Навіны

Дзень у гісторыі. Пачытайма скандальны для свайго часу твор Элізы Ажэшкі «Хам», у аўтаркі Дзень народзінаў. Згадайма знанага беларуса Браніслава Эпімах-Шыпілу, па ім Дзень памяці. Не забывайма жахлівы пажар у Магілёве напачатку 20 стагоддзя

6 чэрвеня 1664 года войскі Вялікага Княства Літоўскага перамаглі маскоўцаў пад Віцебскам на рацэ Лучоса падчас Трынаццацігадовай вайны.

Вясной 1664 году Масква «выпаліла і высекла» Дуброўна, Воршу, Чарэю, Талачын ды «паліла да самога Барысава». Падчас бітвы разбітыя наўгародскія казакі ўцякалі да Ноўгараду, а рэшткі маскоўскіх войск Хаванскага схаваліся ў Віцебску.

wikimedia.org


6 чэрвеня 1841 года нарадзілася Эліза Ажэшка (1841-1910), польская пісьменніца беларускага паходжання.

Дапамагала паўстанцам у 1863-1864 гг., хавала ў сябе Рамуальда Траўгута, якога пазней пераправіла за мяжу.

У творчасці выступала за раўнапраўе жанчын, з крытыкай шляхецкай арыстакратыі і саслоўных прымхаў, адлюстроўвала жыццё беларускай вёскі, падзеі паўстання 1863-1864.

Двойчы намінавалася на Нобелеўскую прэмію: у 1904 і 1909. У першы раз большасць членаў камітэту прагаласавала за творчасць этнічнага беларуса Генрыка Сянкевіча, у другі раз узнагарода дасталася шведцы Сельме Лагерлёф.

У Гродна працуе Дом-музей Элізы Ажэшка, там жа ёсць вуліца яе імя і пастаўлены помнік.

wikimedia.org


6 чэрвеня 1909 года ў пажарам знішчаны будынак Магілёўскага народнага дому, які ўрачыста адкрылі ў 1900 году.

Праз год, 6 чэрвеня 1910 года здарыўся самы моцны пажар у гісторыі задняпроўскага Магілёва і самага Магілёва: за адзін дзень поўнасцю выгарала Лупалава – 700 дамоў, 2 царквы, найлепшы ў губернскім цэнтры бардэль, загінула 20 чалавек, некалькі пажарнікаў. Некалькі тысяч жыхароў засталіся без даху над галавой, сотні сталі жабракамі.

sb.by


6 чэрвеня 1934 года пайшоў з жыцця Браніслаў Эпімах-Шыпіла (1859-1934).

Прафесар, член Інбелкульту, дзеяч беларускай культуры, выдавец, фалькларыст, мовазнавец, літаратуразнавец.

Аўтар першай хрэстаматыі беларускай літаратуры. Адыграў значную ролю ў жыцці і творчым станаўленні Янкі Купалы. На радзіме, у вёсцы Залессе Полацкага раёну ў яго гонар паставілі мемарыяльны знак, а ў Ветрынскай СШ заснаваны музей.

Браў удзел у дзейнасці культурна-асветнай арганізацыі «Круг беларускі», у стварэнні беларускага выдавецтва «Загляне сонца і ў наша аконца», студэнцкага «Беларускага навукова-літаратурнага гуртка», лектар на беларускай мове ў Петраградзе, старшыня навуковага «Таварыства вывучэння культурна-прамысловага стану Беларусі».

 wikimedia.org


6 чэрвеня 1950 года нарадзіўся Аляксей Дудараў.

Беларускі драматург, сакратар Саюзу тэатральных дзеячаў Беларусі, член Беларускага ПЭН-цэнтру.

Па яго сцэнарыях пастаўлены шматлікія фільмы. Сярод іх «Суседзі», «Белыя росы».

Аўтар п’ес аб гісторыі шлюбу Рагнеды і Уладзіміра, аб Другой сусветнай вайне, міжусобнай барацьбе ў ВКЛ напярэдадні Крэўскай уніі 1385, а таксама па матывах паэмы М. Гусоўскага.

Пераклаў на беларускую мову хроніку Уільяма Шэкспіра «Рычард III».

wikimedia.org


6 чэрвеня 2011 года памёр Уладзімір Конан (1934-2011).

Беларускі філосаф, гісторык, літаратурны крытык, доктар філасофскіх навук, загадчыкам аддзелу Нацыянальнага навукова-асветніцкага цэнтру імя Францыска Скарыны.

Даследаваў тэарэтына-метадалагічныя праблемы філасофіі і культуралогіі, гісторыю эстэтычнай думкі, пытанні фалькларыстыкі і літаратуразнаўства Беларусі.

nov-centr.of.by

 

Апошнія навіны

У Магілёве заезжыя расіяне праславяць Пятра I, які спаліў горад

Маскоўскі тэатр "Собор" пакажа магілёўцам спектакль пра расійскага цара Пятра І, замоўчваючы пра яго зверствы…

27 ліпеня, 2025

Цементные заводы на Могилевщине попали под польские санкции

Польша ввела санкции против Белорусской цементной компании (БЦК), в которую входят цементные заводы, расположенные в…

27 ліпеня, 2025

Могилевская прокурор, тренировавшая красноречие на политзаключенных, блеснула на конкурсе

Прокурор из Могилева Ольга Богуковская, занесенная в базу “Каратели Беларуси” произнесла самую убедительную речь на…

26 ліпеня, 2025

Бани в Круглом не будет – нет таких социальных стандартов

Общественную баню в Круглом пришлось закрыть – ее посещали не больше пяти жителей райцентра. Уходят…

26 ліпеня, 2025

Вдохновленный Сожем – в Могилеве открывается выставка художника Сергея Масихо

Сегодня в Могилеве откроется выставка художника Сергея Масихо, импрессиониста, мастера пейзажей, вдохновленного природой и рекой…

25 ліпеня, 2025

Июльский базар в Бобруйске: дыни, ягоды, кукуруза и смаженки

На главном рынке Бобруйска лето в самом соку – с ароматом дыни, клубники и жареных…

25 ліпеня, 2025