Навіны

Паглядзіце, якіх фантастычных конікаў вырабляе магілёўская рамесніца

Стаць прафесійнай мастачкай ёй не дазволіла сястра, калі пабачыла ў інтэрнаце партрэты “Бітлз” і хлопцаў з доўгімі валасамі.

Галіна Вяліцкая з Магілёва – жонка іншага вядомага рамесніка Генадзя Вяліцкага. Але ў рамеснікі яна прыйшла ледзь не выпадкова. Усё жыццё яе як быццам бы разлучалі з мастацтвам, і толькі на пенсіі жанчына аддалася справе сваёй душы.

Любоў да малявання – і асабліва малявання коней – знайшла яе яшчэ ў дзяцінстве. Галіна Васільеўна вырасла ў магілёўскім Грабянёве і коней там бачыла ўсюды – у дварах, на вуліцы. Школьніцай, яна заўсёды малявала іх у сваім вучнёўскім сшытку.

– Яны мяне, маленькую, проста зачароўвалі. – успамінае жанчына ў інтэрв’ю “Вячэрняму Бабруйску”. – І нават у школе, на ўроках і перапынках, кожную вольную хвіліну я малявала ў сшытку то трапяткую конскую грыву, то пышны хвост, то конскую нагу. З-за гэтага мяне дзеці дражнілі то канём, то кабылкай, хоць я маленькая, худзенькая была, на «каня» не цягнула. Каб не смяяліся, я нават прыдумала свае знакі: зазірне хто-небудзь у сшытак да мяне і бачыць проста накрэмзана нешта, а я-та ведаю, што гэта конская грыва…

У юнацтве Галіна Васільеўна паступіла вучыцца ў мастацкую вучэльню ў Бабруйску – вырашыла пайсці па шляху бацькі, які быў вядомым у Магілве чырванадрэўшчыкам. Але давучыцца ёй не дазволіла старэйшая сястра – калі прыехала праведаць у інтэрнат, пабачыла там партрэты музыкантаў з “Бітлз”, хлопцаў з доўгімі валасамі. “І сама я ўся такая хіповая…” – узгадвае тую гісторыю Галіна Вяліцкая 

– А сястра на 10 гадоў за мяне старэйшая, іншае пакаленне, пасляваеннае, ідэйнае. – распавядае рамесніца – Яна як узвілася: што гэта такое! Рэчы мае ў чамадан сабрала і павезла мяне ў Магілёў. Так мая “мастацкая кар’ера” і скончылася, яшчэ не пачаўшыся…

Я проста не думала, што можна зарабляць, атрымліваць задавальненне і быць вольнай

Пасля мастацкай вучэльні быў педагагічны факультэт Магілёўскага інстытута і амаль 40 гадоў стажу ў дзіцячых садках і мастацкай школе выкладчыкам лепкі. 

– У прынцыпе мне мая праца падабалася, з дзецьмі вельмі цікава. Я заўжды нешта рукамі разам з імі рабіла, розныя творчыя праекты. Дзеці вельмі адметныя асобы, дарослыя не заўсёды такімі бываюць. А калі дзіця яшчэ і здольнае, у яго вочкі гараць, яму хочацца ўсяму навучыцца, усё сваімі рукамі паспрабаваць: вырабы, малюнкі. Колькі мяне за гэта потым бацькі лаялі, бо пасля заняткаў з Галінай Васільеўнай дзеці мурзатыя, усё ў фарбе. Я нават плакала, так крыўдна было! Мяне лаялі, я плакала-плакала і не ведаю цяпер, чаму адразу не зразумела, што гэта было сігналам: калі цябе такую не прымаюць, значыць сыходзь, няхай шукаюць, каму гэта ўсё трэба. Але ў мяне ж савецкае выхаванне было, атрымаў прафесію – працуй. Я проста не думала тады, што гэтым можна грошы зарабляць і пры гэтым атрымліваць задавальненне і быць вольнай, не раўняцца на нечыя патрабаванні. Зразумела, толькі калі на пенсію пайшла і задумалася аб тым, чым бы заняцца. Іншай ідэі, акрамя творчасці, у галаву неяк і не прыходзіла.

Кар’ера рамесніца ў жанчыны пачалася ўсяго каля трох гадоў таму. Аднойчы яна размясціла ў інтэрнэце фотаздымкі сваіх работ і пасыпаліся заказы – людзі сталі прасіць яе зрабіць жывёлу па фотаздымку, каб тая была “як жывая”.

Яшчэ хвіліна – і ажыве

Узгадвае жанчына адзін шчымлівы выпадак. Аднойчы да яе звярнулася сям’я з Расіі з просьбай вырабіць сабаку. Той у іх жыў, потым памёр, і дзіця вельмі цяжка перажывала яго смерць. Хацелі яго парадаваць.

– Сабака ў мяне атрымаўся як жывы, толькі што не бегае і не брэша. Адаслалі заказчыкам, яны дзякавалі. А праз некаторы час напісалі, што дзіця ад маёй працы псіхалагічны шок атрымала: не растаецца з гэтым цацачным сабакам ні на хвіліну, усюды яго з сабой носіць, возіць, спіць з ім, быццам спадзяецца, што яшчэ хвіліна – і сабака ажыве, З тых часоў я раз і назаўжды вырашыла, што буду рабіць свае працы толькі тады, калі “мадэль” заказчыка жывая. І ні ў якім разе не ў памяць аб загінуўшай жывёле! Але толькі коней, сабак больш не хачу, рука не паварочваецца.

Зараз у Галіны Вяліцкай заказчыкі ў асноўным расіяне. Некалькі прац паехалі ў Германію.

– Часцей за ўсё працы заказваюць уладальнікі ўласных ветэрынарных клінік, конных манежаў, у якасці свайго роду візуальнай рэкламы. Сярод маіх замоўцаў ёсць і вядомыя людзі. Напрыклад, піцерская спявачка і актрыса Ларыса Луста. Два гады таму яна пачала новы праект, конны тэатр, яго мае працы ўпрыгожваюць. Нехта проста любіць коней і хоча ў сябе ў двары такога каня паставіць. Тым больш, што яны функцыянальныя: могуць выступаць у ролі качалак, на іх можна пасядзець, калі захочацца. І пры гэтым яны як сапраўдныя, толькі меншыя ростам.

У справе Галіне Васільеўнай дапамагае муж. Ён вырабляе каркас з тоўстага дроту, а на яго ўжо рамесніца наносіць слой з пульпы – гэта дробнае бярозавае пілавінне. І ў нейкі момант пачынаецца магія. 

– Яна ж вось з такіх сувеніраў пачынала, а цяпер гэта зусім іншы ўзровень. – расказвае муж – Там кожная мышца, жылка бачныя, усё, як жывое… Не разумею, як гэта зрабіць?

– Самы працяглы працэс – “ажыўленне” коніка. – дзеліцца Галіна Васільеўна – У яго павінны быць бачныя ўсе жылачкі і вены, як у жывога, быць уласны выраз «твару», вока. Для мяне вельмі важна, каб ён не быў мёртвай скульптурай, але на гэта вельмі шмат працы ідзе. Размаўляю з імі, расказваю, дзе і з кім яны будуць далей жыць. Кажу: «Цябе, Канфуцый, Ларыса вельмі чакае. Давай я табе пачытаю, што яна піша». Каб ён ведаў, чаму я яго іншаму чалавеку аддаю. Муж пасмейваецца, што я іх “ажыўляю”, але я даўно зразумела, каб праца была “жывая”, з ёй трэба гаварыць.

Фота: “Вячэрні Бабруйск” і з асабістага архіва Галіны Вяліцкай

Апошнія навіны

Амерыканец вывучыў беларускую мову, даведаўшыся, што яго продкі з Магілёва

Амерыканец Олівер Окунь прыняў удзел у беларускім фестывалі ў Польшчы “Тутака”, каб упершыню паразмаўляць з…

24 ліпеня, 2025

Пенсионер из Костюковичского района провел сутки в лесу и выбрался сам

Житель поселка Станция Белынковичи потерялся в лесу, но сумел найти дорогу обратно. Позавчера пенсионер поселка…

24 ліпеня, 2025

Журналистский рейд по ночному Славгороду выявил громкий смех, перемежаемый искрометным матом

В то время как Беларусь, с помощью межпланетных туристок бороздит космическое пространство, создает свой ноутбук…

24 ліпеня, 2025

Праваабаронцы прызналі палітзняволеным магілёўца Віталя Чавусава

Сёння праваабарончая супольнасць Беларусі прызнала палітзняволенымі яшчэ 20 чалавек. Сярод іх магілёвец Віталь Чавусаў. Акрамя…

23 ліпеня, 2025

В Горецкой сельхозакадемии традиционный недобор абитуриентов

В этом году БГСХА стала одним из двух вузов Беларуси, где вынуждены объявить дополнительный набор…

23 ліпеня, 2025

Магілёўскія пракуроры заблакавалі сайты беларускіх і расійскіх праваабаронцаў

Па рашэнні пракуратуры Магілёўскай вобласці ў Беларусі заблакавалі сайты праваабарончых праектаў "Праваабаронцы супраць катаванняў" і…

23 ліпеня, 2025