Навіны

Дзень у гісторыі. Смаленск усё яшчэ беларускі. Браніслаў Тарашкевіч друкуе «Беларускую граматыку для школ». Памірае Юры Бушлякоў мовазнавец, журналіст, суаўтар кнігі «Беларускі клясычны правапіс»

4 (14) чэрвеня 1634 году па выніках Смаленскай вайны заключаны Палянаўскі мір». 

Да Масковіі адышоў тады толькі Сярпейск, Смаленск застаўся беларускім.

Паводле дамовы Уладзіслаў IV Ваза (1595-1648), кароль польскі і вялікі князь ВКЛ, цар маскоўскі (1610-1634) адмовіўся ад прэтэнзіяў на рускі трон.

media2.nekropole.info


4 чэрвеня 1872 года. Дзень памяці па Станіславе Манюшку (1819-1872).

Кампазітар, дырыжор, стваральнік польскай нацыянальнай оперы, меў дачыненне да станаўлення беларускай музычнай культуры.

Выкарыстанне ў ягоных творах беларускай мовы і апоры на беларускі фальклор мела вялікае значэнне ў гісторыі беларускай музычнай культуры. Упершыню з беларускай тэатральнай сцэны гучалі нацыянальныя мелодыі, прымаўкі і прыказкі. Гэта была не проста творчая смеласць драматурга і кампазітара, які адважыўся ва ўмовах знявагі да ўсяго беларускага адкрыта заявіць пра свае сімпатыі, а глыбока прадуманая і свядомая акцыя, што адлюстроўвала творчыя, грамадзянскія і ідэйныя пазіцыі аўтараў.

Папулярнасць кампазітар займеў дзякуючы операм «Галька», «Страшны двор». Манюшка стварыў 20 опер і аперэт, 3 балеты, 5 месаў, 2 рэквіемы і болей за 300 песень, у тым ліку і «Паходную песню літвінаў» на словы Уладзіслава Сыракомлі.

wikimedia.org


4 чэрвеня 1918 года апублікавана «Беларуская граматыка для школ» Браніслава Тарашкевіча (1892-1938), грамадска-палітычнага дзеяча, мовазнаўца, пісьменніка, акадэміка. 

«Беларуская граматыка для школ» стала першай агульнапрынятай граматыкай беларускай мовы.

Вучэбны дапаможнік Тарашкевіча ўлічваў тагачасныя дасягненні ў галіне беларускай філалогіі і быў станоўча прыняты грамадскасцю.

Граматыка перавыдавалася ў Заходняй Беларусі, ляжала ў аснове праграмаў выкладання беларускай мовы ў БССР. Першая жыццяздольная граматыка сучаснай беларускай мовы, аснова ўсіх далейшых лініяў развіцця беларускай граматыкі.

wikimedia.org


4 чэрвеня1986 года памерла Канстанцыя Буйло (сапраўднае Канстанцыя Кале́чыц,1893-1986), беларуская паэтэса.

Заслужаны дзеяч культуры БССР. Яе дэбютны зборнік вершаў «Курганная кветка» (1914) рэдагаваў Янка Купала, афармляў Язэп Драздовіч.

Яна аўтарка п’есаў, зборнікаў вершаў, кніг для дзяцей. Многія вершы паэтэсы пакладзены на музыку, песня «Люблю» стала народнай. Максім Гарэцкі ў сваёй «Гісторыі беларускай літаратуры» лічыў яе «найбольш выдатнай пасля Цёткі жаноцкай сілай у нашай паэзіі».

wikimedia.org


4 чэрвеня 2013 года памёр Юрый Бушлякоў (1973-2013).

Мовазнавец, кандыдат філалагічных навук, журналіст і перакладчык, выкладчык Карлава ўніверсітэту ў Празе. Працаваў у штотыднёвіку «Наша Ніва», на Польскім радыё, «Радыё Свабода», дзе вёў аўтарскую перадачу «Жывая мова».

Суаўтар кнігі «Беларускі клясычны правапіс».

wikimedia.org

 

Апошнія навіны

Праваабаронцы прызналі палітзняволеным магілёўца Віталя Чавусава

Сёння праваабарончая супольнасць Беларусі прызнала палітзняволенымі яшчэ 20 чалавек. Сярод іх магілёвец Віталь Чавусаў. Акрамя…

23 ліпеня, 2025

В Горецкой сельхозакадемии традиционный недобор абитуриентов

В этом году БГСХА стала одним из двух вузов Беларуси, где вынуждены объявить дополнительный набор…

23 ліпеня, 2025

Магілёўскія пракуроры заблакавалі сайты беларускіх і расійскіх праваабаронцаў

Па рашэнні пракуратуры Магілёўскай вобласці ў Беларусі заблакавалі сайты праваабарончых праектаў "Праваабаронцы супраць катаванняў" і…

23 ліпеня, 2025

Кто на самом деле строит высокотехнологичную электростанцию в Быхове?

Строящийся на гранты ЕС объект в Быховском районе кормит не только сотрудников, но и массу…

23 ліпеня, 2025

Секрет Полишинеля или тайна кировской смаженки

Тайна качества  знаменитой смаженка из Кировска кроется в том, чтобы  не соблюдать традиции райпо, а…

23 ліпеня, 2025

Ураган в Могилеве уносил собаку вместе с будкой на соседнее поле

Всплывают новые подробности урагана, натворившего дел в Могилевской области. Есть среди них и курьезный случай,…

23 ліпеня, 2025