Навіны

Гэты дзень у гісторыі: 2 мая

2 мая 1447 года вялікі князь ВКЛ Казімір Ягелончык выдаў прывілей, які замацаваў шырокія правы баяраў; адзін з першых актаў аб увядзенні прыгоднай залежнасці сялян ад феадалаў.

2 мая 1519 года памёр сусветна вядома мастак, музыка, пісьменнік, архітэктар, анатам, інжынер, вынаходнік Леанарда да Вінчы (1452-1519), тытан Адраджэння. З усяго ім зробленага да нас дайшло толькі 15%: не толькі карціны, але і праекты танка, лятальных апаратаў, калькулятара, выкарыстання сонечнай энергіі, тэорыя тэктанічных пліт і інш.

Май 1820 года Магілёў наведаў А. Пушкін пад час шляху ў ссылку. Пасля Магілёва прыпыняўся ў Прапойску.

2 мая 1835 года нарадзіўся Людвік Акінчыц (1835-1903), лекар, паўстанец 1863 г., адзін с заснавальнікаў курортнай медыцыны.

2 мая 1888 года нарадзіўся Іван Віткоўскі (1888-1937), беларускі гісторык, прафесар, намеснік загадчыка польскага аддзела Інбелкульту, дырэктар Інстытута польскай пралетарскай культуры, рэпрэсаваны ў 1933 і 1937 гг., расстраляны. Аўтар прац па гісторыі нацыянальна-вызваленчага і рэвалюцыйна-дэмакратычнага руху, паўстання 1863-1864 гг.

2 мая (іншыя звесткі 13 чэрвеня) 1892 года ўпершыню ў Расійскай імперыі, у Кіеве запушчаны першы электрычны трамвай. Першы беларусі трамвай з’явіўся ў Віцебску ў 1898. Планы пабудаваць трамвайную лінію у даваенным Магілёве не спраўдзіліся.

2 мая 1900 года памёр мастак-марыніст Іван Айвазоўскі (Аванэс Айвазян, 1817-1900). Некалькі яго палоцен, што захоўваюцца у музеях Пецярбурга і Феадосіі, прысвечаны подзвігу беларуса А. Казарскага (1798-1833).

2 мая 1902 года ў Францыі упершыню ў гісторыі кінематографа  выйшаў навукова-фантастычны фільм рэжысёра Ж. Мельеса “Падарожжа на Месяц” працягласцю 21 хвіліну.

2 мая 1910 года з Магілёва ў Оршу па Дняпры адбыў параход “Галавачоў” з машчамі Еўфрасінні Полацкай. Рака з машчамі святой прыбыла 30 красавіка ў кафедральны Іосіфаўскі сабор.

2 мая 1920 года ў Менску выйшаў першы нумар часопіса “Рунь”.

2 мая 1922 года памерла першая ў Беларусі і адна з першых у Расіі жанчын-геолагаў Ганна Місуна (1868-1922). Геамарфолог, дацэнт Маскоўскага ўніверсітэта, дала навуковае тлумачэнне ледавіковаму рэльефу Беларусі.

2 мая 1945 года войскі 1-га Беларускага фронта пад кіраўніцтва маршала М. Жукава і пры садзейнічанні войск 1-га Украінскага фронта цалкам авалодалі сталіцай Германіі Берлінам.

2 мая 1985 года памёр Зыгмунт Бачковіч (1887-1985),  дзяржаўны дзеяч Польшчы, у 1926-1931 гг. ваявода Навагрудскага ваяводства (23 тыс. кв. км, быйныя гарады: Навагрудак, Баранавічы, Ліда, Нясвіж, Сітоўбцы).

2 мая 2009 года памёр Фёдар Шмакаў (1917-2009), беларускі актор, рэжысёр Народны артыст СССР. У 1939-1941 гг. працаваў у рускім драмтэатры БССР, які знаходзіўся ў 1935-1941 гг. у Магілёве (адчынены Ул. Кумельскім).

2 мая 2005 года ў Беларускай дзяржаўнай філармоніі на бульвары Уладзіміра Мулявіна адкрыты музей памяці музыкі.

Апошнія навіны

Теперь в Быхове – лесники пометили очередной город своим штампованным муралом

Масштабный проект Минлесхоза, призванный спасать лес, а заодно прятать корявые стыки в панельных пятиэтажках, теперь…

25 ліпеня, 2025

Па сярэднім заробку Магілёўская вобласць ужо не самая адсталая

Па сярэдняй налічанай намінальнай зарплаце Магілёўская вобласць абагнала Віцебскую і па выніках чэрвеня 2025 года…

25 ліпеня, 2025

Чеховский сюжет “Злоумышленника” повторился в Осиповичах

Искатель цветного металла нарушил движение поездов на участке Осиповичи-2 – Елизово. Сотрудники Осиповичского РОВД задержали…

25 ліпеня, 2025

Імправізаваны разнос: калі зверху не бачна пустых стойлаў

Палітык, які паходзіць з Шклоўскага раёна, зноў «разносіў» чыноўнікаў за сітуацыю ў сельскай гаспадарцы. Кажуць,…

24 ліпеня, 2025

Бобруйский мошенник продавал несуществующие телефоны и отправлял по почте муляжи

В Бобруйске суд оштрафовал на большую сумму мужчину, продававшего несуществующие телефоны. Как сообщает Могилевский облсуд,…

24 ліпеня, 2025

Глава Кричевского района потрогал солому в поле

Глава Кричевского района Алексей Шарай лично контролирует не только состояние покошенной травы в городе, но…

24 ліпеня, 2025