Па Індэксе чалавечага развіцця Беларусь 60-я, ваюючая Украіна – 77-я

Паводле апублікаванага рэйтынгу індэксу чалавечага развіцця (ІЧР) на 2023 год, Беларусь заняла 60 радок. Гэта рэзкае падзенне: у 2014, 2021 гадах была 53-й, у 2020 – 50-й са 191 краіны.

Развіццё чалавека ў самым агульным разуменні – гэта здольнасць чалавека, па-першае, доўга жыць, па-другое, далучацца да культурных здабыткаў чалавецтва, па-трэцяе, набываць неабходныя сродкі для выжывання.

Для параўнання: Эстонія – 31, Польшча – 34, Літва – 36, Латвія – 39, Расія – 51, Казахстан – 56, Україна – 77 (у 2010 годзе- 69, у 2020 – 74), Малдова – 81, Арменія – 85.

Індэкс чалавечага развіцця  разлічваецца  для супастаўлення краін па сацыяльна-эканамічным развіцці. 

Аб’яднаны Індэкс для кожнай краіны разлічваецца па наступных паказчыках: сярэдняя працягласць жыцця людзей (ацэньвае даўгалецце), сярэдняя колькасць гадоў, выдаткаваных на навучанне (характарыстыкі пісьменнасці насельніцтва). Сярэдні даход на душу насельніцтва па парытэце пакупніцкай здольнасці (адлюстроўвае ўзровень матэрыяльнага забеспячэння людзей).

Топ-10 краін з самым высокім індэксам чалавечага развіцця:

1. Швейцарыя — 0,962
2. Нарвегія — 0,961
3. Ісландыя — 0,959
4. Ганконг (Кітай) — 0,952
5. Аўстралія — 0,951
6. Данія — 0,948
7. Швецыя — 0,947
8. Ірландыя — 0,945
9. Германія — 0,942
10. Нідэрланды — 0,941

ІЧР большасці развітых краін складае 0,8 і вышэй. У гэтых краінах стабільныя ўрады, шырока распаўсюджаная даступная адукацыя і медыцынскае абслугоўванне, высокая чаканая працягласць і якасць жыцця, а таксама растучая магутная эканоміка.

«Нізкі ўзровень чалавечага развіцця» – узровень ніжэй за 0,55. У такіх краінах грамадства сутыкаецца з нестабільнымі ўрадамі, шырока распаўсюджанай галечай, адсутнасцю доступу да медыцынскага абслугоўвання і дрэннай адукацыяй. Акрамя таго, у гэтых краінах нізкі даход і нізкая чаканая працягласць жыцця ў спалучэнні з высокім узроўнем нараджальнасці.

Топ-10 краін з самым нізкім індэксам чалавечага развіцця:

1. Паўднёвы Судан — 0,385
2. Чад — 0,394
3. Нігер — 0,400
4. Цэнтральна-Афрыканская Рэспубліка — 0,404
5. Бурундзі — 0,426
6. Малі — 0,428
7. Мазамбік — 0,446
8. Буркіна-Фасо — 0,449
9. Емен — 0,455
10. Гвінея — 0,465.

Фота з адкрытых крыніц, мае ілюстрацыйны характар.