Калі дзяржава прыходзіць з «дапамогай»: як аграэкатурызм стаў чарговай ахвярай бюракратычнай фантазіі

У Беларусі зноўку «паляпшаюць» жыццё прадпрымальнікаў: цяпер пад прыцэлам — аграэкатурызм. Міністэрства спорту і турызму прапануе ўвесці новыя правілы, якія, па сутнасці, могуць ператварыць самабытныя сельскія сядзібы ў яшчэ адзін бюракратычны галаўны боль для іх уладальнікаў.

Мае сваякі жывуць у вёсцы пад Клімавічамі, дзе кожны другі мае сваю сядзібу, а кожны трэці — марыць ператварыць яе ў аграэкатурыстычны аб’ект. Тут, сярод палёў і лясоў, людзі знаходзяць спакой, а гараджане — магчымасць адпачыць ад мітусні. Але, здаецца, дзяржава вырашыла, што гэты спакой — занадта вялікая раскоша без яе ўдзелу.

Міністэрства спорту і турызму прапануе новы закон, які прадугледжвае ўвядзенне абавязковага дзяржаўнага рэестра для ўсіх, хто займаецца аграэкатурызмам. Мэта — «павышэнне якасці паслуг і кантроль за дзейнасцю». Але ці не ператворыцца гэта ў чарговы інструмент ціску на дробных прадпрымальнікаў?

У краіне, дзе бюракратыя часта перашкаджае развіццю малога бізнесу, новыя ініцыятывы выклікаюць не столькі надзею, колькі страх. Асабліва, калі яны суправаджаюцца патрабаваннямі рэгістрацыі, справаздачнасці і магчымасцю праверак.

Першае, што кідаецца ў вочы, — гэта неабходнасць рэгістрацыі ў дзяржаўным рэестры. Для многіх вяскоўцаў, якія прапануюць простыя паслугі, гэта можа стаць непераадольнай перашкодай. Бо не кожны мае магчымасць разабрацца ў складаных правілах і сабраць усе неабходныя дакументы.

Другое — гэта магчымасць праверак і кантролю з боку розных інстанцый. Ужо цяпер многія прадпрымальнікі сутыкаюцца з неабгрунтаванымі патрабаваннямі і штрафамі. Новы закон можа толькі ўзмацніць гэты ціск.

Трэцяе — гэта страта самабытнасці. Аграэкатурызм у Беларусі — гэта не толькі бізнес, але і спосаб захавання традыцый і культуры. Калі ўсё будзе рэгламентавана і стандартызавана, мы рызыкуем страціць тое, што робіць нашы сядзібы ўнікальнымі.

Можа, замест таго каб уводзіць новыя правілы і абмежаванні, варта было б падтрымаць тых, хто ўжо працуе ў гэтай сферы? Дапамагчы з навучаннем, прасоўваннем і развіццём інфраструктуры. Бо сапраўдны турызм — гэта не толькі пра правілы, але і пра людзей, іх гасціннасць і жаданне падзяліцца сваёй культурай.

Можа, і не варта баяцца змяненняў. Але калі яны прыходзяць не для таго, каб дапамагчы, а каб кантраляваць, то ці не лепш нам застацца з тым, што маем, і развіваць гэта самастойна?

Якуб Ясінскі

Фота: mogilev.media