Дзень у гісторыі. 28 верасня. Сусветны дзень барацьбы супраць шаленства. Гадавіна бітвы пры Лясной. Хуанхэ забрала жыцці 900 тысяч чалавек. Трагедыя на пароме “Эстонія”. Гадавіна Першай Усебеларускай канферэнцыі, падпісання Пакта Молатава – Рыбентропа. Дзень нараджэння беларусіста Анджэя Цеханавецкага, дзяржаўнага дзеяча Мечыслава Грыба. День памяці заснавальніка беларускага тэатра Уладзіслава Галубка, скульптара Сяргея Селіханава

Сусветны дзень барацьбы супраць шаленства. 

Устаноўлены Сусветнай арганізацыяй аховы здароўя з мэтай прыцягнення ўвагі грамадскасці да праблемы распаўсюджвання шаленства і яго наступстваў.

Штогод у свеце шаленства забірае жыццё 55 тысяч чалавек. 

Звыш 10 млн. чалавек у свеце кожны год атрымліваюць розныя пашкоджанні ад жывёл.

У Беларусі штогод рэгіструюцца да 600 выпадкаў шаленства сярод дзікіх, хатніх і сельскагаспадарчых жывёл. 

За 6 месяцаў 2022 года, паводле даных эпідэміялагічных служб, у відавой структуры жывёл, якія захварэлі на шаленства на тэрыторыі Магілёўскай вобласці, найбольшая доля прыпадае на дзікіх жывёл – 70,8% (лісіцы -49,1%, янотападобны сабака – 14,5%, воўк 3,6%).

На долю сельскагаспадарчых жывёл – 14,5% (у тым ліку буйную рагатую жывёлу-12,7%). 

На долю хатніх (сабакі і каты) прыпадае 12,8%, безнаглядных жывёл – 1,9%.

1708 год. Адбылася бітва пры Лясной пад Прапойскам (сёння – Слаўгарад). 

Саюзныя Рэчы Паспалітай рускія войскі разбілі шведаў пад  час Паўночнай вайны (1700-1721). 

Пётр І назваў гэтую перамогу “маці Палтаўскай баталіі”. 

Гэта другая буйная бітва паміж спаборнікамі на тэрыторыі Беларусі, другая са станоўчым вынікам для рускіх войск. 

Да гэтага 10 верасня 1708 года адбылася бітва пры сяле Добрае каля Маляцічаў пад Мсціславам, якая не прынесла бакам перамогі, але і не адбылося традыцыйнай дагэтуль паразы рускіх.

1887 год. У Кітаі загінула 900 тысяч чалавек і каля двух мільёнаў засталіся без прытулку ў выніку затаплення 130 000 квадратных кіламетраў водамі найбуйнейшай ракі Хуанхэ. 

На працягу многіх дзён у правінцыі Хэнань ішлі праліўныя дажджы, вада ракі прарвала дамбы і змяніла рэчышча. Яна распаўсюдзілася па ўсёй паўночнай частцы Кітая, затапіўшы сотні гарадоў і вёсак.

1921 год: У Празе скончылася Першая Усебеларуская канферэнцыя (25-28 верасня) – сход прадстаўнікоў беларускіх арганізацый з Заходняй Беларусі, Латвіі, Літвы, Германіі, Чэхаславакіі.

Быў ухвалены прынцып незалежнасці і непадзельнасці Беларусі. 

Ворагамі беларускага народа былі названыя ўсе, хто прызнае Рыжскі мірны дагавор. 

Адзіным заканадаўчым органам Беларусі прызнана Рада Беларускай Народнай Рэспублікі.

Удзельнічала 37 чалавек, у тым ліку К. Дуж-Душэўскі, В. Ластоўскі, Я. Мамонька, М. Шыла, В. Захарка, К. Езавітаў, П. Крачэўскі, А. Цвікевіч, Б. Тарашкевіч, Л. Дубейкаўскі і іншыя.

1939 год. У Маскве міністры замежных спраў СССР і Германіі В. Молатаў і Іаахім фон Рыбентроп падпісалі нямецка-савецкі Дагавор аб дружбе і мяжы СССР і Германіі. 

Ён замацаваў тэрытарыяльны падзел Польшчы. 

Да дамовы прыкладалася некалькі сакрэтных пратаколаў, якія замацоўвалі зоны цэнтральна-еўрапейскіх “сфер інтарэсаў”.

1924 год. Нарадзіўся Анджэй Цеханавецкі. 

Польскі навуковец, беларусіст, брытанскі грамадска-культурны дзеяч. 

Заснавальнік Фундацыі Цеханавецкіх у Варшаве. 

Нашчадак князёў Мсціслаўскіх і Заслаўскіх.

У Цюбінгенскім універсітэце абараніў дысертацыю, прысвечаную слонімскаму тэатру.

Аўтар кнігі «Міхаіл Казімір Агінскі і яго „сядзіба музаў“ у Слоніме».

1938 год. Нарадзіўся  Мечыслаў Грыб. 

Беларускі дзяржаўны і палітычны дзеяч. Заслужаны юрыст Рэспублікі Беларусь. 

Генерал-лейтэнант міліцыі — першы ў Рэспубліцы Беларусь (1993).

Пад яго старшынствам 15 сакавіка 1994 года Вярхоўны Савет прыняў Канстытуцыю Рэспублікі Беларусь.

Першы намеснік старшыні Беларускай сацыял-дэмакратычнай партыі «Народная Грамада» (з 1999).

1937 год. Пайшоў з жыцця Уладзіслаў Галубок (Голуб, Голубеў).

Беларускі драматург, акцёр і рэжысёр, заснавальнік беларускага савецкага тэатра. Народны артыст Беларусі (1928). 

Творча развіў традыцыі старажытнага народнага тэатра: батлейкі, народнай драмы, інтэрмедый. 

Выхаваў многіх беларускіх акцёраў, у тым ліку У. Дзядзюшка, К. Быліч, А. Блажэвіч. 

У яго трупе рабіла свае першыя крокі на сцэне С. Станюта, музычнай часткай кіраваў Н. Сакалоўскі — аўтар Дзяржаўнага гімна Беларусі.

1976 год. Памёр Сяргей Селіханаў. 

Беларускі скульптар. Класік партрэтнага жанру ў беларускай скульптуры. 

Народны мастак БССР. Лаўрэат Ленінскай прэміі за стварэнне цэнтральнай скульптурнай групы мемарыяльнага комплексу “Хатынь”.

Прадстаўнік старэйшага пакалення беларускіх савецкіх скульптараў, побач з Заірам Азгурам, Андрэем Бембелем і Аляксеем Глебавым. 

Найбольш вядомы яго помнікі Канстанціну Заслонаву ў Оршы, Марату Казею ў Мінску, «Няскораны чалавек» у Хатыні.

У яго гонар усталяваны мемарыяльныя шыльды ў Віцебску і Мінску.

1994 год. Падчас шторму ў водах Балтыкі блізу фінскага вострава Уце затануў грузапасажырскі паром “Эстонія”. 

Рабіў рэйс паміж Талінам і Стакгольмам. 

Гэта найбуйнейшая катастрофа ў Балтыйскім моры, у выніку якой загінулі 852 чалавекі, выратаваліся 137. 

Паром, пабудаваны ў 1980 годзе ў Германіі, быў разлічаны на 2 тысячы пасажыраў і 460 легкавых машын. 

Прычынай катастрофы сталі канструктыўныя недахопы парома, занадта вялікая хуткасць судна і моцны шторм.