Колькі каштуе статуэтка “Оскар”?

Роўна тыдзень таму прайшла 95-я цырымонія ўручэння прэміі “Оскар”, на якой трыумф атрымаў фільм “Усё, усюды і адразу”, заваяваўшы сем узнагарод. Выданне Guardian расказвае малавядомы бок цырымоніі – які рынкавы кошт знакамітай статуэткі.

У 2000 годзе, за тры тыдні да ўручэння прэміі “Оскар”, уся партыя з 55 статуэтак 72-й цырымоніі ўручэння загадкава знікла. Увесь шоў-бізнэс быў шакаваны прапажай, за інфармацыю пра статуэткі была абвешчана прэмія ў 50 000 долараў, а да пошуку ўзнагарод далучылася ФБР. Злодзеяў хутка знайшлі, імі апынуліся пара грузаперавозчыкаў, якія вырашылі няблага ўзбагаціцца на знакамітых статуэтках, пакрытых золатам у 24 караты. 

Калі б гэтыя злодзеі нейкім чынам змаглі прадаць “Оскар” на адкрытым рынку, яны маглі б быць шакіраваныя. Кошт 55 новых статуэтак Оскара складае 55 долараў. З 1951 года ўсе лаўрэаты прэміі «Оскар» павінны падпісаць пагадненне аб тым, што яны «не будуць прадаваць або іншым чынам распараджацца статуэткай “Оскар”, а таксама дазваляць яе прадаваць або распараджацца ёю ў адпаведнасці з законам, без папярэдняй прапановы прадаць яе Акадэміі за суму ў 1 долар». Правіла таксама распаўсюджваецца на тых, хто атрымлівае статуэтку ў спадчыну.

Як можна зразумець з гэтага абмежавання, легальны і прыбытковы рынак статуэткамі “Оскар” адносіцца толькі да тых узнагарод, якія былі атрыманыя артыстамі да 1951 года. 

Лічыцца, што сур’ёзны гандаль статуэткамі пачаўся ў 1993 годзе, калі сям’я Вівіен Лі прадала на аўкцыёне яе ўзнагароду як лепшай актрысе за фільм “Знесеныя ветрам” за 563 000 долараў. Паколькі гэта была статуэтка да 1951 года, Акадэмія не магла накласці абмежаванні, але выступіла з заявай, у якой гаварылася, што «шкадуе аб гандлі Оскарам».

Але некаторыя наступныя патэнцыйныя прадаўцы не змаглі  выкарыстаць падобныя «законныя магчымасці». Напрыклад, у 2008 годзе тры спадчыннікі зоркі нямога кіно Мэры Пікфард (а яна – адна з першапачатковых заснавальніц Акадэміі кінематаграфічных мастацтваў і навук) былі заблакаваныя ў іх спробах прадаць яе ўзнагароду за найлепшую актрысу 1930 года ў фільме “Какетка” з-за ганаровага “Оскара”, якога яна атрымала ў 1976 годзе. Акадэмія паспяхова даказала на судзе, што пагадненне, падпісанае Пікфард у 1976 годзе, распаўсюджвалася на абедзве статуэткі.

Прэміі «Оскар» да 1951 года рэгулярна выстаўляцца на законны продажах. Напрыклад, у 2012 годзе калекцыя з 15 прэмій «Оскар» была прададзена на аўкцыёне за 3 мільёны  долараў. Пакупнікі былі неназваныя, а прадавец быў ідэнтыфікаваны толькі як «бізнэсмэн з Лос-Анджэлеса, звязаны з індустрыяй забаў». У ліпені мінулага года аўкцыёны Heritage Auctions прадалі «Оскар» аператара Клайда дэ Віны 1930 года за фільм «Белыя цені ў паўднёвых морах», другі ў гісторыі «Оскар» за лепшую аператарскую працу, за 228 000 долараў.

Некаторыя калекцыянеры статуэтак змаглі някепска на іх зарабіць. Так, у 2003 годзе фокуснік Дэвід Каперфілд набыў на аўкцыёне «Оскар» Майкла Кёртыза як лепшага рэжысёра за фільм «Касабланка» за 232 тысячы долараў. Пэўны час ён захоўваў яго ў сваёй спальні, сцвярджаючы без іроніі: «Прадметы павінны быць там, дзе яны прыносяць найбольшую карысць». У 2012 годзе Каперфілд перапрадаў статуэтку больш чым за 2 мільёны долараў, што можна лічыць адным з яго найцікавых магічных трукаў.

Фота: The Guardian