Як у Беларусі саджаюць у турмы сваякоў апанентаў рэжыму Лукашэнкі – піша Currenttime

У Беларусі пад рэпрэсіі сілавікоў трапляюць сваякі палітычных зняволеных, часта нават тыя, якія не мелі ніякага дачынення да апазіцыйнай дзейнасці. Некалькі такіх гісторый – адна з якіх адбываецца на Магілёўшчыне – расказвае канал “Настоящее время”.

Cын палітыка Анатоля Лябедзькі Арцём ужо год знаходзіцца ў зняволенні. Спачатку мужчыну некалькі разоў асудзілі на 15 сутак, потым завялі крымінальную справу і ў выніку прыгаварылі да 3 гадоў і 6 месяцаў калоніі: фармальна за данаты пацярпелым ад рэпрэсій у 2020 годзе.

“Ён сядзіць з-за мяне, і гэта мой унутраны боль, крыж, з якім я зараз хаджу. Як ён там? Мы атрымліваем інфармацыю ўрыўкамі. За гэты час мы пазналі сына з іншага боку: за год мы ад яго не атрымлівалі паведамленняў, дзе б ён скардзіўся” – кажа Анатоль Лябедзька.

У лістападзе 2023 года сілавікі ў Мінску прыйшлі да бацькоў пісьменніка Сашы Філіпенкі. Сам ён адкрыта крытыкуе Аляксандра Лукашэнку ў еўрапейскай прэсе. За нібыта рэпост матэрыялу забароненага ў Беларусі СМІ бацьку пісьменніка асудзілі на 13 сутак. Пры ператрусе, па словах Сашы Філіпенкі, сілавікі сказалі прама: “Скажыце дзякуй сыну”.

“Хочуць, каб людзі, да якіх яны не могуць дабрацца, якія знаходзяцца за мяжой, каб яны проста заткнуліся. І ў гэтым сэнсе, мне здаецца, раней у іх былі паняцці, нават такія бандыцкія, накшталт як – сваякоў не чапаеш. А зараз усё дайшло да таго і дакацілася да таго, што ўжо нават бандыцкія паняцці не працуюць” – дадае пісьменнік Саша Філіпенка.

Пра тое, што ў краіне ідзе адкрыты пераслед сваякоў палітычных апанентаў, Аляксандр Лукашэнка гаворыць публічна: “У нас некаторыя збеглыя на Захадзе сядзяць, а тут сваякі і іншыя робяць тое, што рабілі раней. Толькі так – цішком! Мы гэта бачым і прымаем меры супрацьдзеянні”.

Рэпрэсіі ў адносінах да сем’яў апазіцыянераў пачаліся ў Беларусі яшчэ з першых гадоў кіравання Аляксандра Лукашэнкі. Сваякоў адпраўлялі ў турмы, звальнялі з працы, дзецям пагражалі сацыяльным прытулкам. І хоць у краіне няма артыкула, які прадугледжвае адказнасць за сваяцтва, зараз рэпрэсіі ў дачыненні да блізкіх толькі нарастаюць. Адна з прычын такога ціску, на думку гісторыка і палітычнага аглядальніка Аляксандра Фрыдмана – пратэсты 2020 года: “Гэты страх, што можна страціць уладу. Страх адказаць за ўсё, што здзяйснялася да гэтага, аказаўся настолькі моцным, што ўсе ўяўленні аб межах засталіся ззаду “.

З Беларусі з-за палітычнага пераследу прыйшлося з’ехаць быхаўскаму пісьменніку Сяргею Антонаву. Пасля гэтага сілавікі завялі крымінальную справу на ягонага сына Арцёма за нібыта абразу Аляксандра Лукашэнкі. Цяпер Арцём Антонаў у турме № 4 у Магілёве. “Ён там з 26 снежня. Ездзіць адвакат, кажа, што Арцём выглядае нармальна. Бадзёра і гэтак далей. У любым выпадку сын у турме, і гэта адбылося з-за мяне” – распавядае пісьменнік Сяргей Антонаў.

Рэпрэсіі, якія працягваюцца ў Беларусі, эксперты называюць самымі масавымі за ўсю суверэнную гісторыю краіны. Суразмоўцы “Настоящего времени” ўпэўненыя, што савецкая фармулёўка “член сям’і ворага народа” цяпер актуальная ў Беларусі.

“У нас вайна. Я лічу, што я на вайне. Змагайцеся са мной, страляйце ў мяне. Але ёсць родныя, блізкія, ёсць дзеці, нашы ўнукі. Я думаў, да гэтага не дойдзе. Да сталінскіх часоў, калі ты вораг народа, то аўтаматычна і твая сям’я запісваецца ў гэтую катэгорыю” – тлумачыць Анатоль Лябедзька.

“Рэжым беларускі дзейнічае жорстка, бессаромна ў гэтым плане. Законам дадзены зваротны ход: сын адказвае за бацьку! І ўсё гэта ледзь не на заканадаўчым узроўні” – абураецца Сяргей Антонаў.

Усе параўнанні са сталінскім перыядам, на думку Сашы Філіпенкі, не толькі не палохаюць уладу, а ўспрымаюцца ёю як камплімент. Прычын для спынення рэпрэсій, нягледзячы на іх маштабы, лічыць гісторык Аляксандр Фрыдман, зараз няма: “Рэжым Лукашэнкі да канца свайго існавання ад рэпрэсій не адмовіцца. Гэты рэжым не можа змяніцца. Рэпрэсіўнае нутро і страх 2020 года”.

Пакуль жа ўлады працягваюць пераслед беларусаў не толькі за іншадумства, але і за любую салідарнасць з палітвязнямі. Па дадзеных праваабарончага цэнтра “Вясна”, толькі ў студзені за тое, што куплялі прадукты сем’ям тых, хто знаходзіцца ў турмах па палітычных матывах, у краіне пад рэпрэсіі патрапілі амаль 290 чалавек.

Фота з сацыяльных сетак