Амерыканец вывучыў беларускую мову, даведаўшыся, што яго продкі з Магілёва

Амерыканец Олівер Окунь прыняў удзел у беларускім фестывалі ў Польшчы “Тутака”, каб упершыню паразмаўляць з вялікай колькасцю людзей па-беларуску.

Шлях да беларускай мовы праз гісторыю сям’і

У свеце, дзе ўсё часцей пераважае глабалізацыя і ўніфікацыя культур, асабліва ўражвае імкненне чалавека вярнуцца да каранёў і адкрыць для сябе мову сваіх продкаў. Менавіта такую гісторыю распавёў “Белсату” грамадзянін ЗША Олівер Окунь.

Олівер з’яўляецца дактарантам кафедры славянскіх моваў і літаратур Чыкагскага ўніверсітэта. Яго цікавасць да беларускай мовы ўзнікла не выпадкова. Ён прызнаецца: у ЗША многія людзі не ведаюць, адкуль яны паходзяць, і гэта стварае адчуванне адсутнасці ідэнтычнасці. Калі Олівер пачаў вывучаць сямейную гісторыю, яго бацька распавёў, што продкі паходзяць з Беларусі. Гэтак ён даведаўся, што 120 гадоў таму яго продкі, беларускія яўрэі, прыехалі ў ЗША з Магілёва.

У сям’і захаваліся паштоўкі, на якіх бачныя адрасы з Магілёва і тэксты на ідышы і беларускай мове. Гэта і стала штуршком: «Я хацеў размаўляць на той жа мове, на якой размаўлялі мае продкі» – кажа Олівер.

Музыка і літаратура як сродкі вывучэння

Беларуская мова не была прысутная ў яго сямейным асяроддзі. Бацькі і бабуля з дзядуляй размаўлялі толькі на англійскай, але захаваліся ўспаміны пра нацыянальныя стравы, напрыклад, бабуліны дранікі. Авалодаць мовай было няпроста: не хапала сістэматычных матэрыялаў, даводзілася самастойна шукаць граматыкі і тэксты. Олівер вывучаў творы класікаў, а менавіта, Янкі Купалы, Якуба Коласа, і асабліва яго ўразіла п’еса «Тутэйшыя».

Апроч літаратуры, вялікую ролю адыграла музыка. Ён прызнаецца, што захапляецца творчасцю Лявона Вольскага: «“Тры чарапахі” слухаю пастаянна». Музыка дапамагае не толькі лепш разумець мову, але і адчуваць беларускую культуру.

Пошук беларускамоўнага асяроддзя

Праз мову Олівер шукае не толькі лінгвістычныя веды, але і жывую сувязь з культурай. Ён наведаў фестываль “Тутака”, які ў чарговы раз прайшоў сёлета на Беласточчыне, каб апынуцца ў беларускамоўным асяроддзі. «На жаль, у мяне яшчэ не атрымалася паехаць у Беларусь, але на фестывалі было так, як быццам бы я быў у Беларусі – усе размаўлялі па-беларуску. Беларусы ўразілі сваёй дабрынёй і адкрытасцю» – кажа ён.

У Чыкага існуе беларуская дыяспара, але з-за геаграфічнай аддаленасці ад асноўных месцаў сустрэч Олівер рэдка бярэ ўдзел у мерапрыемствах.

Олівер заклікае ўсіх, хто хоча вывучыць беларускую мову, шукаць магчымасці для жывых зносін – фестывалі, літаратура, музыка, ютуб-каналы. Менавіта праз мову, лічыць ён, можна адчуць сябе часткай большай гісторыі і культуры.

Гісторыю Олівера можна лічыць прыкладам таго, як асабістае адкрыццё можа стаць мостам паміж пакаленнямі і кантынентамі. Яго шлях да беларускай мовы ўвасабляе не проста лінгвістычны вопыт, а глыбокае культурнае вяртанне.

Фота: Белсат, скрыншот