На тэму мясцовага самакіравання разважае незалежны эксперт у гэтай галіне.
На ягоны погляд эфектыўнае самакіраванне на мясцовым узроўні – гэта міф. Пакуль у нас не будзе сумленных, празрыстых выбараў, лічыць ён, ніякія «асабістыя прыёмы, прамыя тэлефонныя ліній» не паспрыяюць, каб грамадзяне адчувалі сваю спрычыненасць да працэсаў у вёсцы.
Заслуга сельсавету – паставілі плот на могілках
Нагодай, каб пагутарыць пра ролю органаў мясцовага самакіравання ў жыцці грамадства стаў артыкул у газеце Клімавіцкага райвыканкаму «Родная ніва». Ужо ў самой назве публікацыі закладзенае пытанне, ці патрэбныя ў цяперашняй сістэме ўлады такія структуры, як сельсаветы.
rodniva.by
З артыкулу вынікае, што яны занятыя рамонтам агароджаў, упарадкаваннем тэрыторыяў, выдаленнем паваленых дрэваў і нагадваннем жыхарам пра пажаранебясьпечны стан іх жытла.
Публікацыя ў раёнцы завяршаецца словамі, што грамадзяне «павінны адчуваць сваю спрычыненасць да ўсіх працэсаў, што адбываюцца на сяле, бо толькі з’яднаная праца дае станоўчыя вынікі».
А што кажа закон пра сельсаветы
Згодна з законам «Аб мясцовым упраўленні і самаўпраўленні ў Рэспубліцы Беларусь» сельсаветы ў тым ліку зʼяўляюцца формай арганізацыі і дзейнасці насельніцтва, што пражывае на адпаведнай тэрыторыі:
avatars.mds
– для самастойнага вырашэння непасрэдна, альбо праз выбраныя ім органы сацыяльных, эканамічных і палітычных пытанняў мясцовага значэння,
– зыходзячы з агульнадзяржаўных інтарэсаў і інтарэсаў грамадзян,
– асаблівасцяў развіцця адміністрацыйна-тэрытарыяльных адзінак,
– на аснове ўласнай матэрыяльна-фінансавай базы і прыцягнутых сродкаў.
Сістэма мясцовага самакіравання ў Беларусі «нібыта існуе»
Магілёў.media звярнуўся да эксперта ў пытаннях развіцця органаў самакіраваньня, які займаецца гэтай тэмаю больш за 30 гадоў. Ён назваўся М. Русак.
Артыкул у Клімавіцкай раёнцы ён ахарактарызаваў, як «вельмі бадзёры». На ягоны пагляд сістэма мясцовага самакіравання ў Беларусі «нібыта існуе».
«Чаму нібыта існуе?», – адзначае ён і тлучачыць сваю пазыцыю.
marshryt.by
Паводле яго, мясцовае самакіраванне – гэта тформа кіравання, якая дазваляе насельніцтву самастойна вырашаць пытанні мясцовага значэння праз дэмакратычна абраных прадстаўнікоў, дэпутатаў.
Больш за ўсё, падкрэслівае ён, набліжаных да насельніцтва сельскіх саветаў дэпутатаў. Паколькі гэта невялікія тэрыторыі, дзе практычна ўсе адзін аднаго ведаюць, а выбраныя дэпутаты з’яўляюцца блізкім усяму насельніцтву людзьмі. І ўжо таму ўсе рашэнні такой мясцовай улады фактычна прымаюцца ўсім насельніцтвам.
Вышэйшая службовая асоба на тэрыторыі сельсавету залежная ад вышэйшага начальніка, а не ад насельніцтва.
Аднак гэта свайго роду ідэал, а як яно на практыцы, – пытаецца эксперт і адказвае.
Вось, прыклад з іншага сельсавету, які характарызуе ўсю сістэму так званага самакіравання, а насамрэч цэнтралізаванага кіравання ў краіне.
Старшынёй сельскага выканкаму можа быць абраны толькі той чалавек, які атрымаў адабрэнне на гэта ад старшыні адпаведнага райвыканкаму. А калі яго не абяруць, то старшыня райвыканкаму мае права яго прызначыць.
encrypted-tbn0.gstatic.com
Гэта прапісана ў Палажэнні аб прызначэнні на пасады і вызвалення ад пасад кіраўнікоў і іншых членаў мясцовых выканаўчых і распарадчых органаў.
Вось і ўсё мясцовае самакіраванне.
Вышэйшая службовая асоба на тэрыторыі сельсавету цалкам і поўнасцю залежыць ад вышэйшага начальніка, а не ад насельніцтва.
Гэта вышэйшая службовая асоба як заўгодна можа казаць пра сваю блізкасць з насельніцтвам, а даваць справаздачу ён пойдзе ў райвыканкам старшыні.
Заступілася за народ звольнілі
Пару гадоў таму звольнілі з пасады старшыню Вейнянскага сельвыканкаму. Яна была заўважаная ў сімпатыях да насельніцтва, якое пратэставала супраць будаўніцтва хімічна шкоднага прадпрыемства, узведзенага на тэрыторыі сельсавету.
Пасля гэтага ўжо два гады выканаўцам абавязкаў старшыні сельскага выканкаму з’яўляецца не абраны дэпутатам сельскага савету чалавек. На гэтую пасаду паставілі адданага ўладзе чалавека – выхадца з БРСМ.
pniva.by
Ён не павінен вагацца вакол лініі ўлады, і ніводнаму жыхару не дазваляць перашкаджаць і надалей развівацца хімічнай прамысловасці літаральна пад ягоным плотам.
Бадзёрую справаздачу аб тым, як у нас павышаюць ролю органаў мясцовага самакіравання, напісаць можна, бо, абвяргаць напісанае ўсё роўна ніхто не будзе.
Гэта папросту небяспечна.
Вось таму і з’яўляюцца міфы аб эфектыўным мясцовым самакіраванні.
Пакуль у нас не будзе сумленных, празрыстых выбараў, ніякія згаданыя ў артыкуле «асабістыя прыёмы, прамыя тэлефонныя ліній» не забяспечаць таго, каб грамадзяне адчувалі сваю датычнасць да ўсіх працэсаў, якія адбываюцца на вёсцы. І ніякай згуртаванай сумеснай працы, як напісана ў артыкуле, не будзе. Будзе не абмен, а падман вопытам працы.