“Шалёныя грошы” не выклікалі фурору ў Магілёве, але і не праваліліся

Прэм’ера спектакля “Бешенные деньги” адбылася ў Магілёўскім драматычным тэатры і мела станоўчую прэсу. Апладысменты артысты сапраўды заслужылі, але штосьці пайшло не так, як было заяўлена. 

Заўзятары чакалі прэм’еры з нецярплівасцю і насцярогай. Пасля 2020 года з трупы тэатру былі звольнены або сышлі самі многія артысты. З гэтай прычыны частка былых тэатралаў дагэтуль байкатуе спектаклі тэатра. Ці ўдасца новаму пакаленню артыстаў і рэжысёраў трымаць даволі высокую планку былога складу калектыву – пытанне, на якое прэм’ера не дала пэўнага адказу.

П’еса Аляксандра Астроўскага (1870 года) пастаўлена галоўным рэжысёрам тэатра Каміліяй Хусаінавай праз 150 гадоў пасля напісання. Спектакль паказаў, што п’еса не страціла сваёй актуальнасці і сёння. Пра тое, што ў сучасным яе прачытанні, яна набыла да болю вядомае гучанне, у якім на раз счытваюцца прыкметы нашага часу, ужо паведамлялі Магілёў.media. Сапраўды, атрымаўся займальны мікс 19 і 21 стагоддзяў. 

Спектакль найперш пра прагнасць, карысць, бяздзейнае баўленне часу, пра здрады і неабавязковасць у адносінах. Менавіта гэтым жыве большасць персанажаў п’есы. Ці можна супрацьстаяць іх свету, ці можна застацца чалавекам і не ператварыцца ў іх падабенства? – пытанні актуальныя як тады, так і сёння. Нездарма цудоўны спектакль “Беда от нежного сердца” на падобную тэматыку быў пастаўлены некалькі гадоў таму і дагэтуль у рэпертуары. 

Са станоўчага найперш адзначым, што ў спектаклі маецца шмат цікавых мікразнаходак, алегорый якія спалучаюць такія далёкія эпохі. Экстравагантным і цікавым выглядае рашэнне прасторы мастаком-пастаноўшчыкам Міхаілам Лашыцкім. Добра ўпісаны ў дзеянне кардэбалет. Што ні кажы, але прысутнасць танцавальнай і адначасова ігравой групы зрабіла спектакль дынамічным і больш яркім. Маладыя артысты з задавальненнем дэманстравалі свае злёгку прыкрытыя адзеннем хударлявыя фігуры. Менавіта танцавальныя мініяцюры дазволілі спектаклю 2,5 гадзіны з 2 антрактамі трымаць гледачоў у зале. І ўсё было б выдатна, ды недзе ў другім акце выхад танцораў ужо не здзіўляў, а ў трэцім – папросту прыеўся. 

П’еса заяўлена ў стылі prank comedy (16+) (жартоўная камедыя). Нібыта ўсё верна, але чамусьці смеху ў залі было няшмат. Па шчырасці, смяяліся гледачы зрэдку. Малая колькасць смеху прымушала думаць, што іграецца не камедыя, а драма з некаторымі гумарыстычнымі рэплікамі і сітуацыямі. Магчыма, не дайгралі артысты? 

Ігра артыстаў, па шчырасці, не ўразіла. Не расчаравала, але і не ўразіла. З аднаго боку, усе старанна гралі, ролі вывучылі, самі артысты або каларытныя, або сімпатычныя. Асобныя затрымкі з прамаўленнем дыялогавых фраз можна спісаць на хваляванне і дараваць фактам першых прагонаў спектаклю. Але з іншага боку, і гэта галоўнае, асалоды ад артыстызму, захаплення ад майстэрства пераўвасаблення чамусьці не ўзнікала. 

Да ўсяго падалося, што тыпажы, якія стварылі артысты, нейкія “плоскія” – вельмі аднастайныя. А ў жыцці аднамернасці небагата, характары людзей супярэчлівыя. Нават у злых геніяў ці злачынцаў ёсць і станоўчыя рысы. 

Так, галоўная гераіня Лідачка Чабаксарава па свайму характару цынічная беспрынцыповая маладая жанчына, якая хоча жыць за кошт свайго мужа. Але размаўляць, як яна, магла б саракагадовая кабета з трыма няўдалымі шлюбамі і безліччу карацейшых сувязяў, якая ўжо шмат грашыла і гатовая на ўсё дзеля грошаў. Як уяўляецца, маладая, хай сабе і спешчаная, дзяўчына, якая шукае грошай, а не кахання, усё ж павінна паводзіць сябе крыху інакш. Яна хутчэй бяздумна паўтарала б цынічныя фразы дарослага акружэння, але была б пры гэтым яшчэ і ахвярай выхавання ў багемным асяроддзі. Ёй, распешчанай “залатым пылам”, даводзіцца ж таксама несалодка з мужам-”эканомкай”. Бадай што, вобраз Лідачкі празмерна прагматычны і нацэлены на багатага мужа. Яе граюць па чарзе артысткі Марыя Рудакова і Ангеліна Цімаховіч.

Адзін з самых сімпатычных і смешных вобразаў – легкадумны і спяваючы песенькі маскоўскі барын, якога добра сыграў Аляксей Цыбін. Ён лёгка ідзе па жыцці не маючы грошай і не задумваючыся пра абавязкі перад іншымі людзьмі. Артыст скапіраваў многімі любімага спевака Ільва Лешчанку. Манеры, вонкавы выгляд, убранне, спевы – ўсё ад яго. Гледачы цёпла ўспрымалі яго выхады, але вобраз барына ізноў абсалютна “плоскі”.

Маці Чабаксаравай сыграла артыстка Наталля Калакустава. Вось яна іграла натуральна, верылася, што ведае каго грае, што адчувае жанчына ў становішчы безграшовай арыстакраткі. Але артыстка за прыклад узяла Рэнату Ліцвінаву, скапіравала яе манеры і не замарочвалася далей развіццём вобраза. 

Не блага сыграны хлопцы з акружэння Чабаксаравай. Маладыя прахвосты былі натуральнымі, гэткія сучасныя бэйбусы ва ўмовах 19 стагоддзя. Як не дзіўна, але ў іх характарах было больш разнастайнасці, натуральнасці, чым у іншых герояў. Артысты мабыць падобных тыпаў ужо пабачылі ў жыцці. Рэспект Аляксандру Куляшову, а Алене Крыванос за пераўвасабленне ў мужчыну – двайны рэспект. Яе ў вобразе маладога хлопца выдаваў толькі жаночы голас. Да і то, колькі цяпер развялося хлапцоў з жаночымі манерамі. Таму пазналі пані Алену найхутчэй толькі сапраўдныя тэатралы. 

І нарэшце галоўны герой – дзелавы лох-правінцыял Васількоў (Дзмітрый Дудкевіч), які ведае цану кожнаму рублю і ў якога падлічана кожная капейчына. Ён закахаўся ў маладую сталічную прыгажуню на выданне. Яго характар наадварот дваісты. То ён дурнавата-тупаваты закаханы мужчына, які паўтарае маральныя сентэнцыі, то ў канцы хваткі сучасны круты бізнесмен, які аказваецца не толькі багаты, але і ўсю інтрыгу з жаніцьбай прадумаў загадзя. Тут нібыта сабраны два вобразы ў адным персанажы, а які герой насамрэч, так і засталося за кадрам. 

Апладысменты – простая падзяка за працу і ветлівасць, ці прызнанне і захапленне?

Водгукі на спектакль у антрактах чуліся пераважна станоўчыя:

Тэатрал Уладзімір: “Не дрэнны атрымаўся спектакль. Востры, актуальны, сучасны… Я бы параіў яго паглядзець.”

Таццяна: “Неблага сыгралі. Толькі мне гэтыя танцоры – сапраўдныя чарцяняты, якія спакушаюць герояў пьесы, напрыканцы ўжо надакучылі.” 

У супрацьвагу хвалебным рэцэнзіям падаецца, намі напісана зашмат крытыкі. Але што маем у сухім астатку? Тэма ўзнята вечная, актуальная і сёння. Спектакль дынамічны. Ігралі артысты добра. Фурору, па праўдзе (хацелася б перабольшыць, але ісціна даражэй), не атрымалася, але свае апладысменты рэжысёр і артысты шчыра зарабілі. Зразумець, дзе апладысменты былі простай ветлівасцю і падзякай за працу, а дзе прызнаннем і захапленнем, нялёгка. Толькі наступныя паказы пакажуць, чаго ж было болей. 

Таму віншуем са святам прэм’еры калектыў драмтэатру. Ёсць пра што пагаварыць і што абмеркаваць гледачам пасля спектаклю. Паболей бы падобных прэм’ер. 

І застаемся пры сваёй ужо выказанай у ранейшых публікацыях думцы: у тэатр трэба хадзіць. 

Фотагалярэя mycity.by