Рыцарский фест в Мстиславле: опубликована полная программа

В выходные 2 и 3 августа Мстиславль вновь превратится в живую историческую декорацию с боями, музыкой, старинной кулинарией и настоящими рыцарями.

Опубликована программа фестиваля «Рыцарский фест. Мстиславль-2025».

2 августа:

  • 9.00 – 10.00 – театрализованная встреча гостей. Перекресток улицы Пролетарской. Угощения блюдами белорусской кухни и прохладительными напитками. Стоимость билета 2 рубля;
  • 10.00 – торжественное открытие фестиваля средневековой культуры. Замковая гора. Вход свободный;
  • с 10.00 – уличная батлейка: кукольные представления «Сказ о храбром рыцаре», «О рыцаре и принцессе», «Как старик со старухой пекли кулебяку». Мастер-класс по созданию батлеечной куклы. Улица Советская. Стоимость билета: 2 рубля;
  • 13.30 – 20.00 – квест «Тайны рукописи Средневековья». Стоимость билета одному участнику 3 рубля;
  • 13.30 – 20.00 – фотозона. Стоимость билета 2 рубля;
  • 10.30 – 24.00 – интерактивная выставка «Охота на ведьм». Стоимость билета – 5 рублей (взрослый), 3 рубля (детский);
  • 11.00 – город мастеров: выставки, фотозоны. Улицы Советская, Пироговская, Юрченко;
  • 11.00 – 22.00 – смотровая площадка «Под покровительством Огнебога». Улица Комсомольская (пожарная каланча).  Стоимость билета: 2 рубля. (взрослый), 1 рубль (детский);
  • 12.00 – 19.00 – интерактивная площадка «Сокровища старого города». Улица Юрченко (территория школы искусств). Стоимость билета 3,5 рубля;
  • 12.00 – 19.00 – музыкальная импровизация «Дыхание ветра».улица Юрченко (спуск к Замковой горе); 
  • 10.00 – 22.00 – уличный кинотеатр «5D». Стоимость билета 5 рублей;
  • 14.00 – фестиваль красок «Краски лета». Районный центр культуры (улица Пролетарская, 42) детский парк. Стоимость билета 6 рублей;
  • 11.00 – 22.00 – выставка «Оружие пяти веков» (башня-донжон). Замковая гора. Стоимость билета 10 рублей;
  • 11.00 – 22.00 – экскурсия «Древнее городище Замчище (XII–XIII веков)»;
  • 11.00 – 22:00 – выставка «Элегантная история» – мода и красота средневековья. Стоимость билета 2 рубля (взрослый), 1 рубль (детский);
  • 11.30 -13.10 – конно-историческое шоу «Помста і Магіла льва» клуба «Золотая шпора». Стоимость билета 8 рублей;
  • 14.00 – 15.40 – шоу клуба «Шотландская пехота» (г. Молодечно): трюки, танцы, концерт группы «Арацэя». Стоимость билета 8 рублей;
  • 16.30 – 18.10 – турнир «Гусарская Карусель»: бугурты, массовые сражения, лучники. Стоимость билета 8 рублей;
  • 21.30 – 23.30 – Фаер-шоу «Атомамаори», шоу цирка «Крэсива», концерты групп «Неврида» и «КаS» (Минск). Стоимость билета 10 рублей;

3 августа. Замковая гора:

00.10 – 03.30 – ночное фаер-шоу, концерты групп «РэдФоксбэнд», «Eibelstraat». Просмотр фильма «Черный замок». Стоимость билета 9 рублей.

Льготы и бонусы:

  1. Бесплатно: дети-сироты, инвалиды (при предъявлении документа).
  2. Скидка 50 процентов детям от 5 до 10 лет.
  3. Комплексный билет на 11.30, 16.30, 19.00, 21.30, 00.30 – подарок: бесплатный вход на блок 14:00–15:40. Акция действует до первого августа.
  4. Один билет стоимостью 8 рублей можно использовать на любой блок с такой же стоимостью.

Фото: “Могилевские ведомости”.

Як Вітаўт перахітрыў рыцараў: сакрэты самай вялікай перамогі Сярэднявечча

15 ліпеня 1410 года на палях паміж Танэнбергам і Грунвальдам вырашалася будучыня Усходняй Еўропы. Як Вітаўт здолеў перахітрыць лепшую армію таго часу і спыніць крыжовыя паходы на ўсход – разбіраемся ў нашым матэрыяле.

Сустрэча дзвюх магутных армій

15 ліпеня 1410 года на ўзгорыстым полі паміж прускімі мястэчкамі Танэнбергам і Грунвальдам сышліся дзве вялізныя арміі. Тэўтонскі ордэн на чале з вялікім магістрам Ульрыхам фон Юнгінгенам падрыхтаваўся грунтоўна: армія займала фронт 2,5 кіламетра, была падзелена на дзве лініі і мела ў сваім складзе рыцараў з Англіі, Францыі, Швейцарыі ды іншых краін.

Асаблівасці тэўтонскай тактыкі ўключалі «воўчыя ямы», замаскаваныя дзёрнам пасткі для конніцы, а таксама арбалетнікаў і бамбардзіраў у рэзерве. Усяго тэўтонцы выставілі 51 харугву – больш за 30 тысяч ваяроў.

Саюзныя харугвы і план Вітаўта

Супраць крыжакоў выступілі злучаныя сілы Вялікага Княства Літоўскага і Польшчы. На правым фланзе стаялі сорак харугваў Вітаўта, у тым ліку татарская кавалерыя хана Джэлал-ад-Дзіна. Ягайлава войска налічвала яшчэ 51 харугву, да якіх далучыліся чэхі і маравы.

У агульнай колькасці войска саюзнікаў складала каля 40 тысяч чалавек. Крыжакоў было прыкладна на 10 тысяч менш, але іх армія лічылася наймацнейшай у Еўропе. Гістарычныя крыніцы падаюць розныя лічбы, але бітва Грунвальдская застаецца адной з самых маштабных у Сярэднявеччы.

Хітрасць Вітаўта і ход бітвы

Фармальным кіраўніком аб’яднаных сіл лічыўся Ягайла, але непасрэдна арміяй камандаваў Вітаўт. Ён асабіста прысутнічаў на вайсковай радзе перад боем і кіраваў баямі на полі.

Пасля малітвы «Багародзіцы» першымі пайшлі ў атаку харугвы Вялікага Княства. Частка вершнікаў трапіла ў пасткі крыжакоў, але астатнія змаглі прарваць абарону. Асабліва вызначылася татарская конніца, якая выкарыстоўвала арканы для разбуральных нападаў.

Артылерыя тэўтонцаў аказалася неэфектыўнай – яна была хутка знішчаная. Тым не менш крыжакі мелі перавагу ў цяжкай кавалерыі і пасля гадзіны баёў ліцьвіны пачалі адыходзіць да абозу.

Тактычны манёўр, які вырашыў бітву

Крыжакі кінуліся ў пагоню, перакананыя ў сваёй перамозе. Але «ўцёкі» ліцвінаў былі часткай хітрага плану Вітаўта. Ён хацеў расцягнуць шэрагі ворага і вырваць іх з-пад абароны асноўных сіл.

Вынікам стаў поўны разгром тэўтонцаў. Харугвы вялікага магістра апынуліся ў «катле» і былі знішчаныя. Вялікі магістр, камтуры і амаль усё кіраўніцтва ордэна загінулі ў баі.

Грунвальдская бітва

Перамога з важкімі наступствамі

Перамога пад Грунвальдам каштавала саюзнікам вялікіх ахвяраў – палова войска Вялікага Княства загінула. Вітаўт і Ягайла маглі цалкам знішчыць ордэн, але не пайшлі на гэта, бо гэта магло ўзмацніць Польшчу.

Бітва пад Грунвальдам спыніла шматгадовую нямецкую экспансію на ўсход. Паводле Торунскага міру 1411 года крыжакі мусілі вызваліць захопленыя землі і заплаціць вялікую кампенсацыю ў 300 тысяч дукатаў.

Грунвальдская бітва назаўжды засталася ў гісторыі як сімвал еднасці і мужнасці. Яна паказала, што нават наймацнейшыя арміі можна перамагчы дзякуючы разумнай тактыцы і з’яднанасці народаў.

Раскрыта таямніца “балотных людзей” Еўропы – ахвяр або герояў рытуальных забойстваў

Навукоўцамі раскрыта таямніца балотных людзей, чые муміі ў вялікай колькасці знаходзяць падчас распрацоўкі тарфяных балот Еўропы. Як аказалася, большасць людзей сталі ахвярамі або героямі жорсткіх рытуальных забойстваў.

Народныя балотныя людзі, целы якіх знаходзяць у балотах Ірландыі, Вялікабрытаніі, Германіі, Даніі і іншых еўрапейскіх краін, здаўна цікавілі гісторыкаў. У часопісе Antikity апублікаваны вынікі даследавання навукоўцаў Нідэрландаў, Швецыі і Эстоніі, якія вывучылі больш за тысячу такіх балотных мумій, знойдзеных у 266 рэгіёнах Еўропы.

Торф і балоты ўтрымліваюць мала кіслароду, гэта абцяжарвае раскладанне такіх арганічных матэрыялаў, як дрэва, скура, тэкстыль, а ў некаторых выпадках і чалавечых парэшткаў. З гэтай жа прычыны целы “балотных людзей” уяўляюць вялікую цікавасць для навукоўцаў.

Вучоныя вывучылі захаванасць і пашкоджанне костак, скуры, мяккіх тканін і валасоў памерлых людзей. Часам даследаванне мумій дазваляла даведацца пра аспекты жыцця, нараджэння і здароўя чалавека, пра характар ​​апошняй ежы, якую ўжываў чалавек перад смерцю. Менавіта аналіз ежы прывёў навукоўцаў да высновы, што ў большасці выпадкаў балотныя людзі сталі ахвярамі шырока распаўсюджанай традыцыі чалавечых ахвяр, асабліва ў жалезным веку, а іх целы былі мэтанакіравана кінутыя ў дрыгву.

Да гэтай гіпотэзы навукоўцаў падштурхнула таксама падабенства пашкоджанняў на іх целах і адсутнасць адзення. Сярод характэрных прычын смерці – траўмы галавы, раны ад вострых прадметаў, падвешванне, задушэнне або параза стрэламі.

Пік такіх ахвяраў і пахаванняў прыходзіцца на перыяд у 7 тысяч гадоў таму і на тэрыторыю скандынаўскіх краін у эпоху палеаліту. Потым гэтая з’ява распаўсюдзілася на ўсе краіны Паўночнай Еўропы.

Апошнія знаходкі ў Ірландыі, Брытаніі і Германіі паказваюць, што гэты культ захаваўся да сярэднявечча і нават да пачатку сучаснасці. Аднак аналіз паказвае, што ў апошнія стагоддзі людзі, якіх знаходзілі на балотах, часцей за ўсё былі ахвярамі аварый альбо самагубцамі.

“Мужчына з Кьёльберга” (рэканструкцыя выгляду, раней лічыўся жанчынай) – самая старажытная з вядомых балотная мумія – каля 8 тысяч гадоў таму, Данія.

Нягледзячы на жудасныя раны на целах мумій, выказваецца меркаванне, што ў некаторых выпадках ахвяры самі добраахвотна ішлі на рытуальнае забойства. Справа ў тым, што рабіліся рытуалы дзеля здзяйснення патрэбных грамадзе цудаў, напрыклад, для прыхода добрага надвор’я, спынення голаду, для перамогі ў вайне і г.д.

– Калі адкінуць выпадковыя смерці, то значныя сведчанні гвалтоўнай гібелі і вялікая колькасць паўторных месцаў знаходак даюць магчымасць выказаць здагадку, што большасць чалавечых рэштак адлюстроўваюць наўмыснае іх выкідванне. – кажа аўтар даследавання Рой ван Бек.