У цэнтры ядра Зямлі выявілі іншае міні-ядро

Навукоўцы не маглі зрабіць гэтага раней з прычыны цяжкасцей вывучэння гэтай часткі планеты.

Даследчыкіі Аўстралійскага нацыянальнага ўніверсітэта апублікавалі ў часопісе Nature Communications працу аб «рэху», якое адбілася ад зямнога ядра. Сейсмічныя Р-хвалі, якія ідуць пад кутам у 50 градусаў да восі вярчэння Зямлі, апынуліся на 4% больш павольнымі, чым падобныя хвалі пад іншымі кутамі.

Такія слабыя “адбіткі” прывялі да ўзнікнення гіпотэзы, што ў цэнтры ядра Зямлі існуе ядро дыяметрам удвая меншае – каля 1300 кіламетраў. Складаецца гэтае міні-ядро з жалеза. 

Паколькі сейсмічныя назіранні даступныя навукоўцам толькі на Зямлі, вывучэнне ўнутраных структур планет вельмі важна для разумення эвалюцыі і ўнутранай будовы іншых нябесных целаў.

На гэты момант навукоўцы лічаць, што сучаснае ядро нашай планеты сфармавалася не адразу. Зыходна аднастайны хімічны склад Зямлі стаў мяняцца з часам: тады цяжэйшыя элементы (жалеза і нікель) апусціліся да яе цэнтра, а лягчэйшыя (сілікаты, з якіх складзена мантыя і частка зямной кары) атрымалі з цэнтра планеты шмат лёгкіх мінералаў. Сярод іх і тыя, што ўтрымлівалі нямала вады.

Нядаўна навукоўцы заявілі аб змене кірунку вярчэння ядра Зямлі і даўжыні дня.

На Зямлі адбылося 900 землятрусаў за 3 дні – магчыма, у сувязі з астаноўкай ядра

Кітайскія навукоўцы бачаць сувязь паміж сейсмічнымі хвалямі на планеце і рухам зямнога ядра. Магчыма, што яно спынялася і пачало круціцца ў іншы бок.

Незвычайны ўзровень глабальнай сейсмічнай актыўнасці зафіксаваны 5-7 лютага 2023 года. За гэтыя дні ў свеце здарылася 892 землятрусы, з іх 10 наймацнейшых – з магнітудай 7,8-5,5 зазначаюць СМІ. Вялікая актыўнасць была і апошнія 2 сутак. 

Самае кастрафічнае з самай вялікай інтэнсіўнасцю адбылося ў Турцыі і Сірыі 6 лютага.

Землятрусы магнітудай 4+ зафіксаваны на тэрыторыі Турцыі, Казахстана, Кіпра, Коста-Рыка, Сірыі, Румыніі, Тайваня, Лівіі, Грэцыі, Мексікі, Інданезіі, ЗША, Грузіі, Новай Зеландыі, Лівана, Аргенціны, Францыі, Гаваяў, ЗША, Германіі.

Нядаўна кітайскія навукоўцы шакавалі свет сваім сенсацыйным адкрыццём. Геолаг з Пекінскага ўніверсітэта Сяадун Сонг у 1996 годзе высветліў, што ядро Зямлі круціцца са сваёй хуткасцю – тады яна была вышэй, чым хуткасць кручэння планеты. Вядома ж, наўпрост дабрацца да ядра навукоўцы не могуць, але яны ацэньваюць яго стан праз сейсмічныя хвалі пасля землятрусаў. 

Яны распаўсюджваюцца з рознай хуткасцю ў залежнасці ад шчыльнасці і тэмпературы пароды. У даследаванні вывучылі хвалі ад землятрусаў, якія праходзяць праз ядро і фіксуюцца на другім баку планеты. Гэтыя дадзеныя параўналі з дадзенымі ў розныя гады і прыйшлі ў высновы, што ядро запаволілася, амаль спынілася, а таксама магло змяніць кірунак кручэння.

Фота з адкрытых крыніц