат свету па танга. Чэмпіянат вельмі ганаровы, і каб патрапіць на яго, пары праходзяць адборачныя туры на сваёй радзіме – у Амерыцы, Еўропе.

 

Міжнародны дзень гор  (International mountain day, з 2003 года). 

Заснаваны ААН. Горы – найпрыгажэйшы твор прыроды. У горных раёнах, якія займаюць каля 22% тэрыторыі сушы, пражываюць каля 1 мільярда чалавек – кожны восьмы жыхар Зямлі. Горы гэта крыніца прэснай вады, карысных выкапней, запаведнік для многіх відаў флоры і фауны, месца адпачынку і турызму. Народы, якія насяляюць горную мясцовасць, часта пакутуюць ад прыродных катастроф.

Міжнародны дзень гор спрыяе прыцягненню ўвагі грамадскасці да надзённых праблем горных раёнаў.

 

1659 год. Курляндыя саступіла галандцам востраў Табага ў Карыбскім моры. 

“Дваранская рэспубліка” Курляндскае герцагства знаходзілася ў леннай залежнасці ад ВКЛ і Рэчы Паспалітай. Курляндыя, а адпаведна і ВКЛ, мела свае калоніі Табага ў Амерыцы і востраў Джэймс у вусці Гамбіі на Гвінейскім ўзбярэжжы Афрыі.

Табага разам з востравам Трынідад зараз уваходзіць у склад дзяржавы Трынідад і Табага. Востраў плошчай 303 км² належыў Курляндыі ў 1654-1659 гадах пад назвай Новая Курляндыя. Саступлены больш шматлікім галандскім пасяленцам. 

 

1876 год. Нарадзіўся Мечыслаў Карловіч

Беларускі і польскі кампазітар і дырыжор, вядомы сімфанічнымі кампазіцыямі, альпініст, аматар Татраў, фатограф, публіцыст і журналіст.

Нарадзіўся ў Вішнёве (зараз Смаргонскі раён). Жыў, вучыўся і займаўся творчасцю ў Гайдэльбергу, Празе, Дрэздэне, Варшаве, Берліне, Закапанэ.

Аўтар 22 песень і розных аркестравых п’ес, у тым ліку 6 сімфанічных паэм, сімфоній, канцэртаў. Прадстаўнік пост-рамантычнага кірунку. 

Яго імя носяць Шчэцінская філармонія, Дзяржаўны комплекс музычнай школы ў Кракаве. У памяць аб ім ўстаноўлены помнік ў Быдгашчы, каля Паморскай філармоніі.

Загінуў у Татрах пад снежнай лавінай 8 лютага 1909 года падчас адзіночнай паездкі на горных лыжах, каля падножжа Малы Касцёлец. Зараз там стаіць мемарыяльная дошка.

 

1879 год. У Мінску заснавана першая  бясплатная «лякарня для прыходных бедных хворых» – першая мінская «паліклініка».

Адкрылася на сродкі Мінскага таварыства лекараў. Ініцыятар адкрыцця і першы кіраўнік установы – доктар медыцыны, адзін з заснавальнікаў унутраполасцевай хірургіі ў Беларусі Сігізмунд Свянціцкі (1836-1910). Яму дапамагаў Іван Стржалка. Прыём вялі каля 15 урачоў і 10 фельчараў. Установа была закрыта праз недахоп фінансавання ў 1881 годзе.

Фота: Дом доктара Свянціцкага ў Мінску.

 

1920 год. У Беларусі была створана Надзвычайная камісія па ліквідацыі непісьменнасці. 

У ліквідацыі непісьменнасці актыўна ўдзельнічалі культармейцы – асобы, якія ўмеюць пісаць. Імі з’яўляліся рабочыя, інтэлігенцыя, студэнты, навучэнцы. 

Непісьменнасць сярод дарослага насельніцтва ў Беларусі была ў асноўным ліквідавана да 1932 года.

 

1934 год. Нарадзіўся Анатоль Воінаў

Беларускі архітэктар, гісторык архітэктуры, педагог. Кандыдат архітэктуры.

Сын архітэктара Аляксандра Воінава.

Працаваў у інстытуце Белдзяржпраект, дэканам архітэктурнага факультэта Беларускага політэхнічнага інстытута.

Па яго праектах пабудаваны рэстаран «Заслаўе» на Заслаўскім вадасховішчы, будынкі Інстытута матэматыкі, Інстытута фізікі АН БССР, Вылічальнага цэнтра статупраўлення БССР, 120-кватэрныя жылыя дамы ў Светлагорску

Удзельнічаў у распрацоўцы серыі тыпавых праектаў жылых дымоў, праектаванні зон адпачынку ў раёнах возера Нарач і Заслаўскага вадасховішча.

Аўтар і сааўтар прац «Гісторыя архітэктуры Беларусі. Савецкі перыяд», «Жыллёвае будаўніцтва ў БССР», «Архітэктура Савецкай Беларусі».

 

1938 год. Расстраляны НКУС Алесь Сташэўскі. Беларускі палітык.

Удзельнік Першай Сусветнай вайны (падпаручнік), беларускага нацыянальнага руху ў Яраслаўлі, Беларусі.

Дзеяч антыпольскага падполля і партызанскага руху, камандзір роты ў Чырвонай арміі.

Быў сакратаром ЦВК і СНК БССР, старшынёй Полацкага акруговага выканкама, правадніком беларусізацыінародным камісарам унутраных спраў БССР (1926-1928), наркамам юстыцыі і пракурорам БССР (1928-1930).

У канцы 1930 года быў абвінавачаны як удзельнік «антыпартыйнай» групы ІгнатоўскагаЖылуновіча, зняты з высокіх пасад. Працаваў старшынёй Бабруйскага райвыканкама, загадчыкам рабфака БДУ, дырэктарам Гомельскага аграпедагагічнага інстытута.

Арыштаваны ў 1937 годзе, асуджаны да вышэйшай меры пакарання.

 

1946 год. Пры ААН арганізаваны ЮНІСЕФ. 

Дзіцячы фонд (UNICEF, United Nations International Children’s Emergency Fund) – міжнародны надзвычайны фонд дапамогі дзецям ААН. Мэтай фонду было аказанне дапамогі дзецям, якія пацярпелі падчас Другой сусветнай вайны, тэрмін дзеяння фонду быў абмежаваны.

У 1953 годзе ААН пашырыла круг дзейнасці арганізацыі і падоўжыла тэрмін яе паўнамоцтваў на нявызначаны час. Фонд атрымаў новую назву – Дзіцячы фонд ААН з захаваннем абрэвіятуры ЮНІСЕФ. Штаб-кватэра фонду размешчана ў Нью-Ёрку. У 1965 годзе Дзіцячы фонд ААН атрымаў Нобелеўскую прэмію міру.

 

  

2002 год. Памёр Сяргей Грахоўскі

Беларускі паэт, празаік і перакладчык.

Заслужаны работнік культуры.

У дзяцінстве выхоўваўся ў мястэчку Глуск. Працаваў на Бабруйскім дрэваапрацоўчым камбінаце, у Дзяржвыдавецтве БССР, у газетах, часопісах, на Беларускім радыё, выкладчыкам на рабфаку БДУ.

Арыштоўваўся НКУС, МДБ у 1936 і 1947 гадах, пакаранне адбываў у ГУЛАГу, ссылцы.

Аўтар 14 зборнікаў паэзіі, 5 кніг вершаў для дзяцей, у тым ліку «Ад вясны да вясны» (1959), «Знаходка» (1985), апавяданняў «Агеньчык у акне» (1972), кніг нарысаў, апавяданняў, аповесцей,  успамінаў, публіцыстыкі, перакладаў.

Аўтар вядомага верша «Ветразь», дзе не ўжыў ніводнага слова сугучнага з рускімі адпаведнікам:

 

У выраі ветразь знікае

За хваляй, нібы на спачын,

І змора яго не злякае,

Не спыніць тугой далячынь.

У змроку зіхоткая здрада

Завабіць хлуснёй у віры,

На золку сканае прынада

І кволы прамень на жвіры.

Раптоўна згаданыя мроі

У карунках пяшчотнай тугі

Павольна знікаюць, як строі,

У бязважкасці кволай смугі.

Знікае ўсхвалёваны ветразь:

З кунегаю пільна сачу,

Як водар аздобіў паветра,

І ў бездані знічкі лічу.