Палітык, які паходзіць з Шклоўскага раёна, зноў «разносіў» чыноўнікаў за сітуацыю ў сельскай гаспадарцы. Кажуць, што на гэты раз асабліва дасталося за жывёлагадоўлю – каровы знікаюць, як калісьці калгасы. Каранік са сваімі «мантрамі росту» не дапамог, і Лукашэнка традыцыйна здзівіўся: «Як жа так?». Але для нас, жыхароў Магілёўшчыны, гэта не навіна – гэта рэальнасць.
Я глядзеў апошнюю нараду праз YouTube – у раздзеле «нацыянальная драма». На экране Лукашэнка абураецца знікненнем статка, патрабуе адказу: дзе каровы? І сапраўды, дзе яны? У нашай вёсцы пад Шкловам апошняя ферма закансервавана пяць гадоў таму, а былы загадчык цяпер гадуе трусоў на продаж.
Пакуль у Мінску шукаюць вінаватых, на месцах усё даўно вядома: не вытрымала сістэма. Няма грошай, няма корму, няма людзей. Усё, што засталося – гэта пустыя стойлы, ржавая тэхніка і ўспаміны пра тое, як некалі даілі тры разы на дзень.
Жывёлагадоўля ў Магілёўскай вобласці стала сімвалам таго, як можна знішчыць цэлую галіну пад гучныя даклады пра рост. Былі быкі – засталіся прэзентацыі. Былі фермеры – засталіся дырэктывы. І нават калі хтосьці яшчэ трымае двух кароў у хляве – гэта ўжо не пра бізнес, а пра выжыванне.
Можа, нехта скажа: «Так і паўсюль!» Але паўсюль – не значыць нармальна. Іншыя краіны таксама перажываюць аграрныя крызісы, але там не хлусяць сабе штодзень. У нас жа – карова памерла, а ў дакладзе яна ўсё яшчэ дае па 18 літраў у суткі.
Я не эканаміст, але ведаю: калі каровы знікаюць, то разам з імі знікае і вёска. Бо гэта не проста жывёла – гэта работа, даход, рух. А калі замест кароў – толькі абяцанні і разнос, то і сэнсу трымацца становіцца ўсё менш.
Можа, і добры быў той лозунг: «Беларусь – краіна для жыцця». Але цяпер ён гучыць як жарт для апусцелай фермы. Ці пачуе нарэшце хто-небудзь мыканне апошняй каровы ў раёне – ці зноў адмажуцца PowerPoint-прэзентацыяй?
Ці не час ужо прызнаць: каровы не ўцякаюць – іх знішчае сістэма. А калі не задумаемся цяпер, то наступны раз на нарадзе абмяркоўваць будуць толькі фотаздымкі – з таго часу, калі каровы яшчэ былі
Якуб Ясінскі
