Навіны

Дзень у гісторыі. Смаленск усё яшчэ беларускі. Браніслаў Тарашкевіч друкуе «Беларускую граматыку для школ». Памірае Юры Бушлякоў мовазнавец, журналіст, суаўтар кнігі «Беларускі клясычны правапіс»

4 (14) чэрвеня 1634 году па выніках Смаленскай вайны заключаны Палянаўскі мір». 

Да Масковіі адышоў тады толькі Сярпейск, Смаленск застаўся беларускім.

Паводле дамовы Уладзіслаў IV Ваза (1595-1648), кароль польскі і вялікі князь ВКЛ, цар маскоўскі (1610-1634) адмовіўся ад прэтэнзіяў на рускі трон.

media2.nekropole.info


4 чэрвеня 1872 года. Дзень памяці па Станіславе Манюшку (1819-1872).

Кампазітар, дырыжор, стваральнік польскай нацыянальнай оперы, меў дачыненне да станаўлення беларускай музычнай культуры.

Выкарыстанне ў ягоных творах беларускай мовы і апоры на беларускі фальклор мела вялікае значэнне ў гісторыі беларускай музычнай культуры. Упершыню з беларускай тэатральнай сцэны гучалі нацыянальныя мелодыі, прымаўкі і прыказкі. Гэта была не проста творчая смеласць драматурга і кампазітара, які адважыўся ва ўмовах знявагі да ўсяго беларускага адкрыта заявіць пра свае сімпатыі, а глыбока прадуманая і свядомая акцыя, што адлюстроўвала творчыя, грамадзянскія і ідэйныя пазіцыі аўтараў.

Папулярнасць кампазітар займеў дзякуючы операм «Галька», «Страшны двор». Манюшка стварыў 20 опер і аперэт, 3 балеты, 5 месаў, 2 рэквіемы і болей за 300 песень, у тым ліку і «Паходную песню літвінаў» на словы Уладзіслава Сыракомлі.

wikimedia.org


4 чэрвеня 1918 года апублікавана «Беларуская граматыка для школ» Браніслава Тарашкевіча (1892-1938), грамадска-палітычнага дзеяча, мовазнаўца, пісьменніка, акадэміка. 

«Беларуская граматыка для школ» стала першай агульнапрынятай граматыкай беларускай мовы.

Вучэбны дапаможнік Тарашкевіча ўлічваў тагачасныя дасягненні ў галіне беларускай філалогіі і быў станоўча прыняты грамадскасцю.

Граматыка перавыдавалася ў Заходняй Беларусі, ляжала ў аснове праграмаў выкладання беларускай мовы ў БССР. Першая жыццяздольная граматыка сучаснай беларускай мовы, аснова ўсіх далейшых лініяў развіцця беларускай граматыкі.

wikimedia.org


4 чэрвеня1986 года памерла Канстанцыя Буйло (сапраўднае Канстанцыя Кале́чыц,1893-1986), беларуская паэтэса.

Заслужаны дзеяч культуры БССР. Яе дэбютны зборнік вершаў «Курганная кветка» (1914) рэдагаваў Янка Купала, афармляў Язэп Драздовіч.

Яна аўтарка п’есаў, зборнікаў вершаў, кніг для дзяцей. Многія вершы паэтэсы пакладзены на музыку, песня «Люблю» стала народнай. Максім Гарэцкі ў сваёй «Гісторыі беларускай літаратуры» лічыў яе «найбольш выдатнай пасля Цёткі жаноцкай сілай у нашай паэзіі».

wikimedia.org


4 чэрвеня 2013 года памёр Юрый Бушлякоў (1973-2013).

Мовазнавец, кандыдат філалагічных навук, журналіст і перакладчык, выкладчык Карлава ўніверсітэту ў Празе. Працаваў у штотыднёвіку «Наша Ніва», на Польскім радыё, «Радыё Свабода», дзе вёў аўтарскую перадачу «Жывая мова».

Суаўтар кнігі «Беларускі клясычны правапіс».

wikimedia.org

 

Апошнія навіны

У Магілёве заезжыя расіяне праславяць Пятра I, які спаліў горад

Маскоўскі тэатр "Собор" пакажа магілёўцам спектакль пра расійскага цара Пятра І, замоўчваючы пра яго зверствы…

27 ліпеня, 2025

Цементные заводы на Могилевщине попали под польские санкции

Польша ввела санкции против Белорусской цементной компании (БЦК), в которую входят цементные заводы, расположенные в…

27 ліпеня, 2025

Могилевская прокурор, тренировавшая красноречие на политзаключенных, блеснула на конкурсе

Прокурор из Могилева Ольга Богуковская, занесенная в базу “Каратели Беларуси” произнесла самую убедительную речь на…

26 ліпеня, 2025

Бани в Круглом не будет – нет таких социальных стандартов

Общественную баню в Круглом пришлось закрыть – ее посещали не больше пяти жителей райцентра. Уходят…

26 ліпеня, 2025

Вдохновленный Сожем – в Могилеве открывается выставка художника Сергея Масихо

Сегодня в Могилеве откроется выставка художника Сергея Масихо, импрессиониста, мастера пейзажей, вдохновленного природой и рекой…

25 ліпеня, 2025

Июльский базар в Бобруйске: дыни, ягоды, кукуруза и смаженки

На главном рынке Бобруйска лето в самом соку – с ароматом дыни, клубники и жареных…

25 ліпеня, 2025